Besluit
Openbare versie van het besluit, bedrijfsvertrouwelijke passages zijn weergegeven als [bedrijfsvertrouwelijk].
Ons kenmerk: OPTA/EGM/2004/200874 Zaaknummer: E04203006
Datum: 9 maart 2004
Besluit van het College van de Onafhankelijke Post en Telecommunicatie Autoriteit op grond van artikelen 35, 35 en 38 van het Besluit ONP huurlijnen en telefonie inhoudende de goedkeuring van een verzoek tot wijziging van het tariefpakket genaamd “BelPlus 200” door Koninklijke KPN N.V.
1. Samenvatting
Koninklijke KPN N.V. (hierna: KPN) heeft een voorstel voor wijziging van het tariefpakket genaamd “BelPlus 200” ter goedkeuring bij het college van de Onafhankelijke Post en Telecommunicatie Autoriteit (hierna: het college) ingediend.
Afnemers van dit tariefpakket ontvangen momenteel, tegen betaling van een €4,50 (inclusief BTW) per maand, enerzijds een Block-Of-Time (hierna: BOT) van 200 minuten waarmee zij tijdens dal-, weekend- en nacht uren naar nummers binnen de regio (hierna: biba) en buiten de regio (hierna: buba) kunnen bellen. De afnemers ontvangen voor het vaste bedrag per maand ook 30 starttikken. Anderzijs ontvangen zij momenteel een korting van 12,5% op hun internationale verkeer (hierna: IDD) en op hun buba-verkeer buiten het BOT. De eindgebruikers kunnen momenteel 4 maanden aanspraak maken op hun belbundel. Het college heeft het tariefpakket “BelPlus 200” op 2 september 2003 goedgekeurd1.
De door KPN voorgestelde wijzigingen betreffen een verhoging van de korting op buba- en IDD-verkeer van 12,5 naar 15 procent en de verlenging van de termijn waarbinnen eindgebruikers aanspraak kunnen maken op hun belbundel van 4 naar 6 maanden. KPN heeft aangegeven de wijzigingen per 1 april 2004 in te willen voeren. KPN zal, na goedkeuring door het college, hiervan melding maakt in de Nederlandse Staatscourant.
Het college heeft de wijzigingen van het tariefpakket “BelPlus 200”, op grond van artikel 36 van het Besluit ONP huurlijnen en telefonie (hierna: Boht), op kostenoriëntatie beoordeeld, zoals neergelegd in artikel 35, eerste lid van het Boht. Daarnaast heeft het college, uit hoofde van artikel 38 van het Boht, het voorstel beoordeeld op non-discriminatie, transparantie en anticompetitieve aspecten. Het college is van oordeel dat het voorstel in overeenstemming is met artikelen 35, 36 en 38 van het Boht en keurt de voorgestelde wijzigingen derhalve goed.
Besluit
Openbare versie van het besluit, bedrijfsvertrouwelijke passages zijn weergegeven als [bedrijfsvertrouwelijk].
2. Verloop van de procedure
Op 2 september 2003 heeft het college zijn goedkeuringsbesluit voor het tariefpakket ”BelPlus 200” met kenmerk OPTA/EGM/2003/203175 aan KPN doen toekomen.
KPN heeft per brief van 17 februari 2004 met kenmerk 2004-U-00025-RvB een voorstel voor wijziging van het tariefpakket ”BelPlus 200” aan het college doen toekomen. Het college heeft deze brief op 18 februari 2004 ontvangen.
Het college heeft op 24 februari 2004 per e-mail vragen met betrekking tot dit voorstel aan KPN gesteld. Deze vragen zijn dezelfde dag per e-mail door KPN beantwoord.
3. Feiten
Het door het college op 2 september 2003 goedgekeurde tariefpakket ”BelPlus 200” is bedoeld voor PSTN- en ISDN2-klanten met een BelBasis-abonnement. Tegen betaling van € 4,50 (inclusief BTW) per maand ontvangt de eindgebruiker een belbundel van 200 minuten waarmee tijdens dal-, weekend- en nachturen naar biba- en buba-bestemmingen gebeld kan worden. Gedurende het BOT wordt maximaal 30 maal het starttarief niet in rekening gebracht. Niet gebruikte minuten mogen momenteel éénmalig naar de volgende notaperiode worden meegenomen. De belminuten zijn daarmee vier maanden geldig. Naast de belbundel ontvangt de eindgebruiker momenteel een korting van 12,5% op IDD-verkeer en op het buba-verkeer buiten het BOT.
Het tariefpakket “BelPlus 200” is te combineren met “VoordeelNummers Nederland” en “VoordeelNummers Buitenland”. Het verkeer binnen het BOT kwalificeert zich echter niet voor voordeelnummerkorting. Verder is het tariefpakket niet te combineren met “FlexiBel”, “WorldLine”, “BelZakelijk”, “BOT 180”2, “BelPlus”, “BelPlus 60”3 en “BelPlus 300”.
In het tariefvoorstel vraagt KPN toestemming om de termijn waarbinnen de belminuten geldig zijn, te verhogen van 2 naar 3 notaperiodes. De belminuten worden hierdoor zes maanden geldig. Ook vraagt KPN het college toestemming het kortingspercentage toegepast op het buba- en IDD-verkeer buiten het BOT te verhogen van 12,5 naar 15 procent.
4. Juridisch Kader
De beoordeling van generieke tarieven is gebaseerd op de artikelen 34, 35 en 36 van het Boht
respectievelijk artikel 24 van de Mededingingswet (hierna: Mw). Voor een uitgebreide behandeling van deze wettelijke kaders en van het beoordelingskader voor generieke tarieven wordt hier verwezen naar de
2 Besluit van 12 december 2003 met kenmerk OPTA/EGM/2003/204769, dit tariefpakket is nog niet door KPN geïntroduceerd. 3 Het tariefvoorstel voor het tariefpakket “BelPlus 60” met kenmerk 2004-U-00024-RvB heeft het college op 18 januari 2004 ter
Besluit
Openbare versie van het besluit, bedrijfsvertrouwelijke passages zijn weergegeven als [bedrijfsvertrouwelijk].
Richtsnoeren Prijssqueeze4. Naast dit wettelijke kader voor de beoordeling van generieke tarieven is voor
het beoordelen van kortingen en pakketten van vaste telefonie tevens artikel 38 van het Boht van belang. Op grond van artikel 38 van het Boht is KPN als aanbieder met aanmerkelijke marktmacht gerechtigd kortingsregelingen toe te passen, voor zover die transparant en niet-discriminerend zijn. Artikel 38 van het Boht bepaalt verder dat dergelijke kortingsregelingen de voorafgaande toestemming van het college behoeven.
Op 2 september 1998 heeft het college inzake de beoordeling van de kostenoriëntatie van de
telefoontarieven van KPN een beoordelingskader voor kortingen vastgesteld voor de periode 1998-20025.
Onderdeel van dit beoordelingskader is dat per deelmarkt wordt aangegeven in welke mate KPN korting mag geven, afhankelijk van de feitelijke concurrentie op de betreffende deelmarkt. In de op 6 augustus 2003 gepresenteerde “Nota van bevindingen ten aanzien van ondergrensregulering van de tarieven van de eindgebruikersdiensten van KPN, oftewel prijssqueeze, kortingen en pakketten” 6 (hierna: Nota van
bevindingen), is aangegeven dat de huidige Richtsnoeren Prijssqueeze en het huidige kortingenkader voorlopig van kracht blijven. Op grond van het kortingenkader mag KPN momenteel de volgende maximale kortingspercentages hanteren7: lokaal verkeer (biba) 4,4%, nationaal verkeer (buba) 22,7%,
vast-mobiel verkeer 4% en internationaal verkeer 32,1%.
5. Overwegingen Bevoegdheid
Op grond van artikel 36 van het Boht voert KPN een voorgenomen wijziging van haar
eindgebruikerstarieven niet eerder in dan nadat het college de voorgenomen tariefwijziging heeft goedgekeurd. Dit artikel geeft het college de bevoegdheid om het onderhavige tariefvoorstel op het vereiste van kostenoriëntatie te beoordelen, zoals neergelegd in artikel 35 van het Boht. Aangezien het onderhavige voorstel een wijziging van een kortingsregeling betreft, is het college op grond artikel 38 van het Boht eveneens bevoegd om het voorstel te beoordelen op transparantie en non-discriminatie en dient KPN, voorafgaand aan de wijziging van de kortingsregeling, toestemming van het college te verkrijgen. Hieraan kunnen voorschriften én of beperkingen worden verbonden.
Beoordeling
Het college beoordeelt de door KPN voorgestelde wijzigingen van het tariefpakket ”BelPlus 200” op grond van artikel 35, 36 en 38 van het Boht alsmede het huidige beoordelingskader voor kortingen. Het college heeft bij de goedkeuring van het tariefpakket ”BelPlus 200” in september 2003 reeds aangegeven dat het eindgebruikerstarief voor dit pakket voldoet aan het vereiste van kostenoriëntatie, zoals neergelegd in artikel 35, juncto artikel 36 van het Boht. De door KPN voorgestelde wijzigingen hebben geen invloed op deze eerdere beoordeling door het college. Het college verwijst volledigheidshalve naar zijn
4 Richtsnoeren Prijssqueeze (kenmerk OPTA/EGM/2000/200494, NMa/2201/12). De bijlagen Richtsnoeren Prijssqueeze zijn op 1 augustus 2002 aangepast (kenmerk OPTA/EGM/2002/201877).
5 Kenmerk OPTA/E/98/2190. 6 Kenmerk OPTA/EGM/2003/202390.
Besluit
Openbare versie van het besluit, bedrijfsvertrouwelijke passages zijn weergegeven als [bedrijfsvertrouwelijk].
eerdergenoemd besluit van 2 september 2003. De door KPN voorgestelde wijzigingen hebben betrekking op de verleende korting op het buba- en het IDD-verkeer buiten het BOT. Het college heeft derhalve opnieuw getoetst of de voorgestelde korting voldoet aan de door het college vastgestelde maximale kortingspercentages.
Tenslotte dient het college op grond van artikel 38 van het Boht en het huidige beoordelingskader voor kortingen te beoordelen of de voorgestelde wijzigingen in het tariefpakket ”BelPlus 200”
non-discriminatoir en transparant wordt aangeboden én of het gewijzigde tariefpakket er niet toe leidt dat de mededinging wordt beperkt.
Kostenoriëntatie: verkeer buiten het BOT
Ten aanzien van de korting op buba- en IDD-verkeer heeft het college als volgt geoordeeld. Het college gaat bij de beoordeling van de maximale korting binnen het tariefpakket op grond van het huidige beoordelingskader uit van de effectieve voordeelnummerkorting aan eindgebruikers. Voor de beoordeling hiervan hanteert het college de effectieve voordeelnummerkorting zoals door KPN in het tariefvoorstel opgenomen. Dit betekent een effectieve korting op buba- en IDD-verkeer van respectievelijk 8,4% en 14,4%.
Op buba- en IDD-verkeersminuten buiten het BOT wordt een korting van 15% voorgesteld. Deze korting wordt niet verleend over de starttik, waardoor op een gesprek gemiddeld een lagere korting van
toepassing. De gemiddelde korting die op grond van ”BelPlus 200” wordt gegeven op verkeer buiten het BOT is door KPN berekend als respectievelijk 8,6% voor buba en 13,1% voor IDD. Stapeling van de gemiddelde ”BelPlus 200” korting met de effectieve voordeelnummerkorting leidt tot een maximale effectieve korting van circa 16,3% op buba8 en 25,6% op IDD9. De door KPN voorgestelde kortingen op
buba- en IDD-verkeer blijven derhalve onder de maximaal toegestane kortingsruimte van respectievelijk 22,7% en 32,1%.
Voor de goede orde merkt het college op dat de wijze waarop KPN de gemiddelde korting heeft berekend voor discussie vatbaar is. De berekening van de gemiddelde korting op het verkeer buiten het BOT is alleen gebaseerd op daltarieven en laat de piektarieven volledig buiten beschouwing. KPN houdt in haar berekening ook geen rekening met een middeling naar zowel piek- als dalminuten. Indien KPN dit wel zou doen, is denkbaar dat een hoger gemiddeld kortingspercentage wordt gegeven op het verkeer buiten het BOT. Voor de goedkeuring van onderhavig voorstel is dit echter van geen belang, aangezien het voorstel ook de toets op de maximaal toegestane kortingsruimte zou doorstaan, indien er niet gemiddeld hoeft te worden.
Besluit
Openbare versie van het besluit, bedrijfsvertrouwelijke passages zijn weergegeven als [bedrijfsvertrouwelijk].
Tenslotte heeft het college beoordeeld of het buba-tarief buiten het BOT prijssqueeze veroorzaakt. Het college heeft geconstateerd dat dit voor geen enkel tariefelement het geval is, ook niet indien de korting die wordt verleend op de verkeerstarieven buiten het BOT wordt gecombineerd met de effectieve
voordeelnummerkorting. Kostenoriëntatie: conclusie
Gegeven het bovenstaande concludeert het college dat de voorgestelde wijziging van het
kortingspercentage voor buba- en IDD-gesprekken buiten het BOT van 12,5 naar 15 procent, voldoet aan de eis van kostenoriëntatie.
Non-discriminatie
Ten aanzien van het vereiste van non-discriminatie merkt het college het volgende op. Non-discriminatie houdt in dat een bepaald aanbod voor een ieder in Nederland beschikbaar dient te zijn. Het college stelt vast dat alle gebruikers, die een standaard “BelBasis-abonnement” (PSTN en ISDN2) bij KPN afnemen, gebruik kunnen maken van het tariefpakket “BelPlus 200”. Het college is van oordeel dat hiermee het tariefpakket voor een ieder beschikbaar is. Een combinatie van het tariefpakket ”BelPlus 200” met de abonnementsvorm “BelBudget” is niet toegestaan. De reden hiervoor is dat aan het Belbudget
abonnement beperkingen zijn verbonden uit het oogpunt van betaalbaarheid. Deze abonnementsvorm is bedoeld om diegenen te beschermen waarvoor de kosten van een aansluiting anders te hoog zouden worden.
Transparantie en effecten op de mededinging
Het college heeft de voorgestelde wijziging van de houdbaarheid van de belbundel beoordeeld op transparantie en effecten op de mededinging. Het college heeft vooralsnog geen problemen met betrekking tot de transparantie van het tariefpakket ”BelPlus 200” geconstateerd. Het verlengen van de houdbaarheid van de belbundel van 4 naar 6 maanden wordt door het college niet als
mededingingsbeperkend gezien. Concurrenten van KPN zijn immers in staat een vergelijkbaar aanbod in de markt te zetten. Aanbieders kunnen alle groothandelselementen die hiervoor nodig zijn, inkopen bij KPN’s groothandelsorganisatie. Ook kan de eindgebruiker nog steeds gebruik maken van Carrier Pre Select-diensten. Het gebruik van deze diensten heeft geen invloed op de houdbaarheid van of op de omvang van de belbundel. KPN hanteert daarnaast verschillende tariefpakketten met variërende belbundels en beltegoeden. Het college is van oordeel dat eindgebruikers hierdoor in staat zijn een passend tariefpakket af te nemen. Het college verwacht dat een eindgebruiker het tariefpakket afneemt dat aansluit bij zijn belgedrag; derhalve zal de eindgebruiker geen grote tegoeden opbouwen10.
Er is naar het oordeel van het college geen sprake van ongeoorloofde bundeling. Hiervan zou bijvoorbeeld wel sprake zijn als het hier een tariefpakket zou betreffen waarbij het abonnement voor de aansluiting gebundeld zou zijn met verkeersdiensten. Voor de aansluiting is immers vooralsnog geen
groothandelsaanbod beschikbaar.
Besluit
Openbare versie van het besluit, bedrijfsvertrouwelijke passages zijn weergegeven als [bedrijfsvertrouwelijk].
Het college benadrukt dat, op grond van artikel 34 van het Boht, van een dergelijke bundeling -of de suggestie hiervan- in de voorlichting over het tariefpakket ”BelPlus 200” dan ook absoluut geen sprake mag zijn. In dit verband wordt ook verwezen naar de correspondentie in het kader van de voorlichting omtrent het tariefpakket “BelPlus”11. Wellicht ten overvloede wijst het college erop dat het aldaar
gestelde onverkort en op dezelfde manier geldt voor tariefpakket “BelPlus 200”.
6. Dictum
Het college besluit op grond van bovenstaande overwegingen, artikel 36 en 38 van het Boht en het huidige kortingenkader, goedkeuring te verlenen aan het tariefvoorstel voor een nieuw tariefpakket genaamd “BelPlus 200”.
HET COLLEGE VAN DE ONAFHANKELIJKE POST EN TELECOMMUNICATIE AUTORITEIT,
hoofd van de afdeling Eindgebruikersmarkt (plv.)
mr. F.J.G. van der Plas
11 Brieven van 6 juni 2003 (kenmerk: OPTA/EGM/2003/202017) en 4 juli 2003 (kenmerk: OPTA/EGM/2003/202433).
Belanghebbenden die zich met dit besluit niet kunnen verenigen, kunnen binnen zes weken, aanvangende met ingang van de dag na die waarop dit besluit is bekendgemaakt, daartegen een bezwaarschrift indienen bij de Onafhankelijke Post en Telecommunicatie Autoriteit.
Het bezwaarschrift moet worden gericht aan:
Het college van de Onafhankelijke Post en Telecommunicatie Autoriteit Stafafdeling Juridische Zaken
Postbus 90420 2509 LK Den Haag
