Vraag nr. 383 van 17 juli 2003
van de heer ANDRE-EMIEL BOGAERT
Aanbestedingen openbare werken – Prijsafspraken Het is een oud zeer, het is van alle tijden en men komt het in alle politiek-administratieve systemen tegen : voorafgaande afspraken met prijszetting bij grote aanbestedingen. Ook Vlaanderen ontsnapt hier niet aan. Vandaar ook mijn vroegere vragen omtrent grote waterbouwkundige werken en lang-durige onderhoudscontracten.
Thans wordt ook het Vlaams Parlement geconfroteerd met een zeer belangrijke procedure, h a n g e n-de voor n-de bevoegn-de rechtbank van Gent en waar-bij heel wat aannemers en ook een ambtenaar van het ministerie van de minister zijn betrokken. D e scheiding der machten is voor mij een heilig princi-p e, zodat de bevoegde rechtbank dan ook het be-trokken dossier in alle neutraliteit en objectiviteit moet kunnen behandelen.
De feiten dateren evenwel uit de huidige legisla-t u u r, namelijk uilegisla-t de periode 1999-2 0 0 1 , w a a r v o o r vooral en in eerste instantie de huidige Vlaamse re-gering en het Vlaams Parlement verantwoordelijk-heid dragen. Het gaat om niet minder dan 50 ver-schillende dossiers ; het gaat om niet minder dan 33 erkende aannemers. De problematiek is dus zeker belangrijk genoeg om er meer aandacht aan te be-steden dan nu het geval is. Het Vlaams Parlement is het controleorgaan bij uitstek om dergelijke fei-ten beleidsmatig en administratief te onderzoeken en preventief op te treden om ze naar de toekomst te voorkomen.
Eigenlijk zijn de feiten en de omvang ervan van die aard dat ze de installatie van een parlementaire on-derzoekscommissie wettigen. Wetende hoe moei-lijk dit te verkrijgen is en de politiek-a d m i n i s t r a t i e-ve dimensie van de problematiek inschattende, vind ik het evenwel nodig om eerst vanwege de be-voegde minister dienstige antwoorden te ontvan-gen.
1. Kan de bevoegde minister in telegramstijl een overzicht geven van de aanbestedingen en/of aannemingswerken van het Vlaams Gewest be-trokken in onderhavig dossier ?
2. Wat zijn de financiële gevolgen voor het V l a a m s Gewest ?
3. Welke maatregelen heeft de Vlaamse regering en/of de bevoegde minister naderhand genomen
om dergelijke feiten (voorkennis, p r i j s z e t t i n g, voorafgaande afspraken, enz.) naar de toekomst te voorkomen ?
Antwoord
In verband met het gerechtelijk onderzoek naar mogelijk verboden afspraken tussen aannemers van waterbouwkundige werken, wens ik de V l a a m-se volksvertegenwoordiger in de eerste plaats te verwijzen naar het antwoord op zijn vraag om uit-leg (Handelingen Commissievergadering nr. 1 3 2 van 11 februari 2003, b l z . 10 e. v..) die hij vanwege mijn voorganger eerder reeds heeft ontvangen. I k kan mij bij de toen verstrekte uitleg volledig aan-sluiten.
Op de thans gestelde concrete vragen kan ik het volgende antwoord verstrekken.
Vraag 1
Volgens de beschikbare informatie uit het strafdos-sier hebben volgende aannemingsopdrachten van het Vlaams Gewest het voorwerp uitgemaakt van het ingestelde gerechtelijk onderzoek.
1. Ringvaart om Gent, We s t e r v a k , uitvoeren van steenbestortingen
2. Wegenwerken voor de afdeling Bovenschelde 3. Onderhoudswerken voor de afdeling
Boven-schelde, lot 12, Gent-Terneuzen
4. Onderhoudswerken voor de afdeling Boven-s c h e l d e, lot 13, Ringvaart Gent en Leie vanaf Deinze
5. Onderhoudswerken voor de afdeling Boven-s c h e l d e, lot 14, B o v e n Boven-s c h e l d e, Spierekanaal en Kanaal Bossuit-Kortrijk
6. Onderhoudswerken voor de afdeling Boven-s c h e l d e, lot 15, Leie tuBoven-sBoven-sen grenBoven-s Wallonië en Deinze
7. Onderhoudswerken voor de afdeling Boven-schelde, lot 16, Dender, Moervaart, Durme 8. Onderhoudswerken voor de afdeling
Boven-s c h e l d e, lot 17, Kanaal Gent-O o Boven-s t e n d e, A f l e i-dingskanaal, Leopoldkanaal
10. Rupel, bouwen van meerpalen Boom
11. Zeeschelde en Rupel, uitvoering geotechnisch onderzoek
12. Zenne RO in Mechelen-H e f f e n , h e r b o u w e n uitwateringssluis
13. D i j l e, benedensluis Mechelen, renovatie ver-laatkleppen
14. Rupel RO in Boom, bouw geïntegreerde water-kering ter hoogte van "carron"
15. Onderhoudswerken voor de afdeling Zeeschel-d e, lot 10, ZeeschelZeeschel-de Gentbrugge-S c h o o n a a r-de
16. Onderhoudswerken voor de afdeling Zeeschel-de, lot 11, Zeeschelde Schoonaarde-Temse 17. Onderhoudswerken voor de afdeling
Zeeschel-de, lot 12, Durme-Lokeren-Tielrode
18. Onderhoudswerken voor de afdeling Zeeschel-d e, lot 13, ZeeschelZeeschel-de Te m s e-N e Zeeschel-d e r l a n Zeeschel-d s e grens
19. Onderhoudswerken voor de afdeling Zeeschel-de, lot 14, Rupel
20. Onderhoudswerken voor de afdeling Zeeschel-de, lot 15, Dille-Demer
21. Onderhoudswerken voor de afdeling Zeeschel-de, lot 16, Nete
22. Onderhoudswerken voor de afdeling Zeeschel-de, lot 17, Zenne
23. Z e e s c h e l d e, bouwen van een kofferdam ter hoogte van de Kattendijksluis,
24. Onderhouden en herstellen kunstwerken op de Zeeschelde van Antwerpen tot aan de Neder-landse grens
25. IJzer in Middelkerke RO, bouwen van een eco-logische oeververdediging (bestek A 3 / 9 7 B 7 4 ) , gunning 10/07/97
26. Middelkerke, herbouwen zeedijkglooiïng 27. Onderhoud haven Oostende en kust in
Middel-kerke en Oostende
28. Onderhoud haven Nieuwpoort en kust tussen Middelkerke en De Panne
29. Onderhoud haven Zeebrugge en kust tussen Zeebrugge en Blankenberge
30. Onderhoud haven Zeebrugge en kust tussen Zeebrugge en Knokke
31. Onderhoudswerken en dringende interventies in het district Brugge
32. Onderhoudswerken en dringende interventies in het district "Kanalen Oost – Plassendale" 33. Onderhoudswerken en dringende interventies
in het district IJzerbekken
34. Kanaal Leuven-Dijle, baggerwerken
35. Zeekanaal Brussel-S c h e l d e, herstellen van oever tussen Vilvoorde en Grimbergen
36. Oude sluis Wi n t a m , bouwen en plaatsen afdich-tingsschotten
37. Kanaal Leuven-D i j l e, vernieuwen van de bo-vendeuren aan de Zennegatsluis in Mechelen 38. Kanaal Bossuit-Ko r t r i j k , kaaimuur ter hoogte
van NV Stortbeton J. Stadsbader
39. Kanaal Bossuit-Ko r t r i j k , bouwen van een kaai-muur ter hoogte van de firma Despriet,
40. L e i e, bouwen van een kaaimuur ter hoogte van de firma's NV A g g l o, NV Declercq en NV Ciersbeton
41. G e n t-Moervaart RO, steigers met laad-l o s-plaats ter hoogte van NV De Paepe
(RO: rechteroever – red.) Vraag 2
Het effectief bestaan van een financiële schade voor het Vlaams Gewest en, in voorkomend geval, de omvang ervan, zullen dan ook pas duidelijk zijn na afloop van de gerechtelijke strafprocedure, eventueel pas na een procedure in beroep en cassa-tie.
Zoals eveneens in het vorig antwoord aangestipt, heeft het Vlaams Gewest zich al in een vroeg stadi-um van het gerechtelijk onderzoek burgerlijke par-tij gesteld. Op deze wijze zijn de rechten van het Vlaams Gewest op vergoeding van alle mogelijke schade en aanverwante bedragen gevrijwaard. Vraag 3
De huidige wetgeving biedt de aanbestedende overheid weliswaar onvoldoende mogelijkheden om aan de bedoelde praktijken op gepaste wijze het hoofd te bieden. Op dit ogenblik is enkel be-paald dat de Commissie voor Erkenning der A a n-nemers van deze feiten in kennis wordt gesteld. Sancties blijven echter veelal uit, onder meer omdat door het ontbreken van concrete bewijzen m . b. t . eventuele afspraken tussen de betrokken a a n n e m e r s, de Commissie een gerechtelijke uit-spraak moet afwachten vooraleer zij eventueel sanctionerend kan optreden.
Dit belet niet dat bij het uitschrijven van gunnings-procedures voor onderhoudswerken en groenon-derhoud in het bijzonder reeds preventieve maat-regelen kunnen worden genomen om mogelijke speculatie en prijsafspraken vanwege de inschrij-vers te voorkomen.
Daarom werd voor onderhoudswerken en groen-o n d e r h groen-o u d , in januari 2003, een dienstgroen-order uitge-vaardigd voor het departement Leefmilieu en In-frastructuur met instructies en aanbevelingen. B o-vendien werd eraan herinnerd dat de administratie, de Commissie voor Erkenning der Aannemers in kennis dient te stellen van feiten waarbij aanne-mers onder andere :
– hun prijzen niet kunnen verantwoorden;
– valse verklaringen afleggen in verband met prijsverantwoordingen;