64ste jaargang nummer 27 woensdag 1 juli 2009
Generatie K
Ze kregen ermaarniet genoegvan opde VRT.Na het overlijden vanKarei van Miert werd tot vervelens toe een opname heruitgezonden die onlangs wasgemaakt in de aanloop naar de verkiezingen. Het decor:de haciënda annextuin alias plantage vande grote staatsman. Hetonderwerp: destaatshervorming. De noodzaak: eens en voor goedeen punt zettenachter de communautairescherpslijperij door een laatste en defi nitieve aanpassing van deinstellingen,en dan basta.
Dehoofdpersonen: volgens Van Miert een selectclubje van ervaren politici zoals Dehaene, Verhofstadt, Vande Lanotte en Van Rompuy, de enigen aan wie men eender gelijke gewichtigetaak kan toevertrouwenzonderhet imagovan België inhetbuiten
land teschaden. En terwijl de omtrek vanzijn figuur in flouartistique door zijn toma tenserre werd opgezogen,schalde het nog een keerdoor de luidsprekers: 'Ikhoop werkelijk datzo’n verantwoordelijke staatshervorming na deverkiezingen mogelijk is.’ Als motie vanwantrouwen in de nieuwe generatie politici kon dat tellen. Nieteen Peeters, eenDe Wever ofeenVandenbroucke zouden dus op de voorgrond moeten treden,maarwel diegenen die albijettelijke voorgaande fasen vande staatshervor mingbetrokkenwaren enermeermaals een potje van hebben gemaakt. De Genera
tie K, met dek van krokodil of knoeiwerk. Hoekan men van een Dehaene, van een Van Rompuyof van een Verhofstadt een nieuwedynamiekverwachten?Ze zitten zo vastin hun behoudsgezind machtsdenkendat ze nooit demoed zullenhebben om met oudbakken structuren te breken. De groeiende klooftussen Van Rompuy en KrisPee ters is daarvoor tekenend. Hoewelhetbewijsuiteraardnogmoet worden geleverd, lijkt er bij de coalitiegesprekken over de Vlaamse regeringsvorming overeenstemming tegroeienomhet niet met meer, maar met minderBelgië te doen. Peeters zou het zelf wellicht andersformuleren, maar zet in zijn onderhandelingsnota toch inop een assertief Vlaamsbeleid. De N-VAwil zoveelmogelijk de druk opvoeren op het fede rale niveau, en ook bijde sp.a heeft men blijkbaar het idee van eenaanvullendeVlaamse hospitalisatieverzekering ontdekt: getuige daarvan een artikel in De Morgenvan de hand van Walter Pauli, die als een vande ingewijden vandeGemeenschappelijke Soci
alistische Actiemag wordenbeschouwd.
De verslaggevers van de openbareomroep moesten tot hun afgrijzenvaststellen datdeonderhandelaars afgelopenvrijdag ‘hetcommunautaire dossier al hadden aan geboord’. En dat terwijl ernog lang niet duidelijk washoeveel geld eropde Vlaamse begroting voor nieuwe beleidsmaatregelen zou kunnen worden vrijgemaakt. En dat nau welijkséén dag nadat vanRompuyvan op het federale spreekgestoelte het‘vechtfede- ralisme’ nog aan de kaakhad gesteld en Vlaamse assertiviteit op éénlijn had geplaatst metregelrechte agressiviteit!
Kijk, juist dat punt vandie begroting bewijst dat dieoude krokodillenbest wat meer bescheidenheid aan de dagzouden leggen. Hetduo Verhofstadt-Vande Lanotteheeft achtjaar lang de begrotingkunstmatig opgepeptmet eenmalige maatregelen en de inbeslagname vanhet Belgacom-pensioenfonds. Ze hebben onder druk van de PS de onhoudbare groeinormvan4,5 procent in de uitgaven voor de gezondheidszorgaan vaard (die ookLetermeenVanRompuy niet hebben durvenaanpakken). Zehebben het zogeheten primaire saldo, het overschot opde begroting voor het betalenvan de rentelasten,stelselmatigafgebouwd en gebruikt om allerlei cadeaus uit te delen aan hun kiezerskorps. Enze hebben bijhet Lambermontakkoord zoveel geld doorgesluisd naar het Franstalige onderwijs datde financieringswet ontwricht is geraakt. (Al zit ernog eenterugslagklepin:als de centrale overheid minder inkomsten binnenkrijgt,vloeit er ook minder geld naar de deelstaten.) Dat isde wareerfenis van paars: net alsde ban
ken heeft het verboven zijn stand geleefd,en daar dragen we nude gevolgen van.
MaarookVanRompuymagzich op de borst kloppen. Volgens de Nationale Bank zou defederale regering volgend jaar zeven miljard euro moeten vinden of besparen om de overheidsfinanciën niet fataal tedoen ontsporen. Volgens alsmaarsterker wordende aanwijzingen zou Van Rompuy de inspanningechter willenbeperken tot anderhalf mil
jard euro, uit immobilisme en om de lasten door te schuiven naar een volgende fede
rale bewindsploeg.Als we de economist Geert Noelsmogengeloven, stevenen we op die manier volgend jaaraf op een begrotingstekortvan tien procent!Metanderewoor
den:terugnaar het begin van de jaren80 van de vorige eeuw. En heeft Van Rompuy ooit al eensserieus de analyse vande N-VA terhand genomendatde federale rege ring één miljard kanbesparen louter en alleen door zich niet meer tebemoeien met bevoegdheden die nualaan de deelgebiedentoekomen(zoals medischepreventieen grootstedenbeleid)? En dat is niet één keer één miljardeuro,maarjaar na jaar een mil
jard. Maarja, dan moet wel aande PSworden duidelijk gemaakt datze ... de staatsher
vormingen uit het verleden moet respecteren, u weet wel,diehervormingen die door de ervaren krokodillen vanVan Miert op het getouw zijn gezet.
Laten we daarom Generatie K de staatsbegrafenis geven die Van Miertzelf heeft geweigerd. Het istijd om de oudegewaden af te leggenen radicaaltebreken met het verleden.En als zein Wallonië enBrussel nietkunnen ofwillen bezuinigen,dangaanze daarmaar de afgrond in, maar wij betalener niet meer voor.
LEOKC ZBrT- ( reirtwesfaJ J
Meerei )
--- \,
Deze week:
•Jean-Marie is Geert niet 2
• Karei van Miert 4
• Naar een verbod op de boerka? 9
• Perverse eis 14
• Potske 16
Hoofddoeken
Met tante nonneke leek de hoofddoek ver dwenenuit het Vlaamse straatbeeld. ‘Onze’
jonge meisje tooien zich met tattoos. Maar het hoofddoek is weer helemaal terugen duiktmet deregelmaat van een klok op als politiek hoofdthema.Nu dus ook in hetAnt
werpseatheneum. Het debat woedtfelen de argumenten vliegen heenen weer als ver
balebommengordels.
Vorige week waagden weeenwandelinge tje in wat we vermoed hadden hoofddoek- land te zijn, te weten de wijk Seefhoek in Antwerpen.
Nu ja, “waagden we”klinkt wel erg held
haftig, want de sfeer was even zomersals de temperatuur. De hele wijk leek wel de straat opgezocht te hebben. Keuvelende ouderen metlange baarden voorzagen de straattafe- relen van huncommentaar van op een zit bank. De smallevoetpaden stonden vol met terrastafeltjes metdaarop iets wat we na wat onopvallendgeloer achtten koude thee met muntblaadjestezijn. Gezellig gebabbel,hier endaar rondspeelborden van gezelschaps spelletjes. De winkeldeuren stonden ook lang na sluitingstijd nog wagenwijd open en de klantenliepen afenaan. Wetenschappelijk onderzoek mag ook wel eensnuttig zijnen dus schovenwe mee aan bij de bakker, waar we ons een grote ronde schijfbrood, ruim bestrooid met sesamzaad, voor een prikje toe-eigenden.
Geloof het ofniet, maar het was er best gezellig. Even overwogenweonze reis naar Turkije in te ruilen voor een zomerabonne- ment bij De Lijn. Een stuk goedkoper enhet
Plankzeil als de bliksem naar www.pallieterke.info
Marcus Thesaurus Zakdoek leggen...
garandeert een even exotische vakantie.
Kortom, zowat heel allochtoonAntwer
penwas op de straatte vinden.Hoewel, héél allochtoon Antwerpen? Neen, halfallochtoon Antwerpen.Wezagenamper hoofddoeken, omdatweamper vrouwen konden ontwaren.
In de verte, dicht tegen de gevels wegslui
pend, een zwaar in textiel gehulde gedaante, een oudere vrouw arm-in-arm met wat we vermoedden haar man te zijn en die Lisette of Irma heet, maar zeker niet Fatima.
Diehoofddoeken onderdrukken devrou
wen, zegt de ene.Zeworden tegengespro
ken door uitermate goed van de tongriem gesneden jonge moslima’s. “Wij kiezen dit zelf’,klinkthet in een Nederlandsvan een niveau dat twintigjaar geleden in de Seef
hoekniemand haalde. Ze klinken overtuigd en overtuigend. Maar dat straatbeeld spreekt natuurlijk boekdelen. Moslimvrouwen horen niet thuis buitenshuis, zoveelis duidelijk. Zul
len zeook wel zelf kiezen, zeker.
Waar waren die welbespraakte jonge slui- ermeisjes? Binnencouscousaan hetbereiden, terwijl vader-, bompa-en broerlief keuvelend, terrassend en bordspelletjes spelend wacht
ten tot detafel wordtgedekt? Een bewuste keuze, nemen we aan? Kan best, maarhoe vrijgevochten progressieven ertoe komen die realiteit openlijk te verdedigen, is ons een raadsel, want paternalistischer straatbeeld dan de Seefhoekanno juni2009 hebben we lang niet meer mogen aanschouwen.Progres
sief in de jaren 60 was beha uit. Progressief vandaag ishoofddoek op?
Eenmanscollectief
Den Blooten Kooninck
De dingen dezer dagen
2
De “ dit kan niet langer’ -toestanden
Na de jongste verkiezingen is de CD&V dus de grootste partij in Vlaanderen.
En in Wallonië is dat de PS. Die hebben het voor het zeggen. Aldus wil het de mondige burger van wie de wil enige binding met masochisme blijkbaar niet ont
zegd kan worden. En de regimemedia trouwens evenmin. Dat meen ik althans toch te mogen afleiden uit de aangeheven jeremiades in, enerzijds, verslagge
ving van en duiding bij bepaalde feiten. En dezelfde jeremiades in, anderzijds, de rubriek “lezers schrijven”.
Ik houd me bij de zwaarste feiten die aan
leiding gaven tot genoemde jeremiades. Dat wil zeggen dat ik een aantal van de jongste
“incidenten” onvermeld laat die in de marge daarvan te noteren waren. Zoals onder (te) veel andere het in Ninove in elkaar slaan van een dame op leeftijd die in het ziekenhuis ligt terwijl de "jongeren” die haar belaag
den vrij rondhuppelen. Of zoals het feit dat de leider van een jeugdbende in Houthalen de politie kon staan uitlachen, in plaats van in een cel over zijn “prestaties" na te moe
ten denken.
Het zijn “peanuts” vergeleken met de stunt van de Gentse jeugdrechter Heleen Martens die er in geslaagd is om het criminele Oekra- iense broederpaar dat twee jaar geleden de toen 14-jarige Simon Wijffels met messte
ken ei zo na vermoordde, en tevens schul
dig geacht werden aan poging tot moord, te bedenken met een... berisping.
Niet dat een terecht veel zwaardere straf in de praktijk veel verschil had uitgemaakt.
De “berispten” zitten immers al een tijdje veilig en wel in Israël. Hoe dat kon, is een ander hallucinant “alle paraplu’s open”-ver- haal, zoals dat alleen kan uitgevonden wor
den in en past bij een bananenrepubliek die zich het imago van modelstaat aanmeet.
Dat geldt trouwens ook voor de allicht héél voorlopig jongste juridische blunder waardoor de “heer” Patrick Lagrou, notoire exploitant van de grootste cannabisplantage ooit in dit apenland, door een “procedure- foutje” amper drie weken na zijn arrestatie kon vrijkomen en dat allicht ook zal blijven.
Evenals zijn echtgenote en dochter die zijn handeltje mee “beheerden”. Hoe dàt dan weer kon?
Onderzoeksrechter Luc Lamerant uit leper had op het huiszoekingsbevel vergeten te vermelden waarom hij in het stulpje van de familie Legrand huiszoekingen had bevo
len. En ondanks een verpletterende bewijs
last tegen én de bekentenissen van de crimi
nelen, ziet het er naar uit dat alleen operatie doofpot nog juridisch soelaas kan brengen.
Axioma
Geen zinnig mens aan wie de spontane superlatievenstorm van dieper dan diep
ste verontwaardiging over en rond dermate schokkende juridische wantoestanden in de media onopgemerkt kan zijn voorbijgetrok
ken.
Dus ook niet aan steller dezes. Wel is het zo dat mijn vermoeden over de aanwezig
heid van een even permanente als latente vorm van het ook al hoger vermeld maso
chisme bij “de mensen” sterker wordt naar
mate de klaagzangen rond en over “dit kan toch niet langer”-toestanden aan windkracht blijven winnen.
Een staatkundig axioma zegt dat de eer
ste opdracht van een overheid erin bestaat de veiligheid van zijn burgers te waarbor
gen. Voor wie dat nog niet helemaal mocht doorhebben, is het misschien nuttig om nog maar eens bewijsaanvoerend te herhalen dat de Belgische staat duidelijk faalt bij het uit-
voeren van die prioritaire taak. En dat niet sinds gisteren of eergisteren. Het zal dus op het eerste gezicht wel tegensprekelijk klin
ken als ik zeg dat al dat spontaan opwellende gejammer over een schromelijk tekortschie
ten van een juridisch apparaat op zijn minst zwaar overtrokken is, om niet te zeggen volkomen misplaatst. “De mensen” moe
ten namelijk eens leren duidelijk maken wat ze echt willen.
En met “de mensen” bedoel ik niet alleen de vaderlandse club opiniemakers in altijd dezelfde richting én de occasionele mede
werkers die in lezersbrieven hun gal spuien over de uit die aangegeven richting voor
spruitende wantoestanden, maar ook, en zelfs vooral, de grote zwijgende massa die in het stemhokje wel degelijk mee het “beleid”
uitstippelt, ook al is een (te) groot gedeelte daarvan er zeker van dat dit niet zo is.
Feiten
Want wie is er al bij al verantwoordelijk voor dat in Wallonië een in dat opzicht bijna onmogelijk te evenaren schandaalpartij de plak kan blijven zwaaien?
Het is dezelfde gedeeltelijk onverschillige, gedeeltelijk onwetende en gedeeltelijk schat
plichtige massa van gewoontekiezers als die, die in Vlaanderen de partij tot winnaar heeft uitgeroepen die de hoofdleverancier moet genoemd worden van voor Justitie verant
woordelijke federale ministers. Of zijn het misschien geen feiten dat al enkele decennia achtereenvolgens een Tony van Parijs, een Stefaan de Clerck, een Jo van Deurzen en opnieuw een Stefaan de Clerck het bij Justi
tie voor het zeggen hadden?
Het enige interludium in de reeks werd verzorgd door tante Laurette van die andere
“grote verkiezingswinnaar” aan de andere kant van de taalgrens. En die er in haar ambts
periode in slaagde zo mogelijk nog meer te blaten dan haar vier genoemde collega’s uit Vlaanderen samen, maar, ook zo mogelijk, nog minder juridische wol te produceren.
Voeg dat voor iedereen die dat wil zicht
bare plaatje samen met het onzichtbare van politieke benoemingen van magistraten op grond van meer partijgebondenheid dan juri
dische competentie, en zowel het fabeltje van scheiding der machten als dat van het paard dat de haver verdient en ook krijgt op grond van wat het kan, worden tot een kari
katuur herleid. Zoals de elkaar met de regel
maat van een
Zwitsers uurwerk opvolgende “onthut
sende toestanden” bewijzen.
Als bovendien dient vastgesteld dat door een “democratisch” ingestelde schutkring, gekoppeld aan niet-aflatend demoniseren, een politieke tegenstander, die van efficiënte criminal iteitbestrijding op elk vlak een speer
punt maakt, buitenspel wordt gezet, kan alleen maar geconcludeerd worden dat het kiesvee niet alleen altijd gelijk heeft, maar ook altijd steeds dezelfde leiders krijgt die het verdient. Al het klaaggezang ten spijt.
D.Mol
Dedecker is geen Wilders
Even een stapje terug in de tijd. De Standaard/VRT-peiling van 16 maart 2007 schatte Lijst Dedecker op 3,2%. De partij bestond toen nog geen twee maan
den. Oprichter Jean-Marie Dedecker was onophoudelijk in het nieuws gekomen de voorgaande maanden, met ontslag uit de VLD, toetreding tot de N-VA, vier
entwintig uur later ontslag uit de N-VA en op 19 januari 2007 - minder dan een half jaar voor de verkiezingen - met de oprichting van zijn eigen partij. Als je zo veel op het scherm en in de kranten verschijnt, is 3,2% natuurlijk een afknapper- Maar de daaropvolgende peilingen werden nog slechter, tot hij bij De Morgen/
VTM op 8 juni op 2% strandde (en 3,3% haalde bij De Standaard/VRT). LDD leek een doodgeboren kind, want die peilingen verschenen amper twee dagen voor de echte verkiezingen. Men kon vermoeden dat de resterende geïnteresseerde kiezers er voor zouden bedanken een verloren stem uit te brengen.
Maar de kiezer is een raar beest en toen LDD met 6,5% (zelfs 0,2% meer dan Groen!) uit de stembus rolde, mocht hij een avond lang gloriëren als de (mentale) winnaar van de dag (na Leterme), die vijf mensen naar de Kamer en één naar de senaat mocht afvaar
digen.
Sedertdien werd het al helemaal niet meer stil rond de flamboyante oud-judocoach. Dat Dedecker eindelijk een werkzaam instru
ment tegen het Vlaams Belang leek te zijn, heeft daar natuurlijk bij geholpen.
Maar LDD werd snel synoniem van gedoe allerhande. De lijst van echte en vermeende schermutselingen is indrukwekkend lang.
Hommeles
In de provincie Limburg rommelde het zowat de hele tijd. Kamerlid John Vrancken, overgelopen van Vlaams Belang, stapte zelfs uit de partij en de werking kwam onder het rechtstreekse gezag van de meester zelf. In Mortsel kwam lokaal tavernebaas en VB- gemeenteraadslid Ghys, om niet lang daarna weer te vertrekken (en later opnieuw terug te komen). Jurgen Verstrepen beweerde dat het VB mollen in de partij had geplaatst.
Diens moddersmijtboek over Frank Van- hecke en Marie-Rose Morel zorgde voor plaatsvervangende schaamte in de eigen partij. Vanuit de jongerenafdeling kwam het verwijt dat ondervoorzitter Ivan Sabbe een Belgische nationalist zou zijn. De gewezen Oost-Vlaamse provinciale voorzitter Paul Schietekat nam ontslag omdat de rechtlijnig
heid van de partij zienderogen zou afbrok
kelen. Kamerlid Rob Van de Velde rekende in een interview op zijn beurt af met Sabbe en kreeg een serieuze bolwassing. Van de Velde liet ook duidelijk blijken dat hij de aan
pak van Verstrepen niet lustte. Verstrepen haalde daarna in een interview stevig uit naar Van de Velde. De episode-Vijnck is genoeg
zaam bekend. De troebelen bij de lijstvor- ming eveneens, waarbij Verstrepen tot de laatste dag met een visademke moest wach
ten vooraleer hij officieel lijsttrekker werd in Antwerpen.
Zeker tot de Vijnck-geschiedenis kon dat de spectaculaire groei van LDD in de peiling niet echt beïnvloeden. LDD kwam op een moment zowaar boven de 15% uit. En toen liep het mis.
Schipbreuk
LDD haalde 7,6% en acht zetels. Opnieuw meer dan Groen! weliswaar, maar Dedecker leed een zware nederlaag tegen... de peilin
gen. En die hebben in dit land zo’n onaantast
baar statuut - niettegenstaande het feit dat ze de bal meer mis slaan dan raken - dat zij de norm worden om uitslagen te interpreteren.
De sp.a kon op die manier zowaar ‘winnen’, omdat de verwachtingen nog slechter waren dan de op zich al desastreuze daadwerkelijke uitslag. Perceptie heet dat zeker?
De dagen na de verkiezingen mocht een
zichtbaar aangeslagen Dedecker hier en daar nog wat zout in de eigen wonde komen strooien, maar op de weer tot hommeles aanleiding gevende verkiezing van een frac
tieleider na, verdween hij zowat uit de pers.
N-VA trok het laken helemaal naar zich toe en zelfs Dedecker zelf liet weten dat de plaats van zijn partij niet in de regering was.
De oorzaken van zijn ‘nederlaag’ zijn veel
vuldig en al ruim besproken. We noemden de peilingen en de permanente ruzies en schan
daaltjes al. De figuur De Wever speelt uiter
aard ook een grote rol.
Partij in naam
Interessant is de vergelijking met de Par
tij voor de Vrijheid, de lijst van Geert Wi - ders in Nederland, die Europees wel enorm won.
Wilders moet niet afrekenen met N- of Vlaams Belang. Het bestaan van het maakt bijvoorbeeld dat het islamthema nie door Dedecker kan opgeëist worden en da scheelt wel wat in de stembus. Maar er |S nog een ander zeer belangrijk verschil, vvaa in de Vlaamse pers slechts in één artikel °P werd gewezen. Wilders’ partij is geen Parn tij. Je kunt er niet eens lid van worden, a"ee.
steungeld storten. Nederland kent nationa lijsten, zodat Wilders zich niet moet bezig
houden met het opzetten van lokale afde 1 gen. Hij stelt zijn lijsten gewoon zelf sam® f van achter zijn pc. Achter het boegbeeld er achter) kiest hij waardevolle, maar Pr fielloze kandidaten die in zijn zog verkoz^
worden. Geen gehannes met lokale Potee.
taatjes die zich geroepen voelen veel te ro^
pen. Geen energieverlies bij het blussen * , plaatselijke brandjes, want buiten Wilde kantoor bestaat de partij niet. s
Die luxe heeft Dedecker niet, omdat politiek systeem steunt op provinciale lij*
en dus moest Dedecker uitpakken met ij trekkers die niet zijn naam dragen. In Nederland stemt wie Wilders wil geW°' op Wilders. Wie Dedecker wil stemm kon alleen in West-Vlaanderen - vvaar..-st het erg goed deed - en op de Europese terecht. Als klap op de vuurpijl dreigt UP Vld dan nog eens in de Vlaamse °PP°oej- terecht te komen, wat het een stuk m lijker maakt om bij dat stampubliek ve
binnen te dringen. /liist)
Het worden harde tijden voor (
Dedecker. j |<,
De dingen dezer dagen
1 juli 20093
Radicale Guldensporen van Voorpost
Afgezien van wat kleine tekortkomingen als niet-ontstoken podiumlampen boven hetspreekgestoelte van voorzitter Johan Vanslambrouck en een koorbegeleidend orgel dat zijn beste tijd gehad lijkt te heb
ben,magde Guldensporenherdenking van Voorpost vorige zaterdag in Den Bart te Merksem,geboekstaafd blijven als een van de beste uit de lange reeks.Met het motto
“Naar Vlaamse machtop eigen kracht” geeft de eigenzinnige actiegroepaan geen vertrou
wen te hebben in onderhandelde oplossin gen voorcommunautaire hangijzers en even
min in stap-voor-staptactieken voor een paar borrelnootjes.
Johan Vanslambrouck, in de bloemetjes gezet voor twintig jaar voorzitterschap én zijn vijftigste verjaardag, heeftgeen hoge pet op van denieuwestrategie vande Vlaamse beweging: we vragen niets. Een aantrekke lijke kant vandie strategische visie noemt hij het uitblijvenvan eenstaatshervorming en
“dus” van weerVlaamse toegevingen als een federale kieskring of een paritaire senaat.
Passiefafwachten tot ‘t belzjieksevanzelfin mekaarstuikt,vindt hij danweereen naïeve gedachte, niet in de laatste plaats omdat de tijd om nog jaren op die implosie te wachten, ontbreekt. Het Belgische immobilisme sleurt ookVlaanderen naar beneden, betoogt hij.
In plaats van lijdzaam afte wachten, kiest hij, helemaal in de geestvan rebelseVoorpost, voor bewuste confrontatie en een tactiek vanhet breekijzer. Intussenmogende drie V-partijen, met toch 36% van de Vlaamse kiezers achter zich,zichniet van vijand ver-
Voor iedereen?
Op 30 augustus hebben er rond de IJzer- (oren in Diksmuide twee evenementen Plaats: een soortement Vlaamse kermis en
*en tweede wat nog steeds genoemd wordt e Ijzerbedevaart - een mens vraagt zich af daarom? Beide evenementen hebben een afzonderlijke affiche. Op alle twee zijn alle euren van de regenboog te zien, behalve
?oel en zwart. Op geen van de twee is een
°omse Leeuw te zien, zelfs niet de officiële
^t rode tong en klauwen. En ja, Vlaande-
?n is voor iedereen. En dat wordt ook geïllu- reer(l- van links naar rechts: een gebruinde e ens met open hemd en wilde haardos, oud koppel met hond, een jong koppel et *ir|d, een gehandicapte medemens in lijk r°lstoef een bruin jongetje van kenne- ho y.eem^e origine, een moslimmeisje met hane u°ek’ en kennelijk een autochtoon met oenkam in... de tricolore kleuren. De ver-
Splits zelf de sociale zekerheid!
W°rd lid van het Vlaams ziekenfonds.
Bel hiervoor ons gratis nummer: 0800-179 75.
urï voor ons kantorennetwerk naar vnz.be.
Neutraal Ziekenfond?)
t’°°9stratenplein 1 - 2800 Mechelen - www.vnz.be
gissen. De voorzitter verheugt zich in het succes van GeertWilders en besluitmet de Dietse geloofsbelijdenis dat het Vlaanderen van morgen niet Belgisch maarZuid-Neder- lands moet zijn.
Een echte openbaring warende “Anders- sjevkes” die instrumentaal en vocaalvier liederen van JefEibers vertolkten. Vooral Stefaan Peeters blonk uit doorzijn sterke imitatie vande muzikalerebel met als orgel
punt het potige lied over Vlaanderen dat België doet barsten en beven! Een fraai nieuw geluidwaar naaruit te kijken valt op de komende Ijzerwake! Ookgastredenaar Filip deMandie de toekomst vanons volk- waarhaalt hij het?... -belangrijker vindt dan
“de dode negerMichael Jackson, betreurde in een korte en dus goede redede onbe
trouwbaarheid van de “brave”Vlaamsepar tijen, N-VA en LDD inbegrepen, enpleitte voor de compromisloze aanpak en de strijd tegen de vervreemding, de levensgevaarlijke multikul en de boosaardigeislam. Hij besloot met luidop te zeggen: “Hetlicht kwam niet uit het Oosten, het licht kwamnog veelmin
der uit het Zuiden, het licht komtuit het Noorden.”
De traditionele bijdragen van het VNJ, hetScheldekoorende samenzang, onder
streepten de gehechtheid van Voorpostaan de Vlaamseidealen, normen en waarden. Na het dagenlange en oeverloze gezwam over een opgefokte Michael J., een welkome ver
ademing voor cultuurliefhebbers die volks
verbondenwillen zijn en blijven, onderwie
vanharte hvo
zameling aan de Ijzer is er dus voor ieder
een, behalve voor de Vlamingen blijkbaar.
Verwijten
Oeioeioei! De verwijten vliegen de VB- kopstukken rond de oren. Johan Demol van Brussel verwijt Dewinter en Annemans ver
starring en Valkeniers onkunde. Tja, als ge verliest, moet iemand de boter vreten, niet
waar? En senatrice Anke Van dermeersch zou dolgraag naar het Vlaams Parlement willen, want in de reflectiekamer zit ge toch maar uw tijd te verdoen, maar mag niet van de top. Zeer jammer, zegt Anke, ze zou
den daar mijn expertise als fiscaliste (nvdr:
belastingsdeskundige) goed kunnen gebrui
ken. "Op begrotingsvlak staan ze nergens."
Oeioei, pak vast, fractieleider Filip! Zat er onder die omvangrijke groep VB'ers in het Vlaams Parlement geen enkele die iets afwist van fiscaliteit?
Nieuw boegbeeld
De meloenen - groen van buiten, rood van binnen - zoeken voor de verkiezings
campagne van 2011 een nieuw boegbeeld.
Ge vraagt u af waarom? Mie Vogels heeft toch boeg in overvloed. Het bezwaar van vooral de jongere meloenen is dat het oude boegbeeld de kiezers niet kon bekoren. Ze willen een frissere meloen. Dat ze het eens met Meyrem Almaci porberen: rad van tong, een spraakwaterval, hoewel ge soms
Aan Eric Ponette Prijsbeest
Winksele
Gij Gelauwerde,
Gij zijt als wijgoedkunnentellen de 26e VV (Verdienstelijke Volksgenoot) die ver
eerd wordt met de Orde van deVlaamse Leeuw en wij zullen persoonlijk en met grof kaliber jacht maken op iedereen die meent dat deze titel u onterecht te beurt valt. ‘Een consequente en kordate hou
ding in de sociale en culturele ontvoog
ding van de Vlaamse Gemeenschap’ iseen vande criteria om voor genoemdeaccla
matiein aanmerking te komen.Na jaren lang heel Vlaanderen te hebben rondge
hotst om overal het evangelie van een eigen Vlaamse sociale zekerheidtever
kondigen, werdhetoverigens stilaan tijd om uw naam toe te voegen aan delijst die hetorganiserende comiteit - metnu en dan een interval - sinds 1971 aanlegt.Vandaar dat gij vorige week tijdens een academische zitting in dezaal van het Koninklijk Ballet van Vlaanderen in Antwerpen totnieuwe Ordedragerwerd uitgeroepen. De welbe kende Matthias Stormesprak de laudatio uit. Hij ging uitgebreid op uwniet-aflatende inzet voor Vlaanderen in. Laten we daarbij niet vergeten dat gij voorzitter zijt geweest vanonder meer het Verbond van Vlaamse Academici, het Vlaams Geneeskundigen- verbond en van het OVV, het Overlegcen- trum van Vlaamse Verenigingen,endat gij steunpilaar zijten blijft van het Aktiekomi- tee voor een Vlaamse Sociale Zekerheid. In uw dankwoord verweest gij naar alle vrien den en bekenden uitdie organisaties,en groette ook de journalisten ‘vande schrij vendeen audiovisuele pers met wie wij een stilzwijgendof openlijk verbond heb
ben om het Vlaamsezelfbestuur dichterbij te brengen’. Als het pas geeft, moet ge ons maar eens vertellen wie daar zo allemaal onder valt,wantwijtellen dat soort men
senopde vingers vanéénhand.
Uit uw antwoord onthoudenwij ook volgende verwijzing, zeer toepasselijk nu Verhofstadt weer de passie van “zijn” staatshervorming predikt: ‘Wijlen pro fessor Lieven van Gerven hield ons voor dat er drie belangrijke aspecten met zelf bestuur verbondenzijn: grond, macht en geld. Bij onderhandelingen met deFrans- taligenis hetbelangrijkdatonze Vlaamse politici de rangorde goed beseffen: eerst het grondgebied, dan de bevoegdheden en tenslotte definanciële middelen. In dat verbandlees ik jullie eencitaatvoor: “Ik geef uop een blaadje: als je morgen Lin-
moeite hebt om haar redenering te volgen, en vooral boeg genoeg... Maar na rondvraag bij onze voltallige redactie pleiten wij ervoor Mie Vogels te behouden en te bevestigen als oppermeloen. Zij kan zo heerlijk de polka dansen... En bovendien, we horen Mie zo graag bezig over haar groene economie.
We krijgen er kop noch staat aan en Mie dat met hand en tand horen en zien uitleg
gen, is juist zo plezant.
Goed nieuws.
Als het een beetje meezit, vliegt Jean-
kebeek of Kraainem bijBrussel voegt, dan zithet spelweeropde wagen enkrijg je boel in Dibeek, Tervurenen Overijse, om van Zaventem nog maarte zwijgen.Dus zeg ik neen. Je moet onvoorstelbaar naïef of zeerweinig vertrouwd met de situatie buiten Brussel zijn om dat gevaarniet in te zien. Grondgebiedsta je trouwens pas af als je in openveld verslagenwordt.” Het ging om eencitaat van ... Annemie Neyts, twee jaargeledenin Brussel Deze Week.
Raak, zeerraak!
Eerwaarde vriend, eerder bekwaamt gij al de Prijs Doktersgild Van Helmont en de Marnixring-André Demedtsprijs.
Beschouw de Orde vandeVlaamse Leeuw als deVlaamse variant van een Oscarvoor hetgeheel van uw carrière. De mooiste beloning zou wellicht zijn om degrote doorbraak vandeVlaamse socialezeker heid te mogen beleven. Met de zorgver zekering is eenklein stapjein die richting gezet, de aanzwellende pleidooien voor eenextraVlaamsekinderbijslag en aanvul
lende hospitalisatieverzekeringzijn nieuwe loten aan de boom. Uiteraard staat die nog niet involle bloei, daar zullen nog heel taboes voor moeten sneuvelen. Maar als de oogst eenmaal kan worden binnen gehaald, dan zal dat voor een aanzienlijk deel aan uwvolgehouden labeur te danken zijn. Dat uw stem nog geruime tijd moge weerklinken, vandekust tot in de Voer
streek, en datde nieuwe generatie poli ticimoge beseffen datgeen verder uitstel duldbaar is.Als menaanFranstalige zijde blijftnemen zonder toe tegeven, laat daar dan de zeven plagen vanEgypte toeslaan, en daal als nieuweMozes van de bergSinaï af met een karrenvracht aan stenentafe
len en decreten. Open de Rode Zee, om vervolgens de PS- en vakbondshorden met wildewateren weg te vagen. Op denduur komt gemisschiennog echtin Hollywood terecht,omuw kruistocht vastte leggen op het witte doek. DeSaracenen van het politiekcorrecte denken zullen dan onge
twijfeld een fatwaoveru uitspreken, maar wijzullenu met plezier verbergeninonze weelderige kantoren onder hetbureau van de hoofdredacteur. Daar heeft ook Sal- man Rushdie trouwens een tijdjegezeten, toenhijzijn Duivelsverzen opde wereld losliet.
Luc Dehaene voor twee jaar naar de cel en krijgt hij een boete van 1,5 miljoen euro aangesmeerd. Op 29 oktober zou Dehaene, dikke vinger in de Dexia-pot, zich samen met andere voormalige en huidige toplui moeten verantwoorden voor de cor
rectionele rechtbank in Parijs. Ene Robert Casanovas, prof in Perpignan, had 113.390 Dexia-aandelen gekocht, maar door de cri
sis heeft hij, naar eigen zeggen, 685.850 euro verloren. Dat is volgens hem de schuld van Dexia, aangezien die verkeerde infor
matie gaf
Blauwe pooier
Een zakenman uit Berchem werd veroor
deeld tot vier cel omdat hij zijn Slovaakse echtgenote tot prostitutie had gedwongen.
De vrouw werd tien jaar lang mishandeld en vernederd. Twee ex-partners van hetzelfde louche individu getuigden voor de rechtbank dat zij hetzelfde hadden meegemaakt. Er was geen discussie over de authenticiteit van die getuigenissen: dat louche individu had een hele reeks perversiteiten en seksuele mishan
deling op film en dvd vastgelegd.
Normaal gezien zou zo’n verhaal alleen in de misdaadrubrieken van de kranten thuis
horen. Maar dit keer heeft het ook een poli
tieke dimensie: die perverse zakenman was een graag geziene figuur bij de Antwerpse liberalen. Op zijn Facebook kun je zijn vrien
den nog zien: onder andere Patricia Ceysens, Patrick Dewael, Vincent van Quickenborne, Marino Keulen en Margriet Hermans.
4
1 juli 2009Een halve herinnering
aan Karei van Miert en Agusta
De dingen dezer dagen
Dit is dus het soort artikel waarvoor ik iemand kruisig als iemand anders het schrijft:
deels van horen zeggen in de wandelgan
gen van de toenmalige VRT en bij vrienden van mijn vroegere vakbond: de socialisti
sche ACOD. En tezelfdertijd heb ik altijd gedacht dat de conclusie van dit verhaal zo waarschijnlijk klinkt dat het misschien wel dichter bij de waarheid is dan traditione
lere versies.
Karei van Miert stond mee aan de basis van de scheuring van de verfoeilijke PSB- BSP; een organisatie waar Vlamingen maar geduld werden als ze door het stof kropen.
Ik ben einde de jaren 70 een paar keren in dat hoofdkwartier aan de Brusselse Keizerslaan geweest en je had de snuiten moeten zien als je iemand in het Nederlands aansprak. Neen, je kreeg zelfs geen opmerkingen van “com- prend pas". Het was meer die neerbuigende vriendelijkheid, die drie woorden gebroken Nederlands, die blikken die men normaal reserveert voor een zwaar gehandicapt kind.
De Vlaamse socialisten kozen in I977 voor wat wij kennen als een VLD-oplossing, baas blijven achter de schermen. Willy Claes trad af als covoorzitter (met Cools) van de partij en werd minister van Economische Zaken.
Hij vroeg aan Frank van Acker hem te ver
vangen. De Bruggeling was toen nog maar een jaar burgemeester van Brugge, had het daar druk en begreep zeer goed wie er de echte baas van de partij wilde blijven. Claes had daarenboven het voordeel dat zijn minis
terie maar tien minuten lopen verwijderd was en hij dus veel gemakkelijker bereik
baar was voor intrigerende kameraden dan Van Acker als die in Brugge was. Dus zei Van Acker neen en kwam Claes met de adjunct- nationaalsecretaris van de partij Karei van Miert op de proppen. Een ideale marionet volgens Claes: niet te slecht gebekt, maar niet gepokt en gemazeld in de partij met haar beroemde gemeenschappelijke actie (partij, vakbond, ziekenfonds en coöperatie
ven): iemand zonder diepe wortels die door zijn katholieke Kempense achtergrond geen eigen grote baronie bezat. Daarenboven, wat toen nog nooit vertoond was, niet eens parlementslid. Van Miert had wel een zekere boerensluwheid en begon niet direct met ronkende verklaringen maar hij voelde veel beter dan Claes aan wat er leefde in Vlaan
deren. Hij begreep dat het zo niet langer kon, dat de anti-Vlaamse sclerose, de primitieve katholiekenvreterij, de noodzakelijke drie- generaties lange stamboom om, al was het maar in een gemeenteraad te zetelen, niet meer van de tijd was.
Roddels uit de Wetstraat
Eerste ronde
Inderdaad, de eerste ronde in de ver
wachte stoelendans is begonnen. Tal van praatbarakkers lieten zich nu ook verkie
zen in de regionale parlementen, waardoor ze dienden opgevolgd te worden. Uiteraard kozen zij voor vijf jaar politieke zekerheid en ook voor vijf jaar lucratief inkomen en dus verkassen ze vrolijk en zonder gewetens
problemen. Omdat de Franstalige assem
blees reeds waren samengesteld, moesten we dus een flink aantal eedaflegging en in de Kamer ondergaan. Als deze week het Vlaams Parlement zal geïnstalleerd zijn, zal er zeker nog een tweede ronde volgen. De politieke zelfbediening is meer dan ooit tot de belze politieke zeden gaan behoren. Geen kat die het allemaal nog kan volgen. Maar dat zal de vetpotvreters worst wezen.
Dure zaak
Al die uittredingen brengen forse kosten met zich mee. Wie uittreedt, krijgt immers nog een riante vergoeding mee al naargelang de duur van de tijd dat men 'gezeten' heeft.
Bovendien wordt er ook nog een leuk pensi- oenspaarpotje opzijgezet. De parlementaire zelfbediening kent geen grenzen.
Geen niveau
Er was veel te doen vorige week over het wetsontwerp over het centrale strafregister.
Daarover zou en moest nog voor de zomer
vakantie moeten worden gestemd. Vandaar dat het bij hoogdringendheid aan de agenda
Op één lijn
Er moest ook gestemd worden over de geldigverklaring van de Europese verkiezin-
Machtsbasis
Hij besloot dat het tijd was een eigen machtsbasis te verwerven en lanceerde in I979 de operatie-Doorbraak in een zoge
naamde poging om alle progressieven onder hetzelfde dak te verenigen. Dat is tenmin
ste wat u in de zogenaamde kwaliteitskran
ten kan lezen. Er werd een blaadje uitgege
ven met dezelfde naam en de redacteur was de u waarschijnlijk volledig onbekende Ludo Deleux; een doorbrave jongen die dankzij de partij ook nog een tijdje medewerker was bij de dienst Volwassenenvorming van de VRT.
Daar leerde hij de toenmalige kersverse pro
ducer Jan Neckers kennen voor wie hij de radioprogramma’s mocht ineenknutselen.
Ik zat dus op de eerste rij bij de operatie- Doorbraak en ik herinner me nog de verbijs
tering van naïeve Ludo. Hij had wat progres
sieve praat in het eerste nummer gestopt en werd direct op het matje geroepen bij de nieuwe partijsecretaris; ene Carla Galle, nichtje van het “toemaatje” Mark Galle, later verscheidene keren minister. Al was de dame beter bekend in de toenmalige VRT als de dochter van de radiojournaliste Lotte Coc- quyt, een kreng zeiden sommigen, maar wel een dame in tegenstelling tot haar slonzige dochter (de dochter zorgde er wel voor dat ma hoofdredacteur werd).
Terug naar Carla Galle: die gaf brave Ludo de wind van voor. Wat dacht hij wel!
Dat het blad bestemd was voor zoutloze praatjes, voor wat wollig geleuter over pro
gressieve samenwerking? Neen, in dat blad moesten vooral teksten, verklaringen, rede
voeringen en veel foto’s staan van ... Karei van Miert. Die woonde toen met zijn Oost- Duitse vrouw in Kortenberg en verzamelde daar wat getrouwen rond zich. Een ervan was de latere directeur-generaal televisie Jan Ceuleers. Erger was ene Bruggemans die zonder examen als producer gedropt werd bij de Schooluitzendingen en daar via Van Miert ook een vaste benoeming kreeg zonder dat hij ooit bewees dat hij kon lezen of schrijven.
Maar Van Miert maakte toch iets los in Vlaanderen en bij de gemeenteraadsver
kiezingen in I982 scoorden de socialisten zeer goed; in Kortenberg was het zelfs een enorme triomf, maar Van Miert weigerde een schepenambt. De al genoemde Brug
gemans en de medewerkers van de School
uitzendingen telefoneerden voortaan naar het gemeentehuis van Kortenberg. Niet lang daarna begonnen de geruchten dat Van Miert een verhouding had met Carla Galle. Ten
slotte kon de realiteit niet meer geloochend
van de commissie Justitie die het voorberei
dende werk deed, geplaatst werd. Die liep aanzienlijk uit en alle zeilen werden bijgezet om het ontwerp klaar te stomen voor de ple
naire vergadering van donderdag. Maar in die commissie liep een en ander niet echt vol
gens de parlementaire spelregels, laat staan volgens de parlementaire déontologie. Boze Bert Schoofs was om te ontploffen. In de ple
naire vergadering uitte hij dan ook bijzon
der gespierd zijn ongenoegen en gewaagde zelfs van de grootste aanfluiting van het par
lementaire fatsoen gedurende de tien jaar die hij in de Kamer zetelt. Niet alleen begon die commissie veel te laat, maar was er ook geen minister aanwezig en diens woordvoer
der geraakte niet uit zijn woorden. De meer
derheid nam niet deel aan het debat, tok
kelde wat op de laptop, liet de oppositie wat razen en jaagde het ontwerp zonder meer door de commissie. Bert klaagde aan dat sommige commissievergaderingen best kun
nen herleid worden tot internetcafés. Over een echt debat op niveau is dan ook absoluut geen sprake meer. Boze Bert kreeg warem
pel heimwee naar Fred Erdman, de toenma
lige voorzitter van de commissie Justitie. Die haatte weliswaar het VB, maar zou nooit een dergelijke uitholling en verschraling van het politieke debat hebben geduld.
Geen volk
Maar donderdag bleek dat het goede weer de praatbarakkers had weggelokt naar de recepties naar aanleiding van de eedafleggin
gen en de terrasjes. Er was dus alweer geen
worden. Men vertelde ook dat hij daar met zijn katholieke achtergrond erg onder leed en dat hij ter wille van zijn zoontje niet wilde scheiden. En waarschijnlijk heeft menig lezer van zijn doodsbericht ook verrast opgemerkt dat Annegret Sinner daar nog altijd als echt
genote vermeld is.
Bij de partij kon men er alleszins niet mee lachen. Een nationale secretaris is sowieso al een spin in het web van een organisatie, maar als ze dan ook nog eens het bed met de voorzitter deelt, ontstaat daar een onge
zonde machtsconcentratie. Een vulgair vloe
kend en scheldend wijf als Carla Galle was natuurlijk al per definitie niet geliefd en je wist maar nooit of ze nu uit eigen naam of uit die van de voorzitter sprak.
Aangebrand geld
Inmiddels was Van Miert tot verdriet van Claes met zijn antirakettenstandpunt politiek kapitaal aan het vergaren dat in 1984 bij de Europese verkiezingen zou leiden tot de tri
omf van 495.000 voorkeurstemmen en 28%
van de stemmen, bijna het dubbele van van
daag. Het jaar daarna had ik het genoegen van een eerste ontmoeting met Carla Galle.
Ik moest het jaarlijkse I meiprogramma pro
duceren en koos voor een geschiedenis van de partij. Ik doopte het programma; “Die van ons” (bij de SP of de vakbond was iemand
“van ons” en dus goed of “niet van ons” en dan was hij slecht).
Galle gebruikte ook permanent die uit
drukking, maar vond dat Vlaanderen daar voor de rest geen zaken mee had en of ik die titel wilde schrappen. Neen dus. En een paar weken later ontdekte ik dat de direc
teur-generaal, ongetwijfeld na een telefoon
tje van Galle, het programma als een gewone historische documentaire op 30 april en niet op I mei had geprogrammeerd.
Toen dacht men nog eventjes dat de SP de CVP ging voorbijsteken maar dat was een
meerderheid om geldig te stemmen, zodat een aantal geplande voorstelen en ontwer
pen moesten worden uitgesteld.
Naar verluidt zijn praatbarakkers overal gaan zoeken naar collega’s om toch maar aan het zogenaamde quorum te geraken. Maar het lukte niet. Wie elders op zijn werk op dergelijke wijze ‘brost’, kan het schudden bij zijn werkgever. Sommige verkozenen des volks daarentegen menen zich alles te kun
nen veroorloven. Daarom werd een flink deel van de agenda noodgedwongen met een week uitgesteld.
fameuze misrekening. Drie jaar later zou Van Miert in feite zijn rakettenstandpunt verloo
chenen om zijn partij in de regering te lood
sen. En van zijn belofte om niet in een Euro
pese socialistische fractie te zetelen als die de ook verkozen boef Happart zou aanvaarden, kwam evenmin iets terecht. Bij de regerings
vorming van 1988 zorgde Van Miert a la Ste- vaert goed voor zichzelf zodat hij begin 1989 de partij kon verlaten en Willy de Clercq als Europees commissaris opvolgen.
Ik heb hem toen ontmoet in zijn bureau op de 13de verdieping van Berlaymont (spe
ciale lift voor de commissarissen en een prachtig vergezicht over Brussel). We had
den een zeer goed voorgesprek en toen ik de camera liet draaien, schakelde hij moei
teloos over naar de meest nietszeggende clichés. Ik onderbrak hem en zei dat ik wat meer jus van hem verwachtte. De “machtig
ste man van Europa” bekeek me eens en zei:
“Je hebt gelijk. Ik ga man (kroonprins Albert) en paard (Van den Boeynants) noemen.” Fei
telijk een sympathieke vent.
Hij liet de partij niet ongeschonden ach
ter. Hij was zo dom geweest een walgelijke opportunist en leugenaar als Paul Goossens een nieuwe krant te laten starten. Goos
sens slaagde er door zijn wanbeleid in zon 500 miljoen frank te verspillen en de SP was bijna evengoed failliet als De Morgen. Pen
ningmeester Mangé zocht wanhopig naar geld en vond het ook: smeergeld van heli- kopterbouwer Agusta.
In I995 barstte de bom en Van Miert dreigde een ogenblik meegezogen te wor
den, maar redde zijn hachje als Europees commissaris. Nog altijd is niet helemaal dui
delijk wie er wat wist. In het roddelcircuit werden de volgende conclusies getrokken.
Wist het niet: Karei van Miert. Wisten het zeker: Willy Claes en Carla Galle voor wie het belang van de partij boven alles ging- Maar Galle die haar levensgezel maar al te goed kende, vermoedde dat het misschien het einde van de relatie betekende en ze speldde hem op de mouw dat zij ook onwe
tend was.
Dat was wat hij ter wille van de lieve vrede wilde horen. Vermoedde wel de ach
tergrond van het geld, maar was als kers
vers voorzitter onmachtig tegenover Claes en Galle: Frank Vandenbroucke. Wisten het niet zeker, vooral omdat ze het niet wilden weten, al vermoedden ze wel dat het geld dat ze van Galle kregen, aangebrand was: Tob
back en Willockx. Vandenbroucke, Tobback en Willockx speelden de zwartepiet door naar Carla Galle die in 2002 veroordeeld werd op basis van verklaringen van Vanden
broucke, maar ze ontsnapte via verjaring een jaar later in beroep zodat ze haar rijke
lijk betaalde baan als administrateur-gene- raal van Bloso kon behouden.
Jan Neckers
gen. Uiteindelijk waren er 82 klachten bin
nengekomen. Een deel onder hen ging over de onwettigheid op basis van het nog nie£
geregeld zijn van de kwestie- BHV. Boze Bart Laeremans had in 2007, toen de geloofsbrie
ven van de Kamerleden werden onderzocht al protest aangetekend om dezelfde reden- Hij stond toen helemaal alleen. Jan Jambon van de N-VA - toen nog vastgeketend in he fameuze kartel - stemde toen met de meer derheid mee... Vorige week was Bart even wel gelukkig dat hij aan zijn zijde de steun ondervond van Niveaans woelwater Be Weyts die evenzeer de ongeldigheid mee in de verf zette. Het mocht niet baten. D andere ‘Vlaamse partijen’ deden of hun neu bloedde. Meer nog: ook hiervoor was pl°c geen quorum meer, waardoor de stemmes werd uitgesteld.
Andere stijl______________
Herman kardinaalpremier Van RornPUj$
heeft iets van een binnenvetter. Uiterlij ' hij een rustige en onbewogen man, spree zeer bedeesd en wikt en weegt zijn woord®
Hij straalt iets ascetisch uit en is bovendi®
niet de man van de forse en gespierde *e klaringen. Het lijkt wel alsof hij in een tot^n andere wereld leeft dan Yves Leterme Vrhfstdt destijds, van wie en bij wie het h®
tische altijd zichtbaar was. L,t Het zou dan ook niemand verbazen mo op een goede dag in het zomerreces de ’ dinaalpremier zoals een zwijgzame kar tui in de voortuin van het parlement gewoon bloemen zou staan begieten.
De dingen dezer dagen
1 juli 20095
De Fortis-saga ontleed
Lijkreden
voor een overmoedige bank
De ineenstorting van Fortis was het gevolg van hoogmoed van de managers en de raad van bestuur. En de Fransen van BNP Paribas hebben het spel zeer slim gespeeld. Toen de bank aangeschoten wild was, werd het vanuit Parijs langzaam doodgeknepen. Dat blijkt uit verschillende boeken die de ondergang van Fortis hebben ontleed.
Andere opvallende vaststelling: de gigantische paniek. Politici en topambte
naren die plots beseften dat het banksysteem aan de rand van de afgrond stond.
Het heeft amper een paar uren gescheeld of het hele Belgische financiële stelsel was van de kaart geveegd.
FOERT IS
“U vraagt hoeveel Fortis voor mij waard is? Eén euro. Niet per aandeel. Eén euro voor de hele groep.” Dat antwoord gaf Brusselaar en ING-topman Michel Tilmant eind septem
ber 2008 aan Peter Praet, directeur van de Nationale Bank, toen die hem vroeg of ING het armlastige Fortis niet wou overnemen.
Het citaat toont aan in wat voor slechte papieren Fortis zich toen bevond. Het fail
lissement was toen dichterbij dan ooit. In de Wetstraat en in de Belgische financiële wereld heerste grote paniek. Eind september vorig jaar werden letterlijk voor miljarden euro’s van de Fortis-rekeningen gehaald. De informaticasystemen kwamen zelfs onder zware druk door deze ‘run on the bonk’. De Nationale Bank moest zich zwaar in de schul
den steken om Fortis de nodige kredieten te verstrekken om een nakend faillissement te vermijden.
Dat blijkt uit verschillende boeken die van de persen rolden en de ondergang van de Belgisch-Nederlands bankverzekeraar tot in detail beschrijven. Het meest bekende boek is Bankroet. Hoe Fortis al zijn krediet ver
speelde (Lannoo, 320 blz., 19,95 euro), één van de meest volledige kronieken van de Fortis-saga. Het werk van Stefaan Michiel- sen en Michaël Sephiha, twee journalisten van de Tijd, vertelt bijna van dag tot dag hoe Fortis op een jaar tijd ineengestort is.
Daarbij wordt met een beschuldigende vin
ger naar de top van het bedrijf gewezen. In de hoop van Fortis een Europese topspeler te maken, zocht voorzitter Maurice Lippens naar een nieuwe overnameprooi. ABN Amro leek de interessantste kandidaat en in 2007 gingen voorzitter Lippens en CEO Jean-Paul Votron over tot de overname, daarin gehol
pen door de Britse Royal Bank of Scotland en het Spaanse Santander.
Na de overmoedige overname van ABN Amro was de geest uit de fles. Uit het boek blijkt duidelijk dat Fortis in 2007 met 24 mil
jard euro een veel te hoge prijs betaalde voor ABN Amro. De beurzen stonden op hun hoogtepunt en Fortis moest diep in de geldbeugel tasten om de overname te realiseren. Bovendien werd de overname vooral met cash betaald in plaats van aande
len. Een zware fout. Wie aandelen gebruikt als betaalmiddel, kan een goede deal sluiten vvanneer de aandelenkoersen dalen. Maar Fortis wou de Nederlandse bank kost wat kost binnenhalen en dus was een bod met cash het meest aantrekkelijke en werden rnogelijke andere kandidaten, onder andere het Britse Barclays, koud gepakt.
Een stuk onbenul
Alles leek op wieltjes te lopen tot in 2008 de financiële crisis uitbrak. Het vertrouwen ln de bankwereld verdween. Fortis werd één van de slachtoffers. Na het faillissement van het Amerikaanse Lehman Brothers half september, leek Fortis één van de volgende slachtoffers. De bank kreeg geen leningen rneer en de Belgische en de Nederlandse
°verheid moesten de bank redden.
, Pe paniek die toen heerste in Brussel, blijkt uit verschillende getuigenissen. Vooral et gedrag van Jean-Paul Servais, topman van e CBFA of Commissie voor Bank-, Finan-
~e' en Assurantiewezen, was veelzeggend.
eze ex-kabinetschef van Didier Reynders Zag de problemen bij Fortis niet aankomen j"? raakte eind september 2008 volledig de o UZs kwijt. Op een bepaalde dag belde hij ‘s chtends naar André Bergen, topman van tel met de vraag om naar de hoofdze- d kr1 Fort's te rijden en daar na te gaan of ze Fortis zou kunnen overnemen. Ber- m m 3aStte zic*1 naar de hoofdzetel... om te e den dat KBC niet de middelen had om 0"tls te redden.
ter.e?Va's was hang dat onder zijn voorzit- DatChap een Belgische bank failliet zou gaan, vvou hij te allen prijze vermijden. De
man raakte daardoor de pedalen kwijt. Het wordt duidelijk dat hij de stress niet aankon.
Symptomatisch was de woedeaanval tegen
over Maurice Lippens die hij uitschold voor een stuk onbenul.
De chaos was eind september totaal, want door de geruchten over Fortis in moeilijkhe
den hadden klanten (particulieren en bedrij
ven) miljarden tegoeden uit de bank terugge
trokken. Andere banken vertrouwden Fortis niet en wilden de bank geen kredieten ver
lenen. Op zondag 28 september werd dui
delijk dat Fortis op maandag failliet zou gaan indien geen oplossing werd gevonden voor het geldgebrek. Het faillissement kon enkel worden afgewend door een noodkrediet van de Nationale Bank en een nationalisering door de Belgische staat. Vanuit de Natio
nale Bank waren het vooral de directeurs Luc Coene en Peter Praet die de leiding van de reddingsoperatie in handen namen. Gou
verneur Guy Quaden, PS’er, was er niet echt mee bezig en blijkt een zeer zwak figuur te zijn. Probleem was ook dat de politici niet echt overtuigd waren van de noodzaak van een nationalisering. Toenmalige eerste minis
ter Yves Leterme aarzelde. Kon dat wel, een bank zomaar naasten?
ECB-topman Jean-Claude Trichet, die vreesde voor een ineenstorting van het Europese financiële systeem en eind sep
tember in Brussel was, trok Leterme over de streep. “U moet nu nationaliseren. De docu
menten en procedures zijn voor later."
De chaos was zo compleet dat de Neder
landse overheid, die ook geïnteresseerd was in wat bij de Belgisch-Nederlandse groep Fortis gebeurde, in de loop van zondagna
middag 28 september onder andere minister van Financiën Wouter Bos inderhaast naar Brussel stuurde om te ‘assisteren’ bij de red
ding. Maar de Nederlandse delegatie bleef in een hotel uren wachten op een telefoontje uit de Wetstraat. Toen dat er toch kwam, reed de delegatie tussen het hotel aan de Anspachlaan en de Wetstraat - hooguit een paar kilometer - verloren in de Brusselse bin
nenstad. De Nederlanders werden laattijdig betrokken bij de redding van Fortis, en dat zou niet zonder gevolgen blijven.
De leugens van Fortis
Het boek van Michielsen en Sephiha gaat ook dieper in op de verantwoordelijken van het Fortis-debade. Uiteraard speelt de finan
ciële crisis een cruciale rol, maar de belang
rijkste verantwoordelijken zijn toch de top
mensen van de financiële instelling. Vooral Jean-Paul Votron krijgt er in het boek stevig van langs. De man kan veel verweten wor
den. Zo heeft hij als topman geprobeerd om de rentabiliteit van de groep aanzienlijk te verhogen. Dat is op zich niet verkeerd, maar hij liet de bank wel beleggen in allerlei risico
volle financiële producten. Het balanstotaal van Fortis steeg tussen 2004 en 2007 van 600 naar 870 miljard euro. Dat is 2,5 keer meer dan het Belgische BBP. Gevolg was dat Fortis zware verliezen leed toen de financi
ële sector in de VS ineenstortte.
Maar ook zonder de crisis was het met Fortis wellicht slecht afgelopen. Zoals reeds gezegd was de overnameprijs voor ABN Amro veel te hoog. Bovendien ver
liep de overname niet vlot. Allerlei activi
teiten die na de overname moesten worden afgestoten, raakten maar niet verkocht. Dat geld had Fortis echter hard nodig om zijn balans te versterken. Komt er nog bij dat Votron het beneden zijn waardigheid vond naar Nederland te trekken en daar de over
name van ABN Amro te begeleiden. Dat zorgde voor veel frustratie bij onze noor
derburen. Het management communiceerde ook slecht naar buiten. Toen de eerste pro
blemen opdoken en Fortis in juni 2008 een kapitaalverhoging doorvoerde waarbij tege
lijk besloten werd aan de aandeelhouders
geen dividend uit te keren, was het hek van de dam. Veel kleine aandeelhouders had
den net in Fortis geïnvesteerd omdat ze elke jaar een dividend kregen. Dat geld kwam er niet. Bovendien hadden veel beleggers geld geleend om in 2007 - kort na de overname - deel te nemen aan een vorige kapitaalverho
ging. Ze hoopten met dat dividend hun lening terug te kunnen betalen. Dat is nu niet langer mogelijk. Meer nog, voor veel kleine beleg
gers dreigt het persoonlijke faillissement.
Het is op dat moment dat de rol van Mau
rice Lippens cruciaal is geweest. Hij is gaan aankloppen bij tal van rijke Belgische families (Solvay, Saverys,...) om een kapitaalverhoging mogelijk te maken die de overname van ABN Amro moest ondersteunen. Lippens heeft die mensen eigenlijk bedrogen, want toen al (het najaar van 2007) was duidelijk dat For
tis het zeer moeilijk ging krijgen. Michielsen - een fan van Lippens - en Sephiha zijn opval
lend lief voor de man.
Een ander boek over de saga schiet met scherp op Lippens. In La chute de la maison Fortis (JC Lattès, 2009, 270 blz., 20 euro) stel
len Le Soir-journalisten Paul Gérard enjoan Condijts dat Fortis al in juni 2007 op de hoogte was van financiële problemen ten gevolge van risicovolle beleggingen in de VS.
Dit was voor de goedkeuring van de over
name en de kapitaalverhoging van 6 augustus 2007 door de aandeelhouders. De aandeel
houders, die massaal inschreven op die kapi
taalverhoging, wisten van niets. Men heeft hen ook niet gewezen op het feit dat op 18 juli 2007 twee Amerikaanse fondsen waar
deloos waren geworden en dat er op uit
gerekend 6 augustus al een Amerikaanse hypotheekbank failliet ging. Ook na de goed
keuring van de overname bleek er geen vuil
tje aan de lucht. Nochtans moest de ECB op 9 en 10 augustus samen 150 miljard euro in de banken pompen. Toen was er al een groot probleem, maar Lippens heeft die altijd weggewuifd.
De boeken hebben het ook niet over de dreigementen die Lippens geuit heeft aan de rijke aandeelhouders: zij moesten deel
nemen aan de kapitaalverhoging. Lippens heeft ook de fout gemaakt om Votron op 11 juli 2008 opzij te schuiven. De man zelf had inderdaad veel fouten gemaakt. Maar de crisis was zo erg dat een ontslag een slecht signaal was. Dat werd vlug duidelijk. Her
man Verwilst werd CEO ad interim en For
tis bleef verder sukkelen.
Uiteraard zijn er ook andere verantwoor
delijken voor de Fortis-ondergang. Het is onthutsend vast te stellen hoeveel beursana
listen het Fortis-aandeel tot eind september bleven aanprijzen. Thierry Debels toont dat duidelijk aan in zijn boek De ondergang van Fortis (Houtekiet, 2009, 183 blz., 17,50 euro)
De dubieuze rol van Paul d’Hoore
Heeft ex-journalist en beursgoeroe Paul d’Hoore een objectieve rol gespeeld tij
dens de Fortis-saga? Het antwoord is neen, stelt Thierry Debels in De ondergang van Fortis. Als zelfverklaard neutrale analist, hield hij in het najaar op televisie steevast een sussend betoog. Er was eigenlijk geen groot probleem met Fortis.
Maar D’Hoore is wel de man die eind augustus 2008 tegen betaling een infoavond van Fortis modereert. Is dat objectief? Begin september 2008 - toen al duidelijk was dat er een probleem was bij veel banken - bleef D’Hoore het aandeel aanprijzen.
In welke mate reed D’Hoore voor Fortis? Hij kocht zelf aandelen begin 2008 om te tonen dat Fortis een valabel aandeel was. Paste dit in de imagocampagne van de bank?
Verschillende specialisten waarschuwden begin 2008 voor het aanhouden van bank
aandelen. D’Hoore - verwijzend naar zijn boeken Rijk in 100 dagen of 179 procent hoger - stelde dat er met Fortis geen probleem was. Hij kocht dus zelf aandelen en praatte ze op tv de hoogte in. Hij kon ze dan met een meerwaarde verkopen terwijl hij ande
ren aanraadde om er te kopen.
Debels stelt in zijn boek terecht: “Beleggers die zich op zijn advies hebben geba
seerd om hun Fortis-aandelen bij te houden, moeten zich letterlijk bekocht voelen. Je kunt je afvragen of zo’n man wel op een publieke zender thuishoort.”
De Franse salons schieten in actie
De verschillende boeken gaan ook in op de vraag of BNP Paribas de gepaste overna
mekandidaat was. Eigenlijk was die vraag pas echt relevant toen Nederland wraak nam voor de vernedering van de overname van ABN Amro, en een week na de eerste red
ding van eind september 2008 besliste de Nederlandse poot van Fortis over te nemen.
Meteen was de Belgische staat niet sterk genoeg meer om de bank alleen te onder
steunen en moest een overnamekandidaat worden gevonden. Uit de verschillende ana
lyses van de saga blijkt overduidelijk dat BNP Paribas niet de enige kandidaat was. Ook ING, Munich Re en Deutsche Bank waren geïnteresseerd in op zijn minst een deel van de bank.
Dat BNP Paribas zijn slag thuishaalde, heeft drie redenen. Ten eerste lagen de Fransen al sinds half september op vinken
slag. Men wist dat er na Lehman Brothers ook andere banken in de problemen zouden komen en Fortis leek het volgende slachtof
fer. Er werd onder andere vanuit Frankrijk tegen het aandeel van Fortis gespeculeerd, ook al zijn daar geen harde bewijzen voor.
Het boek van de Soir-journalisten heeft het over Parijse zakenclubs waar de top van de Franse bancaire wereld een aanval op het Fortis-aandeel uitdokterde.
Ten tweede: de Fransen stuurden opval
lend snel een groep experts naar Brussel om de overname voor te bereiden. Men was dus goed voorbereid om de overname van For
tis snel af te handelen.
Ten derde: ze kregen steun van een aantal Belgen. Uit de bedrijfswereld in de persoon van Albert Frère, een vriend van BNP Pari
bas. Uit de politieke wereld kwam de steun uit Franstalige liberale hoek. De waarheid heeft haar rechten: al in oktober 2008 was Karei de Gucht, en de Open Vld met hem, een tegenstander van een overname door BNP Paribas. Maar de Vlamingen moesten de duimen leggen voor de Waals-Brusselse francofilie.
De Belgen werden ook door de Fransen van het kastje naar de muur gespeeld omdat tegelijk Dexia - een Belgisch-Franse - bank in de problemen kwam. De Fransen wisten zeer goed dat België met zijn hoge staats
schuld geen twee banken kon redden. Van
uit Parijs werd de aanval ingezet. De Fran
sen namen Fortis over en namen via Pierre Mariani, ex-kabinetschef van president Sar- kozy, de controle over van Dexia. Dat kon
den ze door eind september allerlei geruch
ten te verspreiden over Dexia dat zogezegd eveneens failliet dreigde te gaan. Het aan
deel stortte verder ineen en de Belgische referentie-aandeelhouders (o.a. de christe
lijke arbeidersbeweging en de Gemeente
lijke Holding) konden niet anders doen dan aanvaarden dat zowel Frankrijk als België een staatswaarborg verleden van 150 mil
jard aan Dexia. In de praktijk kwam Dexia echter onder Franse curatele.
Vanuit het Elysée werd het Belgische finan
ciële en politieke establishment uitgerookt.
Franse bankiers en topambtenaren stelden dat de Belgische aandeelhouders “gescho
ren, uitgekleed en in de wasmachine moes
ten worden dolgedraaid”. Het is hen aar
dig gelukt.
Angélique Vanderstraeten
* Zie ook blz. 11: Fortis.
Tot de laatste snik.