Vraag nr. 5
van 30 september 1999
van de heer CHRIS VANDENBROEKE Leiebekken – Waterkwaliteit
Het doornemen van de nieuwsbrief De Milieuboot van september 1999 bezorgt de lezer, naast heel in-teressant leesvoer, evenzeer enkele onthutsende v a s t s t e l l i n g e n . Het relaas van de wetenschappelijke milieuboottocht die begin juli werd gehouden, l i e g t er niet om. Zonder meer wordt immers gesteld, e n ik citeer: "dat het Leiebekken nog steeds het meest vervuilde rivierbekken van Vlaanderen is ... Ta l r i j-ke industrieën, ongezuiverd huishoudelijk afvalwa-ter en diffuse verontreiniging vanuit de landbouw vormen nog altijd een grote belasting." Tot een ge-lijkaardig besluit kwam overigens een jaar eerder de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM).
Dat het ook anders en beter kan, volgt dan weer uit een vergelijking van de staalopnames per loca-t i e. Hoe meer sloca-troomopwaarloca-ts, des loca-te hoger ligloca-t heloca-t zuurstofgehalte (met niveauverschillen die tot het drievoudige oplopen).
Vanuit het besef dat de administratie Wa t e r w e g e n en Zeewezen (AWZ) er prat op gaat met name voor het Leiebekken een integraal waterbeleid uit te tekenen, wens ik dienaangaande enkele specifie-ke vragen te formuleren.
1. Welke extra investeringen zijn er gepland om van het Leiebekken opnieuw een leefbaar ri-vierbekken te maken ?
Wordt hierbij met een geëigend jaarprogramma gewerkt en zo ja, welke planning wordt er voor-opgesteld ?
2. Is het niet aangewezen om het vergunningenbe-leid inzake industrieel afvalwater nader te con-troleren en te verstrengen ? Welke maatregelen zijn hierbij gepland ?
3. Langs hoeveel lozingspunten komt er ongezui-verd water in de Leie en in welke mate kan dit worden geremedieerd ?
Antwoord
1. Inzake afvalwatersanering is het Leibekken, n e t zoals de andere hydrografische bekkens, o p g e-nomen in een investeringsprogramma voor bo-vengemeentelijke zuiveringsinfrastructuur. D e sanering wordt besproken per zuiveringsgebied :
dit is een gebied dat wordt afgebakend door een rioolwaterzuiveringsinstallatie (RWZI) en de aansluitende leidingen.
Het Leiebekken kan worden opgedeeld in een achttal zuiveringsgebieden, die hierna van stroomopwaarts naar stroomafwaarts worden besproken.
a) Het zuiveringsgebied Menen
In dit zuiveringsgebied, dat zich uitstrekt over de gemeenten We r v i k , Menen en We-v e l g e m , zijn tal We-van projecten in uitWe-voering, in studie of opgedragen ter uitvoering aan de N V A q u a f i n . De RWZI is aanbesteed, d e bouw ervan kan starten.
In de capaciteit van de RWZI is ook in een deel voorzien voor de vuilvracht die vanuit Frankrijk (Halluin) op de Leie wordt aange-voerd.
In dit zuiveringsgebied kan vanaf 2004 een aanzienlijke vuilvracht (ongeveer 60.000 in-wonersequivalent, IE) worden gezuiverd. b) Het zuiveringsgebied Heule
Dit zuiveringsgebied moet instaan voor de sanering van de sterk vervuilde Heulebeek. Het betreft de sanering van het afvalwater van ongeveer 15.000 IE.
De projecten binnen dit zuiveringsgebied werden opgedragen aan de NV A q u a f i n .Z e bevinden zich in de studiefase. De voltooiing wordt verwacht tegen eind 2003.
Eventuele problemen met een noodzakelijke gewestplanwijziging kunnen nog vertraging veroorzaken.
c) Het zuiveringsgebied Harelbeke
De zuiveringsinfrastructuur binnen dit ge-bied is grotendeels uitgevoerd. De RWZI is reeds geruime tijd operationeel en heeft een capaciteit van 150.000 IE.
Er zijn nog twee bovengemeentelijke projec-ten uit te voeren :
vuil-vracht (ongeveer 3.000 IE) zal zeker niet vóór 2004 uitgevoerd zijn ;
– de doortocht Zwevegem : dit project werd eerder als gemeentelijk bestempeld. G e z i e n de hoge moeilijkheidsgraad (13 lozingspun-ten op de Keibeek in het centrum van Zwe-vegem) is voorgesteld deze sanering ten laste van het gewest te nemen en op te nemen in het investeringsprogramma 2002.
d) Het zuiveringsgebied Beveren-Leie
De zuiveringsinfrastructuur in dit gebied is grotendeel ter uitvoering opgedragen aan de N V A q u a f i n . Het betreft een vuilvracht van ongeveer 10.000 inwoners, die nu nog onge-zuiverd naar de Leie wordt afgevoerd. D e operationalisering van de infrastructuur mag eind 2003 worden verwacht.
e) Het zuiveringsgebied Waregem
Naast de RWZI Waregem zijn reeds een tal collectoren ingebruikgenomen. De aan-sluiting van de hogergelegen woongebieden is gepland door middel van de collector H o o i b e e k . Voor de kernen A n z e g e m , Wo r t e-gem en Ingooie-gem dient nog de afweging te worden gemaakt tussen de aansluiting op de RWZI of een plaatselijke zuivering.
f) Het zuiveringsgebied Wakken
Dit zuiveringsgebied dient nog te worden u i t g e b o u w d . De ingebruikneming van de RWZI en de collectoren ter aansluiting van Wa k k e n , S i n t - E l o o i - Vijve en Wielsbeke is gepland voor eind 2003.
g) Het zuiveringsgebied Olsene
De RWZI en de aansluitende collector- en rioleringsprojecten zijn ter uitvoering opge-dragen aan de NV Aquafin.
De volledige uitbouw zal voltooid zijn tegen eind 2003. Het betreft de sanering van onge-veer 15.000 IE.
h) Het zuiveringsgebied Deinze
De RWZI Deinze is in aanbouw. Een tweetal collectoren zijn reeds uitgevoerd. De
reste-rende leidingeninfrastructuur is ter uitvoe-ring opgedragen aan de NV A q u a f i n . De vol-ledige uitbouw zal voltooid zijn eind 2003. Het betreft de sanering van ongeveer 20.000 IE.
Samenvattend kan worden gesteld dat binnen afzienbare tijd (tegen 2004) de waterkwaliteit van de Leie merkelijk zal verbeteren, r e k e n i n g houdende met de geprogrammeerde investe-ringsprojecten.
2. Het is duidelijk dat ook vanwege de industrie inspanningen worden verwacht.
Bij het adviseren van de lopende vergunnings-dossiers worden volgende principes toegepast, conform de acties van het Milieubeleidsplan : – de sanering aan de bron : om de RWZI
opti-maal te laten werken, moeten grote, b i o l o-gisch niet verwerkbare afvalwaterstromen worden afgekoppeld van de RWZI en door het bedrijf zelf volledig worden gezuiverd en in oppervlaktewater geloosd ;
– er gebeurt een afstemming van de vergunde vracht op de werkelijk geloosde en betaalde v r a c h t , met andere woorden, te grote marges in de vergunningen worden weggewerkt en gelijk gebracht met de lozingsrealiteit. O p die manier kunnen RWZI's immers correcter worden gedimensioneerd ;
– er wordt zo veel mogelijk rekening gehou-den met de best beschikbare technieken (BBT) ;
– er wordt rekening gehouden met de te berei-ken kwaliteitsdoelstellingen. Vooral gevaar-lijke stoffen worden gelimiteerd op basis van de te bereiken kwaliteitsdoelstellingen (re-kening houden met een verdunningsfactor) ; – er wordt voor gezorgd dat niet-verontreinigd
hemelwater zo veel mogelijk uit de riolering wordt geweerd.
Door de VMM kan worden aangegeven dat mo-menteel volgende vuilvrachten rechtstreeks op de Leie worden geloosd (telkens ±):
centrum Wervik 5.000 IE centrum Menen 12.500 IE centrum Halluin 20.000 IE centrum Zwevegem 7.000 IE centrum Kortrijk 3.000 IE centrum Wielsbeke 4.000 IE centrum Waregem 5.000 IE
De vervuilde waterlopen Heulebeke, G a v e r-beek en Mandel voeren respectievelijk onge-veer 15.000 IE, 1.700 IE en 42.000 IE in verdun-de vorm aan vuilvracht naar verdun-de Leie.
Een totale vuilvracht van ongeveer 115.000 IE wordt dus min of meer rechtstreeks naar de Leie aangevoerd.
