Wat betreft kinderrechten

Het Verdrag inzake de Rechten van het Kind voorziet in de bescherming van kinderen tegen diverse zaken die hen schade kunnen berokkenen. Daarnaast voorziet het in inspraak van kinderen bij beslissingen die hen aangaan.116 Het Kinderrechtenverdrag bevat geen bepalingen aangaande het huwelijk.117 Hoewel het verdrag het kindhuwelijk niet als zodanig behandelt, wordt de praktijk echter gekoppeld aan andere (kinder)rechten. Het Kinderrechtencomité beschouwt kindhuwelijken als een schadelijke traditionele praktijk en moedigt staten aan om er een einde aan te stellen.118 Kindhuwelijken kunnen volgens het comité schadelijke gevolgen hebben en zo andere rechten van het kind in het gedrang brengen, zoals het recht op vrije meningsuiting, het recht op bescherming tegen alle vormen van misbruik en het recht om te worden beschermd tegen schadelijke traditionele praktijken.119 _{Ook de gevolgen die een}

kindhuwelijk met zich meebrengt kunnen inbreuken van andere kinderrechten uitmaken, zoals het recht op gezondheid, het recht op onderwijs en het recht op een toereikende levensstandaard.120 Indirect lijkt het Kinderrechtenverdrag zich dus tegen kindhuwelijken te kanten. De vraag rijst dan of het niet beter zou zijn expliciet te voorzien in een bepaling die kindhuwelijken verbiedt, om een adequate bescherming van (de rechten van) het kind te kunnen garanderen.121 Opnieuw ondertekenden en ratificeerden alle West-Afrikaanse landen het

115 _{Art. 3 Verdrag inzake instemming met het huwelijk.}

116 _{J. BOYDEN, A. PANKHURST & Y. TAFERE, “Child protection and harmful traditional practices: female}

early marriage and genital modification in Ethiopia”, Development in Practice 2012, Vol. 22, nr. 4, (510) 512.

117 _{Internationaal Verdrag van 20 november 1989 inzake de Rechten van het Kind, United Nations Treaty Series,}

Vol. 1577, 3; L. ASKARI, “The convention on the rights of the child: the necessity of adding a provision to ban child marriages”, ILSA Journal of International & Comparative Law 1998, Vol. 5, (123) 137.

118 _{UN Committee on the Rights of the Child (CRC), UN Committee on the Rights of the Child: Concluding}

Observations: Cameroon, 6 November 2001, CRC/C/15/Add.164, §24; UN Committee on the Rights of the Child

(CRC), UN Committee on the Rights of the Child: Concluding Observations: Côte d’Ivoire, 9 July 2001, CRC/C/15/Add.155, §21; UN Committee on the Rights of the Child (CRC), UN Committee on the Rights of the

Child: Concluding Observations: Gabon, 3 April 2002, CRC/C/15/Add.171, §21; UN Committee on the Rights

of the Child (CRC), UN Committee on the Rights of the Child: Concluding Observations: Niger, 13 June 2002, CRC/C/15/Add.179, §24; UN Committee on the Rights of the Child (CRC), UN Committee on the Rights of the

Child: Concluding Observations: Nigeria, 13 April 2005, CRC/C/15/Add.257, §55.

119 _{Artt. 12-13, 19, 24(3), 34 & 39 IVRK.} 120 _{Artt. 24, 27 & 28 IVRK.}

121 _{L. ASKARI, “The convention on the rights of the child: the necessity of adding a provision to ban child}

28 verdrag.122 Echter, ook bij dit verdrag maakten enkele landen voorbehouden. Zo ook Mauritanië, dat een voorbehoud maakte aangaande enige strijdigheid met de overtuigingen en waarden van de Islam, de religie van het Mauritaanse volk en de staat – net zoals het dat bij het Vrouwenrechtenverdrag deed.123

Net zoals het CEDAW-comité deed ook het Kinderrechtencomité aanbevelingen aan de verschillende lidstaten. Een verschil tussen beiden is dat het Kinderrechtencomité vaker expliciet melding maakt van kindhuwelijken dan CEDAW. Er zit een duidelijke rode draad in de bemerkingen die het comité ten aanzien van de verschillende landen maakt. Zo maakte het bijvoorbeeld aan zowel Kameroen als Niger duidelijk dat kindhuwelijken mogelijks repercussies inhouden voor de gezondheid van meisjes.124 Evenals CEDAW spoort het Kinderrechtencomité lidstaten aan tot het ontwikkelen of versterken van wetgeving die in een minimumleeftijd van achttien jaar voor het huwelijk voorziet.125 Het is daarbij noodzakelijk discrepanties in de nationale wetgeving te elimineren.126 _{Het is eveneens essentieel ervoor te}

zorgen dat bestaande nationale of lokale wetgeving, die kindhuwelijken verbiedt, effectief wordt geïmplementeerd en nageleefd en dat inbreuken hierop naar behoren worden gestraft.127

122 _{UNITED NATIONS, “Status of Treaties: International Convention on the Rights of the Child”, Treaty Series,}

Vol. 1577, https://treaties.un.org/Pages/ViewDetails.aspx?src=IND&mtdsg_no=IV-11&chapter=4&lang=en (consultatie 12 juni 2020), 3.

123 _Ibid.

124 _{UN Committee on the Rights of the Child (CRC), UN Committee on the Rights of the Child: Concluding}

Observations: Cameroon, 6 November 2001, CRC/C/15/Add.164, §44; UN Committee on the Rights of the Child

(CRC), UN Committee on the Rights of the Child: Concluding Observations: Niger, 13 June 2002, CRC/C/15/Add.179, §24; UN Committee on the Rights of the Child (CRC), UN Committee on the Rights of the

Child: Concluding Observations: Niger, 21 November 2018, CRC/C/NER/CO/3-5, §25.

125 _{UN Committee on the Rights of the Child (CRC), UN Committee on the Rights of the Child: Concluding}

Observations: Cameroon, 6 November 2001, CRC/C/15/Add.164, §24; UN Committee on the Rights of the Child

(CRC), UN Committee on the Rights of the Child: Concluding Observations: Mauritania, 6 November 2001, CRC/C/15/Add.159, §22.

126 _{UN Committee on the Rights of the Child (CRC), UN Committee on the Rights of the Child: Concluding}

Observations: Côte d’Ivoire, 9 July 2001, CRC/C/15/Add.155, §21; UN Committee on the Rights of the Child

(CRC), UN Committee on the Rights of the Child: Concluding Observations: Niger, 13 June 2002, CRC/C/15/Add.179, §24; UN Committee on the Rights of the Child (CRC), UN Committee on the Rights of the

Child: Concluding Observations: Nigeria, 13 April 2005, CRC/C/15/Add.257, §55; UN Committee on the Rights

of the Child (CRC), UN Committee on the Rights of the Child: Concluding Observations: Nigeria, 21 June 2010, CRC/C/NGA/CO/3-4, §26.

127 _{UN Committee on the Rights of the Child (CRC), UN Committee on the Rights of the Child: Concluding}

Observations: Cameroon, 6 November 2001, CRC/C/15/Add.164, §44; UN Committee on the Rights of the Child

(CRC), UN Committee on the Rights of the Child: Concluding Observations: Burkina Faso, 9 October 2002, CRC/C/15/Add.193, §21; UN Committee on the Rights of the Child (CRC), UN Committee on the Rights of the

Child: Concluding Observations: Ghana, 17 March 2006, CRC/C/GHA/CO/2, §55; UN Committee on the Rights

of the Child (CRC), UN Committee on the Rights of the Child: Concluding Observations: Chad, 12 February 2009, CRC/C/TCH/CO/2, §13; UN Committee on the Rights of the Child (CRC), UN Committee on the Rights of the

Child: Concluding Observations: Mauritania, 17 June 2009, CRC/C/MRT/CO/2, §61; UN Committee on the

Rights of the Child (CRC), UN Committee on the Rights of the Child: Concluding Observations: Niger, 18 June 2009, CRC/C/NER/CO/2, §8; UN Committee on the Rights of the Child (CRC), UN Committee on the Rights of

29 Bovendien spoort het comité de landen aan tot het opzetten van sensibiliseringscampagnes om kindhuwelijken tegen te gaan. Het betreft bewustwordingsacties die een samenwerking tussen machthebbende traditionele leiders enerzijds en de lokale bevolking, inclusief de kinderen zelf, anderzijds.128 Frappant, tenslotte, is dat het comité bij het landrapport van Nigeria opmerkte dat staten moeten garanderen dat meisjes te allen tijde van hun rechten, zoals voorzien in het Kinderrechtenverdrag, moeten kunnen genieten. Dit geldt ook wanneer zij toch trouwen voor hun achttiende. Opvallend genoeg hernam het comité deze opmerking bij geen enkel ander land.129

Andere internationale verdragen stippen het kindhuwelijk wel expliciet aan.130 Zo neemt het Afrikaanse Handvest voor de Rechten en het Welzijn van het Kind een krachtig standpunt in tegen schadelijke traditionele, culturele en sociale praktijken die ‘het welzijn, de waardigheid, de normale groei en ontwikkeling’ van het kind aantasten, met inbegrip van praktijken die discrimineren op basis van geslacht en praktijken die schadelijk zijn voor de gezondheid of het leven van het kind.131 _{Het roept staten op om alle passende maatregelen te nemen om een einde}

te stellen aan dergelijke praktijken.132 _{Bovendien verbiedt het handvest kindhuwelijken – en}

zelfs verlovingen van kinderen – en dringt het aan op doeltreffende maatregelen, waaronder bindende wetgeving die de minimumleeftijd vaststelt op achttien jaar alsook een verplichte officiële registratie van alle huwelijken.133 Door bovenstaande zaken expliciet te benoemen gaat het Afrikaanse Handvest verder dan het Kinderrechtenverdrag. Kindhuwelijken worden in het handvest nadrukkelijk onder de noemer ‘bescherming tegen schadelijke sociale en culturele

the Rights of the Child (CRC), UN Committee on the Rights of the Child: Concluding Observations: Ghana, 9 June 2015, CRC/C/GHA/CO/3-5, §§37(a)-38(a)(f) & §52(a).

128 _{UN Committee on the Rights of the Child (CRC), UN Committee on the Rights of the Child: Concluding}

Observations: Cameroon, 6 November 2001, CRC/C/15/Add.164, §24; UN Committee on the Rights of the Child

(CRC), UN Committee on the Rights of the Child: Concluding Observations: Côte d’Ivoire, 9 July 2001, CRC/C/15/Add.155, §21; UN Committee on the Rights of the Child (CRC), UN Committee on the Rights of the

Child: Concluding Observations: Gabon, 3 April 2002, CRC/C/15/Add.171, §21; UN Committee on the Rights

of the Child (CRC), UN Committee on the Rights of the Child: Concluding Observations: Niger, 13 June 2002, CRC/C/15/Add.179, §24; UN Committee on the Rights of the Child (CRC), UN Committee on the Rights of the

Child: Concluding Observations: Nigeria, 13 April 2005, CRC/C/15/Add.257, §55.

129 _{UN Committee on the Rights of the Child (CRC), UN Committee on the Rights of the Child: Concluding}

Observations: Nigeria, 13 April 2005, CRC/C/15/Add.257, §55.

130 _{GIRLS NOT BRIDES, The case for a minimum age of marriage of 18, December 2017,}

https://www.girlsnotbrides.org/wp-content/uploads/2017/12/Why-a-minimum-age-ofmarriage-of-18.pdf; F. BOKHARI, Stolen Futures: Trafficking for Forced Child Marriage in the UK, University of Hull, ECPAT UK and Wilberforce Institute for the Study of Slavery and Emancipation (WISE), 2009.

131 _{CH. THOMAS, R. PARK, M. ELLINGEN, M. ELLISON, B. MENANTEAU & L. YOUNG, Developing}

Legislation on Violence Against Women and Girls, UNIFEM Virtual Knowledge Centre to End Violence Against

Women and Girls, 2013; ORGANISATION OF AFRICAN UNITY (OAU), African Charter on the Rights and

the Welfare of the Child (ACRWC), 1 July 1990, OAU Doc CAB/LEG/24.9/49.

132 _{J. BOYDEN, A. PANKHURST & Y. TAFERE, “Child protection and harmful traditional practices: female}

early marriage and genital modification in Ethiopia”, Development in Practice 2012, Vol. 22, nr. 4, (510) 512.

30 praktijken’ geplaatst, waaruit ondubbelzinnig voortvloeit dat het kindhuwelijk volgens het Afrikaanse Handvest een schadelijke culturele praktijk betreft. Het handvest bevat echter ook enkele plichten die kinderen dienen na te leven, zoals de verplichting tot het tonen van respect ten aanzien van zijn of haar ouders en het verbod hen tegen te spreken. Het spreekt voor zich dat dit tot tegenstrijdigheden kan leiden, wanneer ouders hun kind tot een huwelijk dwingen.134 Belangrijk is wel dat opnieuw alle West-Afrikaanse landen het handvest hebben ondertekend en geratificeerd.135

Tenslotte is het interessant te vermelden dat het Pan-Afrikaanse Forum tegen Seksuele Uitbuiting van Kinderen het kindhuwelijk vereenzelvigt met een vorm van commerciële seksuele uitbuiting van het kind.136