Het verbeteren van de efficiency en de kosteneffectiviteit van de mobiliteit voor mens en goed Het vierde SUMP doel richt zich op de verantwoording van de kosten en verdeling van budgetten die

gekoppeld kunnen worden aan het mobiliteitsbeleid. Er volgt in het GVVP en het bijgaande

uitvoeringsprogramma geen directe doelstelling die hierop aansluit. Wel wordt een uitgebreide beschouwing van de financiën geschetst.

In de inleiding bleek dat Emmen te maken heeft met demografische veranderingen, waaronder bevolkingskrimp. Dit leidt er toe dat het gebruik en de noodzakelijkheid van functies verandert en dat voorzieningen daarom vaak uit financiële overwegingen moeten herindelen. Dit heeft effect op de manier waarop voorzieningen over de ruimte verspreid worden. Het gevolg is dat andere vervoersbewegingen tot stand komen, waar op basis van mobiliteitsbeleid een efficiënte en kosteneffectieve sturing aan moet worden gegeven.

De verwachte veranderingen resulteren in een aantal praktische beperkingen voor de manier waarop het mobiliteitssysteem van Emmen functioneert. Het GVVP laat in een aantal citaten zien hoe er met de kosten voor het mobiliteitsbeleid wordt omgegaan.

“De capaciteit van de parkeervoorzieningen in het centrum is ook naar de gevoelens van de raad voldoende. Een goede bereikbaarheid van de parkeerfaciliteiten en een slim evenwicht tussen kosten en baten, zijn belangrijk voor de exploitatie” (GVVP Emmen, 2012, p.12).

“Met name het aandeel OV nam de laatste jaren verder af. Door toenemende kosten dreigt het OV nog verder onder druk komen te staan” (GVVP Emmen, 2012, p.20)

“Mede door het ruime bestaande parkeerareaal (de gemiddelde parkeerdruk is 44%) is er onvoldoende basis om dit kostendekkend aan te leggen. We kiezen ervoor om de bestaande capaciteit beter te benutten (GVVP Emmen, 2012, p.24).

“Wij kiezen er voor om station Emmen-Centrum op de huidige locatie te handhaven. Uit onderzoek blijkt dat de kosten van nieuwbouw op een alternatieve locatie niet opwegen tegen de verwachte opbrengsten (reizigersgroei)” (GVVP Emmen, 2012, p.27).

Bovenstaande citaten laten zien dat de gemeente enerzijds rekening houdt met de kosten die gemoeid zijn met het toekomstig mobiliteitsbeleid. Het toont echter ook aan dat de gewenste beleidsuitwerking niet realistisch lijkt in verband met de negatieve verhouding tussen kosten en baten waarin beslissingen resulteren.

In het uitvoeringsprogramma dat gepaard gaat met het GVVP, is een kostenparagraaf beschreven. Hierin komt naar voren hoe de gemeente de beleidsuitwerking plant te financieren en welke bedragen daarmee gemoeid zijn.

“Het totaalpakket aan maatregelen in dit GVVP omvat een investeringsbedrag van ruim 150 Miljoen, Daarnaast is er een jaarlijks bedrag nodig voor het uitvoeren van onderzoeken, monitoring van het beleid en themagerichte activiteiten, voor 2014 is dit geraamd op C308.000,-. De middelen voor de realisering van infrastructurele projecten komen uit verschillende beschikbaar gestelde budgetten” (Uitvoeringsplan GVVP Emmen, 2012, p.56).

Financiële middelen komen onder andere vanuit de BDU en de kadernota’s van het Rijk, overeenkomsten met de provincie en de gemeente zelf. In de uitwerking van de kosten voor

maatregelen die naar voren komen uit het beleid, blijkt een tekort van bijna 60 miljoen. Dat betekent volgens het uitvoeringsprogramma dat niet alles mogelijk is en dat er keuzes gemaakt moeten worden voor de prioritering van projecten.

“De financieel-economische omstandigheden (zoals terugloop (rijks)inkomsten, sterke toename uitgaven in het sociaal domein ) betekenen eenvoudig gezegd dat niet alles niet mogelijk is” (Uitvoeringsplan GVVP Emmen, 2012, p.56).

Daarmee is er een degelijke beschrijving gegeven van de kosten voor financiering van het beleid. Het ontbreekt echter wel aan doelstelling die direct gekoppeld kan worden aan het doel van de vierde SUMP doelstelling.

Aansluiting tot SUMP doel ‘kosteneffectiviteit’

Specifiek Voor het voeren van effectief en kostenefficiënt mobiliteitsbeleid wordt in het GVVP geen directe beleid geformuleerd. Wel is er een uitleg van de manier waarop de gemeente met financiële middelen omgaat in het uitwerkingsprogramma dat gekoppeld is aan het GVVP. Hieruit blijkt dat een deel van het GVVP beleid enkel zal bestaan uit ambities, omdat de middelen simpelweg niet

toereikend zijn. Het blijkt in die zin dat er geen sprake is van kosteneffectief beleid. In de uitwerking van het GVVP wordt dit in elk geval erkend. Er is daarom sprake van een beperkt specifieke aandacht voor kosteneffectiviteit van het mobiliteitsbeleid.

Meetbaar Er wordt in het GVVP een beschrijving gegeven van de manier waarop met budgetten wordt omgegaan en waar deze middelen vandaan komen. Het blijkt dat plannen niet haalbaar zijn omdat de budgetten ontoereikend zijn. Dit wordt in het GVVP erkend en er is daarmee een

beschrijving gegeven van het gewenste verschil tussen de huidige en gewenste nieuwe situatie. Het feit dat dit niet haalbaar is, maakt voor de uitwerking van deze component niet uit. Er is sprake van een beperkte uitwerking van kosten van het mobiliteitsbeleid.

Acceptabel De uitwerking van de manier waarop met kosten voor mobiliteitsbeleid wordt omgegaan, volgt in een aparte paragraaf in het uitvoeringsplan van het GVVP. Hierin worden de kosten uiteen gezet en blijkt een tekort. De gemeente erkent dat dit problemen heeft voor de uitvoering van alle beleidsplannen en dat er keuzes moeten worden gemaakt. Het beleid is niet haalbaar, maar houdt rekening met beperkingen en schikt zich wel binnen de normen. Daarmee is een acceptabele formulering van de omgang met kosten gegeven.

Relevant De aandacht die uitgaat naar de financiering van het beleid is substantieel en laat zien dat het beleid niet haalbaar is, omdat financiële middelen niet toereikend zijn. Het beleid dat in het GVVP wordt uitgewerkt draagt in die zin niet bij aan het invullen van een kosteneffectief

mobiliteitsbeleid, zoals dat wordt opgedragen in de vierde SUMP doelstelling. Er wordt vastgesteld dat de formulering van het beleid in dit geval niet relevant is.

Tijdsgebonden Er is geen tijdsgebonden formulering in relatie tot de efficiency en kosteneffectiviteit van mobiliteit.

Daarmee is er inhoudelijk geen sprake van aansluiting van het GVVP tot het vierde SUMP doel. Een concrete uitwerking van de manier waarop met kosten wordt omgegaan blijf achterwege, waardoor de aandacht die uitgaat naar dit thema beperkt is.

SMART Invulling SUMP doel ‘kosteneffectiviteit’.

SMART Criterium

Omschrijving Score Toelichting

Specifiek Is het doel duidelijk en begrijpelijk geformuleerd?

- Geen specifieke doelstelling gerelateerd aan het SUMP thema. Wel een heldere

uitwerking van kosten en baten, waaruit blijkt dat beleid niet volledig haalbaar is Meetbaar Het document stelt vast

hoe het kosteneffectief mobiliteitsbeleid

voorgesteld moet worden

0 Beperkt aandacht voor de manier waarop met financiële middelen wordt omgegaan. Erkenning voor het feit dat middelen ontoereikend zijn om plannen in te vullen. Acceptabel Beleidsdocument heeft

aandacht voor mogelijke conflicten tussen

voorgesteld beleid en bestaande kaders en normeringen

+ Het GVVP heeft aandacht voor het feit dat fysieke maatregelen financieel niet haalbaar zijn. Er is aandacht voor mogelijke

beperkingen en normeringen. Daarmee acceptabele uitwerking van de kosten van het beleid.

Relevant Het beleid draagt effectief bij aan het behalen van het doel gericht op

kosteneffectiviteit

-- Formulering van uitvoeringsplan is helder en laat zien hoe de kosten niet effectief kunnen bijdragen aan het bereiken van de gewenste situatie. Het beleid is niet relevant

Tijdsgebonden Wat is het tijdsframe waarbinnen

de beleidsuitwerking word t gerealiseerd?

-- Er wordt geen tijdsframe benoemd.

8.5 Bijdragen aan een aantrekkelijk en hoogwaardig verblijfsklimaat en buitenruimte in de stad