• No results found

De gulden harpe, inhoudende al de liedekens, die voor desen by K.V.M. gemaeckt, ende in verscheyden Boecxkens uyt-ghegaen zijn

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "De gulden harpe, inhoudende al de liedekens, die voor desen by K.V.M. gemaeckt, ende in verscheyden Boecxkens uyt-ghegaen zijn"

Copied!
698
0
0

Bezig met laden.... (Bekijk nu de volledige tekst)

Hele tekst

(1)

die voor desen by K.V.M. gemaeckt, ende in verscheyden Boecxkens uyt-ghegaen zijn

Karel van Mander

bron

Karel van Mander, De gulden harpe, inhoudende al de liedekens, die voor desen by K.V.M. gemaeckt.

Hans Passchiers, Haarlem 1627

Zie voor verantwoording: http://www.dbnl.org/tekst/mand001guld02_01/colofon.php

(2)

Den Dichter tot den Sangher.

Christelijcke lieve Sangher, alsoo ick voorhenen willigh van selfs, oft uyt begeerte van anderen, my begheven hebbe te dichten oft voort te brengen, uyt d'overvloedige borne der Schriftueren, eenige Gheestelijcke Liedekens, die tot sulcken ghetal zijn ghewassen, datse in verscheyden boecxkens versaeyt oft vervaet zijn gheworden, onder Tijtelen oft Namen, als Harpe, Trompet, Harder-Pijpken, oft anders meer, So bevintmen dat veel goedwillige Sielen daer in goet vermaeck hebben gevonden, des ick geenen roem begeer, dan dat den gever aller goedes gaven zy gedanckt, want den mensch vermach niet goets sonder Godt. Dese Liedekens dan, die soo verstroyt waren, heb ick uyt begeerte mijns vrients Passchier van Wesbusch oversien, de ghebreken na mijn vermoghen wech ghenomen, ende aenstootende dingen geweert, oock eenige nieuwe Liedekens bygevoecht, en hem Passchier toe gelaten te doen drucken op zijn eygen kosten, ende op het aldersorchvuldichste, tot gherijf der ghener die lustigh zijn mijn Liedekens by een te hebben, gelijc wijse nu tsamen in een Boeck hebben begrepen, onder den Tytel vande Gulden Harpe, waerom mijn vriendelijck begheeren is dat den willigen Sanger d'onkosten ende willigen dienst des

Boeck-verkoopers voornoemt aenmerckende, wille danckbaer wesen: niet

verwachtende nae ander, die teghen mynen

(3)

wille oft danck mochten nae gedruckt worden, het welc niet betaemlijck waer, als wesende een misdaedt teghen 'tGebodt Gods, ende der Natueren, welck beveelt, niemanden niet te doen, datmen selfs noode van anderen hadde gedaen: want oock niemant behoort op een anders Acker, eens anders vrucht oft afbeyt te maeyen ende te ghenieten, teghen wille ende danck des eygenaers. Op sulcke hope ende vertrouwen is dan dese onse moeyte ende dienst, soo veel hy bestrecken magh, alle

goedtmeenende Herten ende goetwillige Sangers ten besten, wenschende dat dese Gulden Harp veel Gulde Harpen, dat zijn gheloovighe Herten, verwecken mach, den Heere inwendich te singen ende spelen, tot zijns Naems eere, want den Mensch is doch niet, ende 'tvleesch nergens toe nut: Maer Gode zy lof, prijs ende eere, inder eeuwicheyt.

Amen.

K.V.M. Een is noodigh.

(4)

Sonnet.

SChoon uyterlijck gheluydt, wel spreken oft wel singhen, Behaeght den Heere niet, als 't hert' niet is oprecht, Ten is al maer geklanck, van koper stoffe slecht, Den Heer en luystert niet, na so vergheefsche dinghen.

Maer Bellekens van goudt, aen Aaerons slippen hinghen, Met gulden vrucht daer by, het welck al vry wat seght, Een reyn geloovigh hert, aen liefden-daedt ghehecht, Daer uyt kan woort en werck, na 'sHeeren lust ontspringen,

Dat sal verstrecken hem een gulden Harpe klaer, Om spelen t'nieuwe Liedt, tot sijnen lof eenpaer,

Dat niemandt recht en kan,, dan die verwinnich strijden:

Dus singt en speeldt den Heer in 't hert, O Christen schaer, In 's Heeren Naem u woordt, en werck gheschied all'gaer, Soo wert hem aengenaem, u singen en verblijden.

2.Oct. 1605. Een is noodigh.

(5)

Tafel van alle de Liedekens, in dit Boecxken begrepen:

Op de eerste sijde worden de Liedekens, ende op de tweede de wijsen ghestelt.

Liedekens. A.

fol.40.

ABraham den goeden Vader,

fol.19 Abrahams God waer op Iacob.

fol.42.

Achab over Israel verheven. Regeerde binnen Samaria,

fol.20.

Aenhoort vrienden eerbaer,

fol.12.

Ahasueros een seer groot, Coningh,

fol.37 Al die daer zijn beladen Met hare sonden

swaer,

fol.26 Al die hebben tot jaghen // sin,

fol.10 Al die in 'sdoots schaduw logieren,

for.17 Al die om strijden hebben lust,

fol.1.

Al eer men komt ter eeren siet,

fol.52 Al laghen wy ons leven // lanck,

fol.22 Al schijnt menich verlaten Van den Heere

te zijn,

fol.31 Al 'swerelts ydel wesen, Al schijnt het

veel en groot,

fol.49 All' Aertsche dingen // die men

verstringen,

f.36 Alle vleesch is hoy, na Schrifts belijdt,

fol.47 Als men aen't reyn eersame,

fol.27

Altijdt te treuren is gheen baet,

(6)

fol.69 Bekent den Heere, sulck vermaen,

f.71 Breect uyt, en roept verblijt in u gespan

fol.55 Broeders devijn het plagh te zijn

f.61 Broeders hout vast aen Gods gebodt,

fol.57 Broeders, vrienden generale,

fol.59 Broeders uytverkoren,

fol.60 Bruydegom Heer, hooge verheven,

C.

fol.85

CHristen broeders verkoren,

(7)

Wijsen.

40 SChoon lief ghy zijt prijs weerdt,

19 Susann' un jour.

42 La douce face: oft, Ick hebbe gemint den tijdt is leven.

20 Vrienden verheught, verblijdt.

12 Entre Paris & Rouan, il y a trois

marchans

37 Orpheus droef van sinnen: oft het

Nachtegaelken kleyne.

26 Elck wil met ons te velde slaen.

10 Sal ick om een Vrouwe, lang' in rouwe,

17 Geeft my te drincken na mijnen dorst.

1 Om een nieu Iaer sy haren man badt.

52 Geeft my te drincken na mijnen dorst.

22 Wilhelmus van Nassouwen: oft Saligh is hy bedegen: oft, Nachtegael int.

31 Ick hoorde een Maeghdeken singhen: oft, Wt den diepten, o Heere.

49 Een ghebroken herte, etc.

36 Il me suffit.

47 Willem van Nassouwen.

27 Van den blinden Man.

73 Ick hoorde een water ruysschen.

66 Wie klopt daer voor mijn deure.

63

Perijckeleuse tijden: oft, Hoort vrienden

al te samen.

(8)

85

Ick peyns' om een persoone.

(9)

fol.77 Christen Eegade mijn,

fol.79 Christus Gods Sone goedertier.

fol.81 Christus zijnde verresen.

fol.83 Clappen, lieghen en rellen,

fol.76 Comt en ick sal u toonen hier,

D.

f.118 DAer moeten secten wesen eenpaer,

fol.104 Daer was een Herder wijs vermaert, Eens

ongevaert, int leven,

f.150 Daer was een man in den lande Hus,

fol.129 Danckbarigh bequaeme, Looft Godt,

Broeders, dat wy

fol.148 Danckoffer soet // den Heere moet,

fol.117 Dat soete Nieuwe Iaer playsant,

fol.146 Dat wijs ingien Salomon die heeft sien

geschien,

fol.163 David met soet gheluydt,

fol.112 De Bruyloft schaer,

fol.98 De Hooftsomme des ghebodts, Dat is de

liefde Gods,

fol.99 De hoovaerdije / is Godts partije,

fol.159 De mate in als te treffen,

fol.114 De Mensche is te wonder // bot,

fol.168.

De Weereldt een vreemde wander stede,

fol.176

* De Schrift is alder weghen,

(10)

fol.91 Den soeten Somer tijdt Is voorhanden,

Godt danck,

fol.95 Den Somer in saysoene,

f.86 Den tijdt van gratien, Is in saysone.

f.116

Den tijdt dierbaer // dag, maent, en jaer,

(11)

77 O Menschen excellent.

79 Ghedrongen ben ick in mijn ghemoedt.

81 Godt sprack in voorleden tijden.

83 Als ghy komt uyt den Haghe.

76 Vrou Moeder ick ben soo seer ontstelt.

118 Ist nu niet wel ghekriemt, geklaeght.

104 Och lighdy nu en slaept schoon, Lief in u eersten droome.

150 Gheeft my te drincken na mynen dorst.

129 Laet ons verjolijsen: oft, Wy vry

saluteeren.

147 Het was een Man in den Lande Hus,

117 Ghetackt als Lauwerieren.

146 Weest al verblijdt, Ghy die Vrou Venus kinders zijt.

163 Godt is onse toevlucht.

112 Elck dierken bout.

97 Laet ons leven met jolijt, Christum

ghebenedijt.

99 Van diemen op de Galeye wilde stellen.

159 Als men schreef duyst vijfhondert.

114 O Vader ons, in Hemelrijck.

168 O Waerheydt, hoe light ghy nu vertreden.

176 Ick arm schaepken aen der heyde

130 Regiert u na den tijdt.

101 En sy hadt eenen Bootsman lief.

120

Een dier, een aerdich dier.

(12)

95 Ons Coningh vanden drooghen.

86 Bedruckt herteken, etc.

116

Ist wel ghedaen // ist wel, etc.

(13)

fol.132 Den tijdt gaet voorby // en hy,

fol.134 Den tijdt is hier,

fol.88 Den Wijn, die edel Creatuere,

fol.135 Des nachts socht ick eenpaer,

fol.155 D'Euangeliste, Lucas doet ons vermaen,

fol.106 Die kort' History van,

fol.175 Die gracy soet,

170 Die heyligen Gods, lieve vrienden jent,

fol.89 Dochter Syon, eersame // maeght,

127 Dochter van Sara, hoort en verstaet,

fol.110 Doen Pharao lagh vermoort,

fol.122 Door 's meys virtuyt // rijst nu.

E.

fol.200 EEn beetgen broots g'eten met.

fol.205 Een bloem tot Saron delicaet,

fol.192 Een Bruylofts feeste vol weelde,

177 Een Cananeetsche Vrouwe minjoot,

219 Een eeuwige vreucht na dit verdriet,

fol.178 Eenen gheboren blinden sat,

fol.187 Een herder liedt aenhoort,

fol.214 Een ghebroken herte na Gods,

fol.217 Een is alleen // mijn reen,

fol.207 Een Liedt t'onsen vermane,

204

Een reyn gemoet, om recht den Echt,

(14)

fol.195.

Elck medegenoot // in't gheloove minjoot,

fol.183 Elck waerheyts amoureus,

fol.223

* Eylaes hoe macht geschieden,

(15)

132 Francis snare.

134 Al die in Syon zijt.

88 Copken set op u jente hayren.

135 Alle die in Syon zijt.

155 Wie hoor ick suchten, Van waer komt dit geklanck: Oft, van soet Robertgen.

106 Cupido Heere Fel.

175 Werelt vergult.

170 Al die belast en beladen swaer.

89 Goeder ghesel ick moes wanderen.

127 Ick wilde ick ware een wilde Swane.

110 Verlijdt Zuydt, West en Noordt.

122 Den lustelijcken Mey.

200 Hoort toe ghy dochters gracieus.

205 Gods kinderen ghy meught wel.

192 Ick stondt op hoeghe berghen.

177 Vrouwe wacht u Hennekens wel.

219 Alst begint.

178 Vanden blinden Man.

187 Maeghdelijck pilaer // eerbaer

214 Ontwaeckt Israel, doet op u ooren.

217 O Vlaenderlandt, edel landouwe soet.

207 Van Hans de Grave.

204 Susann' un jour.

185

Si mon travail vous peut donner plaisir,

Recevant, &c.

(16)

183 Elck gheestken amoureus.

223

Adieu bloemken Rosiere,

(17)

F.

fol.229 FElix was even gierigh,

f.227 Flou in onmacht vernedert hert,

fol.232 Fraey en ghesont, by maten,

fol.234 Fruyt int ghemeen Ter tafel is 'tlaetste

gherecht.

G.

fol.258 GHeluck moet u ghebeuren,

251 Ghy Christen aert,

fol.242 Ghy Israel // meught wel Tot vreuchden

zijn ghenghen,

243 Ghy vry verstroyde Nacy Wt Vlaender hier en daer,

fol.244 Gods wijsheyt slechtigh // voor,

fol.236 Godt alleen wijs weet alle dingh,

fol.256 Godt de Vader almachtigh,

f.253 God is een God in goetheyt boven,

f.247 God, voor wiens ooghen alle ding is,

239 God weet wel wat zijn volck behoeft,

H.

fol.270

HAdd' ick een vloet van tranen,

(18)

almachtigh,

fol.274 Heyligh, oprecht, ghestadigh vroet,

fol.273 Hoe langh o Heer der Heeren,

fol.276 Hoe mach o God, het volck soo rasen

koen,

261 Hoe Paulus hem beriep op den Keyser,

fol.282 Hoe schoon is uwen gangh,

fol.309

* Hoe konnen de lieden, des, etc.

(19)

229 Ick arm schaep aen die groen heyde.

227 Susann' un jour.

232 In bitterheyt der zielen.

234 Mijn jonghste dochter is wech: Oft, Den slaenden Enghel.

258 Ghy vry verstroyde Natie.

251 Een Vlissingher boot.

242 Den Mey lustigh en schoone: Oft Era di Mayo.

243 Plus je ne scay que dire. Oft, Ghy Adams zaet verheven,

244 Lief uytvercoren, lief triumphant.

236 Die altijdt jaegt, en niet en vanght.

256 Rijst uyt des doodts beswaren.

253 O Schepper fier.

247 Den lustelijcken Mey, Christus playsant.

239 Het is een rogghe cantgen.

270 Godt sprack in voorleden tijden.

260 Het spruyt een bloemken aen die

Landouwe.

284 Een Venus dierken heb ick uytvercoren.

267 Laet ons loven den Heere soet.

307 Bedruckte herteken.

289 Christen broeders laet u leeren.

302 O schoonste boven de kinderen der

Menschen.

(20)

261 O waerheyt, hoe zijt ghy nu vertreden.

282 O Menschen excellent

309

Laet ons verjolijsen,

(21)

fol.278 Hoort Kinders, weest gedachtigh,

f.304 Hoort toe, met sange wil ick vertellen,

fol.280 Hy kusse my met sijns monts kus,

I.

fol.332 ICk heb een uytghelesen,

Fol.335 Ic heb gedocht, een Liedt, oft, etc.

fol.339 Ick prijs' u saligh weven,

fol.350 Ick weet ons noch een Lied // siet,

356 Ick wil ons singen van u boos, etc.

fol.315 Iephthah een strijtbaer Heldt, etc.

fol.310 Iesus des soons Syrach,

fol.349 Iesus die quam gheganghen,

fol.347 In Annas noch in Caiphas hof,

fol.353 In Babylon met onverstande,

fol.314 In cromme wegen duyster en swaer,

fol.312 In desen tijt fel ende stranck,

fol.320 In Eliseus tyden, Den Coningh van

Syrien,

fol.361 In liefden reyn een jonstigh, etc.

fol.318 Int Aerdtsche dal,

fol.345 Int goede vroet // Men moet,

fol.327 Int huys Godts reyn, dat geestelijck

Besthel,

fol.357

In vreucht en druck,

(22)

fol.363 KInderen van hondert Iaren,

L.

fol.365 LAet ons verjolijsen,

fol.370 Laet ons offeren danck,

fol.375 Laet ons met herten jolijt,

fol.385 Leefter wel yemant soo blyde.

fol.381 Liefd' is de Christen Wet,

fol.376 Liefde tot Godt en even Mensche,

fol.387

Lieve Kinderen soet,

(23)

278 Ghy Adams kinders kleyne.

304 Hy mach wel blydelijdk wesen.

280 God die der Goden Heer is, spreken sal.

332 Warent alle mijn vrienden.

335 Al mijn gheklagh // is nacht en dagh.

339 Fy schaemt u Brabant seere.

350 Der Philistijnen stam // quam.

356 Ick was een Clerxken.

315 Rooskens in de Mey.

310 Godt is onse toevlucht.

349 Van Ionas, God sprack in voorleden.

347 Laet ruysschen en laet waeyen de wint.

353 'tVlas is vanden rocke ghewaeyt.

314 Ist nu niet wel ghekriemt, geclaeght.

312 O Clemine bedruckt en zwaer.

320 Sy saten en klapten, end' en snapten drie uren langh.

361 In desen tijt fel ende stranck.

318 Dit Aerdsche dal.

345 Dan komen daer de dochters even net.

327 Den lustelijcken Mey, Christus playsant.

357 Antwerpen rijck.

341 Wy die hier zijn gheseten.

329 Van't Caetspel der Fransoysen.

322

Orpheys droef van sinne: Oft, Waeckt op

waeckt op, o Ziele.

(24)

376 De werelt is gheheel in roere.

387

Meenenaers u verkleent.

(25)

fol.367 Lof met jolijt, Zy God ghebenedijt,

fol.379 Looft al den Heere snel,

fol.383 Looft den Heere hier boven,

fol.372 Looft onsen God alle zijn knechten,

M.

fol.399 MAch een Vrou haer selfs kint.

fol.422 Magdalena herboren

fol.405 Meer aerd' als gout, meer quad'

394 Menschen onvroet, hebben als crancke,

fol.419 Met hongherigher Sielen,

fol.402 Met Israel te Mara,

fol.391 Mijn fijn ydoone, Vriedinne, etc.

fol.396 Mijn hert is vol jolijt,

fol.392 Mijn jock is soet, de Heer sprack,

fol.413 Mijn Lief devijn // is mijn,

fol.407 Mijns herten lust, Zy om dienen

fol.389 Mijn ziele sucht in ellende,

fol.398 Mijn Ziel is stille bly,

fol.417 Mijn Ziele looft den Heere Al mijn

inwendicheyt,

410 Mijn vrient com' in sijns hofs besluyt,

fol.408 Moyses Gods Knecht ghepresen, Leyde

Leven en Doot.

fol.415

Musijck gheschal,

(26)

O.

fol.492 O Broeders in dees Landen,

461 O Broeders reyn // looft den Heeren,

fol.438 O Broeders u vermanen wy,

fol.440 O Bruydegom, mijn Vorst, mijn Cap.

fol.442 O Bruydegom verheven, Aen 's Vaders

rechter handt

fol.445 Och hoe verblint // ydel ghesint,

fol.437

O Christen leden, Verstroyt breet,

(27)

367 Ist niet een plaghe groot, dat elck, etc.

379 Cupido Heere fel.

383 Rijst uyt des doods beswaren.

372 Schoon Lief, ghy zijt prijs weert alleyen

399 Met herten wil ick u bewijsen.

422 Als ghy comt uyt den Haghe

405 De vier tijden, vinden wy claer

beschreven

394 Antwerpen rijck, etc.

419 O Baal hooghe verheven, etc.

402 Guilielmus van Nassouwe.

391 Vmbrosa vale, che da beifior dipinta.

396 Verblijdt Zuydt, West ende Noordt.

392 Cupido seer op my ontpaeyt.

413 Maegdelijck Pilaer // eerbaer.

407 Tant que vivray.

389 Het voer een Ridder uyt jaghen.

398 Vienden verheught, verblijdt.

417 Ghy vry verstroyde Natie: Oft, Plus je ne scay que dire.

410 Lof zy u God hooghsten Regent.

408 Och wee ick mach wel klaghen: Oft, Te Brugg' al bin de mueren.

415 Schoon Venus dier.

430

Fy schaemt u Brabant seere.

(28)

442 Venus ic moet u clagen, fortuyn is my

geschiedt.

445 Meester Clement // ghy vuyle vent.

437

Francisnare, wie hevet u ghedaen?

(29)

O.

fol.463 O Christus, Heer der Heeren,

f.482 O Christus God Heere van grooter.

fol.491 O Christus lief minnare soet,

fol.449 Och schoone, ydoone, greyn,

fol.473 Och sterckt mijn leden // Heer,

fol.446 Och vrienden al,

fol.476 Och waerheyt slecht // en recht,

f.450 Och werelt, ghy singt speelt, ende lacht,

fol.451 Of ick ghehanghen konde,

fol.444 O ghy Christen eerbaer,

fol.455 O God, ghy woont daer boven int.

fol.457 O Heere wy zijn u wel schuldigh,

fol.485 O Heer, ick dencke sulcker tijdt,

fol.474 O Heer, wanneer ick met aendacht.

fol.489 O Mensche // ghy, Die nu Gods

459 Om inden Heere // den Echt t'aengaen.

fol.479 O mijn broeder,

fol.435 Om niet te verliesen,

fol.452 O Moses schoon // persoon // van grooter.

fol.448 Onder de Bruydegommen,

441 Onder veel Meyskens diemen vindt,

495 Ontwaeckt al na des Heeren woordt,

fol.464 O vrienden en verwondert u niet,

f.467 O wandelaer hier vremt, int woest.

fol.487

O Zyon delicaet // zaet.

(30)

Q.

fol.506 QVuackels met hoopen,

R.

fol.513 RAven, Wouwen, en Gieren, Onder

d'onreyne dieren,

fol.510 Reyn kleyne schaer,

518

Reyn maeghdelijck pilaer,

(31)

463 Waer dat wy gaen oft keeren.

482 Van 'tschipken Petri.

491 Lof sy u Godt hooghsten Regent.

449 Noch weet ic een roosken root, minjoot.

473 Hoe veel is des volcx Heer.

446 O liefde bloot.

476 Maechdelijck Pilaer // eerbaer

450 Aenhoort gheklagh, o bloeyende jeught.

451 Het viel een 'sHemels dauwe.

444 Vira non Voglio piu.

455 Rooskens inde Mey.

457 O Hollandt Brabant, Zeelandt.

485 O Christus lief Minnare soet

474 O God waer sal ick henen gaen.

489 Van bataille Pavenne.

459 Lief uytvercoren, lief triumphant.

479 Dees Meysche jeught.

435 Zijnder gheen nieu maren.

452.

O Isaacx Godt, en Iacobs toeverlaet.

448 Mocht sy my ghebeuren.

441 Ian wilt ghy u beteren niet.

495 Sterckt my, o God, mijn toeverlaet.

464 Den soeten somer tijdt.

467 Adam ons Vader al.

487 Ick danck u God almachtigh.

496

Orpheus slaet uwe snaren.

(32)

510 Schoon bloemken jent.

518

Alle die in Syon zijt.

(33)

f.511 Reyn van manieren // is den Echten.

516 Rijst uyt den slaep, ghy 'sHeeren knecht.

fol.508 Rocken van vellen, dat waren die

habijten.

fol.515 Roemt u des Heeren,

S.

fol.528 SAcharias Priester uytghelesen,

536 Salomon een wijs Coningh rijcke,

529 Schoon duyvinne // die reyn van sinne,

fol.522 Schriftuere doet ons weten,

fol.525 Siet een Man Gods, door Godts krachtigh

bevel,

fol.538 Siet hoe fijn, end' hoe lieflijck mede

534 Siet mijn vriendinne, ghy zijt schoone.

fol.530 Sonder Godt, niet zijn alle Menschen

wercken,

fol.533 Syon verblijven // wilt in u lyden,

T.

577 TAmme Lammerkens van Christi.

556 'tGeloof is een seker betrouwen,

fol.554 'tGesichte, 'teerste der vijf sinnen

fol.545

'tGrootste ghebodt,

(34)

V.

fol.598.

VAn der Leeuwen woonsten, o Syon,

fol.605 Van eenen grooten Coningh,

fol.583.

Van ghenade en recht te singhen, wil //

ick.

fol.586 Van 'sCruycen boom verheven,

588 Veel boecken maken en heeft geen endt,

fol.603

Veel Werelts Wijse willen wijsen,

(35)

511 Het was de moere rondt.

516 Staet op Heer toont u onvertsaeght.

508 O schoonste boven alle kinderen der

menschen.

515 Rijst uyt versijcke.

528 Een Vrouwe met een Oly vate.

536 De Weerelt is gheheel in roere.

529 Schoon figuere

522 De Nachtegael int wilde.

525 O Isaacx God, en Iacobs toeverlaet.

538 Hy magh wel vrolijck wesen.

534 Wy Bevenaers als nu by desen.

530.

Nae mynen sangh wilt hooren altemale.

533 Aenhoort Gods woorden, vrienden

eersame.

577 Schoone blauwe bloeme ghy staet etc.

556 Schoon Lief light ghy in wake

554 Laetst gingh ick inde Mey spanceeren.

545 Blaest op Trompet.

571 O Wereldt hoe light ghy nu vertreden.

553 Tis nu den tijdt // verblijdt.

539 O Lief loyael: Oft, Werelt vergult.

567 Ghy die niet meer int vleesch en zijt,

562

Venus der Minnen Goddinne.

(36)

603

Swinters Somers even groen.

(37)

fol.584 Veel weten en is gheen-voordeel,

fol.594 Verblijdt nu met den Pincxter tijt,

fol.581 Verblijdt Zuydt, West en Noordt,

fol.601 Voor alle malle spotterie,

fol.609 VOOR alle menschen kinders, En is maer

eenderley.

591 Voorsichticheyt belet schadigh verseeren

f.592 Voort gaen int quaet, maeckt al ver.

fol.579 Vrienden loyael,

600 V vry verblijdt // ghy Gods Gemeente.

W.

fol.650

* WAt magh d'oorsaeck wesen,

f.637 Wasdom in Gods Ackerwerck.

fol.615 Wat vindtmen nu al blinde lien.

f.651

* Wanneermen qua geruchten hoort,

fol.623 Weest al verblijdt O Broeders inden Heer

altijt,

645 Wel saligh blijct,

634 Wel saligh is hy, die den Heere // kent,

fol.644 Werwaert is uwen vriendt gegaen,

fol.632 Wie komt, wie komt, wie komt daer van

Edom,

628 Wie hem beroemt, die beroem hem des.

fol.640 Wie hier niet, acht yet,

fol.624

Wie met den Wijsen ommegaet,

(38)

620 Wy hebben een Stadt ten besten,

fol.639 Wy menschen kranck,

fol.634 wy zijn al t'ondanckbaer,

Y.

fol.656.

YDoone vrient, o ghy zijt wijs en schoone

(39)

fol.584 In hondert duysentigh doleuren.

594 O Christus lief minnare // soet.

581 Alst begint.

601 Hy voerde de Valck al op zijn handt.

609 Orpheus droef van sinnen, Oft: Ionas

Propheet des Heeren

591 Susann' un jour.

592 Daer moeten secten wesen eenpaer.

579 Susann' un jour.

600 Mijn liefste schoon Thamar vol trouwe.

650 Die reyn liefe vyerigh.

637 Emanuel is uytghetoghen:

615 Meester Clement, ghy vuyle vent.

651 Van Ian Bloffaert.

623 Weest al verblijdt, Ghy die Vrou Venus kinders zijt.

645 Des meysche jeught.

634 Van den j.Psalm. Die niet en gaet.

644 Il me suffit de tous mes maux.

632.

Wilt hem, wilt hem, wilt hem gebenedien.

628 Vedi Palerma, ch'a fatta Messina,

640 Gheene vreucht // verheught.

624 By Aderen ende by Slanghen.

618 Den lustelijcken Mey Christus playsant.

631 O Cooplieden wel voor u siet.

653

Vrome borghers doch aenhoort

(40)

656 Mijn Godt voedt my, als mijn Herder

gepresen.

Eynde des Registers.

(41)

Een nieuw Liedt,

na de wijse: Om een nieu Iaer sy haren Man badt.

+Prov.15.33 AL eer men komt ter eeren siet,+

+Luc.24,46 Soo moet men vele lijden:+

+Act.14,21.

Ioseph die leedt soo veel verdriet,+

+Genes.37.4 Eer hy quam tot verblijden,+

t'Benijden, van sijn Broeders fel, Was, om dat sijnen Vader Israel,

Hem meer dan d'ander allegader Beminde snel.

+Genes.37.3 Hy maeckt' hem eenen rock van bont,+

Maer sijn Broeders beseven, En konden hem uyt haren mont Gheen vriendelijck woordt gheven,

+Genes.37,5 Beneven, dit heeft hy vertelt+

+Gene.42.9 Eenen droom, dat sy bouden+

Schooven op't velt,

Haer schooven voor den sijnen stonden Neder ghehelt.

+Genes.37.9 Noch van elf Sterren, Son en Maen,+

Die voor hem neder boghen, Sy hebben uyt sijn woorden saen, Meer haet en nijt ghesoghen, Sy toghen 'tvee weyden, hier naer Iacob tot Ioseph seyde,

Hoe't staet met haer

Gaet dat besien, en met bescheyde Brengt my de maer.

+Gen.37.19 Sy seyden, siet de droomer comt,+

+Macch.21 38.

Laet ons hem gaen ontlijven,+ Maer den oudtsten Ruben ghenomt

+Mar.17,7 Belette sulck bedrijven,+

+Luc.20.14 Maer blijven, het onnoosel Lam,+

En mochte niet met vreden,

(42)

Alst by haer quam,

Den bonten rock van sijne leden Men haestigh nam.

+Gen.37,24

+Gheworpen in den kuyl, moest hy Met druck den tijdt verslijten, Door Iudas raedt vercochten sy

+Actor.7.9.

+Hem den Ismaelijten, Midianijten, die uyt Canaan Hem in Egypten brochten, Aen eenen Man,

Pharaons Hofmeester sy hem vercochten, Daer woond hy dan.

+Gen.37,29

+Ruben, die hier af niet en wist, Sijn kleederen hy scheurde, Als hy den jongen heeft ghemist Inden kuyl als die treurde.

Maer wat gebeurde daer int belock, Seer listelijck sy doodden

Siet eenen Bock,

Met 't bloet sy verweden ende roodden Haer Broeders rock.

+Gen.37.32

+Sy lieten dien brenghen present Den Vader, en vermonden, Siet of ghy desen rock bekent, Wy hebben hem ghevonden:

+Gen.44.28

+Verslonden, een quaet dier hy sprack, Heeft Ioseph mijnen Soone:

In stucken track

Sijn cleederen, soo men was ghewoone, Treurd' in een sack.

+Genes.39.2

+Maer Godt, des vromen troost vailiant Was met Ioseph ghestrade,

Dat hy daer in Egypten vandt Voor zijnen Heer ghenade,

Liet hem slaen gade, sijn huys en goet, Als een Dienaer ydoone,

Den Heere gaf spoet,

En Ioseph was huysch ende schoone Van aenschijn soet.

(43)

+Gen.39.7.

Sijns Heeren Wijf met ooghen lust+ Werdt seer op hem ontsteken, Sy leyd' hem vooren ongerust Van haer oncuysche treken,

Haer spreken, was vroegh ende laet, Comt en wilt by my slapen,

Maer dese daet

Weygherd' hy, als ghetrouwe knapen, Mijdende 'tquaet.

+Gen.39.11 Ten laetsten vandt sy hem ghereedt+

Alleen, ende begheerde

Sijn byslapen, en greep sijn cleedt, Maer hy liep wech sijn veerde, Sy als d'onweerde, riep haer ghesin, Met sijn cleedt in haer handen, Sy quamen in,

Ioseph te belieghen mete schanden Was haer begin.

+Gen.39,17 Dus ginck sy voor haer Man t'onrecht+

De sake oock verkeeren,

En sprack, uwen Hebreeuschen knecht Heeft my willen onteeren.

Hier van sijn cleeren, liet hy en vloodt, Doen ick riep met verstranghen, Door sulcken noodt,

Doen nam haer Man Ioseph ghevanghen Met tooren groot.

+Psalm.105 18 Maer Godt was met Ioseph ghewis,+

Soo dat hy creegh te vriende

+Gen.39.23 Den Meester van 't ghevanghenis,+

Sijn gheschicktheydt aensiende, Hy diende, d'ander ghevanghen, maer 'sConincx Schincker en Backer Laghen oock daer,

Sy droomden oock, en zijnde wacker Bedroefden haer.

+Gen.39.12 Ioseph heeft haer uytgeleyt+

De droomen die sy saghen,

Tot den Schencker heeft hy gheseydt,

(44)

Ghy sult vry sonder claghen, Na dry daghen, in uwen staet, Den wijn wederom schincken, Seer delicaet,

Voor Pharao, maer wilt my ghedincken Alst u wel gaet.

+Gen.40.14

+Om my te verlossen, voor den Coninck, zijt mijns ghehuldigh, Die heymelijck ghestolen ben, End' hier ligghe onschuldigh,

Eenvuldich, naer elcx droom ghespelt Gheschiede dees ghevanghen, D'een was ghestelt

In sijn officy, d'ander ghehanghen, Soo Schrift vermelt.

+Gen.40,23

+Maer den Schincker Ioseph vergat:

Pharao t'eynden twee Iaren, Die hadde eenen droom, soo dat Hy, om dien te verklaren,

Heeft doen vergaren, aen elcken cant De wijs' Egyptenaren,

Ende niemant

En conde Pharao openbaren Sijns drooms verstant.

+Genes.41.9

+De Schincker sprack voor den Coninck, (Sijner zonden ghedachtigh)

Eenen Hebreeuschen jonghelinck, In't Hofmeesters huys woonachtigh, Die heeft waerachtigh, wel bediet My en den Backer mede

Ons droomen, siet,

Want soo hy verklaringhe dede Is ons gheschiet.

+Gen.41.14

+Ioseph terstont ghelaten vry

+Psal.105.20

+Die gaet te kennen gheven, Op s'Conincx droom, dattet na by Waeren goe jaren seven,

Datter om leven spijs' ende dranck Overvloedich sal wesen,

(45)

Maer fel en stranck

Sal't dieren tijdt werden, na desen, Seven jaer lanck.

+Gen.41,33 Pharao stell' eenen wijsen man,+

Egypten te regieren, Cooren te vergaderen van, Met ander Officieren,

Dat door des dieren, tijdts torment, 't Landt hier en gae verloren.

Tot sulcken endt

Wert Ioseph over t'Landt vercoren, Tot een Regent.

+Gen.41.44 Niemandt in al Egyptenlandt+

+Actor.10.7 Sijn handt en mochte roeren,+

Sonder Ioseph, die gelijck zandt Overvloedich de Boeren

Liet boeren, t' Cooren ter Steden in, De seven Iaren rijcke,

+Actor.7.11.

En van 't begin+

Des dieren tijdts dese practijcke,

+Gen.41.36 Bracht groot ghewin.+

Als nu gheheel Egypten, broodt Ter noodt, by Pharao sochte, Ioseph sijn Cooren-huysen groot, Ontsloot, ende vercochte,

Men mochte binnen Egypten graen Vinden by groote hoopen,

Dus moesten saen

Daar alle landen komen coopen,

+Gen.42.7.

Om niet vergaen.+

+Actor.7.12 T'gheruchte hier van overluyt+

Quam Iacob oock ter ooren, Hy sandt thien van sijn Sonen uyt, Na Egypten om Kooren,

Maer daer hy vooren, sorghde siet Was BenIamin voor allen, Die hy t'huys liet,

En sprack hem mochter yet misvallen Tot mijn verdriet.

(46)

+Genes.42.6

+Elck viel voor Ioseph reverent, Op sijn aenschijn beneden, Ioseph heeft sijn Broeders bekent, Daer sy hem niet en deden,

+Genes.37.5

+T'aenbeden hem memory gaf Des vrooms over hen-lieden, En sprack seer straf,

Ghy zijt hier om t' Landt te bespieden Ghecomen af.

+Gen.42.10

+Sy seyden neen, o Heere mijn, Wy uwe knechten woonen In dat Landt Canaan' en zijn Twaelf Broeders eens mans Soonen, Den goonen, die jongst is en teer, Is by hem in ons landen,

Maer siet mijn Heer,

Daer is noch eenen, die voorhanden Niet en is meer.

+Gen.42.15

+Ioseph by Pharons leven dier, Heeft hen-lieden ghesworen, Van u en komt niet een van hier, Oft den jongsten gheboren, Door een vercoren, uyt u ghetal, En sal hem hier gaen halen, Proeven ick sal,

Of uwe reden sonder falen Is waerheyt al.

+Gen.42.71

+Nae drie daghen ghevanghenis, Soo sy nu leven wouden,

Sy mochten t'huys trecken ghewis, Maer een soude men houden, En souden, den Iongsten aldaer Gaen halen ende bringhen.

Sy onder haer

Seyden, wy hebben dese dinghen Verdient voorwaer.

+Gen.42.21

+En dat aen onsen Broeder, dat Wy hem niet en verhoorden, Die met beangster Zielen badt,

(47)

Doen sprack Ruben, de woorden Die voor den jonghen ick dede vroet, En naemt ghy niet ter herten, Nu werdt sijn bloet

Van ons gheeyscht al met veel smerten, En teghenspoet.

+Gen.42.23 Dat Ioseph haer woorden verstont,+

Niet een van haer en wiste, Want hy door een bedieders mondt Tot haer sprack, als uyt liste, Maer niet en miste, natueren aert, Het herte niet van steenen, Werdt hem beswaert,

Alsoo dat hy hem, om te weenen Keerd' elderswaert.

+Gen.42.24 Symeon bleef ghevanghen Man,+

Haer Ezelen men loeder

Met Cooren, zy trocken daer van, Maer op den wegh een Broeder, Om voeder, sijnen sack ontbant, En vondt daer met verschricken, Sijn gheldt in, want

Ioseph haddet soo doen beschicken, Als Man valiant.

+Gen.42.35 T'huys comende vandt elck sijn ghelt+

In sijnen sack, met wonder, En hebbent haer Vader vertelt, Al van boven tot onder, En sonder, BenIamins by-zijn, Sy niet ghesint en waren, Voor het aenschijn

Des Landts-Heere te openbaren, In gheen termijn,

+Gen.43.17 Daer was den Vader Israel+

Met veel redenen teghen, Maer om de groote dierte fel, Liet hy hem noch beweghen, Sy creghen, soo BenIamin soet, En namen de voyagie, Maer Iacob vroet

(48)

Sandt dobbel gheldt, end' een schinckagie Van vruchten goet.

+Gen.43.17

+Den huys-houder brachtse ter feest, Al binnen Iosephs huyse,

En van 't ghevonden gheldt bevreest, Deden sy goed' excuyse,

Maer die confuyse werden sacht Ghetroost, ten selven keer Men Simeon bracht,

Wiesschen haer voeten, en den Heer Hebben verwacht.

+Gen.43.26

+Sy hebben met seer groot ootmoet Hem haer gheschenck ghegheven, Ioseph na vriendelijcken groet Vraeghd', is uwen Vader bleven Noch in het leven, wel te pas, En sach op zijnen Broeder BenIamin ras,

Die eenen Sone van zijn Moeder Rachel oock was.

+Gen.43.20

+Sijn herte hem alsoo ontstack, Dat hy door jonstigh pooghen, Om weenen in zijn camer track Maer naer wasschen en drooghen, Sijn ooghen, hy onthiel hem vast:

En al sijn Broeders waren, Ghestelt te gast,

Na haren ouderdom van Iaren, Seer wel ghepast.

+Gene.44.2.

+Den huys-houder Iosephs bevel Zijnde gheen wederspreker, Vulde met graen haer sacken wel, En leyd' den silvren beker, Wel seker, in BenIamins sack, En t'ghelt sy reysden henen, Maer Ioseph sprack,

Op, jaechtse naer, aldus den genen Niet en viel slack.

+Gene.44.4.

+Ghy doet mijn Heere quaet voor goedt,

(49)

Was 'sHuys-meesters ghewaghen, Ghy hebt quaelijck ghedaen onvroet, Sijn beker me te draghen,

Verslaghen, keerden sy in Stadt, Als den beker was vonden, End' vielen plat

Voor Ioseph, haer verschoonen conden Sy niet, in dat.

+Gen.44.16 Iuda sprack, altesamen wy+

Sijn nu mijns Heeren knechten, Neen, sprack Ioseph, gaet henen vry, Maer ick houde met rechten, Daer in de vrechten, den beker mijn, By was ghevonden heden,

Alleen sal sijn

Mijn knecht, maer ghy lieden met vreden Meucht reysen fijn.

+Gen.44.18 Iuda doet in't lange onschult,+

Segghende met beswaren Vwen knecht onsen Vader, sult Ghy met sijn grijse hayren, Doen varen in des kuyls duwier, Brochten wy niet den Ionghen, Hy storve schier,

Dus laet hem reysen onbedwonghen, End' houdt my hier.

+Gene.45.1.

Langher en cond' hem Ioseph niet+ Onthouden, in't ghemeene

Ginck t'volck al uyt, na zijn ghebiedt, Voor zijn Broeders elleene,

Hief op in weene, sijn stomme, doch Sprack hy tot allegader

Sonder bedroch,

Ick ben Ioseph, is mijnen Vader Levende noch?

+Gene.45.3.

Van vreesen niet een enckel woordt+ En konden sy vermonden,

Voort sprack hy, ick ben onghestoort Op u lieven bevonden,

(50)

Ghesonden, in't Egyptsche dal Heeft my Godt, om bewaren V leven al,

Want desen dieren tijdt, vijf Iaren Noch dueren sal.

+Gen.45.13.

+Door haer, hy zijn Vader ontboodt, In Egypten te woonen,

Iacob die quam met vreuchden groot, Met al zijn volck end' soonen, Den goonen, die hem te ghemoet Quaem, was Ioseph, die langhe Met tranen vloet

Hem om den hals weende seer stranghe, Wt liefden soet.

+Gen.46.30

+Israel sprack met groot vervlien, Nu wil ick sterven gheeren, Na dien ick u hebbe ghesien Levende, vry van deeren.

Maer om gheneeren, haer Vee playsant, Heeft Ioseph, haer ghekosen

Den besten cant

In Egypten, geheeten Gosen, Een lustich lant.

+mat.10.22.

+Elck Christen, die als Ioseph zijt Benijt, ende versteken

+Mat.5.11

+Al doet de werelt veel verwijt,

+1.Pe.3.16.

+Iosephs Vrouwe geleken, Haer treken vliet, en achtet niet,

+Matt.19.29.

+Wilt vry abandonneren Den Mantel, siet,

+Act.14.21.

+Want ghy sult eeuwich triumpheren Naer dit verdriet.

Een is noodigh.

[Al die in sdoodts schaduw' logieren]

Op de wijse: Sal ick om een vrouwe, lang in rouwe zijn? etc.

+Mat.4.16

+AL die in sdoodts schaduw' logieren,

+Luce 1.79.

+In aller manieren, merct u onverstant

+2 pet.2.12.

+V, als de onvernuftighe dieren,

+Prov.7.22.

+Te laten schoffieren, door der wijven hant,

(51)

+Prov.5.13.

Want, die vreemde vrouwe, vol ontrouwe, groot+

+Prov.6.24.

Brengt u ter doodt,+

+Prov.7.26.

Al gevoeldys nouwe, en zijt van rouwe, bloot+

+Prov.9.18.

In sulcken noodt.+

+Psal.34.13 Bemint ghy t'leven boven t'sterven,+

+1.Pet.3.10.

En wilt ghy beerven, voor droefheyt jolijt,+

+Esa.52.11.

Wt Babel scheydt u, sy moet in scherven+

+Psalm 2.9.

Morselen, bederven, binnen korten tijdt,+

+Esa.30.14.

Zijt, ghy om de wonden // uwer sonden // fel+

+mat.11.28.

In groot ghequel,+

+Syra.5.8.

Om te zijn verbonden, weest bevonden // snel+

+Ioel.2.12.

En niet rebel.+

+Esa.55.1.1 Zijt ghy dorstigh, komt ter Fonteyne,+

+Ioan.7.37 Tot de stede reyne // diemen Zion nomt,+

+Apo.22.17 Daer Wijn en Melck is, elck gemeyne,+

+Esa.61.1.

Hoe arm en cleyne // u doch niet en schromt,+

+Iere.33.6.

Comt, en ghy sult wesen, al ghenesen // vliet+

+Osee 6.6.

Wt dat verdriet,+

+Mat.9.12 Christus een gepresen, Meester, desen // siet+

+Mar.2.17 Heelt al om niet.+

Die vreucht beminnen, schiet hier u gangen

+1.Cor.14.1 Neerstigh met verstrangen, inde liefd' eerbaer+

+Col.3.14.

Ghy werter blijd' en minnelijck ontfangen,+

+Ioan.6.37 want met groot verlangen, staet den bruydegom daer+

+Apoc.3.20.

Maer sou men u groeten, eerst so moeten // dijn+

+Mar.2.22 Lidtmaten fijn,+

+Mat.9.17 Hooft, handen en voeten, in den soeten // wijn+

+Mar.2.22 Ghereynicht zijn.+

+Luce 5.37.

Comt ghy beladen, benout van gheeste,+

+Esa.25.6.

Tot de Bruyloftfeeste, van het Lammeken vry+

+Esa.25.6.

En smaect de blijschap ten rechten keeste+

+Apoc.17.6.

Daer al swerelts meeste, vreugt is droefheyt by+

+1.Pet.1.8.

Ghy en hebt u leven, noyt beseven // vreucht+

+Ios.14.11.

Die soo verheught.+

+Es.40.30.

t'Lammeken verheven, sal u geven // jeucht+ En cracht ter deucht.

Hier en is spel van trommels noch velen, Ydel sanck met kelen, noch lachens ghetier, Maer vrolijcke Zielen, die sonder quelen

(52)

+Esa.55.2.

+Danssen, singhen, spelen, in een blijde cier,

+Esa.58.11

+Hier is vreugt inwendich, die onendich deurt

+Esa.61.10.

+Troost men hier speurt,

O ghy menschen blendich, die ellendich, treurt Hier toe labeurt.

+Esa.25.9.

+O Princelijcke Bruylofts ghesinne,

+Mat.22.2

+Gheestelijck vol minne, vredelijck beklijft,

+Ps.118.22.

+Dat u den Sathan niet en overwinne,

+Esa.18.16

+Die van aenbeginne, zijn listen bedrijft

+Luc.20.17

+Blijft sonder verflouwen, wel behouwen // reen Op den hoecksteen,

+Luc.10.41.

+Anders in u bouwen, wilt betrouwen // geen Noodich is een.

Een Liedt van Esther.

Op de wijse: Entre Paris & Rouan, il y a trois marchans.

+1.Hest.1.1.

+AHasueros een groot Coninck zijnde gheboodt Hondert twintich Rijcken, Seven van ghelijcken, Liet in een maeltijdt bloot Zijn macht en rijckdom blijcken.

+1.Hest.1.5

+Dees groote maeltijdt, die hy schanck, Duerde veel daghen lanck,

Voor Heeren en ghesinne, Den Coninck vol minne, Blijde door den dranck, Sandt om de Coninginne.

+1.Hest.1.11

+Dat sy verciert met de Croon Aldaer quame ten toon,

Seven Camerlinghen Te vergheefs uytginghen, Want Vasthi wonder schoon Weygherde dese dinghen.

+1.Hest.1.13

+Den Coninck toornich en gram, Vorsten te rade nam

Van Perssen en Meden, t'Besluyt dat sy deden,

(53)

Over de Vrouwen quam, In zijn Landen en Steden.

+1.Hest.22.23.

Wt den raedt van Menuachan+ Een stercke Wet began,

Dat de Vrouwen souden Haer Mans in eeren houden,

+Gen.3.16.

In elck huys soud' elck Man,+

+1.tim.2.18.

Als overhooft verhouden.+

+1.Hest.1.20 Vasthi haer plaetse verloos,+

Om haer weygheren boos, s Conincx Landen deure, Wt alder maeghden fleure, Den Coninck doen verkoos, De schoonste Esther peure.

+1.Hest.2.6.

Sy was een Iodinne jent,+ Mardachai bekent,

Die was haer opvoeder, Momboir en behoeder, Die een soon excellent Was van haers Vaders Broeder.

+1.Hes.2.21 Desen liet door haer verstaen,+

Datter twee wilden slaen Den Coninck verheven, Sy werden aen't leven Ghestraft, en dit werdt saen, In Chronijcke gheschreven,

+1.Hest.3.2.

Een Vorst Haman verkreegh, dat+ Hem elck eerd' en aenbadt,

Van des Coninckx weghen, Het stondt Mardachai teghen, Die sonder opstaen sat, Dat wert overghedreghen,

+1.Hest.3.4.

Haman hooveerdigh verstoort,+ Als hy dit heeft verhoort,

Al t'Ioodtsche geslachte Te vernielen dachte, Op datmen in de moort Mardachai ombrachte.

+1.Hest.3.10 Hy kreegh des Coninckx consent,+

(54)

Zeghel en mandament, Op eenen verkoren Dagh, te doen versmoren, Int Rijck verr' en ontrent, Alle Ioden gheboren.

+1.Hest.4.3.

+Droefheyt hadde Israel, Ghelycke reden was wel, Haman was gheseten, Droncke vol vermeten, Mardachai heeft snel Oock dit verdriet gheweten.

+1.Hest.4.11

+Gheboden was oock een dinck, Wie tot den Coninck ginck, Dat hy sterven soude, Ten waer dat van goude Sijn Scepter den Coninck Te hemwaert strecken woude.

+1.Hest.4.10

+Nochtans Esther is ghegaen, Nae Mardachai vermaen, Den Coninck bin der salen, Liet sijnen Scepter dalen, Sy heeft voor hem ontfaen Ghenade sonder falen.

+1.Hest.5.3.

+Esther Coningin eerweert, Wast ist dat ghy begheert?

De helft mijns Rijcx verheven, Wilt ghy 't, men sal 't u gheven, Sprack den Coninck expeert, En Esther daer beneven.

+1.Hest.5.7.

+Heb ick nu ghenade vry, Soo dat den Coninck my Wil gheven mijn bede, Hy ende Haman mede, Come op morghen by My, ter maeltijdt met vrede.

+1.Hest.5.9.

+Haman trock vrolijck na huys, Maer het was hem een kruys Te sien Mardachai sitten, Doende sijn oude vitten,

(55)

T'huys quam hy hem confuys Beraden, metter hitten.

+1.Hest.5.14 Eenen boom hy rechten liet,+

Vijftigh ellen lanck siet, En hadde groot verlanghen, Daer aen te laten hanghen Mardachai maer niet En ist alsoo verganghen.

+1.Hest.6.1 Den Coninck kost in die nacht,+

Niet slapen, dus bedacht, Liet lesen verscheyden Historien, die seyden Hoe Mardachai aenbracht Twee die op hem toeleyden.

+1.Hest.6.3 Als nu den Coninck verstont+

Dat Mardachai ghegont Gheen eer en was voor desen, Op dat hem waer bewesen Eere, zijn knapen sondt Om Haman vroegh gheresen.

+1.Hest.5.4 Die was comen om bevel+

Den Man te hanghen snel, Den Coninck ginck twoort keeren Tot Haman, wilt ons leeren Een man toemaecken wel, Die den Coninck wil eeren.

+1.Hest.6.6 Haman dacht, ick ben den Man+

Diemen wilt eeren dan, De cleederen, de Croone, En t'Peerdt des Conincx schoone, Sprack hy in dat ghespan, Behoeft sulck Man te loone.

+1.Hest.6.10 Haman moest sonder delay,+

Gaen cleeden Mardachai T'peerdt leyden en cryieren, Men sal aldus vercieren En eeren den Man fray, Die den Coninck wil vieren.

+1.Hest.6.11 Haman ginck en deed alsoo,+

(56)

Hoewel van herten noo,

Van quaetheyt mocht hy swellen, En t'huys quam hy vertellen Sijn avontueren snoo, Hem inden rouwe stellen.

+1. Hest.6.13

+Maer hy moeste gaen subijt, Tot Esther ter maeltijdt, Den Coninck van Wijne Vrolijck, sprack ten fijne, Esther begheerigh zijt, Wat ghy wilt dat wert dijne.

+1.Hest.2.3.

+Esther doen badt en versocht, Dat sy en haer volck mocht Ten lijve blijven,

Want wy zijn als katijven Te samen al verkocht, Datmen ons soud' ontlijven.

+1.Hest.7.9.

+Den Coninck die vraeghde, wie Is so stout, waer is die

Alsulcx heeft in den sinne?

Doen sprack de Coninginne Die vyandt en partie Is Haman, vol onminne.

Haman wert geheel onstelt, Alsoo de Schrift vertelt, Den boom in sijn huys staende,

+Dan.6.24.

+Daer hy een ander waende

+Sus.1.62.

+Aen te hebben ghequelt,

+Eccl.28.2.

+Daer was hy aen vergaende.

+1.Hest.7.10

+Hy wert ghenanghen als een dief, Maer den Coninck verhief

Mardachai den Iode, En gaf t'sijnen ghebode Den zeghel, eenen brief Te maken op sijn mode.

Den Ioden werdt groot jolijt Over al breedt en wijdt,

+1.Hest.3.13

+Den dagh doen sy verwachten

+1.Hest.8.12

+In haer bloedt te versmachten,

(57)

+1.Hest.8.17 Doen werden sy verblijt,+

+1.Hest.9.2 Met al haer geslachten.+

Haer vyanden over al Brachten sy inden val, Hier aen zijn te mercken Des Heeren wonderwercken,

+Psal.34.8 Al die hem vreesen, sal+

Hy bystaen en verstercken.

Een is noodigh.

Een nieu Liedt,

op de wijse: Gheeft my te drincken na mijnen dorst.

AL die om strijden hebben lust, Spoet u en wilt den hoop vermeeren, Als fraey Soldaten hoop vermeeren,

+Iude.1.23 Leght af alle dijn oude cleeren+

+Colos.3.8.

Van u eyghen wercken, omkeeren+

+Mat.18.3 Moet ghy, en leeren, strijden in't veldt,+

+1.tim.6.15 Met den Coninck den Heer der Heeren,+

+apoc.17.14 Die over al heeft groot gheweldt.+

+Esa.11.12.

Sijn baniere staet opgerecht+

+Luce 2.31.

Onder den Heydenen verheven,+ Comt zijdy Slaef of eyghen knecht Maeckt dat ghy hier zijt opgheschreven,

+Heb.12.23.

De vryheyt sal u zijn ghegheven,+ Iae oock het leven, al waert ghy doodt,

+Ioan.3.36 ende 6.47.

Wilt ghy hem ghehoorsaem aencleven,+ En ghelooven zijn woorden bloot.

Sijn Basuynen die zijn ghehoort

+Psal.19.5 Over de werelt in alle hoecken,+

+rom.10.18 Comt al die wil, dus luyt zijn woort,+

+Apo.22.17 Hy en wil gheen persoon uytsoecken,+

+Act.10.34.

Maer al die willen sal hy vercloecken+ Alsoo zijn boecken, ghetuyghen klaer,

+mat.19.28 Maer die hem dient, en mach niet roecken+

Hier op zijn leven, tis openbaer.+

(58)

Maer die't om zijnen wil al verlaten,

+mat.19.29

+Het sal haer baten, seer vele, want

+Apoc.1.6.

+Tot Coninghen al zijn Soldaten

+1.Pet.2.9.

+Croont hy in't nieuwe beloofde lant.

+Iosua 5.2.

+Elck Krijghsman moet besneden zijn,

+Rom.2.29.

+In't verborghen wesen een Iode,

+Eph.6.13.

+Niet vleeschelijck de wapen dijn

+1.Thes.5.8

+En zy, maer nae de Schrifts ghebode, Moet zy wesen machtigh voor Gode,

+2.Cor.10.4

+Datmen uytrode // ende treft, Al wat hem hier in aller node, Teghen Gods kennisse verheft.

Wilt in de macht, die Godt u gheeft,

+Eph.6.14.

+V lenden met de waerheyt stijven,

+1.Thes.5.8.

+Staet aenghetoghen met den kreeft Der gherechticheyt tot beclijven, Om t'Euangelium te drijven,

Wilt altijdt blijven, gheleerst, gheschoeyt, Bekleet inwendigh uwe lijven

Met de liefde, die vyerich gloeyt.

De Hope der salicheyt wilt

+Esa.59.17

+V tot eenen Helm opstellen,

+Eph.6.16.

+Grijpt aen voor alle dinck den Schilt Des gheloofs, als strijdtbaer ghesellen, Die vyerige pijlen der Hellen,

Al sonder quellen // condt ghy subijt Daer me uytblusschen met versnellen, Loopt dus verduldich tot den strijt.

+Hebr.12.1.

+Met tsweert des geests strijt onvertsaegt Gods woorden draegt, in sherten gronden, En ziet dat ghy in als behaeght

Vwen Hooftman tot allen stonden, Die aertsche leden, t'lichaem der sonden,

+Colos.3.5.

+Doodt met veel wonden // nae den heesch,

+1.Cor.6.10

+Wilt ghy een vroom heldt zijn bevonden,

+Gal.5.24.

+Doodt al de wercken van het vleesch.

+1.Pet.2.11

+Wie dient, die neme zijn dienen waer,

+Rom.12.7.

+Wie over den Heyrlegher reene,

+1.Pet.4.11

+Ghestelt is tot een wachter daer,

(59)

+Ezech.3.7.

Dat hy waerschouwe groot en cleene,+

+Ezech.33.7 Weest nuchterrn, waeckt alghemeene,+

+1.Pet.5.8.

Want sterck te beene // den vyant is,+ Wie buyten t'Legher gaet alleene,

+Genes.34.1 Als Dina wandelt onghewis.+

Princelijcke strijders vailjant,

+1.Cor.15.26.

Volhert in dat ghy hebt begonnen,+ Tot dat ghy den laetsten vyant

+1Cor15.55 De doodt sult hebben overwonnen,+

+4Esd.2.45 Palm en Kroon salmen u jonnen,+

+Apoc.7.9.

Men soud' niet connen bedincken vroet,+

+2tim.4.18.

Hoe ghy als de klaerheyt der Sonnen+

+Iacob 1.12 mat.13.43.

In't rijcke Gods sult blincken soet.+

Een is noodigh.

Een nieu Liedt,

nae de wijse: Susann' un jour.

+Exod.3.6.

ABrahams God, waer op Iacob betroude+

+Gen.28.20 En al t'ghetal der Heylighen vermaert,+

+Psal.18.3. ende 91.2.

En Borcht en Slot, waer op David aenschoude,+

+Psalm.3.5 In noots toeval, hoe smal benout, beswaert+

Heer ghy waert, alleen sijn toeverlaet,

+Rom.4.11 Geeft troost en raet, dat niet en gaet, verloren+

+Apoc.12.14 Abrahams zaet, Zion wedergheboren,+

+Esa.54.5. enden 62.4.

Want fellen haet, baert d'oude slange quaet+ Van hoochsten graet, o Bruydegom vercoren

+Apoc.19.6 V seer, teer, Bruydt, uyt ghenaden bystaet.+

V Bruydt seer, teer, wordt swaer bestreden, heden, Iae veel verdriet, geschiet, haer door tweedracht, O Heer, wanneer, sal sy met breden, treden, Die niet, en siet, op menschen hulp, of macht, Maer dagh en nacht, verwacht van uwer handt

+Psa.118.8.

T'verlossen, want, ghy alleen meucht haer baten+ Anders niemant, dus en wiltse niet laten+

(60)

+Sap.2.24.

+Vyanden boos, om haer ontschaken, waken

+Luce.8.12.

+Met stranc, verlanc, haer te brengen ter doot,

+Act.13.10.

+Verstanden loos, die u versaken, maken

Tot haer den ganck, haer kranck, een groot aenstoot.

+Prov.9.17.

+T'verboden broot, wort soet ghepresen wel, En tot Bethel, wilt men haer doen omkeeren,

+3.Re.16.31

+T'wijf Iesabel, die soud haer geern leeren

+Apoc.2.20.

+Haer overspel, om breken u bevel,

Dus verlost snel, o Coninc, Heer der heeren

+1.Tim.6.15

+V seer, teer, Bruyt, uyt lijden en ghequel.

+Apo.19.16.

+O Coninc wijs, prijsweerdich Heer alleyne

+Esai.9.5.

+Ghy zijt, altijt, een vredelijck Princier,

+Iere.2.10.

+In noots afgrijs, spijs, ende claer fonteyne, Den strijt, int crijt, helpt Zion campen hier,

+Apoc.13.11

+Een listich Dier, comt haer nu int gemoet, Met hoorens soet, als 't Lam, maer sijn uytsprake

+Apo.12.20

+Luyt op den voet, van die verstoorde Drake,

+Ezec.16.8.

+Die haren bloet, uytschiet nijdich onvroet,

+Mat.9.15

+Bruydegom goet, in dees groote nootsake

+Ioan.3.29

+V seer, teer, Bruyt, uyt liefden bystant doet.

Een is noodigh.

Een Schriftuerlijck Liedeken,

na de wijse: Vrienden verheught, verblijt.

AEnhoort vrienden eerbaer

+Luce 13.22

+'sHeeren woort daer // hy seyde claer Schickt u selven daer naer

In die cleyn schaer // en wilt met haer Accoort // treden voort

+4.Esd.4.4.

+Door d'enghe poort,

+Mat.7.13.

+T'Rijck nemen inne.

Want siet den wegh is breyt Die na 't verdoemen leyt, Hy staet wel t'sinne

'tVleesch om sijn ruymicheyt, Daerom is hy planteyt

Bewandelt dan, ja van 'swerelts beginne Canaans zaedt boos en fel,

(61)

En Nimrod snel // Prins van Babel, Esau, Ismael, volghende wel Haers vleeschs opstel,

+Genes.4.8.

Dees baen // zijn ghegaen+

+Iud.11.

Die Cain saen+

Heeft voor ghepleghen:

Maer Abel, Enoch tam, Seth, Noe, Abraham Oprecht gheneghen, Dees uytvercoren stam Een ander streke nam,

Aenmerct alree hier twee volcken en wegen.

D'Heydenen abondant

+Gene.10.5.

Woonden gheplant, aen elcken cant+ D'oprechte die men vandt

+Psal.12.1.

In't recht verstant, t'hoopken en t'landt+

+Matt.7.1.

Was smal // en afval+

+3 Re.12,28 Dede ghetal+

Noch seer faelgieren, Menigh Israelijt

+Tob.1.6.

Verkoos de bane wijt,+

+Esa.1.6.

Heydens manieren:+

+1Mach.2 16.

Oock noch in desen tijt,+ Hoe menich worter quijt

+2Mach.4.14.

'sGheloofs tresoor al door swereldts hantieren.+ Den Princelijcken raet,

+3Mach.67 Dat eeuwich zaet, cleen vrucht ontsaet,+

Want al de Werelt staet,

+1.Ioan.5.19.

In boosheyt quaet // seer opstinaet,+ Maer wy // weten hy

Gods Sone vry Hooghe verheven

+Luc.24.44 Is komen vol ootmoet,+

+1.Ioan.5.20 En ons eenen sin vroet+

Heeft hy ghegheven, Wie zijn gheboden soet Hier nu volherdigh doet,

Die crijght den schat van dat eewige leven.

Een is noodigh.

(62)

[Al schijnt menigh verlaten]

Na de wijse: Wilhelmus van Nassouwen, oft, Saligh is hy bedeghen: oft, Nachtegael in't wilde.

AL schijnt menigh verlaten Van den Heere te zijn, Langhe tijdt boven maten, In noot, druck oft ghepijn,

+1.Sam.2.3

+Godt kan soo fijn vertroosten, Noyt beter toeverlaet,

Al gaet het schier ten boosten, Hy geeft uytkomst en raet.

Raedt Abraham heeft vonden.

By den Heere, doen hy

+Genes.12.1

+In Canaan was ghesonden Wt Mesopotamy,

Hy was oock vry, wel seere Beproeft in sijn ghemoet, Hy gheloofde den Heere, Int eynde wast al goet.

In 't eynd ist wel ghevaren Met Iacob, die onsacht By Laban twintich Iaren Diende dagh ende nacht,

+Gen.31.40

+Versmacht, schier van der hitten, En van de Vorst subijt,

In lijdtsaemheyt besitten Moet men zijn ziel altijdt.

Altijdt Ioseph betroude Op den Heere gewis, Die zijn verdriet aenschoude In die ghevanghenis

+Gen.41.40

+Hy is om zijn verblyden

+1Mach.2.53

+Een groot Heere ghenomt, Men moet al vele lyden Eer men ter eeren komt.

Eere, gheluck en vrede, Is in't eynde gheschiet,

+Nu.27.23.

+Caleb, Iosua mede,

+Iosu.1.11.

+Al door volherden siet,

Referenties

GERELATEERDE DOCUMENTEN

En een groote Ruste daer deur rijsen, Uoor alle Landen, dit zijn mijn auijsen, Waermen yet vinden mocht voor alle saken, Dat can in Rusten houden wil ick bewijsen De Landen hier aff

Maar die suppositie moeten wij afwijzen omdat ten eerste die linkse meerderheid mocht zij al ontstaan straks een zeer wankele zal zijn, vervolgens die meerderheid er in de

November den acht en twintighsten dagh, Liept ons in den windt met storm en Reghen, So datmen veel Schepen we'er keeren sach, Twelck wy oock deden met goet verdrach, Tot dat wy

Al die met sonden sijt belaen En wilt toch niet wanhopen Wilt tot Godt den vader gaen Sijn gratie staet altijt open Ende wilt v sonden bekermen Ende laet v sonden v wesen leet Want

Jacob Claesz, Het Rijper Liedtboecxken inhoudende hondert schriftuerlijcke liedekens dewelcke noyt voor desen in druck en zijn gheweest.. Vlieden niet spaet, als die

ken wat hem behaeght: want gelijck als de smaken verscheyden zijn, alsoo heeft oock Godt verscheyden spijse ghegeven, op dat het gantsche Menschelijcke geslachte door sijn

Heb ick nu quaet of goet bedreven, Daer af sal ick nu loon ontfaen, En rekeningh geven van al mijn leven, Mijn Ziel moet voor den Rechter staen:.. Zal 's werelts goet my dan

Jacob Claesz, Het Ryper Liedtboecxken, inhoudende veel schriftuyrlijcke liedekens by verscheyden autheuren gemaeckt... Voor-reden, totten Sanger ofte