18 Landschap, cultuurhistorie en archeologie
18.1 Werkwijze beoordeling voor de criteria
Tabel 53: Beoordelingsschaal Visueel ruimtelijke karakter Effectscore Toelichting
++ Sterke verbetering uiterlijke verschijningsvorm van het landschap en de belevingswaarde daarvan voor de mens
+ Verbetering uiterlijke verschijningsvorm van het landschap en de belevingswaarde daarvan voor de mens
0 Geen wijziging ten opzichte van de referentiesituatie
- Aantasting uiterlijke verschijningsvorm van het landschap en de belevingswaarde daarvan voor de mens
- - Grotendeels of geheel verdwijnen van uiterlijke verschijningsvorm van het landschap en de belevingswaarde daarvan voor de mens
Groene karakter
Het groene karakter heeft betrekking op de verschijningsvorm van het landschap, meer specifiek de opgaande bos- en landschapselementen in een gebied. Het groene karakter van een gebied wordt bepaald door opgaande groene landschapselementen. Ook kleine landschapselementen kunnen belangrijk zijn voor het groene karakter van een gebied. Het gaat bij het groene karakter niet alleen om de elementen op zichzelf maar ook om de onderlinge samenhang zoals bomenrijen en lanen.
Landschapselementen vormen karakteristieke kenmerken van het landschap. Het groene karakter vertoont grote verschillen tussen verschillende landschapstypen.
Omdat het beeld van het landschap medebepaald wordt door de landschapselementen, gaat de kwaliteit van het landschap achteruit bij het aantasten of geheel verdwijnen van
landschapselementen of aantasting van de onderlinge samenhang. De beoordelingsmethodiek voor het criterium groene karakter is in Tabel 54 verder toegelicht.
Tabel 54: Beoordelingsschaal Groene karakter Effectscore Toelichting
++ Sterke verbetering van karakteristieke natuurwaarden en landschapselementen
+ Verbetering van karakteristieke natuurwaarden en landschapselementen 0 Geen wijziging ten opzichte van de referentiesituatie
- Aantasting van karakteristieke natuurwaarden en landschapselementen - - Grotendeels of geheel verdwijnen van karakteristieke natuurwaarden en
landschapselementen Geomorfologie en reliëf
Aardkundige waarden zijn gave en representatieve geomorfologische patronen die aan het
aardoppervlak zichtbaar zijn, zoals reliëf. Het zijn onderdelen van het landschap die inzicht geven in de natuurlijke ontstaanswijze van een gebied. De Provincie Limburg heeft aardkundige monumenten en aardkundig waardevolle gebieden aangewezen (Provincie Limburg, 2014). Met het criterium geomorfologie en reliëf is bepaald in hoeverre waardevolle patronen in de ondergrond door de studiealternatieven worden verstoord. Bij het toekennen van een score voor aardkundige waarden en reliëf is iedere aantasting negatief beoordeeld. Een aantasting is namelijk altijd permanent en onomkeerbaar, omdat de onderliggende landschapsvormende processen niet meer actief zijn. Als landschapsvormende processen, zoals erosie en sedimentatie worden hersteld, kan er sprake zijn van een positief effect. De beoordelingsmethodiek voor het criterium geomorfologie en reliëf is in Tabel 55 verder toegelicht.
Tabel 55: Beoordelingsschaal geomorfologie en reliëf Effectscore Toelichting
++ Grootschalig herstel natuurlijke landschapsvormende processen (erosie en sedimentatie)
+ Kleinschalig herstel natuurlijke landschapsvormende processen (erosie en sedimentatie)
0 Geen wijziging ten opzichte van de referentiesituatie
- Aardkundige waarden worden aangetast (herkenbaarheid, samenhang of conservering)
- - Aardkundige waarden worden sterk aangetast en/of vernietigd (herkenbaarheid, samenhang en conservering gaan verloren)
Cultuurhistorie
Historische geografie
Historische geografie omvat cultuurhistorische punten, lijnen en vlakken, zoals cultuurhistorische landschappen, historische wegen, sloten, erven, beplantingen et cetera als ook historische zichtlijnen en historische wegen-, verkavelings- en beplantingspatronen et cetera. Historisch geografische elementen zijn van grote waarde voor het gebied omdat ze een belangrijke rol spelen in de zichtbaarheid van de ontwikkelingsgeschiedenis van het landschap. De beschrijving van de huidige situatie is gebaseerd op de cultuurhistorische inventarisatiekaart van de provincie Limburg (POL, 2014).
Tabel 56: Beoordelingsschaal Historische geografie Effectscore Toelichting
++ Sterke verbetering beleefbaarheid of zichtbaarheid van historisch geografische waarde(n)
+ Verbetering beleefbaarheid of zichtbaarheid van historisch geografische waarde(n)
0 Geen wijziging ten opzichte van de huidige situatie - Aantasting van historisch geografische waarde(n)
- - Grotendeels of geheel verdwijnen van historisch geografische waarde(n) Historische (steden-) bouwkunde
De historische stedenbouwkunde bestaat uit beschermde stads- en dorpsgezichten,
Rijksmonumenten, gemeentelijke monumenten en waardevolle bouwkundige objecten (molens, boerderijen, landhuizen, et cetera) en ensembles (erven, dorpen, linten, landgoederen, et cetera).
Historische stedenbouwkundige waarden en monumentaal erfgoed dragen bij aan de zichtbaarheid van de historische gelaagdheid. Niet alleen de monumenten zelf maar ook de directe omgeving ervan zijn van invloed op de landschappelijke kwaliteit. De beschrijving van de huidige situatie is gebaseerd op de cultuurhistorische inventarisatiekaart van de provincie Limburg (POL, 2014) en het rijksmonumentenregister.
Tabel 57: Beoordelingsschaal Historische (steden-) bouwkunde Effectscore Toelichting
++ Sterke verbetering van beleefbaarheid of zichtbaarheid van object met historisch bouwkundige waarden
+ Verbetering van beleefbaarheid of zichtbaarheid van object met historisch bouwkundige waarden
0 Geen wijziging ten opzichte van de huidige situatie
- Aantasting van een object met historisch bouwkundige waarden
- - Grotendeels of geheel verdwijnen van een object met historisch bouwkundige waarden
Archeologie
Archeologie is de studie naar menselijk handelen in het verleden aan de hand van materiële cultuur die is achtergebleven in de bodem. In het onderzoek naar archeologische resten in het kader van de archeologische monumentenzorg, wordt onderscheid gemaakt tussen de criteria bekende
archeologische waarden en verwachte archeologische waarden. Bekende waarden zijn terreinen die op de Archeologische Monumentenkaart (AMK) zijn weergegeven, andere bekende vindplaatsen zoals (pre)historische erven, historische dijken en militaire elementen en vondstlocaties zoals die in Archis zijn opgenomen.
De archeologische verwachtingswaarde van een gebied geeft de verwachting op de aan- en afwezigheid van archeologische waarden aan. Op basis van bureauonderzoek is een gespecificeerd verwachtingsmodel en -kaart gemaakt (Van Oosterhout et. al. 2017; Figuur 18-6). De archeologische verwachting van een gebied is gebaseerd op de Archeologische Verwachtingskaart Maasdal (AVM), de archeologische verwachtings- en beleidskaart van de gemeente Venlo en gemeente Peel en Maas, de landschappelijke ligging van het gebied, informatie over bekende archeologische vindplaatsen en historische kaarten.
Tabel 58: Beoordelingsschaal Bekende of verwachte archeologische waarden Effectscore Toelichting
++ n.v.t.
+ n.v.t.
0 Geen effect op gebieden met bekende of verwachte archeologische waarden Geen bekende waarden en geen of nauwelijks ruimtebeslag in zone met (middel)hoge verwachting
- Aantasting van archeologische waarden
Enkele bekende vindplaatsen, echter geen AMK-terreinen van (zeer) hoge archeologische waarde of ruimtebeslag in zone met (middel)hoge verwachting - - Invloed met groot negatief effect of vernietiging
Meerdere bekende vindplaatsen of (beschermde) AMK-terreinen van (zeer) hoge archeologische waarde of groot ruimtebeslag vrijwel geheel gelegen in zone met een (middel)hoge verwachting