1
Werkwinkel ‘Armoede en uitsluiting bij mensen met een migratieachtergrond’
Meryem Kanmaz (Minderhedenforum)
Meryem is beleidsmedewerker bij het Minderhedenforum, ze volgt het thema ‘armoede bij mensen met een migratie-achtergrond’ op. Alvorens te starten met de presentatie geeft ze meer duiding: Dit is een relatief nieuw thema, zowel in onderzoeks- en beleidskringen als binnen het Minderhedenforum. Bovendien zijn er weinig cijfers beschikbaar voor nieuwkomers en minder lang gevestigde groepen (mensen van Turkse en Marokkaanse origine) aangezien dit een nieuw onderzoeksterrein is. We hebben met andere woorden onvoldoende zicht op de diversitiet binnen de diversiteit (balkan, zwart-afrika, latijns-amerika, intra-europese migratie van het zuiden van spanje naar het noorden van europa van columbianen of Marokkanen, enz).Dit betekent dat concrete vaststellingen en voorstellen in deze fase beperkt zijn.
Meryem geeft een toelichting aan de hand van een Power Point presentatie.
De teksten van het Minderhedenforum en de boeken waarnaar ze verwijst worden bijgevoegd aan het verslag (en via links).
- Visietekst Minderhedenforum
- Gekleurde Armoede – Netwerk Armoede - Boek ‘Schaarste’
Bespreking vragen na de uiteenzetting:
Vraag: Bij ons leeft de indruk dat er weinig generatie-arme gezinnen naar België emigreren, klopt dit?
Antwoord: Er is wel degelijk migratie van armen naar België, maar de term ‘generatie-armen’ kan hier voor verwarring zorgen. De term wordt niet overal op dezelfde manier ingevuld. Armoede, zoals we het in België hanteren, wordt gedefinieerd ten opzichte van de Belgische context, volgens de maatstaven van een ‘normaal’ leven in België. Doorgaans zien mensen die van een ander land afkomstig zijn zichzelf niet als ‘arm’ omdat ze het land van herkomst als referentie zien en daar is de socio-economische situatie doorgaans slechter dan in Europa.
Vraag: Is er geen verschil tussen de migraties nu en vijftig jaar geleden; waar men vroeger uit meer rurale gebieden kwam, lijkt men nu meer uit steden te komen.
Antwoord: Aangezien we over weinig informatie en cijfers beschikken, is de analyse moeilijk te maken. Er zijn verschillende soorten van migratie; de thematiek is divers en complex. Een eenduidig antwoord hierop (ja/neen) is dus niet voor de hand liggend. Met de term super-diversiteit die nu steeds meer opkomt probeert men ook net die complexiteit van migratie te vatten, gaande van
2
diversiteit naar landen van herkomst, maar binnen één land ook, regio’s, minderheden, religies’, hoog-en laaggeschoolden, uit steden versus dorpen, gender, leeftijd, etc. (zie ook ppt)
Vraag: Heel wat mensen die via de Middellandse Zee naar Europa komen, hebben een trauma opgelopen. Dit is een belangrijk element binnen de diversiteit van migraties, hoe wordt hiermee omgegaan en wordt dit specifiek als aandachtspunt opgenomen?
Antwoord: Deze bekommernis staat op de agenda van de armenverenigingen. Het Netwerk Armoede is een lerend netwerk voor mensen met tijdelijke papieren aan het opstarten – hieraan wordt aandacht besteed.
Vraag: Formuleren jullie ook oplossingen voor het beleid?
Antwoord: Aangezien we pas begonnen zijn met dit thema is het nog te vroeg om heel concrete aanbevelingen te doen. Maar in de visietekst van het Minderhedenforum (ook nagestuurd) staan aanbevellingen voor het beleid.
Anderzijds wil ik ook nog meegeven dat het soort werk dat we, samen met het Netwerk tegen Armoede, leveren, net participatief en beleidsondersteunend is. Het vertrekt van de mensen in armoede en probeert ook het beleid te beïnvloeden.
Opmerking/vraag: ‘Soms heb ik de indruk dat we blijven steken in de fase van informeren en sensibiliseren ‘Wat is armoede’, daarna lijkt het proces vast te lopen’.
Reacties van de aanwezigen:
- Diversiteit binnen het lerarenkorps speelt hier een belangrijke rol (een te homogeen samengesteld team zal dit moeilijker verder kunnen opnemen)
- Zodra er meer concrete vragen komen, is het moeilijk om een eenduidig antwoord te geven.
Wat een oplossing is voor het ene kansarme gezin is het niet voor een ander gezin. Er zijn geen pasklare antwoorden en oplossingen; het gaat om een proces van bewustwording en dan kan dit een vertaling krijgen in het beleid van de school. Daarom is het belangrijk om in te zetten op concrete acties en op diverse niveaus in te steken - gerelateerd aan het thema.
Bijlage
Klik hier voor de visietekst van het Minderhedenforum.
(verslag: Lies Zaenen)
