VliJHElD EN DEMOCRATIE

(1)

VliJHElD EN DEMOCRATIE

VRIJDAG 17 JUNI 1949 No. 64

. .

Sl HJ PO MP·ÊN . ~~ ·

voor alle

d~eleinden

_{' . .} _'

···IIJI,··

~---,_...--=--...··,;'

MACHINtfABRIEK .,C: MATERS. C.V. BEVERWIJK. TEL 314 f

WEEKBLAD VAN DE VOLKSPARTIJ VOOR VRIJHEID EN DEMOCRATIE

Vrijheid, verantwoordelijkheid, sociale rechtvaardigheid

Wanneer dit blad bij de lezer komt, zal in een aantal gemeenten de verkiezing voor de gemeenteraden tot het verleden behoren, maar in zeer veel andere plaatsen zal de stembus eerst de 22ste zijn opengesteld.

Voor deze plaatsen zal dus de laatste rond·~

der verkiezingsactie zijn ingezet. Daarbij zal van niet geringe steun zijn, dat de tot dusverre bekend geworden uitslagen prachtige resul~

taten hebben opgelerJerd. Onze partij heeft verreweg de grootste winsten geboekt. De uitslagen !Jan de nog resterende IJerkiezitz~

gen kunnen dan ook met het grootste Per~

trouwen tegemoet worden gezien.

E

en zeer belangrijk feit is, dat onze partij heeft begrepen, dat zij in deze tijd van overgang naar nieuwe vormen duidelijk had uit te spreken wat van haar vertegenwoordigers in de openbare lichamen, zoals de gemeenteraden, kan worden verwacht. Ons gemeenteprogr~m, dat pas enige maande.n geleden is samengesteld en was voorbereid door mannen, die middenin de praktijk staan, is geheel op de hoogte van de tijd, houdt rekening met de wijzigingen, .die zich hebben voltrokken in· da maatschappij. Wij zijn niet progressief in de zin van zovelen die menen, dat progressief bétckent: alles anders dan het is.

Vaak komen dezulken met van elke praktijk ge·

speende fantasterijen aandragen, die de gemeen·

schap zeer veel kwaad kunnen doen. Wat wij willen is: in deze wereld van beroering meezoe·

ken naar nieuwe vormen, die geëigend zijn voor de oplossing van de vele en uiterst moeilijke

vraags~ukken, die thans om een oplossing vragen. Daarbij zullen wij van het oude weten los te laten wat misschien dierbaar was en in voor- bije tijden goede diensten heéft bewezen, maar .niet meer past op het huidige. Reactionnair ge- doe is ons dus vreemd, evenals wilde plannen- makerij.

S

taan wij bij het zoeken naar nieuwe vormen zonder leidraad? Staan wij als zoekenden wie geen richting is aangegeven? Geenszins.

Voor ons gaat het om de mens. Niet de mens, die "Zich individualist gevoelt en los van enige binding. 'Wij strijden voor de mens, die zch ge·

bonden weet aan de algemene normen van het Christendom en die zich als lid van de gemeen- schap verantwoorddijk voelt jegens zijn mede- mens. En de historie heeft ons geleerd, dat hoe- zeer de omstandigheden zich ook mogen wijzigen, er bepaalde -elementen zijn voor welker ver- dediging wij ons moeten inzetten en die ons richtsnoer zullen zijn. Zo heeft het verleden ons geleerd, dat moed, ondernemingszin, durf, initia- tief, hard werken, zuinigheid en spaarzin, elementen zijn, waarmede ook een klein volk het ver kan brengen.

* * *

E

lkeen moet zich een menswaardig bestaan kunnen veroveren. Vandaar, dat in ons be- ginselprogram de sociale rechtvaardigheid on- middellijk wordt gekoppeld aan de vrijheid en het verantwoordelijkheidsbesef. Die sociale rechtvaardigheid moet worden betracht ten aanzien van hen, die in loondienst zijn. Maar zo vaal<

heeft men haar vergeten met betrekking tot hen, die als kleine zelfstandigen te boek staan, en zeker heeft men ook weinig rekening gehouden met de belangen van hen, die een leven van harde arbeid en sober leven gehad hebben en zich een klein bezit hebben vergaard. Denk aan de velen, die jaren van ploeteren achter de rug hebben, om voor hun oude dag te zorgen. De gehele dag op kantoor of in bedrijf, 's avonds les nemen en studeren om verder te komen, in later jaren misschien zelf les gegeven of 's avonds boekhou- dingen van anderen of het eigen bedrijfje bij- houden. Dat alles om te zorgen voor de levens- avond. En hoe staat het met de winkelier, de ambachtspatroon, de landbouwer, de veehouder en nog zovele anderen? Sociale rechtvaardigheid? Hij hoort er over spreken en hij zal wel

premie.~ moeten opbrengen. Maar profiteert hij ervan? Neen. Wat hij van de overheid merkt is het belastingbiljet en premiebetaling ter wille van anderen.

Er zit wel ironie in, dat de Partij van de Ar- beid dezer dagen een bijeenkomst hield voor de middenstand en daar als spreker liet optreden de oud-minister van verkeer, ir. H. Vos. Die heeft blijkbaar over het hoofd gezien, dat de middenstander ook een geheugen heeft. Een geheugen waarin gegrift staat de vrees, die de vervoerder- middenstander voor zijn bestaan heeft gehad en nog gevoelt over het beleid, dat de genoemde ir.

Vos als minister van verkeer heeft gevoerd.

Maar de middenstanders, die onder zij,n gehoor zaten, zullen toch ook weer als hoofdthema van ir. Vos hebben gehoord: ordening en sanering.

Zo lazen wij het tenminste in Het Vrije Volk van Dinsdagavond, Ordening en sanering, dat waren ook de grondslagen van 's heren Vos vervoers- beleid, dat de ldeine zelfstandige vervoerder in grote vrees heeft gebracht. Middenstanders let dus op uw zaak!

* * *

D

e middenstander, de boer, ja het bedrijfsleven in het algemeen, vraagt niet om een bureaucraat te zij.n, die van 's ochtends tot 's avonds formuliPren invult. Het vraagt de mo- gelijkheid om zich t2 ontplooien, om initiatieven in de praktijk te brengen, om zo groot mogel\ike vrijheid en armslag. Onze partij streeft hiernaar krachtens beginsel.

Prachtige vooruitgang voor onze partij!.

Juist voor het ter perse gaan van ons blad, krijgen \Vij kennis van de uit~

slagen der gemeenteraadsverkiezingen van Woensdag j.l. In 23 gemeenten kwam de V.V.D. van 32 op 50 zetels.

een winst dus van 18 zetels of 57 )'(.

Een schitterend resultaat, dat het beste belooft voor de nog volgende verkie~

zingen. (Zie verder het artikel "Hol- land Fe~tival" op pag. 3).

Ook vraagt onze partij een belastingpolitiek, die niet het bedrijfsleven remt en belemmert. Bij de belastingheffing moet richtsnoer zijn het besef, dat Nederland een zo groot mogelijke pro- ductie nodig heeft. En ook moet als beginsel gelden, dat de belastingpolitiek niet streeft naar een zodanige nivellering der inkomens, dat .de ar- beidslust van o.ns volk wordt ondermijnd. Voor ons geldt nog altijd, dat hij die beter en meer werkt ook beter en meer moet worden beloond.

Dit geldt ook voor de werknemers. Het is een dwaasheid om te menen, dat er één arbeiders- klasse is. In de r\ien der arbeiders bestaan grote verschillen in ontwiklwling en capaciteit. En wij kunnen niet inzien waarom het inkomen van de vakbekwame arbeider zich moet bewegen in de regionen va.n de ongeschoolde.

D

e loon- en, belastingpolitiek moet niet streven naar nivellering. De arbeider, die zich een vak heeft eigen gemaakt, de arbeidë,,_., die door stage arbeid en noeste vlijt zich heeft op- gewerkt tot een ander vlak, aan die arbeider behoort voor die extra-prestatie ook een duide- lijke extra-beloning te worden gegeven. Dit is sociaal rechtvaardig en voor de maatschappij van belang. Want alleen bij een duidelijk stelsel van loon naar prestatie zal het ·voor de mensen de moeite Ionen zich grotere bekwaamheid en kennis eigen te maken en zich extra in te spannen.

Het socialistische nivelleringsideaal werpen wU dan ook ver weg als zijnde sociaal onrechtvaar- dig en voor de maatschappij schadelijk.

D

e algemene beginselen van onze partij heb·

ben weerslag gevonden in ons Gemeente- program: Wij wensen goede woningtoestanden, bevordering van het bezit van een eigen woning, woningen voor ouden vaJ1 dagen, en woning- splitsing, "opdat samenwoning zo snel mogelijK verdwijne." Wij wensen ook bevordering van de volksgezondheid in de meest uitgebreide zin van het woord. En apart willen wij noemen een goede zorg voor goed onderwijs, ook nijvcrheids-, land- bouw- en kleuteronderwijs. En artikel 31 zegt met nadruk: "de gemeente bevordtc~re het openbaar onderwijs." Een taak, waarvan onze vertegenwoordigers zich met liefde zullen ·kwijten nu het openbaar onderwijs in de huidige tijd van vele kanten zo'n stiefmoederlijke behanelding ondervindt.

Wij weten echter, dat een goede sociale politiek echter alleen mogelijk is, wanneer gezorgd wordt voor goede economische toestanden, en gezonde financiële grondslagen. Dit is vooral rijkszaak, maar ook de gemeenten hebben hier plichten. Zo zullen on:r.e vertegenwoordigers er- voor waken, dat bij heffing van belastingen niet het bedrijfsleven onevenredig zwaar wordt b<"- last en zij zullen die belastingen afwijzen, die de werkgelegenheid belemmeren.

Voorts verzetten wij ons krachtens beginsel tPgen die thans zo krachtig werkzaam zijnde tendenzen om alles van Den Haag uit te rege- len. \Vij stellen daartegenover, dat plaatselijlee belangen door de gemeenten moeten worden be- hartigd. En nauw hierbij sluit aan, dat de gemeenten weer een eigen belastinggebied mo<'ten lcrijgPn, zodat elke gemeente zelf de resultaten merkt van het gevoerde beleid. Als het ge- meentebestuur zuinig is, dan dienen de g('- meentenaren dit in hun belastingen te mer1tcn.

Dat staalt het verantwoordelijkhcidsbel'ef.

• •

D

it enkele woord wilden wij aan de voor- avond der verkiezingen nog schrijven.

Moge oY~s volk kiezen voor onze beginselen: vrijheid, verantwoordelijkheid en soeiale rechtvaardigheid.

K.

Ons ortderwijs

E

nige weken gdedf'n, lwf'ft de V creniging voor Paedagogie te Hilversum haal jaar·

lijkse algemene vergadering gehouden, alwaar o.m. het \Voord werd gevoerd cloor prof. dr.

J. P. Kruyt over het onderwerp: "De structuur van onze tijd in tegenstelling tot die van de 19e eeuw." Spr. betoogde o.a., dat vooral na en tijdens de laatste oorlog de moraliteit is achter- uitgegaan en het normenbesef is verzwakt.

Prof. Kruyt vroeg zich in het vervolg van zijn betoog o.m. af, of het opschroeven van parate kennis wel voldoende wordt tegengegaan.

Brengen wij wel voldoende functionele kennis bij in plaats van dode kennis? Geven wij wel onderwijs dat bezielend is, dus karaktervormend?

Geven wij ons steeds rekenschap van integrale opvoeding, waarbij wti opvoeden tot staatsbur- ger maar ook tot wereldburger?

Ziedaar enige belangrijke vragen, die in de Vereniging voor Paedagogiek aan de orde zijn gesteld. Vragen, die ons eigenlijk nog te weinig bezig houden, doch die o.i. spoedig tot een oplossing zullen moeten worden gebracht. Immers, indien men er ernstig naar streeft een \vare democratische samenleving op te bouwen en in stand te houden, zal men moeten beginnen bij de opvoeding van onze jeugd. Vooral de karak- tervorming is 'in dit verband zeer belangrijk.

omdat een ware democratische gezindheid wor- telt in een behoorlijk ontwikkel beschavingspeil.

De woorden door prof. Kruyt gesproken, doen ons op deze plaats de vraag stellen, of het waarlijk niet tijd wordt in ons onderwijs de oude traditionele paden te verlaten. De internationale ontwikkeling in de afgelopen jaren en ook die van thans, mogen ons in dit verband onder meer ernstig tot nadenken stemmen.

(2)

VRIJHEID EN DEMOCRATIE 1'1 JUNI 1949 - Pag. 2

c

PARLEMENTAIRE FLITSEN

)

Mobiele Minister van Buitenlandse Zaken

Minister Bevin: ,, Well, my fellow-sufferer !''

Over de gans andere en zoveel belangrijker 1·ol, welke de buitenlandse politiek in ons land sede1·t het einde van de tweede wereldoorl.og en in het bijzonde1· sedeTt de samenwerking in de Benelux, de Westerse Unie en het Atlantisch Pact is gaan spelen, hebben wij reeds meermalen:

geschreven.

enkele vragen, waarmede ongetwij- feld thans tal van personen zich bezig houden, zonder daarop zijnerzijds reeds een antwoord te geven.

Wel echter sprak minister Stikker onomwonden als zijn overtuiging uit, dat elk autarkisch streven uit den bo:te is. En dat thans in de O.E.E.C.

(de organisatie voor de economische hulpverlening aan Europa) het vraagstuk, om het bilateralisme te verlaten en om zo veel mogelijk te lwmen tot geleidelijke opheffing van alle quantitatieve beperkingen, wordt aangepakt, àchtte de minister van de grootste betekenis.

Dat zulks ook voor de positie en het werk van de verantwoot·delijke bewindsman gevolgen heeft, ligt voor de .hand. De positie van de minister van Bnitenlandse Zaken in het Kabinet is hierdoor van veel meer ge- wicht geworden, terwijl zijn wer.kzaamheden, vooNû op het punt van het internaïionrue contact, ontzagt~jlC %ijn toegenomen.

Hoe dikwijls gebeurde het irt. vroeger jareu, dat een Nederlandse mi- nister .van Btûtenlandse Zaken quaJitate qua de grenzen van het land overschreed? Er is een tijd geweest, dat dit een ware "gebemtenis" was.

Nu weten zelfs ingewijden niet altijd direct te vertellen of de ministe1·

in het land vertoeft of niet.

MINISTER BEVlN .... "Zo, mede-lijder" ....

H

et is. zoals minister S t i k k t:: r het vorige week in de Eerste Kamer tijdens het debat over· de begroting van zijn Departement uit·

drukte: de minister van Buitenlandse Zaken moet "mobiel" zijn. Welke zware eisen, ook· physiek, h,ierdoor gesteld worden, mag niet worden on- derschat en il't dit verband was de

betekenis van de woorden, waarmede 's m·inisters · Engelse ambtge·

:noot hem bij de eerste ontmoeting aansprak, ·n.l.: ·."Weil, my fellow- sufferer". ("Zo, m.ede-lijder"', of:

"mede-slachtoffer"), hem, naar hij onder hilariteit. in de Kamer ver- klaarde, cc-erst later duidelijk geworden.

In aansluiting mede aan een aantal voorlopige bijzonderheden over de voorgenomen reorganisatie aan zijn depan.ement, liet minister Stik- ker hierop nog volgen: De veelheid en de diepte der problemen, waarmede de wereld thans te worstelen he'eft, eisen, dat de direct verant- woordelijke ministers (die ook mel')r dari vroeger in Nederland het g'eval was uit eigen kennis zullen· moeten weten wat in eigen land omgaat), :telf rechtstreeks bij de beslissingen betrokken zijn. Dat een daarop aan- gepaste technische en even mobiele staf noodzakelijk is, spreekt vanzelf.

De soberheid, waarmede Nederland in deze uitblinkt, vergt menselijk meer dan op den duur verant- woord is.

I

n het algemeen is het zo, dat de Kamer critiek oefent ~>P de daden -- of het gebrek aan daden - van de minister, die achter de tafel

zit. Maar het kan óók wel eens andersom zijn, n.l. dat de minister een zachte critiek op de Kamer oefent. Dit veroorloofde zich (na- tuurUik op elegante en par:lemen:

taire wijze) minister Stikker, toen hij vaststelde, dat in deze Kamer bij zijn begroting betrekkelijk geringe aandacht was besteed aan de politiek-

economische problemen, waarvoor de wereld en zeker wijzelf zijn gesteld. En toch zijn deze, naar hij tE'recht opmerkte, voor de algemeen- politieke verhoudingen van de

grootste betekenis. Politiek en economie werken op elkaar in.

De tijdige vrijmaking van de Inter·

Europese handel is misschien een oplossing, · wanneer in 1952 de Mar- shall-hulp zal komen te vervallen.

Elk onderzoek in deze richting verdient onze meest directe aandacht, want welke combinatie men zich ook in Europa denken wil, steeds zal deze in omvang te beperkt zijn, om die welvaart en die menselijke vrij·

heden te brengen, welke wij in onze samenleving als onontbeerlijk \>e:- schouwen.

Indien, zo zei de minister, om een enkel voorbeeld te noemen, er geen eenheid van Duitsland komt (en deze vraag mag helaas wel als zodanig gesteld worden), welke be- staansmogelijkheden zijn er dan voor Oost-Duitsland~ waar }let volgen.s 'be- schikbare inlichtingen economisch slecht gaat en welke politieke en economische consequenties brengt dit

voor West-Duitsland mede? Indien Engeland naar een mone-

.

^"'

.

taire blokvorming, met het Britse Imperium als kern, zou streven, welke sterling- en dollartegenstellin-

gen zou dat met zich mede brengen?

W

^ijgewaagden ooven reeds van de reorganisatie van · het departement van Buitenlandse Za·

ken. De minister zeide te hopen, dat deze reorganisatie waaraan reeds ge- I:uime tijd gewerkt wordt, ertoe zou leiden, dat het departement ten aanzien van de buitendienst zou worden versterkt om beter aan de ge.beel nieuwe taak te beantwoorden: Naa,r hij liet weten ligt het in zijn ·.bedoe~

ling, bij de toekomstige samenstel- ling meer nog dan tot dusverre het geval is geweest de organisatie voox:

de behandeling van de politieke Indien een aantal West-Europese

· landen in het economisch dollarblok :.wu geraken, wat zijn daarvan de politieke consequenties voor de Bene- lux of voor Frankrijk? ·

Indien Frankrijk een continentale economische eenheid zou begeren, samen met Italië en de Benelux, welke reacties zou dat teweeg brengen in andere landen?

De minister noemde hier slechts

·~

^{. .}

. . Deze burger

kan ge1·ust sl.apen gamt.

Enige mnanden lang hee:ft

h~j in moordende onzeker- heid geleefd en telkens wanneer hij meneer de staatssec1·etaris Fockema Andreae in .de . . verte zag

0 ' ' ⁰ ' _~

0 9 '

aankómen, is hij snel een zijstraat ingeschoten of heeft hij zi~h i~t ee~ win_kelportie_k onzichtbaar opgesteld. By Jove, Str, tk wtst met hoe tk . hem· moest aanspreken.

Maar deze nacht heeft deze burger geTust geslapen.

Niet gewoeld. Niet met pijn in een zwaa1· hoofd ontwaakt.

Gedroomd van wapperende vlaggen op glanzenden n~uzen

van lang-gerekte sleeën en deze burg~1· achte·:over m de kussens wuivend met een slap rechterhandJe naar de menigt~, wier gelukzalig juiche_n uitstroomd.e in één orgeltoon: excellentie.... excelle_ntte .... _excellentte.:·· .

Dromen zijn bed·rog (zoals dte keunge heer mtstroosttg zeide die van zijn blonde buurmeisje had ged1·oomd), drorr:en zijn bedrog en de werkelijkheid, bU het V1"Dege, kille ontwaken,· was; dat niet deze minder-dan-willekeu- rige· burger, die vlag voerde en in: die kussens. lag, doch Zijne Excellentie de Staatssecretarts. Dat had tmme1"s de avond te voren in de krant gestaan:

"In afwachting van de rC'geling van de positie die de staatssecretaris van Marine zal innemen, worden aan hem dezelfde eerbewijzen gebracht als aan de minister van Marine. De vlag, die de staatssecretaris zal voeren is eveneens gelijk aan die van de minister. De aanspreektitel luidt: Excellentie.

Wij vernemen, dat deze eerbewijzen ook gelóen voor de staatssecretaris van Oorlog."

Nu en is dit een geruststelling of niet?

Neen, voor deze burger geen vlucht in zijs~~·ate.it, geen camouflage in portieken meer~ frank en. vny dte H_ee;;

tegemoet getreden en rondw.t: "Ha, dte e:rcellentte!

gezegd.

Vrienden-Hef, hiermee staat en valt mijn wereld. _Ik . wil zeggen: hiermee stáát mijn wereld. Het zou de moel te waard zijn eens te tellen hoeveel generaals, ambassadeurs en andere •excellenties wij e1· de laatste jaren bij hebben gek1·egen. En de uitslag zou U allen, niet mij, verheugen.

Die vlaggen, die eerbewijzen, die excellenties zijn van het grootste belang. Hoe meer vlaggen, hoe meer ee1'- bewijzen, hoe meer excellenties hoe grote1· het vaderland.

En dit is een heerlUke gemststeHing voor

DEZE BURGER.

vraagstukken te centraliseren en deze vervolgens geografisch in te delen. Onder "politieke vraagstukken" dan mede te verstaan de eco•

nomische en financiële, voor zover zijn departement daarmede bemoeie- nis heeft.

De minister wilde daarop thans niet dieper ingaan, aangezien de voorbereidingen nog niet ver genoeg gevorderd zijn om reeds een duidelijk beeld aan de Kamer te geven.

Dat echter het ministerie onderbezet en overbelast is, is een niet te ont-

MINISTER STIKKER .... autttrkie trit de'l't boze ....

kennen feit. Minister Stikker moest dan ook erkennen, dat het niet ge- makkelijk ·zal . zijn, voor bepaalde functies de "meest geschikte candida.- ten te vinden, waarbij de salariëring uiteraard een belangrijke rol speelt.

Toch is een versteviging van het centrale apparaat bijzonder noodza-

kelijk, wil het departement zijn coördinerende taak naar behoren vervullen.

In dit verband kon de minister ook nog mededelen, dat het in zijn voornemen ligt, op de bij de reorganisatie van Hr.Ms. ambassade te Londen ingeslagen weg, namelijk centralisatie en integratie van de werkzaamheden der versehiliende op de buitenlandse posten werkzame ambtenaren, voort te gaan. De betere coördinatie in het buitenland kan echter slechts werkelijk vrucht- dragend zijn, wanneer ook in Neder- land zelf het departement van Jlui·

tenlandse Zaken. meer dan thans het geval is, gezien wordt als het centrale coördinatiepunt voor het gehele beleid ten aanzien van het buitenland. In andere Europese landen, zo voegde hij daaraan tcie, bestaat te dien aanzien bepaaldelijk een meer harmonische structuur dan hier te lande.

* * *

O

p een in de Kamer gestelde vraag of het ten gevolge van zijn veelvuldige afwezigheid wegens ambtsbezigheden op internationale conferenties e.d. niet overweging zou verdienen, ook voor Buitenlamlse Zaken een staatssecretaris te ben04l- men, herhaalde minister Stikker, dat hij dit thans nog niet definitief kon beantwoorden. Zoals hij in de :rweede Kamer reeds had. uiteengezet, v,a)t

nog niet te overzien of, nadat de la-

donesische kwestie, of het internatio·

nale aspect daarvan, zal zijn afge- handeld, nog behoefte aan een staatssecretaris bestaat. Vooralsnog echter zag hij geen dringende reden om de in dit opzicht be$taande toe- stand, voor wat de centrale leiding betreft, te wijzigen.

De belangrijke beschouwingen van de minister over de internationale rechtshandhaving en de verhouding van Regering en Staten-Generaal met betrekking tot het buitenlandse beleid laten \Vij voor de volgende

week. A.

(3)

VB16HEID EN DE.MOO&ATIB

VliJBEID 11 DEMOCIATIE

fff&K!HAO VAN 0! YOUCSPARTIJ VOO• l'.UHIHJ IN 6tMOe•Aff6

Voorzitter Redactie-comm.: Drs. R. A. !Cortbala.

Redactie-secretaris: Mr. E. Elias

Adres : Victoria Hotel Amsterdat:n. Kamer 415.

Administratie: Postbus 43, A'foort, tel. 526'1 Abonnementsprijs !1.90 p. kwartaal, t 7.150 p. jaar.

Losse nummers 15 cent.

Voor het zenden van abonnements- en adverten·

tie-gelden : Postgiro no. 245103. ten nam~ VIUZ de Penningmeester van de Stichting "Vr1jhetd en Democratie" te Amersfoort

Voor advertenties weRde men zich tot de administratie of tot de hoofdvertegenwoordiger: L. Vlug, Geestbrugweg 69 Rijswijk <Z.-HJ.

Holland festival!

O

^PWoensdag j.l. begon het Holland Festival met een gala-concert in het Kurhaus te Scheveningen en met de gemeenteraadsverkiezingen in verschillende gemeenten, waaronder 23 1net een zielental boven de 20.000. In de laatste groep leden de communisten zware verliezen. Ze kwamen op iets meer dan de helft van het stemmental van 1946, wanneer men de kiezersaanwas in aanmerking neemt.

De Partij van de Arbeid leed bijna even zware verliezen, maar deze werden gecompenseerd door de toevloed van vroegere communistische stemmen. Hierdoor kon ze zich nog handhaven.

De winst was voor de Protestants-Christelijken en voor ons. De grootste winst boe_kte dll V. V.D., daarover is ieder het eens. Twee zetels wonnen wij in Enschede, Hflerenveen, Den Helder en Leeuwarden.

Almelo, Arnhem, Bloemendaal, Doetinchem, Groningen, Haarlemmermeer, Heemstede, Hen- gelo, Opsterland en Zutphen gaven 1 zetel winst.

Ook in de gemeenten met een zielental be- neden de 20.000 inwoners ging de V.V.D. flinlt vooruit .. Zetelwinst boekte zij in Achtkarspelen, Brummen, Coevordèn,. · Gramsbergen, Haren, Hoorn, Oudewater, Purmerend, Smallingerland, Texel, Tietjerksteradeel, Voorst, Vorden, Wage- ningen en Zelhem.

Volgens de tot nu toe' bekende uitslagen be- haalde de V.V.D een winst van 42 zetels tegen het verlies van 1 zetel.

Het belang van de uitslag is niet alleen ge- legen in het aantal zetels winst van onze pàrtij, maar ook in dat van· de Protestants-Christelijke

·èn Katholieke partijen tegenover het ve~;lies van dè- beide rode pa'l'tijen. Het duidelijkst blijkt dit Uit de uitslagen in Almelo, Enschede en Hengelo.

Deze 3 gemeenten hadden in 1946 een rode meerderheid, die in elk van die gemeenten tot wet- houders koos 2 leden van de Partij van de Ar- beid, 1 Communist en 1 Katholiek. In al die 3 gemeenten is thans de rode meerderheid weg.

In Almelo hadden zij 15 van de 25 ·zetels en thans 13 van de 27; in Enschede hadden ze 21 van de 37 en thans 19 van de 39; in Hengelo hadden ze 15 van de 29 en thans 13 van de 29.

De rode meerderheid ging eveneens verloren in Hoorn en Smallingerland, doordat wij in deze gemeenten 1 zetel wonnen.

Door de winst in Heemstede lijkt de benoe- ming van een liberale burgemeester thans vrij- wel verzekerd.

In Arnhem zitten wij op de wip; tussen 17 rode en 18 rechtse houden onze 3 raadsleden het evenwicht.

In Groningen was een afzonderlijke middën- standslijst, welke 1011 stemmen verwierf en geen schijn van kans op een zetel maakte. Indien deze stemmen aan onze lijst ten goede waren gekomen, zouden wij een zetel meer gèhad hebben en de communisten 1 minder. Deze domme middenstanders hielpen dus weer een communist in het zadel!

In Wassenaar kwamen wij juist 50 stemmen te kort om tot zetelwinst te geraken. Een van onze kennissen nqemde al dadelijk de namen van 12 van onze kiezers die met vacantie waren. Het aantal van onze vacantie-gangers zal de 50 wel overschreden hebben en de:~:e hielpen zo de Katholleken aan hun rest-zetet

In de hier niet met name genoemde gemeenten ging ons stemmental, op een enkele uit- zondering na, met grote sprongen omhoog, zonder dat dit evenwel dadelijk tot zetel-winst leid- de. Ook daar heeft men blijkbaar hard gewerkt om het stemmental zo hoog mogelijk op te voeren en een volgende maal zullen zij, indien zij doorzetten, zeker de vruchten van hun arbeid plukken.

En nu -in de gemeenten, waar nog gestemd moet worden, het voorbeeld van die, waar reeds gestemd is, gevolgd! Dan beleven wij de volgende week een voortzetting. van het feest! R.

Tot nader aankondiging worde alles, dat bestemd is voor het redactionele gedeelte van dit blad, gezonden aan de wnd.

redactle-secr. G. Stempher, Rijnstraat 11611, Amsterdam

"Rijden en

rossen"

D

e vorige week hebben wij op deze plaats reeds een en ander gezegd over het 'f'Oornemen van de regering tot een verhoging van de benzinebelasting. Wij schreven voorts, dat wij van de inhoud van het daartoe strek·

kende wetsontwerp nog geen kennis hadden kunnen nemen, zomin van de motivering van de voorgenomen maatregelen. Wij uitten evenwel de vrees, dat men. in regeringskringen de auto altijd nog ten onrechte als een "luxe" ziet.

Deze vrees is helaas inmiddels wel min of meer bewaarheid door een o.i. weinig tactische en evenmin sympathieke uitlating van dr. W.

H. van den Berge, plaatsvervangend directeur- generaal der Belastingen, tijdens een perscon•

terentie die hij hield met betrekking tot de door de regering ingediende wetsontwerpen inzake de belastingherziening 1949. Blijkens een verslag, dat wij in Economische Voorlichting aantroffen, zeide de plaatsvervangend directeur- generaal der Belastingen over de voorgenomen verhoging der benzinebelasting o.m., "dat er wel erg gerost en gereden wordt met personen- auto's". Persoonlijk, aldus lezen wij verder, kon de heer van den Berge geen bezwaar zien in de verhoging van deze accijns.

Dit is wel een zeer eenzijdige en, vooral ook in psycholog·isch opzicht, weinig verantwoorde voorstelling van zaken. Dergelijke uitlatingen mogen dan niet de vooropgezette bedoeling hebben het bedrijfsleven in de ruimste zin van het woord - vooral ook de kleine zakenman en de reiziger - in discrediet te brengen, het resultaat is dan toch maar, dat de autobezitter on- nodig en niet op een bepaald faire wijze in een kwaad daglicht wordt gesteld.

Wil men de verhoging van de benzinebelas·

ting op zuiver economische gronden gaan ver· . dedigen: accoord. Dit wil overigens nog:. · geenszins zeggen, dat wij het met die verhoging als zodanig eens zouden zijn. Wij merkten trouwens reeds eerder op, dat wij eerst kennis· wensen

· te nemen van de motivering waarop dit rege- . · ringsvoorstel is gebaseerd.

Om echter ih dit verband in een denigrerende zi.n over "rijden en ·rossen" te spreken, vinden wij eerlijk geieg, g~en methode. ·

Nogmaals, in de tegenwoordig._ tijd is de auto niet meer - gelijk vroeger veelal wel het geval was - een luxe bezit, doch een onderdeel

· van het bedrijfskapitaal, een stuk gereedschap, waarmee zeer velen - ook ·én vooral de· ldeine

· zakenlieden hetzij· zelfstandig, hetzij in loondienst - hun brood moeten verdienen.

De autobezitter als zodanig heeft waarlijk aan

"rijden en rossen" geen behoefte. Wie dergelijke uitlatingen in de gepubliceerde vorm gebruikt - zij het dan onbewust - speculeert op een goedkoop sentiment van het grote publiek, dat zich toch al te veel laat verblinden door het glimmende uiterlijk van de "luxe-auto", doch de economische doelmatigheid en onontbeerlijk- heid hiervan veelal niet ziet.

Het aankweken van een dergelijke stemming kunnen wij waarlijk niet bewonderen. Wij zullen ons in dit verband dan ook wel hoeden om over het "rijden en rossen in dienstauto's" te spreken. Er zijn werkelijk wel methoden, die op een hoger niveau liggen om dergelijke problemen in discussie te brengen.

De laatste ronde

O

p het moment dat dit nummer van ons partijblad verschijnt, is voor het meren- deel van ons land de laatste ronde van de ver- kiezingsstrijd aangebroken. Over enkele dr~en

zal in diverse gemeenten -- waaronder de grote steden - het nieuwe stadsbestuur worden samengesteld.

De tijd die ons nog rest is_ kort, maar daarom kostbaar. In verband hiermee lijkt ons een laatste woord van opwekking volkomen op zijn plaats. Wij zullen niet in herhaling treden en niet nogmaals uitvoerig wijzen op de resultaten die inmiddels in sommige gemeenten door de V. V.D. konden worden behaald. ·Niettemin blijft dit verheugende verschijnsel van grote betekenis en wel om twee redenen.

' In de eerste plaats zullen d.eze resultaten on- , getwijfeld hun invloed doen gelden in die gemeenten waar de stembusstrijd nog moet worden geleverd. In de tweede plaats zijn het dezelfde

·resultaten, die ons als lid of geestverwant van de V.V.D. aansporen om gedurende de laatste ronde onze uiterste krachten te geven.

Nu is het nog tijd. Nu is er nog de kans in diverse plaatsen de gemeentepolitiek in een richting te stuwen, die in overeenstemming is met onze beginselen. Daarom brenge een ieder zijn offer met blijmoedigheid en in het besef, dat hij dit doet in het belang van beginselen, die de rechten van de vrije mens waarborgen. Deze b<?- ginsclen gelden niet alleen voo1· de internationale

. 1 '7 JUNI ]949 - Pag. S

of landspolitiek, zij gelden evenzeer voor het besturen der kleine gemeenschappen: de steden en dorpen. Nieuwe argumenten behoeven wij onze werkers voor de strijd gedurende de resterende dagen niet mee te geven. Wij mogen slechts wijzen op· het feit, hoe belangrijk de komende stembusstrijd is, omdat wederom door de kiezers een uitspraak wordt gedaan die vier volle jaren achtereen van kracht blijft.

Het verdient wellicht aanbeveling, de kiezer van dit belangrijke feit te doordringen onder het motto: Een ogenblik van onbedachtzaamheid, enz. Het gaat , tenslotte niet om dat korte ogenblik waarop men zijn stem uitbrengt. Het gaat om een periode van veel langer tijd. Nogmaals, wellicht verdient het aanbeveling ons volk te wijzen op· het feit, hoe belangrijk het is dat men zijn stem op de juiste wijze uitbrengt. Daarom zal in de laatste ronde fel moeten worden geageerd tegen de kiezers, die het "wel gelo- ven" en die een gemeenteraadsverkiezing niet zo belangrijk vinden. Velen zullen nog op het laatste ogenblik moeten worden wakker geschud.

Welnu, dit zij de moeilijke, maar dankbare taak, die vele strijders voor onze beginselen nog wacht. Deze taak is echter te belangrijk en te verantwoordelijk ·om haar te veronachtzan1en.

Daarom met alle· energie' er op uit! Daaroxr iedere V.V.D.-er propagandist.

De laatste ronde is· aangevangen. Daarom allen de schouders eronder. Opdat de beginselen Vrijheid en Democratie -- ook in de gemeente•

politiek -- de bases mogen vormen voor een gezond en doelmatig bestuur, dat er op is gfl- richt de belangen van geheel ons volk op recht- vaardige wijze te dienen.

Nog is het tijd voor een ieder om het actief voor deze beginselen op te nemen. Moge een

· ieder zich van ~ijn verantwoordelijkheid, bewust

zijn, .

Ondermijnend

H

et weekblad ₁;Burgerrecht", dat steeds de . . strijd aan_biildt tegen de geleide economie, gaat hierbij ~ wij schreven het . reeds eerdçr - af en toe in zijri al te grote ijver wel eens over

de schreef. Indien men zich geroepen gevoelt tegen bepaalde. -ongewenste, ,of, zo men. wil, wantoestanden, te ageren, zo wil het ons voor- komen, dat men dit dan op een behoorlijk niveau dient te doen. Het ls juist dit niveau, dat bij

"Burgerrecht" o.i. wel eens te wensen overlaat.

Zo lanceert genoemd weekblad de laatste tijd een sportprent genaamd "Herman Meuleman in de Tweede Kamer en thuis". De opzet van deze wekelijkse tekening is, het publiek te wijzen op de inconsequentie van genoemd denkbeeldig Ka- merlid Meuleman inzoverre, dat hij in de Tweede Kanter een geh:eel andere houding aanneemt, dan in het dagelijks leven.

De onderwerpen die in deze tekeningen worden v~eTWerkt, zijn bij voorkeur nogal gezocht en all~inst ,,fijn" te noemen. Wij vragen ons in volle ernst af wat "Burgerrecht'' met een dergelijke bedenkelijke methode van pro- paganda wel denkt te bereiken. Een dergelijke actie kan er o.i. slechts toe leiden, het gezag van ons parlement en haar leden aan te tasten Het blad bewijst de democratie en het daarmee verbonden parll~mentaire stelsel allerminst een dienst. In tegendeel! Door dergelijk demagogisch drijven speelt het juist in de kaart van de a-parlementaire stromingen, d.w.z. van de dic- tatuur. Dit kan toch nooit de bedoeling zijn.

Zeker niet, als men in zijn vaandel de naam

"Burgerrecht" voert. Immers, het ware burgerrecht wordt in en door ons parlement uitge- oefend. Het belachelijk maken van ons parlementaire stelsel is daarom wel zeer uit den boze.

Zeker, er zijn nog gebreken aan ons parlementaire stelsel van dit ogenblik. Wil men deze evenwel opheffen, dan dient men dit te doen langs de weg van de opbouwende critiek en niet langs de weg van de afbraak. Het is in het belang van de ware democratie dat wij in dit verband een ernstig woord van protest menen te moeten laten horen tegen de methoden die door "Burgerrecht" de laatste tijd worden toegepast.

Socîalisme en communisme

E

en A.P. berlcht meldt: De socialistische partij in Birma heeft in een verklaring aan de pers de communistische overwinningen in China geprezen. Hiermee schaart zij zich aan de zijde der communisten. Verklaard werd, dat een overwinning in China tevens de overwinning zou betekenen in Birma, daar "een revolutie der onderdrukten overal ter wereld een en dezelf•

de is."

Wéér een!

Rood is rood.

De feiten spreken.

(4)

VRIJBEID EN DEMOCRATIE

N. V. Staaldraadkabel· en Herculestouwfabriek

voorheen

]. C. DEN HAAN

I

^GORINCHEM

I

DE ROTTERDAMSCHE DROOGDOK MIJ. N. V.

IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUIIIIIIIIIIIIIIDllftlliiiiDII!I.umtllltllllllllllllllllll!llltlllllllllliiiHUIIIIIIRIIIIHIRHIIIIIIIIIHIIIIHIUIIIIIIIIIIUUUIIHIIIIIIIIUIUBIIllliOOBIHUIIIIIUIIIIIIIIIIIIIIIIIIII

SMIT

SLIKKERVEER

IIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIUIIIUIIIIIIIIIIIIIIUIIIIIIIIIIOIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUIIIIIIIUUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll

Betonartikelen

~ _~·

N.V. BETONDAK

fabriek van bouwmaterialen ARKEL ktm.toor te GORINCHEM

Hotel Café Restaurant

Rotterdam Zuid

H JUNI 1948 - Pag. &

ftllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllnHIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIHIIIIUIIHIIIIHDIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIR

~12AMEN

IN TA.IL&1TOtl

-.~---~ H.V 9ETON· ~ PLATENFABRIEK

VJH GEBRS. MYNLIEFF

TELEFOON1 206:>9 • SLOET:)TR.6 • NYMEGEN

llllllllllllllllllllllllllflllllllllllllllllllllllrillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll

N.V. CORNs. SWAR'l'TOUW'S STUWADOORS MAATSOBAPPIJ

Rotterdam

Lossen en laden van zeeschepen en alle verdere werkzaamheden.

Opslag van alle soorten goederen.

Het hoofdkantoor, Willeroskade 21, verstr<>kt gaarne op aanvraag inlichtingen.

Bijkantoren te:

AMSTERDAM • ANTWERPEN • GENT.

~---'

STAALCONSTRUCTIES

ANNO 18.tl3 SPOORWEGMATERIAAL

N.V.

W. A. HOEK's

MACHINE.- EN ZUURSTOFFABRIEK Hoofdkantoor en Macbmefabrlek te Schiedam.

Uompressors voor alle gassen en iederen druk.

Jnstallatles. voor de bereiding van zuurstof, stikstof, enz.

·*

Vergeet niet DIT BLAD

In

Uw

I

Gelatinefabriek ^{N. V.}

^Lijm~

^en

,,2~lft''

reclame-campagne

op te nemen

*

Fabrieksmerk TWEETORENS Tel. 106~363 - De 1 t t

Abraham van Stolk & Zoonen

^N.V.

Houthandel

Schaverij Zagerij

Vuren - Dennen - Oregon Pine • Pitch-Pine - Heipalen

Rotterdam, T èlef. 35400 - Postbus 11 00

VliJHElD EN DEMOCRATIE