Vraag nr. 159 van 31 mei 2000
van mevrouw MARIJKE DILLEN Lezen en leesachterstand – Initiatieven
Ondanks verschillende inspanningen die op het vlak van de leesbevordering worden gedaan, b l i j f t een aanzienlijk deel van de bevolking leeszwak (ongeveer 20 procent).
Uit onderzoeken blijkt dat de oorzaak hiervoor mogelijk reikt tot de kinderjaren, wanneer kinde-ren met een leesstoornis of een taalstoornis niet op de juiste wijze worden begeleid en niet de nodige kansen krijgen om deze problemen te verhelpen. Leesbevorderingsprojecten blijven dan ook abso-luut noodzakelijk. Het promoten van het lezen bij alle lagen van de bevolking blijft een absolute n o o d z a a k . Specifiek is aandacht nodig voor de jon-geren.
1. Kan de minister mij een overzicht geven van de verschillende projecten die reeds zijn uitge-werkt en gerealiseerd ter bevordering van de leescultuur ?
Op welke wijze zijn deze projecten uitgewerkt ? Wie waren de specifieke doelgroepen ?
2. De jongeren verdienen hierbij bijzondere aan-dacht. Op welke wijze gebeurt dit ?
3. Leeszwakkeren verdienen eveneens extra be-scherming en aandacht bij de projecten voor leesbevordering.
Op welke wijze wordt hieraan aandacht besteed ?
4. Belangrijk hierbij is de samenwerking met an-dere departementen. Deze problematiek heeft immers nauwe verwevenheid met het departe-ment Onderwijs, maar ook met het departedeparte-ment Welzijn (specifiek voor de leerachterstands-groepen).
Bestaat hierover een georganiseerd en structu-reel overleg ? Zo ja, op welke wijze ?
Zijn er reeds resultaten bekend van dit overleg en zo ja, welke ?
Welk gevolg wordt gegeven aan deze overlegre-sultaten ?
N.B. Vragen over hetzelfde thema werden gesteld aan mevrouw Mieke Vo g e l s, Vlaams minister van We l z i j n , Gezondheid en Gelijke Kansen en aan mevrouw Marleen Va n d e r p o o r t e n , Vlaams minister van Onderwijs en Vorming.
Antwoord
1. In de tweede helft van 1999 werden in het kader van de leesbevorderingscampagne van Cultuur volgende projecten gesubsidieerd : de voorlees-campagne voor kinderen die in handen was van de Vereniging ter Bevordering van het V l a a m s e Boekwezen ; de schoolbegeleidingen tijdens de Vlaamse Boekenbeurs in Antwerpen.
Volgende projecten hadden reeds plaatsgevon-den of waren opgestart tijplaatsgevon-dens het voorjaar 1999 : de Jonge Gouden Uil, een samenwerking tussen de Nederlandse Stichting Lezen, de Nederland-se Taalunie (NTU) en de VlaamNederland-se departemen-ten Onderwijs en Cultuur ; De Werelddag van het Boek, waaraan heel wat plaatselijke boek-handels en bibliotheken in Vlaanderen mee-werkten en waarbij het Nationaal Centrum voor Jeugdliteratuur (NCS) instond voor het project Poetry Rock, waarbij jongeren Nederlandstalige literatuur op muziek zetten. Het NCJ gaf bij deze gelegenheid ook de jongerenkrant Barst u i t , die literatuur en aanverwant nieuws brengt voor jongeren en gratis werd verspreid over heel V l a a n d e r e n , via bibliotheken, scholen en b o e k h a n d e l s. De Kinder- en Jeugdjury V l a a n d e-ren zorgde, zoals elk jaar, voor het lezen en be-kronen door kinderen tot 14 jaar van V l a a m s e k i n d e r- en jeugdboeken. De website Leesbevor-dering werd actueel gehouden door Linc en mijn administratie ondersteunde en subsidieer-de het hele jaar door plaatselijke leesclubs. In 2000 heeft de Jonge Gouden Uil intussen al p l a a t s g e v o n d e n . Na evaluatie wordt in overleg tussen Vlaanderen en Nederland onderzocht hoe dit concept kan worden gecontinueerd. D i t is op zich een zeer waardevol project, dat zich richt tot jongeren tussen circa 16 en 20 jaar. 2. Zoals uit mijn antwoord in punt 1 reeds blijkt,
v e r l i e z e n . Het is immers uiterst moeilijk ze ach-teraf voor het lezen terug te winnen. Dit bete-kent dat het vestigen of versterken van een lees-cultuur zich, niet exclusief weliswaar, maar prio-ritair op de jongeren moet richten.
Ik heb ondertussen mijn administratie opdracht gegeven het nodige onderzoek en de nodige voorbereiding te doen om een beleid inzake de leescultuur te ontwikkelen dat structureler dan in het verleden kan worden verankerd, dit wil zeggen : niet meer zoals totnogtoe als een cam-pagne waarin losse projecten worden gesubsi-dieerd.
Bovendien wil ik dat dit beleid sterker geïnte-greerd wordt gevoerd, namelijk met een duide-lijke samenwerking van alle actoren en media-toren die voor dergelijk beleid van belang zijn. Cultuurorganisaties en -instellingen moeten daarbij worden ingeschakeld, maar ook de on-derwijsinstellingen en de organisaties uit het w e l z i j n s w e r k . Ik wil ze alle daartoe rond dezelf-de tafel brengen.
3. Wanneer over leeszwakkeren wordt gesproken, lijkt dit mij in de eerste plaats een taal- en on-derwijsproblematiek te zijn. Toch ben ik het ermee eens dat in een structurele aanpak van een leescultuurbeleid daarvoor de nodige aan-dacht moet worden opgebracht.
Dit kan en moet zeker een element zijn bij het instellen van een coherent beleid dat, zoals in het vorige punt werd gezegd, in samenwerking tussen de genoemde departementen wordt uit-gewerkt.
4. Deze vraag is wat mij betreft reeds in het vorige punt beantwoord. Wel wil ik er nog aan toevoe-gen dat in het Onderwijsdepartement, m a a r vooral in de Nederlandse Ta a l u n i e, steeds meer aandacht wordt besteed aan het aspect NT 2 (Nederlands als tweede taal). Er is recentelijk door het comité van ministers van de NTU een overlegplatform daartoe ingesteld.
