VliJHElD EN DEMOCIATIE
%aterdag 30 Mei 1953 - Na. 25t
,, ______ ...,.
Middenstand in de getroffen gebieden
(Zie pag. 2>
WEEKBLAD V A N DE V 0 L K SP ART IJ V 0 0 R VRIJHEID EN DE M 0 CR A TIE
Alweer een mooie overwinning voor de V. V.D.
Met e~ergie zetten wij onze strijd t'oort!
L angzamerhand dreigen wij verwend te ra~
ken. Alweer immers hebben de verkie~
zingen van Woensdag j.l. de positie van de V.V.D. versterkt en alweer is er vreugde over de behaalde successen. Wij beschikken dan wel niet, zoals anderen, over radio~zend
tijd om . op onze wijze voor het forum van het gehele Nederlandse volk onze vreugde tot uitdrukking te brengen, maar de niet- geestverwante radio~commentatoren konden Woensdag toch weer niet anders dan de gehele avond door de overwinningen regis- treren, die door onze geestverwanten zijn be- haald. En onze geestverwante luisteraars hoorden het alles met genoegen en met er~
kentelijkheid. In vele plaatsen waren onze partijgenoten bijeengekomen en uit de he~
richten die wij reeds kregen is ons gebleken van grote vreugde en enthousiasme. Daar was dan ook alle reden toe. Weer ~ijn wij vooruit. En al hebben de grotere stemmen- tallen, die op onze candidaten uitgebracht zijn dan niet overal tot zetelwinst geleid, er is toch een groot aantal zetels voor ons bij~
gekomen en onze invloed is aanzienlijk ver~
sterkt. Terwijl wij dit schrijven zijn nog niet alle cijfers binnen. Trouwens, een ontleding der cijfers kan eerst na rustige bestudering worden gegeven. Wel mogen· wij reeds nu wijzen op de duidelijke successen, die ook in de grootste steden zijn behaald. In deze ste- den zijn c;uizenden en nog eens duizenden kiezers naar ons gekomen en al zijn de win- sten van die duizenden niet overal in zetel- winst geresulteerd, vastgesteld mag dan toch worden de zetelwinst in de hoofdstad des rijks, Amsterdam, de zetelwinst in Den Haag en de zetelwinst in Groningen!
.. .
Q ok in zeer veel andere plaatsen is zetel- - winst behaald, maar wij kunnen dat alles in het bestek van dit artikel niet vermelden.
Laten wij echter vaststellen dat over het ge- hele land gezien onze aanhang weer m~t dui- zenden kiezers is toegenomen. Daarover twee opmerkingen. In de eerste plaats een geluk~
wens aan de herkozenen en de nieuw~geko~
;enen. Mogen zij de belangen hunner ge- meente op zodanige wijze behartigen, dat zij daardoor automatisch de sympathie voor onze partij vergroten. In de tw~ede plaats een woord van dank aan allen, die aan het hui~
dige succes hebben meegewerkt. Er is in vele plaatsen prachtig propaganda-werk verricht en honderden hebben, de laatste weken in het bijzonder, zeer veel tijd en moeite gege~
ven om ook bij deze verkiezingen voor onze partij weer 'goede resultaten te bereiken.
Wij hebben <lit kunnen waarnemen. De
door ons gehouden spreekbeurten hebben ons weer in diverse plaatsen van ons land ge- bracht en daarbij hebben wij kunnen zien welk mooi .werk door velen is gedaan. Onze partij heeft in de enkele jaren van haar he~
staan een legertje enthousiaste geestverwan- ten gekregen voor wie geen moeite te. veel schijnt. Gaarne brengen wij dezen hulde en dank voor hetgeen zij hebben gedaan. Met trots kunnen zij terugzien op hetgeen bereikt is. Die velen, die nog steeds afzijdig staan bij het propaganda-werk mogen aan hen een voorbeeld nemen. Dan zal het voor onze par- tij nog beter worden en zullen wij de zwakke plaatsen ook nog tot overwinning kunnen brengen!
• • •
Û nmiskenbaar blij~t uit de cijfers ook de groei voor de P.v.d.A. Voor de K.V.P.
(ondanks de vermaning der kerkelijke over- heidil, de A.R. en C.H. ziet het er evenwel minder 'gunstig uit. Over de betekenis daar- van zullen wij in de toekomst nog schrijven.
Dat de communisten achteruit zijn gegaan verheugt ons uiteraard zeer, hun aantal blijft te groot. In Amsterdam verwierf de C.P.N.
alleen reeds 103.000 stemmen. Dit probleem is dan ook nog steeds niet opgelost, hoewel er·weer grote vooruitgang in de richting van een oplossing is gemaakt!
Laten wij overigens vaststellen, en dat voor de zoveelste maal, dat het radio-onrecht een einde moet gaan nemen. Jarenlang heeft de P.v.d.A. zich nu tot het Nederlandse volk kunnen richten. De mateloze reclame-cam- pagne, die deze partij door de radio voor zich zelf maakt, heeft zeer veel bijgedragen tot haar succes. Hoe lang zal dit democrati~
sche onrecht nog voortduren? Want deze gehele radio~situatie spot op gruwelijke wijze met de beginselen der democratie. Welnu,
K.V.P.~, welnu A.R.~ en C.H.-vertegen- woordigers, hoe lang laat gij dit nog voort- duren? Hoe lang wordt de V.V.D. nog bui~
ten de radio gehouden? Zou het de heren vàn de P.v.d.A. niet toch iets zeggen. dat onze partij, ondanks het feit dat zij niet over radio-zendtijd beschikt en ondanks alle age- ren tegen haar door de radio, niettemin weer tot de overwinnaars behoort? Zou ~en ons.
buiten de radio houden, omdat men .ons vreest? Hoe dit zij, onze partij. die op dit punt nu al jaren achteruitgesteld wordt, zal zich steeds meer tegen dit democratische on~.
recht moeten keren en zal zich steeds meer tot het Nederlandse volk moeten wenden om het de ogen te openen voor deze gruwelijke onrechtvaardigheid. En dan weten wij dat het Nederlandse volk zich in steeds krachtiger
mate achter onze eis van gelijkgerechtigheid 7.al stellen, want het Nederlandse volk is een rechtvaardig volk.
Men had ons in de laatste tijd gevraagd
· waarom wij geen stelling. namen tegen de nieuwe Vrijzinnig Democratische Bond.
Wij hebben toen geantwoord deze bond van niet voldoende belang te achten om er iets tegen te doen. Bestrijding onzerzijds achtten wij niet nodig. Wij menen te mogen zeggen, dat de feiten ons in het gelijk hebben ge~
steld. Deze nieuwe organisatie heeft de reden van haar bestaan niet duidelijk kunnen ma~
ken aan het Nederlandse volk. Hij heeft zijn candidaten niet over het gehele land gesteld.
Hij heeft eens willen "proeven" hoe het Ne~
derlandse volk erover dacht en heeft dus candidaten kunnen stellen in die plaatsen waar , het meeste succes kon worden ver~
wa.cht. Welnu, zelfs in deze plaatsen is het pogen van de nieuwe Vrijz. Dem. Bond een vreselijk échec geworden. De stemmen op de candidaten zijn gewoonweg verloren. Overi- gens is het Nederlandse volk zo verstandig geweest om er maar zeer weinig stemmen aan verloren te laten gaan! Re~le aanhang
\Vas er niet.
-
. *W ij begonnen dit artikel met te zeggen:
.. Langzamerhand dreigen wij verwend te raken". Met opzet kozen wij die bewoorJ dingen. Immers, wie verwend raakt. wordt zelftevreden. En daartegen willen wij met de grootste ernst waarschuwen. Verkiezing na ve~kiezing is voor qns gunstig geweest in de na-oorlogse jaren. Tienduizenden nieuwe aanhangers zijn tot ons gekomen. Het gaat er echter om deze aanhang te consolideren.
Het gaat er om ons ledental te verhogen en ons legertje actieve strijders te vergroten. Dit is· een gebiedende eis en wij wensen dit met nadruk zo te stellen.
Daarnaast .zal onze partij in haar politiek bij voortduring moeten blijven streven om de toepassing harer beginselen telkens weer aan te passen aan de zich snel wijzigende omstan~
digheden. Deze werkelijke èn gezonde voorJ uitstrevendbeid heeft de goedkeuring van het Nederlandse volk gekregen in de vorm van onze steeds stijgende aanhang. Gaan wij deze weg voort, dat leert ons het jongste verle~
den, dan zijn er voor onze partij nog prach~
tige kansen. Want, laten wij het goed weten:
wij zijn dankbaar en tevreden, maar wij zijn niet voldaan. Wij gaan onze strijd voortzet~
ten voor nog beter resultaten! En die strijd voeren wij in de zekerheid, dat er nog veel voor ons te bereiken is. Dat geeft ons de kracht met energie voort te gaan! K: J
~
De Middenstanders in de . getroffen gebieden
~rote . ougernstheid over :. het · uitblijven van ef'n schaderegeling
Een stroeve gang van zaken, die zeker spoedige verbetering verdient .
OJtretwijfe14111llea de lesers ••• eus pariijlttact kfllllls hebbeft leftODleD van de 'Verschillende verslagen inzake de Commissie voor de Watersnood, welke ge- vormd Is uit leden van de Tweede Kamer der Staten-Generaal en waarin voor .nSe fractie · zittlnr hebbeD • In· alphabetJ,sehe voJrorde • cte hèl'ea: Joh. G. B.
'c::erneussea ea .P. d,en Jlartoj. '~ als ~tsv~ers cl~ .Jaerea Hr B •• F. van Leftwea en G. IUtm~ •. ' '. .. . ' . . · .. ' .
Bovendien is uit deze Watersnoodcommissie nog een sub-eommissie gevormd, apeciaal ter behartiging van de belangen der getroffen middenstanders.
Op 22 April j.l. beeft deze laaWe cemmlssie een vergaderlag phad met de staatssecretaris vatt Ecoaomlselle zaken ea de tHrede11r-geaeraal 'HOl' de Mld·
ilenstand, omdat zij In het geheel niet tevreden was over de maatregelen, welke voor de getroffen mlddenstanders werden geu,omen.
Er bestaat namelijk WJ deze mitltleaatanclers een grote oagerastlleict over llet uitblijvea van een sehacleregeling, terwijl de leden van de Commissie tevens was gebleken, dat, als men trachtte bij de verscbilieade Depariemeaten voor deze getroffen mlddenstanders iets te bereiken, meil zelden resultaat oogstte.
Een algemene klacht was, dat bij de Rampschade-Bureaux geen formulieren beschikbaar waren, welke gebruikt konden worden voor het vaststellen der schade. ·
Dit laatSte betekent niet, dat er voor de middenstanders in het geheel niets gedaan werd.
Zij, die geëvacueerd waren, kwa- men evenals alle anderen, voor een evacuatie-uitkering in aanmerking en zij, die weer terugkomen, maar n1>g steeds zonder verdiensten zijn, kunnen bij hun gemeentebestuur een uitkering aanvragen, welke wordt vastgesteld•
op basis van hun normaal inkomen uit het bedrijf, indien dit bedrijf als gevolg van de watersnood in deze tijd geen inkomsten heeft.
Natuurlijk komen zij eveneens in aanmerking voor een voorschot op de
huisraadsc~e en voor die vergoedin- gen, welke voor alle personen in het rampgebied zijn bekend gemaakt.
Hiervoor komen ook in aanmerking die getroffenen, die hetzij geld, hetzij onroerende goederen bezitten, of beide.
Het is evenwel geconstateerd, dat kleine gemeenten niet geneigd zijn aan deze laatste. categorie, clus ~n ben, die over enig bezit besehik~
ken, de vastgestelde. uitkeringen te verstrekken, maar dit stamiltont is niet juist en mochten er onder on- ze lezers zijn, die met dit euvel te kampen hebben, dan zullen. zij goed doen zich met één van onze hierbovengenoemde Kamerleden in verbinding te stellen.
Middenstanders, die in het getroffen gebied een bedrijf of ambacht hebben uitgeoefend, hebben evenwel nog met andere dan de hierboven genoemde schade te kampen, o.a. schade door verlies aan handelsgoederen, schade aan bedrijfsuitrusting of inventaris- stukken en eveneens bedrijfsschade, doordat zij enige tijd hun bedrijf of ambacht niet hebben· kunnen uitoefe- nen e.d.
Hierin moet nu ook worden voor- zien en het is de. taak van het Ministe- rie van Economische Zaken hieraan dezelfde aandacht te schenken als b.v.
het Ministerie voor Landbouw doet aan de landbouwbedrijven en het Mi- nisterie van Sociale Zaken waar het de belangen van de werknemers be- treft.
Het was dan ook om deze reden, dat de bespreking met de staatssecretaris
· en de directeur-generaal voor de Mid- denstand plaats vond en de aandacht voor deze bijzondere belangen werd gevraagd.
D d. 18 Mei j,L is hèt wetsontwerp .· • op de Watersnood-schade 1953, No. 3009, verschenen en een ieder, die dit wetsontwerp onder de ogen krijgt, moet het wel opvallen, dat een zeer intense aandacht wordt ge§chonken aan de schade op het gebied van de landbouw.
Niet, dat wij dit niet toejuichen, maar het valt toch wel bijzonder op, hoe in de Memorie van Toelichting van dit wetsontwerp vijf kolommen nodig zijn voor het noemen, van alle soorten schade, welke zich op het ter- rein van de landbouw kunnen voor- doen. Deze zijn:
DEZE B·URGER
deed Woensdag zijn plicht en niet-dan-zijn-plicht, al was het een staatsburgerlijke heerlijkheid met één potloodstip de beste partij een stoot-naar-vóren te mogen geven. Ik verwacht van de heer Le Cavalier géén betuiging van dankbaarheid: zijn glimlach van geluk . i8 mijn geluk. Zo ben ik wel: alles voor anderen en een glimlach voor mij zelf,
Het was overigens móói.
De lente~ochtend en de burger.
De lente-ochtend over de grote stad Amsterdam.
De burger, die, trots, zijn bescheiden woonst verlaat, om 7'echt-op en stoer, de oproepingskaart in de vuitt, zijn straat over te steken en met daverende pas het schoolgebouw te be- t·reden: een vorstelijke daad; niet minder.
En de school als àlle scholen; vroeger en nu.
Al was de gang Zeeg: 't geestesoog zag de jasjes, de man- teltjes, de keepjes aan de Zctnge hakenrijen dànsen.
En een schone schare achter de gróene tafel.
Eén Kenau en vier musketiers van gewicht; bewust van de verantwoordelijkheid die op hun schouders rustte; overtuigd van het groot belang door de gemeenschap aan hun staats-
~rgeTlijke rijpheid toeveTtrouwd.
De lijst met de cirkeltjes, Hèt hokje.
En dit kind van Staat dat daar binnen t1·eedt.
Waarlijk: een gróót ogenblik; telkens weer.
Ge steekt dan de straat weer terug over, met 'het blij ge- v.oel, zoveel als in Uw goed vermogen ligt de· stad der steden te hebben opgestoten in de vaart van het geluk.
En de verdere dag rust ge, voldaan, op Uw lauweren.
Een grote dag voor Le Cavalier.
Een hoogtij voor
DEZE BURGER
a. schade aan de grond b. schade àan boomgaarden c. schade aan gewassen te velde d. schade aan reeds Jeoogste en op de
boerderijen nog aanwezige produc- ten.
e. schade aan houtopstanden f. schade aan vee
g. schade aan bedrijfsvoorraden (kunstmest, pootgoed, zaaigoed, voedermiddelen)
h. schade aan werktuigen en gereed- schappen.
• • •
A an de boomgaarden moet nog wel een extra woord gewijd worden, omdat mij berichten bereikten, dat de- ze schade van zeer grote omvang is, omdat deze tak van bedrijf op ver- schillende plaatsen, met name op Zuid-Beveland, blijkbaar nauwelijks de schade van vorige innundaties te boven was, dàar voor de fruitzetting deze schade eerst na jaren is overwon- nen.
In de kringen van de fruittelers 'is men dan ook zeker niet met de getrof- fen maatreg·elen tevreden.
Bekijken wij echter de omvang van de getroffen maatregelen en de nauw- keurige selectie en raming van alle soorten schade wat de landbouw be-
treft, dan valt daarbij dadelijk ln het oog, dat slechts zes regels in het wets- ontwerp zijn gewijd aan de schade aan niet-agrarische bedrijven en • .,. • .roepen, wat men motiveert met de na·
volgende uiteenzetting:
"Schade aan niet-agrarische bedrlJfl•
(beroeps-)uitrust~ en voorraden.
Omtrent de schade in deze sector staan nog zeer weinig gegevens ter beschikking, zodat een gespe- cificeerde ramin11 niet kan worden gegeven. Gedacht wMdt aan eet&
25.000 schadegevallen, met een Qe•
middelde bijdrage van f 4.000.-, zodat de totale kosten van de rege- ling van deze achade Tond f 100 millioen zouden bedragen".
Dit toch is wel zeer pover en de sub-commissie voor de middenstand uit de Commissie voor de Watersnood zal zeer zeker hieraan grote aandacht dienen te schenken. ·
Wij hopen in één van de volgende nummers van dit blad een nader ver- slag te geven over de stappen, welke in het belang van de getroffen mld·
denstanders alsnog zullen worden ge- nomen.
Zoals het nu gaat, gaat het beslist
niet goed. JOH. C.
NATIONAAL OF ROOD
L iberale studenten trokken verle- den week Donderdag uit Am- sterdam naar Naarden om de socialis- tische radio-spreker, het Kamerlid E.
Vermeer een bril in nationale kleu- ren aan te bieden ter vervanging van de rode, waardoor bij gewend is de dingen van de dag te bekijken. Een studentikoze grap met ernstige onder- grond, gelijk wel bleek uit het schrij- ven dat de heer Th. 'J. Steenbergen, de leider van de grap, de heer Ver- meer ter hand stelde bij de aanbieding van dit zinnebeeldig artikel, waarvan hij een zo nuttig gebruik zou kunnen maken.
In deze brief toch werd gezegd:
"Het is bekend dat men in Spanje de stier in de arena een rode lap voorhoudt om het beest tot razernij te brengen. In Nederland heeft men voor de politieke arena een betere me- thode uitgedacht. Hier zet een radio- commentator zichzelf een rode bril op, tengevolge waarvan hij alles wat niet socialistisch denkt en handelt op de korrel neemt.
Verschillende Liberale studenten hebben een dergelijke steriele eritiek betreurd. Nu Pinksteren in zicht is, tranouds het feest van de geestelijke wedergeboorte, heltben wij besloten U een klein geschenk aan te bieden, dai
naar wij vertrouwen, ertoe zal bijdra- gen ook bij U een dergelijke vernieu- wing in nationale en objectieve zin te•
weeg te brengen.
Hierbij bieden wij U aan, als ver·
vanger voor Uw rode bril, een natio- nalè bril met rood-wit-blauwe glazen met het advies:
Als U dan toch spreken wil Bekijk het dan door een nationále
bril ...
Het geschenk zal zijn doel missen:
volgens de heer Vermeer bestaat , . beslist geen tegenstelling tussen een rode en een nationale bril • een staàl•
tje van de eigendunk, kenmerkend voor het huidige socialisme!
Het Vrije Volk gaat nog een stapje . verder: het kon zijn lezers de ,.WW•
rassing" door liberale studenten het rode kamerlid bereid, natuurlijk é t onthouden. Maar nu maakt het in 6iD adem gewag van een geweerkorreJ. die heer Vermeer onlangs door een gJtOeP
arbeiders van de Arlillerie-inricllilliU aangeboden en concludeert dan: lDe belangstelling en de waardering \\lll81' zijn <Vermeer's) praatjes komea tte·
genwoordig wel van alle kanten!
't Is maar de vraag wat men emtlel' belangstelling en waardering venltaat!
de lt.
VRIJBEID EN DEMOC.R~TIE
*
~ WEEK to.t WEEK*
:Koninklijke woorden (1)
! '
Z o gaarne zouden wij de rede, die Hare Ma- jesteit de Koningin vorige week in de uni·
versiteit van Kopenhagei. gehouden. heeft, doen drukken en ten geschenke doen aan elke Eul-o·
pese burger. Van wie er bij waren hoorden wij, dat de woorden van Hare Majest~t diepe indruk maakten op de aanwezigen. Ook verder in Dene•
··marken zijn er merkwaardig gunstige reacties geweest. Het verwondert ons ook· niet. Telken- male treft de ernst waarmede Hare :Majesteit, onze Koningin, de problemen aanvat. Iedere keer weer wordt ons duidelijlt, dat Koningin Juliana diepe zorg heeft ' ver de ontwikkeling in de wereld en dat Zij de hoge plaats, welke Zij be·
kleedt, dienstbaar wil maken aan de strijd voor het nieuwe. Geen Koningin, die terzijde staat van de geweldige problematiek van de tijd en ah•
stracte betogen houdt, "'laar een Koningin die in de worsteling des ijpds vooraan gaat en steeds mede gereed staat om de weg naar het nieuwe te wijzen. Zo heeft ook Hare Majesteit weer in Denemarken gestaan, waar Haar betoog met grote ernst werd aangehoord.
Vooral ook omdat uit elk woord bleek hoe het Haar uit het hart kwam. Het indrukwekkende van de redevoeringen onzer Koningin is, dat het gehoor niet alleen schone gedachten vertolkt krijgt, maar dat elkeen gegrepen wordt door h~t
diep-menselijke, dat in al hetgeen Hare Majesteit zegt, doorklinkt.
Zo heeft Hare Majesteit in de jaren, die ach·
ter ons liggen, reeds zeer veel invloed gehad op de geesten in binnen- en buitenland. Wa~tr Zij sprak, hetzij Parijs, Londen, dan wel in de Ver- enigde Staten of nu weer in de landen van Noord-Europa, overal heeft Zij de mensen te denken gegeven en heeft Zij de geesten in een bepaalde richting leiding gegeven.
Hoort men het woord van onze Koningin, het boeit en ontroert. Zo zijn er millioenen, voor wie HaM woord .van beslissende betekenis is geweest.
Leest :tnen het door Haar ges::;:trokene, dan ge•
voelt men telkens de behoefte tot herlezing, want .herlezing verheft de. gedachten nu.r hoger peil, .
géeft voedsel aan het in ons allen levende ver- langen naar een betere wereld en sterkt ons ver•
trouwen in de mogelijkheid ener bètere san~.en·
leving. Zo zouden wij ook het door Hare Maje·
ateit in Kopenhagen gesprokene als een waarde•
vol bezit in ieders hand willen zien. Zo zou het bijdragen tot bet ona richt~n op het betere en zou het ons idealisme versterken. Daar zou de mensheid slechts wel bij varen in een wereld, die nog gebukt gaat onder materialisme, baat, af·
gunst en gebrek aan vertrouwen.
Koninklijke woorden (ll) H et leven eist nu en in de naaste toekomst
van elk verantwoocdelijk mens zijn uiter·
ate te geven", zo hield H&fe Majesteit de Deense
·jeugd en eigenlijk ons all~n voor. Zo, is het. Wij zijn in de wereld vastgelopen en degenen, die
·zich hiervan bewust zijn, en tevens het vertrou·
. wen op de mogelijkheid ener betere samenleving·
hebben, hebben een taak. Evenwichtig in bet eigen leven zullen zij moet~n zijn om die taak te kunnen vervullen. Zij zullen geloof moeten heb- ben in de zaak waarvoor zij strijden, zij zullen zelf niet mogen zwall<;en met hun gedachten, maar geconcentreerd en met energie bun taak vervullen. Aan dezulken heeft onze samenleving behoefte, niet aan hen voor wie het persoonlijke genoegen prevaleert. Die staan, mèt bun critiek op alles wat fout gaat en mèt hun cynisme je- gens alles en ieder die zich wel ten ba:te van het geheel inzet, mede schuldig aan wat wij allen als de. ellenden van deze tijd gevoelen, ··
"Feiten en noodukelijkheden dagen u uit", zo zeide het Hare Majesteit. ,,Zij eisen van U Uw beste krachten in te zetten, en het kan zijn, dat u hun het hoofd moet bieden met een kleine top·
prestatie van uw intelligentie. Zij wekken ieders dièpste gevoel van verantwoordelijkheid op. Zij
~Hen misschien eens al uw activiteit opeisen en
~lfs' meer. Hun diepere en philosophlsche ach•
tergrond .zal volkomen be1alag op u leggen als
·godsdienstig mens."
Zo stelde dè Koningin de noodzaak van onze
· overgave aan het ideaal en de strijd daarvoor.
Bet waren Koninklu'ke woorden, gesproken door een vorstin die deze overgave zelf kent en juist daardoor zo diepe indruk maakt met Haar appèl.
WIUlllee.r de Koningin spt'eekt over onze ge- llladbeid, tlan definieert Zij die als Hn, .die ,.tot
het brengen van offers bereid''. moet zijn. En Hare Majesteit waarschuwt tegen "kleinzielig eigenbelang", want als .dit "zowel. in de particu- liere als in de nationale sfeer" onze mentaliteit zou beheersen, "dan zal er in het geheel geen . toekomst meer zijn voor on:;J werelddeel,.~· . , .
· Ons werelddeel, daarop richtte de , Koningin ' Haar aandacht. De opbouw van· Europa stelde Zij als doel. "Binnen een kwa:rt eeuw zullen wij in Europa öf allemaal in het zelfde huis .wonen èf in de zelfde ruine 0ndergaiJ.n!' Het is sche11J ge·
formulc!Jrd zo, niaar in die scherpte ligt de waar- de van de waarschuWing, De opbouw van Euro·
pa, met alle moeilijkheden en · bezwa'ren die er aan verbonden zijn, is een noodzakelijkheid, wil·
len wij ons van de ondergang redden. Zo ligt de~
ze zaak en daarom verheugen wij ons erover dat Hare Majesteit in Haar redevoering de jeugd met Haar gezag nog eens heeft voorgehouden:
,.Indien er ook maar enige taak vlak voor de hand ligt, en die door uw genet"atie wil worden aangepakt, dan is het wel die van het bouwen van een nieuw, verenigd, vrij Europa. Een duidelijke blauwdruk ervan moge er nog niet zijn, maar het is overduidelijk, dat die opbouw een dringende zaak is ...
Het is goed dat dit nog eens zo gezegd is.
Goed voor de gehele Europese jeugd, maar ook voor de oudere generatie. Goed ook voor de be•
woners van Noord-Europa, waar, vooral in Dene- marken, steeds meer de noodzaak van de Euro·
pese eenheid wordt ingezien. Deze Koninklijke woorden zullen zeer veel in de goede richting hebben gedaan!
Merkwaardig. Kamerdebat E lders in ons blad geeft onze parlementaire
redacteur een samenvatting van hetgeen mevr. Fortanier-De Wit in de Tweede Kamer beeft gezegd over bet vraagstuk der studiebeur- zen. Wij geven onze lezers de raad nauwkeurig te lezen wat onze vrouwelijke afgevaardigde te berde beeft g~bracht. Op uiterst bekwame wijze keelt mê'~ irórta.fiioc de mening van onze fractie 'in de Twee<l,e Kamer vertolkt. Dat haar motie niet is aanvaard met een overweldigende meerderheid, maa:r slechts 12 stemmen verwierf, het is waarl\:lk niet te wijten aan mevrouw Fortanier. Het heeft er wel heel sterk op gèle·
ken alsof andere motieven dan zuiver zakelijke bij de tegenstanders. een belangrijke rol hebben gespeeld!
Laten wij ons daar echter niet in verdiepen.
Gebleken is, dat het onze afgevaardigden bit·
toce ernst is met bun pleidooi voor uitbreiding van het beurzenstelset Onze volksvertegenwoor- digers hebben nu. wederom met de daad getoond, dat hun streven gevoed wordt door een krachtig sociaal besef. En al die anderen, K.V.P., anti·
revolutionnairen, christel:ljk-histocischen en ook de P. v. d. A., die de mond vol hebben van sociale politiek, zij allen hebben de kans voorbij laten gaan om tot een duidelijke uitspraak van de Kamer te komen. Mevrouw Fortanier had hun die kans geboden. Mede namens haar fractie·
genoten had zij een motie aan de Kamer voor-
·,gelegd en haar pleidooi was sterk, overtuigend en ingegeven door een krachtig sociaal besef als·
mede door de verantwoordelijkheid die zij ge- voelt jegens onze cultuur. Het was daarom te·
leurstellend, dat de grote meerderheid der Ka·
mer haat' in de steek liet; Maar mevrouw Forta- nier heeft gedaan wat zij kon en daarvoor ver- dient zij onze hulde.
Verheugend in het geh,eel was dat wij konden zien hoezeer de gezondh~Ï!i van mevrouw Fortà.;,.
nier weer vooruit is ge~~an. W,tr'wèten dat 'wij niet meer zoveel van h:aM mogen vragen. als·
eertijds, want toen is te"'eel gevraagd van haar krachten. Maar dat zij ~wezen heeft in dit de- bat zich weer volledig te:'kunnen inzetten:, daar• · over zijn wij oprecht verheugd.
Representati~iteit (1)
I . n het biad "De .Onderneming" van 23 :Mei,
· het ocgaan van het Centraal Sociaal Werk,.
gevers-Verbond, troffen wij een artikel aan, dat zéér de aandacht verdient. Het gaat námelijk over de macht die de vakverenigingen zich gaari aanmeten en over de gevolgen daarvan voo~ ons democra.tische bestel. Hiermede is een probleem aan de orde gesteld, dat· naar ouze mening na·
dere besttUlering van het gehele complex nodig maakt. Voorlopig vol.t8an wij met het geven
30 MEI 19&8 -,PAG. S ,. ·:
van een inzicht in hetgeen zich afspeelt bij de
ditvoe~ing van de wet op de ondernemingsraden.
Het gaat .om de samenstelling van de bedrijfs- commissies. Hierin moeten n.L de "representa•
tieve" organisaties van werkgevers en werkne•
mers vertegenwoordigd zijn. Aan de werkgevers- kant liggen ten deze. geen moeilijkheden, maar aan wéf,kriemer!JZijde is het 'minder ' eenvoudig.
En wel door het feit, dat de grote organisaties, N.V.V., K~.B. en C.N.V. zich op het standpunt 11tellen,, de.~ zij, r,epresentatief zijn' en daarmede uit. Al heeft een ànderè organisatie meer leden in een bepaalde bedrijfstak, dat speelt geen rol,
aldu~ is het resultaat van de redenering d!)r ,,grote . d~e" . samen te . vatten, wij zijn degen én,
die represent;:Ltief zijn e!l niemand anders. waar- toe deZe .· wè1.' zeèr . zonS}erlinge en tot een mono- poliepositie leidende . re<Ienering moet voerea wocdt duideliJk wanheer wij een voorbeeld geven_
dat wij in "De Onderneming" lazen;
Representatititeit (11)
H et gaat om de samenstelling van twee ))e.
drijfscommissie&, die voor het schadeverze- keringbedrijf en het levensverzekeringbedrijf.
Het geval wil nl., dat er reeds sinds jaren bestaat een vereniging van verzekeringsinspec•
teurs "de Buitendienst" genaamd, die niet bij één der vakcentraJen (N.V.V., K.A.B. of C.N.V.) is aangesloten. Het is een vereniging, die reeds sedert jaren overleg met de verzekeraars pleegt.
Veel langer ai dan de ocganisaties van handels- en kantoorbedienden dit met deze bedrijfstakkèn doen. De vereniging "de Buitendienst" stelde pl.m. 40 % van de verzekeringsinspecteurs tot haar leden te tellen, hetgeen naM zij zeide meer is, dan de drie handels- en kantoorbediendenbon•
den van de vakcentraJen gezamenlijk hebben.
Niemand echter weet, hoeveel inspecteurs deze bonden onder haar leden hebben, behalve mis- schien deze bonden zelf.
De Commis~ie Ondernemingsraden van de So•
caal-Economische· Raad Leeft thans uitgemaakt, dat de vereuiging "de Buitendienst" niet repre•
sentatief is. Zij mag dus geen deel van de be•
drijfscommissie uitmaken.
De volgende conclusie is, dat de drie handels- en kantoorbediendenbonden de verzekeringsin- specteurs in de betrokken bedrijfscommissiea moeten vertegenwoordigen. De verzekeringsin•
specteurs krijgen iri de bladen van de kantoor.
bediendenbonden de raad, zich rnaSof van de vet ..
eniging "de Buitendienst" af te wenden. Zij t•
immers toch niet representatief.
."De Onderneming" trekt hieruit nu de volgen-~'
de èonclusie.
"Juist dit voorbeeld van "de Buitendienst"
toont aan, welke ernstige bedenkingen het stand- punt van de vakcentraJen moet oproepen bij een ieder, die het wel meent met een democratiseh bestel. De vakcentraJen zijn door de democratie - door de macht van het getal - tot \;loei ge•
komen. Nu zlj op hun hoogtepunt zijn trachtea zij de werking van dat getal te beletten met de machtsmiddelen die haar ten dienste staan.
Iedere insider weet, dat inderdaad de handels- en kantoorbediendenbonden aanmerkelijk mi!lder verzekeringsinspecteurs als lid hebben dan de Vereniging "de Buitendienst".
Wanneer de Vereniging "de Buitendienst" niet representatief is, dan zijn de handels- en kan·
toorbedienden dit nog veel minder. Want de ar•
gumentatle van de VakcentraJen voor de vast·
stelling van haar uitsluitende representativiteit houdt waarlijk geen steek. Zeker, zij hebbe!l in de na-oorlogse jaren constructieve arbeid ver•
richt en hun verantwoordelijkheid weten .te dra·
gen. Wij hebben dat erkend in de nauwe samen·
werking, die wij met hen in tal . van colle~es hebben. Het peteikent echter niet,. dat apderen 1iL . op hun n'i:veau ~· geen v~rantwóordelijkheid h~b
ben .gedragen; oo~ al zijn zij dan niet bij h-et N.V.:V., de K.A.B. of het C.N.V. aangesloten. Pe
vakbeweging zal haar bestaansrecht door eigen positieve daden Willen bewijzen. . '.:
Haar standpunt 'ten aanziEm van de represép.•
îativiteit levert zulk een bewijs niet op. Het v~
tigt de indruk, dat men zich een monopolie-po$i•
tie wil creëren. Het lijkt erop alsof de vakbewë- ging ·doel in ·zich zelf wordt in plaats van èên
middel." ,,,
Tenslotte zegt de red;~.Ctie van het blad, 4át het haar gaat om de vraag of in een' èlemocr$.- tisch bestel m.acht recht betekent. "De zich voordoende verschijnselen maken ons huivei;î:g.
En huiveren doet men slechts in een klim.at waarin de ondernemingsraden ·niet gedijen ku':l·
nen. Alle zorgvuldige behandeling ten spijt."
Wij menèn, dat het optreden der vakcentraleD tot ernstig nadenken moet .stemmen. Het :.1•
daarom, dat wij dit geval in ons blad hebben Je•
signaleerd. '
SO MEI 1958 PAG. 4
Mevrouw Fortanier-de Wit • boekte bela
Grot~ ·winstpu-nten ondanks formele verw~
Op 26, Fe~ruari van dit jaar, tijdens de gedachtenwisslllJng over het Wets.
entwerp~ waarbij •gelden werden gevoteerd voor het uitwerken van plannen :woor de stichting van een eventuele Tweede Technische Hogeschool, diende wmze actieve geestverwante, mevr. Fortanier-de Wit, een motie in.
l>eze motie welke toen slechts eel) beperkte strekking kon hebben, om- tlat zij betr~~ing had op de materie van genoemd wetsontwerp, vroeg :werhoging van de post voor _studietoelagen voor technische studenten op de 'aanstaande begroting,
Er werd toen besloten, deze motie aan te houden tot een later tijdstip, te~~inde haar afzonderlijk in bespreking te kunnen brengen.
De op verzoek van lle Onderwijscommissie uit de Kamer, waarin ook mevrouw Fortanier zelf zitting heeft, door minister Cals vervolgens inge-
~Uende nota "bevattende enige beschouwingen omirent voorzieningen ten behoeve van .studenten", maakte het nu mogelijk, het vraagstuk van de ,,st-11dentenzorg" in het bredere kader te bespreken, _dat onze geestver- :wante van den beginne af in het oog had gehouden.
• • *
E en ander thema is, dat ook bij een beter verantwoorde salan'3- en belastingpolitiek er toch altijd nog belangrijke groepen ouders zullen over •.
blijven, die niet in staat zijn, veelbe~
lovende kinderen hoger onderwijs te doen volgen .. Dir.ecte steun zal daar·
om (in die gevallen) altijd noodza- kelijk blijven. In welke vonn dient die dh·ecte steun nu te worden ver·
!eend?
Ten aanzien van de .studietoelagen is er, zo meende spreekster, voor het Kabinet alle aanleid~ng om zich op korte . termijn te. beraden over 4e
stappe~ die ~edaan moeten worden
EERSTE KAMER
BUITENLANDSE
AANVA1 BETRE
* • *
N og eens komend op de finan- ciële bijdragen van het Rijk, vermeldde onze woordvoersters dat ongeveer 7 % van de studente~ een renteloos voorschot ontvangt en 0.7 % in het bezit is van .. een beurs à fonds perdu. De hoogten van deze finan.
ciële toelagen zijn over het algemeen onvoldoende om huisvesting, voeding, studiekosten en deelneming aan het verenigingsleven op enigszins behoor·
Jjjk peil mogelijk te maken.
Het gemid<lèlde bedrag van een renteloos voorschot is immers ruim
! 1.000,:_ en dat van een beurs
! 1.250.-. De berekeningen van de Nat. Studentenraad kwamen op een
VANSLEEN
•.. . tegen ....
D it bracht mevr. Fortanier op de selectienormen, die op dit
·ogenblik door bet Departement wor·
den aangelegd voor de aanvragers van een beurs à fonds perdu of een renteloos voorschot. Die normen zijn, zoals spr. uitvoerig aantoonde, zeer aanvechtbaar.
Bijzonder huiverig was zij voor het werken met een gemiddelde van 7.
Haar indruk was, dat met name de e e n z ij d i g begaafden op deze wijze geen voldoende kansen krijgen. Zo zal iemand :p1et een eenzijdige be- gaafdheid voor geschiedenis, waar- voor hij op bet eindexamen een 10
heeft g dere ' geen b Het 1
teem v zij ech geldene delera allen ll
De ene dig ui1 geeft, 1 tig het 8 of ee Bove iedere niveau De zes waard Het i school ten en
OnzE voorstE pen ill wel pl gaafdel een aa vragel'l loor -V'
van de chologj
De~
voersû wat de pelijk' richt l aan a1 de gel wikkel vakget ven aa schap.
special De' en and sonen.
wijze·
ook gE
den.
Slecl stipent het be zij zoj1 deel VI die~
staat t werkel van dE
Het onders de unl wetellll ze tijd het ge voor h gelden het ge•
Dit aan dE opvatti de indi lijkheic kelt. J;
van ee
de ZOI'i
vestin.@
belang.
Ook onze in. We ten bei Aan te rede ring VI
Inb kelijk, wordel perdu.
wooi'BU
