Vraag nr. 259 van 23 juni 2000
van mevrouw MARIJKE DILLEN Huisvuilophaling – Structurering
Het Vlaamse milieubeleid besteed bijzondere aan-dacht aan de ophaling van huisvuil. Terecht wordt gestreefd naar een zo groot mogelijke gescheiden o p h a l i n g. Hierbij is het belangrijk de burgers te motiveren en te sensibiliseren. Deze opdracht is geen eenmalige noodzaak, maar vereist continue inspanningen.
De steden en gemeenten hebben hierbij een grote bevoegdheid en verantwoordelijkheid. Een pro-bleem blijft evenwel de grote verscheidenheid tus-sen de verschillende vormen van selectie van huis-vuil die door de gemeenten en steden zijn inge-v o e r d , en de inge-verscheidenheid inge-van reglementen ter-zake.
In sommige gemeenten bijvoorbeeld wordt een strenge en strikte scheiding van huisvuil opgelegd. Andere gemeenten zijn veel soepeler en vereisen slechts een opsplitsing in GFT-afval (groente-, f r u i t- en tuinafval) en al de rest. Sommige gemeen-ten maken het gebruik van kleine containervuil-bakken verplicht. Andere laten het gebruik van plastiekzakken toe. Sommige gemeenten hebben de chip ingevoerd om het huisvuil te registreren, andere gemeenten vinden dit overbodig, e n z o-voort.
Dit is absoluut niet in het belang van de milieu-doelstellingen terzake. Het bevordert evenmin de duidelijkheid en de doeltreffendheid.
Zonder te willen raken aan de autonomie van de steden en gemeenten, meen ik dat een vorm van eenheid in het te voeren beleid in Vlaanderen ab-soluut noodzakelijk is.
1. Heeft de minister een zicht op de verschillende vormen van scheiding van huisvuil die door de Vlaamse steden en gemeenten worden doorge-voerd ?
Welke systemen zijn van kracht ? Bestaat hier-bij per systeem een overzicht van de gemeenten die dit opleggen ?
2. Een eenvormigheid binnen het huisvuilopha-lingsbeleid in Vlaanderen is noodzakelijk. Heeft de minister reeds initiatieven genomen waarbij naar een zekere eenvormigheid wordt
gestreefd ? Zijn er reeds decretale initiatieven terzake gepland ?
3. Er is in vele gemeenten ernstige kritiek be-treffende de regelmaat waarmee huisvuil wordt o p g e h a a l d . Zo zijn er vele gemeenten waar G F T-afval slechts eenmaal om de veertien dagen wordt opgehaald. Dit heeft tot gevolg dat de mensen niet behoorlijk selecteren en hun G F T-afval bij de rest van het afval voegen, w a t in strijd is met een goed afvalbeleid.
Zijn er reeds initiatieven genomen, eventueel in samenwerking met de minister van Binnenland-se Aangelegenheden die bevoegd is voor de ste-den en gemeenten, om een grotere regelmaat in de huisvuilophaling door te voeren ?
Ook het aspect van de kostprijs is niet onbe-l a n g r i j k . Zijn hier reeds dergeonbe-lijke initiatieven genomen ?
4. Talrijke gemeenten hebben een chip laten plaat-sen in de huisvuilbakken om aard en en omvang van het huisvuil te registreren.
Wat wordt precies door dergelijke chip geregis-treerd ?
Antwoord
1. Jaarlijks inventariseert de Openbare A f v a l-stoffenmaatschappij voor het Vlaams Gewest ( OVAM) de door de gemeenten toegepaste in-zamelsystemen van huishoudelijke afvalstoffen. Er zijn h a a l m e t h o d e s van toepassing : h u i s a a n -huisophalingen met frequenties die variëren van wekelijks tot zesmaandelijks afhankelijk van de afvalstof die gescheiden wordt opgehaald. H u i s -aan-huisophalingen kunnen ook op afroep ge-b e u r e n . Er zijn ook ge-b r e n g m e t h o d e s van toepas-s i n g : g l a toepas-s b o l l e n , t e x t i e l c o n t a i n e r toepas-s, c o n t a i n e r-park.
De OVAM beschikt per inzamelsysteem en per gemeente over overzichten.
beschikbaarheid van verwerkingsinstallaties voor GFT-afval of voor groenafval gecombi-neerd met het maximaal promoten van thuis-composteren deelt de gemeenten in groenafval-regio's en GFT-groenafval-regio's in.
Bij het opstellen van het ontwerp van Uitvoe-ringsplan Huishoudelijke Afvalstoffen 2002-2006 zal een evaluatie worden gemaakt van de selectieve inzamelsystemen. Nu al staat vast dat het afvalbeleid vooral gediend is met maatwerk. Afhankelijk van de lokale omstandigheden zal de lokale overheid de meest effectieve metho-des moeten gebruiken.
Hierdoor kan en zal het voorkomen dat er ver-schillen zijn tussen gemeenten. De gehanteerde principes moeten wel overal hetzelfde zijn (bv. 100 % doorrekenen aan de burger van de direc-te kosdirec-ten voor de inzameling en verwerking van het restafval).
3. Het Uitvoeringsplan Huishoudelijke A f v a l s t o f-fen 1997-2001 bepaalt dat GFT-afval minstens eenmaal om de veertien dagen moet worden opgehaald.
Gemeenten kunnen er echter voor opteren om wekelijks dergelijke ophaling te organiseren. Voornamelijk gemeenten waar GFT-afval wordt ingezameld via composteerbare zakken, h a n t e-ren deze wekelijkse afhaalfrequentie. In de zomer schakelen ook gemeenten waar afval wordt ingezameld door middel van GFT-containers over op een wekelijkse ophaalfre-q u e n t i e. Omdat een beperkt aantal inwoners zijn GFT-afval in de huisvuilzak steekt wegens de te lage ophaalfrequentie, moet deze ophaling echter niet noodzakelijk worden geïntensi-f i e e r d . Hoe geïntensi-frequenter de ophaling, hoe meer G F T-afval wordt ingezameld en hoe minder wordt thuisgecomposteerd. Bovendien stijgen daardoor de ophaalkosten van het GFT-afval. Er zijn geen initiatieven genomen samen met Binnenlandse Aangelegenheden in verband met het opdrijven van de huisvuilophaling, omdat zij niet bevoegd zijn voor het bepalen van het ge-meentelijk afvalbeleid.
De OVAM plant in samenwerking met de Ve r-eniging van Vlaamse Provincies (VVP) en de Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten (VVSG) de verspreiding van een modelpolitie-reglement inzake ophaling en inzameling van huishoudelijke afvalstoffen, evenals van een modelretributiereglement gebaseerd op het
principe "de vervuiler betaalt". Deze aanbeve-lingen zullen aan alle gemeenten worden be-zorgd in het najaar 2000. Het behoort echter tot de gemeentelijke beleidsvrijheid om retributies en huisvuilbelastingen in te stellen. Ook de vorm en aard van de inzamelrecipiënten kun-nen gemeenten vrij bepalen.
Uiteindelijk moet het probleem ook niet wor-den overdreven. Het is niet omdat in gemeente X een andere soort/kleur van container wordt gebruikt dan in gemeente Y, dat dit schadelijk is voor het afvalbeleid. Wel is het van belang dat gemeenten alle belangrijke principes toepassen (zoals "de vervuiler betaalt"). Daarbij moeten ze wel rekening houden met aspecten van volks-g e z o n d h e i d , milieuhyvolks-giëne (reinheid van de volks- ge-meente) en milieuhinder, en ten slotte ook met de arbeidsomstandigheden van de ophalers. 4. Diverse gemeenten en intercommunales
