Vraag nr. 247 van 15 juli 1997
van de heer ETIENNE VAN VAERENBERGH VZW De Rand – Beleidsplan
Tijdens de officiële voorstelling van het beleidsplan van de VZW De Rand, die het Nederlandstalig karakter van de Vlaamse Rand rond Brussel moet o n d e r s t e u n e n , was er gemor te horen. Vooral de opgedrongen structuur schiet een aantal mensen uit de Rand in het verkeerde keelgat.
1. Hoe is deze organisatiestructuur tot stand geko-men ? Werden de geko-mensen die reeds vele jaren begaan zijn met de cultuurbeleving in de Rand geraadpleegd ? Zo niet, wat is de reden hier-voor ?
2. In het budget is 60 % uitgetrokken voor perso-neelskosten en slechts 5 % voor culturele pro-grammatie.
Draagt dit de goedkeuring van de minister weg ?
3. Een organisatiestructuur met een algemene ver-g a d e r i n ver-g, een raad van beheer, een alver-gemeen directeur en drie gespecialiseerde directeurs, een centraal programmatiecomité en de pro-grammatiecomités van de verschillende centra. Is dit een werkbaar geheel ?
Antwoord
1. De organisatiestructuur is op de volgende wel-overwogen manier tot stand gekomen :
– de minister van Ambtenarenzaken oordeel-de tijoordeel-dens oordeel-de vorige zittingsperiooordeel-de dat het beheer van culturele centra geen kerntaak van het ministerie van de Vlaamse Gemeen-schap is en verleende geen wervingsmachti-gingen meer ;
– culturele centra vereisen een flexibel perso-neelsbeleid. De regelgeving en aanwervings-procedures bij de overheid boden geen oplossing voor de lokale noden. Zo kon niet worden verhinderd dat personeelsleden die veraf woonden, weinig vertrouwd waren met de lokale situatie en geen onregelmatige werkuren wensten, werden aangesteld (via het Vast We r v i n g s s e c r e t a r i a a t ) . Alleen een VZW-structuur kon dit verhelpen ;
– de Raad van State oordeelde dat de Vlaamse regering wel kan worden gemachtigd om de VZW De Rand mede op te richten en wel de voorwaarden kan bepalen waaronder zij kan meewerken aan deze VZW, maar geen door-gedreven regeling tot erkenning en subsidië-ring van een op privé-initiatief opgerichte VZW kan bepalen ;
– de wet van 27 juni 1921 bepaalt dat elke VZW een algemene vergadering en een raad van beheer, elk met welbepaalde verant-woordelijkheden, moet hebben ;
– aangezien de VZW De Rand belast is met het beheer van zes centra en aangezien elk centrum verder moet worden uitgebouwd tot een lokaal gemeenschapscentrum, lag het voor de hand dat, naar analogie van de voor-malige bestuurscommissies, elk centrum zou worden bezield door een lokale programme-ringscommissie ;
– omdat de regering en het Vlaams Parlement de netwerkvorming tussen de verschillende centra wensen te bevorderen, werd een cen-traal programmatiecomité opgericht.
Uiteraard werden de mensen die reeds vele jaren begaan zijn met de cultuurbeleving in de R a n d , g e r a a d p l e e g d . Het eerste ontwerp werd in 1993 voorbereid door de afdeling Vo l k s o n t-wikkeling en Bibliotheken, die belast was met het beheer van de vijf culturele centra als bui-tendiensten van het ministerie van de V l a a m s e Gemeenschap, en dit in overleg met de voorzit-ters van de lokale bestuurscommissies die des-tijds adviesbevoegdheid hadden omtrent het lokaal bestuur. Terzake werden een viertal ver-gaderingen georganiseerd. Vervolgens werd het ontwerp onderhandeld in het Sectorcomité XVIII en naar de Raad van State gestuurd. Deze zittingsperiode werden enkel aanpassin-gen aan het advies van de Raad van State door-gevoerd, werd de Boesdaelhoeve toegevoegd en werd verwezen naar artikel 9c van de cultuur-p a c t w e t . Er werd vervolgens een uitgebreid overleg met alle leden van alle bestuurscommis-sies georganiseerd in de Boesdaelhoeve. Vo o r S i n t - G e n e s i u s - R o d e, waar nog geen gemeen-schapscentrum was, werd uitgebreid overleg gepleegd met alle Nederlandstalige verenigin-gen via de culturele raad. Voor Droverenigin-genbos wer-den de schepen voor Nederlanse Cultuur en de voorzitter van het Komitee der Randgemeenten g e c o n s u l t e e r d . Ook met de personeelsleden werd overleg gepleegd en er werden betere
garanties geboden voor de overdracht van alle personeelsleden.
Er waren geen verzoeken tot bijsturing, integen-d e e l , er was integen-duiintegen-delijke tevreintegen-denheiintegen-d over integen-de nieuwe opdrachten. Wel was er onzekerheid over de omvang van de subsidies, de steun aan de culturele raden en vroegen sommigen een sterkere vertegenwoordiging van de program-meringscommissie in de raad van beheer. De Vlaamse regering besliste dat de samenstel-ling van de programmeringscommissie nu voor 100 % zou worden voorgedragen door de lokale culturele raden (voorheen slechts voor 50 %), en dat 6 vertegenwoordigers in de algemene vergadering en 2 x 3 vertegenwoordigers bij beurtrol van telkens 3 jaar in de raad van beheer, die daarenboven uitsluitend bestaat uit deskundigen of gebruikers, een goede lokale vertegenwoordiging in deze "overheids-VZW" b i e d e n . Het ontwerp van decreet werd vervol-gens verstuurd naar alle lokale Nederlandstalige socio-culturele en politieke verenigingen,burge-m e e s t e r s, g e verenigingen,burge-m e e n t e verenigingen,burge-m a n d a t a r i s s e n , r e g i o n a l e verenigingen (Komitee der Randgemeenten, H a l l e - Vi l v o o r d e - c o m i t é , Vlaamse Vo l k s b e w e-ging (VVB) Brabant,Vlaams Komitee Druiven-s t r e e k , ...) vakbondDruiven-sDruiven-secretariDruiven-sDruiven-sen, e n z o v o o r t met de uitdrukkelijke vermelding dat men met opmerkingen en vragen terechtkon bij de be-voegde administratie, het kabinet én de leden van het Vlaams Parlement. Er kwamen slechts enkele opmerkingen, zoals hiervoor vermeld. 2. Het aandeelpercentage voor de
personeelskos-ten en de culturele programmatie evolueert als volgt : % 1996 1997 1998 Personeels-kosten 55 49 61 Culturele programmatie 12 11 (*) 13 (*) (*)Deze prognose werd gemaakt van de eerste
driejaarlijkse operationele planning (DOP) door de VZW De Rand.
De regeringscommissaris en afgevaardigde van Financiën merken op dat het aandeel culturele programmatie niet mag worden beperkt tot de uitkoopsommen van ensem-bles, maar dat hierbij ook de kosten voor de logistieke ondersteuning en de effectieve realisatie van zowel de gehuurde als de loka-le gezelschappen (onder andere
publiciteits-kosten die verbonden zijn aan alle culturele programma's) moeten worden geteld. H e t aandeelpercentage voor programmatie bedraagt volgens hen ongeveer 34 %. Het is evenwel voorbarig om nu reeds een exact beeld te geven van het aandeelpercentage dat aan programmatie wordt besteed, aange-zien in het verleden de bestemming van de eigen inkomsten niet werd uitgesplitst en het huidig aandeel diensten en goederen nader dient te worden geanalyseerd. Ik ben graag bereid bijzondere aandacht te vragen voor dit luik van het beleid.
3. De organisatiestructuur is deels bepaald door de wet van 27 juni 1921 en geldt voor alle VZW's (namelijk algemene vergadering en raad van beheer), deels gebaseerd op de specifieke situatie (met name netwerkvorming) en de gebruiken van het verleden (namelijk lokale bestuurscommissies die de toenmalige voogdij adviseerden).
Het lijkt mij evident dat de zes centrumverant-woordelijken worden geleid door een algemeen directeur en worden ondersteund door een directeur Fi n a n c i ë n , een directeur Cultuur (tevens verantwoordelijk voor het coördinerend programmeringscomité) en een hoofdtechnie-ker.
Deze organisatiestructuur is niet eenvoudig, maar is aangepast aan de complexe opdrachten van de VZW (en aan de cultuurpactwet) en moet beter dan in het verleden (buitendienst van het ministerie van de Vlaamse Gemeen-schap) een werkbaar geheel vormen.
