Hoe gaan LOP’s aan de slag rond armoedebeleid?

(1)

Hoe gaan LOP’s aan de slag rond armoedebeleid?

workshop door bert verleysen - studiedag 8 mei 2015 - VAC Gent

(2)

idee voor workshop

studiedag LOP rond armoedebeleid - 8 mei 2015 - VAC Gent - workshop door bert verleysen

• voorstelling van mezelf

• schets LOP BaO Bilzen

• verslag over onderzoek van schoolkosten in Bilzen

• zelf aan de slag gaan rond schoolkosten

(3)

voorstelling van mezelf

nu gepensioneerd, voorheen diverse werksituaties

• opvoeder bij gehandicapten …

• commerciëel circuit (transport, hotel …)

• social profit (oa jobcoach en loopbaan begeleider) wat heb ik daaruit geleerd?

belangrijkste werkvorm: partnerships

partnership is a relationship between two or more people who feel jointly responsible for the success of whatever process or project they are engaged in.

(G. Bushe: Clear Leadership)

(4)

voorstelling van mezelf

levenlang leren …

• “humaniora” (1969)

• diverse korte opleidingen tussendoor

• onlangs master A&O Psychologie (Open Universiteit)

• nu promotieonderzoek aan UHasselt (TeW; Fr. Lambrechts) wat heb ik daaruit geleerd?

• nadenken over “loopbaan” …

• aansluiting werken & leren …

• het belang van een goede vorm van “organiseren”

“upcycling”: dingen zo inrichten dat ze vanaf het begin goed zijn …

(5)

voorstelling van mezelf

diverse ervaringen …

• mei 1968 … democratisering van het denken

• 3 jaar buitenland … taal

• transport & hotel … partnerships als werkvorm

• jobcoach … geloven in jezelf

• werk, onderzoek en studie …

van gap-denken naar kansen-denken

… mijn rugzak voor het voorzitterschap van LOP Bilzen …

(6)

voorstelling LOP BaO Bilzen

het onderwijslandschap

• 12 scholen gewoon BaO – 24 vestigingen – 1 vpl met Freinet

• 1 school buitengewoon BaO met BKO en BLO

• Vrij Katholiek (9) – GO! (1) – Gemeentelijk (2) en Vrij Protestants (1)

• Relatieve aanwezigheid: grote diversiteit tussen scholen/vpl.

In 2013-2014: hoogste RA 74% en laagste RA 10 %

(7)

voorstelling LOP BaO Bilzen

samenstelling LOP

• AV • 21 onderwijspartners

• 6 niet-onderwijspartners (waaronder stadsbestuur)

• DB • 8 onderwijspartners

• 4 niet-onderwijspartners (waaronder stadsbestuur)

• Werkgroep Schoolkosten (sinds 2014-2015)

• Werkgroep Inschrijven (occasioneel)

(8)

voorstelling LOP BaO Bilzen

werkthema’s

OD 1 Afspraken maken rond schoolkosten en de betaalbaarheid van

onderwijs voor de ouders OD 2 Afspraken maken over omgaan met

schoolfacturen

OD 3 Afspraken maken rond communicatie over schoolkosten

(9)

In Bilzen vond in 2012 13,56 % van alle geboorten plaats in een kansarm gezin.

Bilzen scoort hoger in vergelijking met het Limburgse aandeel (11,04 %).

Limburg scoort op haar beurt hoger dan het Vlaams Gewest (10,45 %)

De cijfers over het aandeel geboorten in kansarme gezinnen zijn voortschrijdende gemiddelden over drie jaar.

(10)

De afzonderlijke indicatoren die gebruikt worden om te bepalen of een gezin kansarm is (2013) De percentages in de figuur zijn het aandeel van alle kansarme geboorten die scoren op de afzonderlijke indicatoren. De indicator arbeid-inkomen-opleiding is het aandeel van alle kansarme

geboorten die op alle 3 deze socio-economische factoren tegelijk scoren.

(11)

De indicatorenset kinderarmoedebarometer geeft een overzicht van de score van Bilzen op elk van de zeven indicatoren van de kinderarmoedebarometer.

Bilzen scoort op 5 van de 7 indicatoren boven het 75ste percentiel.

Enkel gemeenten met een score van vier of meer komen in aanmerking voor een subsidie voor lokale kinderarmoedebestrijding.

Bilzen percentiel Vlaams

Gewest Voorkeursregeling in de ziekteverzekering kinderen (0-4 jaar) 6,3 80,7 8,0

Eenoudergezinnen met kinderen (0-3 jaar) 7,2 62,8 8,6

Kansarmoede-index Kind & Gezin 13,6 91,5 10,5

Onderwijskansarmoede-indicator 57,2 75,5 77,5

Leefloners met gezinslast 1,46 87,6 1,40

Aantal huishoudens met kinderen (0-2 jaar) zonder werk 16,0 88,9 11,9 Aantal huishoudens met kinderen (0-3 jaar) één of beide

ouders nationaliteit niet-EU 5,3 70,0 9,5

Score Vlaamse kinderarmoedebarometer 5

(12)

Minderjarigen met een alleenstaande ouder, % t.o.v. alle 0-17- jarigen (2014)

Begin 2008 telt Bilzen 704 minderjarige kinderen met een alleenstaande ouder, in 2014 waren er dit 678.

Hiermee leeft 11,5 % van alle minderjarigen in een gezin met een alleenstaande ouder.

Dit aandeel is gemiddeld in vergelijking met het

Limburgse gemiddelde (12,5

%).

(13)

Kijken we naar alle jongeren (0-19 jaar), zien we dat Bilzen 742 jongeren met een voorkeurtarief in ziekteverzekering telt, 11,1 % van alle min-20-jarigen in de gemeente. Bilzen scoort hiermee gemiddeld in vergelijking met Limburg. In het Vlaams Gewest bedraagt het aandeel jongeren met

recht op voorkeurtarief in de ziekteverzekering 11,2 %.

(14)

schoolkostenbeleid – het onderzoek

de (onderzoeks)vragen binnen de werkgroep:

• Wat met ouders die niet gekend zijn bij het OCMW?

• Wat verstaan we onder onbetaalde rekeningen?

• Welke financiële moeilijkheden zijn er?

• Over welke bedragen gaat het?

methode van onderzoek:

• online niet-anonieme bevraging (limesurvey – spss)

• bij directies van alle school/vestigingsplaatsen

• uiteraard met respect voor privacy

(15)

Schoolkostenbeleid – het onderzoek

de vragen in het onderzoek

• de waarden die men nastreeft

• reflectie over eigen kennis van de problematiek

• de omvang van de onbetaalde rekeningen

• welke kosten zijn er in de school

• maximumfactuur

• bijdrageregeling

• opvolging van onbetaalde rekeningen

• de vragen van de ouders

• waar ondersteuning van beleid, LOP ..?

(16)

het onderzoek ... de resultaten

de respondenten

• totaal blanco: 9

bruikbare antwoorden

• 15 school/vestigingsplaatsen bruikbare data,

• 13 met relatief volledige antwoorden

• 2 met slechts beperkte gegevens.

(17)

het onderzoek ... de resultaten

“... schoolkosten mogen nooit een sociale grens vormen …” (antwoord op open vraag)

(18)

de waarden die men nastreef

correct aanrekenen van kosten (3x) discretie (3x),

respect zonder vooroordelen (3x) eerlijke rekeningen (2x).

(19)

de eigen kennis van wetgeving

6 directies

• wij kennen de wetgeving en weten die toe te passen

Rest (9):

• wij kennen de wet en de

toepassingen onvoldoende

(20)

andere resultaten

omvang van problematiek

• divers beeld, maar bij de bevraging: minstens 93 gezinnen (op totaal?)

• minimum 75 gezinnen waarvan men denkt dat ze het moeilijk hadden

• bedragen: 20 tot 250 euro en meer soorten kosten

• nog minder transparant over de scholen heen omgaan met onbetaalde rekeningen

• heel divers: gesprek … inningen via diverse kanalen wie is op de hoogte binnen de school

• doorgaans directie en secretariaat, soms leerkracht

(21)

de vragen van ouders …

• Als er vragen komen gaat het over de samenstelling van de max factuur: ouders willen soms een opsomming van alle uitstappen doorheen het schooljaar om te zien of we niet teveel factureerden.

• Discussie over het aantal dagen kinderopvang of middagpauze.

(22)

wat kan LOP betekenen?

• Opstellen en verspreiden van folder inzake schoolkosten Folder LOP Genk 'Wie helpt?‘

• Ontwikkelen van folder in verband met schoolkosten en het nut van deze te betalen.

• Een soort dwang dat ouders die gerust hun rekening kunnen betalen, dit ook effectief zouden doen.

• Een overzicht van mogelijke tegemoetkomingen (vb. ocmw) zou helpen.

• Sensibiliseren: schoolkosten mogen NOOIT een sociale grens vormen.

(23)

wat kan het beleid betekenen?

Het onderwijs zou volledig gratis moeten zijn. Maw meer subsidies voor de maximum factuur juichen we toe. Zo kan elk kind blijvend gaan zwemmen, theater, schoolreis enz....

(24)

best practices…

• elk trimester wordt er een brief meegegeven met uitleg rond

maximumfactuur. Ouders kunnen steeds in school terecht voor vragen hieromtrent (bij dir., secretariaat of lkt.)

• ik denk dat een zorgcoördinator hierin wel een belangrijke rol kan spelen. Een zorgcoördinator is vaak een vertrouwenspersoon voor de ouders. Drempel is voor ouders waarschijnlijker lager dan wanneer ze door iemand van het

secretariaat worden opgebeld mbt openstaande rekeningen.

• het persoonlijk aanspreken werkt meestal

• problematiek is op onze school niet echt een prioriteit: we houden bewust de kosten heel laag, werken laagdrempelig naar ouders (veel persoonlijk

contact); niet te vergelijken met de situatie in het centrum, volgens mij.

(25)

wat zien we …

problematiek

• juiste informatie voor directie over reglementering en toepassingen is onvoldoende!

• weinig transparantie naar ouders over schoolkosten

• bij ouders en bij directies: weinig inzicht in mogelijkheden voor ondersteuning

• onhandigheid in omgaan met openstaande rekeningen dubbel naar houding bij scholen

• bij een groot aantal: een ernstige bekommernis omtrent de betalingsmoeilijkheden bij sommige ouders

• bij enkelen: de ver van mijn bed show, en dat “men” het maar oplost

(26)

onze acties…

• folder en informatie aan directies en scholen

• folder en informatie aan ouders over mogelijkheden (via intermediairen), ondertussen gekend als de “droomfolder” van een OCMW-medewerkster

• sensibilisering

• rondje met ervaringsdeskundigen bij de diverse scholen (2014-2015)

• vervolgstappen in 2015-2016

• charter voor de directies (= tweede droom van OCMW-medewerkster)

(27)

eigenlijk resultaat …

• een grotere betrokkenheid bij alle directies

• een beeld van de problematiek

(28)

“iedere ouder

een welkom gevoel geven op school is misschien nog wel topprioriteit”

(29)

zelf aan de slag …

(30)

Benoem waarden die jij belangrijk

vindt naar kostenbeleid in de school?

Hoe ziet een school eruit wanneer die waarden worden toegepast?

zelf aan de slag …

(31)

Welke praktijken kunnen getuigen dat ‘discreet’ een

belangrijke waarde is voor ons

discreet

Alhoewel de leerkracht weet heeft dat een kind niet betaald heeft zal hij/zij dit nooit laten merken in de klas.

Maningen worden niet

meegegeven aan het kind, maar worden ….

Waar kan je aan zien dat in onze school men

discreet omgaat met onbetaalde facturen?

…