Transcript interview met Corine de Vries

Datum interview: 10 september 2010

Plaats interview: de Volkskrant, Amsterdam

Tabel algemene kenmerken

Persoon

Naam Corine de Vries

Leeftijd 41 Huidige functie Adjunct-hoofdredacteur de Volkskrant (sinds 1

feb. 2009)

Voornaamste opleiding Culturele antropologie en

Communicatiewetenschappen in Amsterdam, Postdoctorale opleiding Journalistiek in Rotterdam Eerste baan in de journalistiek Verlengde stage AD, de Volkskrant,

binnenlandredactie

Daaropvolgende functie(s) Na binnenland (vanaf ’95), buitenland, correspondent Moskou, chef buitenland en nu adjunct-hoofdredacteur

Gezinssituatie Getrouwd (man werkt 4 dagen p/w), twee kinderen (zoon 9, zoon 3)

Ambitie: wat wil je absoluut nog bereiken? Recent nieuwe functie: managing-editor. Ambitie om het allemaal goed te doen. Verder zie ik het wel.

Sociale netwerken LinkedIn, Twitter (maar niet actief)

Dagblad

Concern De Volkskrant. De Persgroep Eigenaar Van Thillo

Oplage 260.000, ’s weekends 390.000 Verspreidingsgebied Landelijk Omvang redactie 193 mensen

Verhouding m/ v redactie 60 procent/ 40 procent Lid directie? Nee

dV en I bespreken het algemene kader. Daarbij komen een aantal interessante zaken naar voren: (1.18)

I Wat zijn daaropvolgende functies die je in de journalistiek hebt gehad?

dV In ben dus begonnen op de redactie binnenland … Dat was in december ’95 … En

eigenlijk, dat is wel grappig, twee jaar later kwam de vacature correspondent Moskou vrij, en daar heb ik op gesolliciteerd. Dat kwam bij de hoofdredactie als een enorme redactie, want ik was een jong grietje op de redactie binnenland. Ze wisten helemaal niet dat ik de taal sprak, ik spreek Russisch … Het was voor mij een soort droombaan, dus ik solliciteerde op mijn 28^e. Dat vonden ze wel interessant, maar ze vonden me wel erg jong. Ze zeiden als je nou

over een jaar of twee naar redactie buitenland gaat dan kan je kijken hoe je dat ligt en misschien kan je dan een keer daarna een keer naar Rusland gaan. Drie maanden later kwam er een functie vrij op de redactie buitenland, daar heb ik toen voor gesolliciteerd en ben aangenomen … Toen heb ik heel veel gereisd naar de Balken, dat was een enorme gooi in het diepe en vier jaar later ben ik correspondent Moskou geworden …

dV vertelt dat als ze terug zou gaan naar Nederland, ze voor katern Het Vervolg zou gaan schrijven

dV … Maar toen zei Pieter Broertjes ‘ik wil dat jij chef buitenland word’. Toen had ik zoiets van ‘naja waarom niet’, laat ik dat maar es gaan proberen. Daarna ben ik

hoofdredacteur geworden

dV (5.22) Dat was naar Rusland toe best spannend, want ik wilde dat heel graag. Maar een heleboel mensen zeiden ‘jaah jonge moeder’, want ik had een kind van 15 maanden toen of toen ik solliciteerde had ik een kind van een half jaar dus toen was iedereen ervan

overtuigd dat ik die functie niet zou krijgen want er was überhaupt in vaste dienst gingen vrouwen nooit naar het buitenland laat staan een jonge moeder. Maar dat ik eigenlijk nooit zo’n probleem geworden behalve dat ik een vreselijk seksistisch – maar dat moet je maar niet zo gebruiken – sollicitatiegesprek heb gehad. Ik had me inhoudelijk heel goed voorbereid en de twee vragen die ik kreeg was ‘wat gaat je man daar doen’ en ‘wil je nog een kind’?

… Ik vind het wel een grappige anekdote, het is wel verklaarbaar maar ik had het prettig gevonden als het ook nog een beetje over de inhoud van het werk gegaan was

I Heb je een ambitie?

dV (8.02) Ik heb niet de ambitie om hoofdredacteur te worden I Waarom niet?

dV Lijkt me een rotbaan I Waarom?

dV Omdat je heel erg - aan alle kanten leunt verantwoordelijkheid op je, dat vind ik dan weer niet zo erg, je bent extreem ik weet het niet, als ik zie hoe Pieter Broertjes politieke spelletjes moest spelen … Ik vind het minder bij mij leggen, ik ben goed in het direct aansturen van mensen en in het helder uitvoeren van beleid maar het echt uitzetten van een ideologische koers vind ik dat anderen dat beter kunnen. Maar dat heeft niks met man of vrouw zijn te maken, dat vind ik gewoon. Een hoofdredacteur moet zowel naar binnen als naar buiten een heel charismatisch verhaal kunnen houden en dat is volgens mij niet mijn ding. Dat verhaal uitvoeren, dat is wel mijn ding. Dus leidinggeven heb ik geen probleem mee maar die dat podium waar je op komt te staan en de media die je voortdurend te woord moet staan – ik denk niet dat ik daar heel veel lol aan zou hebben

Over de verhouding m/v op de redactie

dV (11.57) De verhouding is ongeveer 40 procent vrouw, zestig procent man. En dat gaat ongetwijfeld veranderen in de toekomst

I Dat er meer vrouwen komen?

dV Ja. Je ziet ze steeds meer op de journalistieke opleidingen. Recent heb ik bij de

plasterkplaatsen half-half gedaan, dat wilde ik heel graag. Omdat ik daarvoor hadden we alleen vrouwen aangenomen, en ik heb zoiets van ‘mannen moeten ook geen minderheid worden’

1. Naar de top

I (12.50) Je zei al, je was gevraagd voor de functie?

dV Ik was gevraagd om te solliciteren maar het was wel echt een sollicitatie. Er waren meer kandidaten.

I Speelde jouw vrouwzijn daarbij een rol?

dV Dat was de eerste vereiste voor de functie. Er ging een vrouw weg en Pieter Broertjes wilde absoluut geen hoofdredactie met alleen maar mannen. Alsnog waren er meer mannelijke dan vrouwelijke kandidaten voor de functie.

I Weet je waar dat aan ligt?

dV Omdat mannen heel graag in de hoofdredactie willen, uiteindelijk. Dat is hun ambitie. I Vrouwen hebben dat minder?

dV Ja, ja. Dat is wel duidelijk. Hoewel er ook vrouwen zijn die het wel ambiëren, maar in verhouding minder.

I Weet je ook op basis van welke kwaliteiten jij gekozen bent?

dV Omdat ik heel analytisch ben, pragmatisch en helder. Ook niet bang om moeilijke gesprekken te voeren en ik ging personeelsbeleid doen

I Heb je wel eens belemmeringen ondervonden om hogerop in de organisatie te komen? dV Nee, nou ja kijk maar. Ik ben nog vrij jong, dus nee

I Dat als je de ambitie hebt, kan het gewoon?

dV Nou nee, kijk, ik heb er wel voor moeten – ik heb er wel heel duidelijk voor moeten zijn. Toen ik zwanger was wist ik van ojee ik wil naar Moskou dit zou wel een problemen op kunnen leveren heb ik gelijk gezegd ‘luister ik ben wel zwanger, maar ik wil nog steeds naar Moskou’. Ik ben wel heel duidelijk geweest … Dus je moet heel duidelijk laten weten wat je ambities zijn.

I Denk je dat vrouwen die een hoge functie ambiëren, stelliger moeten zijn dan mannen? dV Ik denk dat dat voor mannen ook opgaat. Ik denk dat bij vrouwen toch wel heel vaak de sticky

floor een probleem is. Dus kinderen, combineren van werk, niet zulke grote ambities. Je

ziet ook dat als er correspondentschappen vrijkomen dat er altijd veel meer mannen solliciteren dan vrouwen. Want ja, de partner wil niet mee werken .. En ja dat mannen veel sneller doorgroeien omdat vrouwen hun partner gewoon zo gek niet krijgen, om tweede viool te spelen. Ik heb dat ook alleen maar kunnen doen omdat mijn man daar niet zo’n probleem mee had, dat heb je wel nodig.

2. Taakopvatting

I Wat zijn volgens jou kwaliteiten of eigenschappen die een leidinggevende of adjunct moet hebben?

dV Ja, je moet kunnen communiceren. Een redactie is een samenraapsel van enorm slimme, eigenwijze mensen en die moet je toch een beetje in het gareel houden, die moeten naar je luisteren. Het heeft denk ik ook een enorm voordeel dat ik met mijn voeten in de modder heb gestaan en dat correspondentschap heb gehad. Toen heb ik de kranten volgeschreven, dus mensen weten dat ik een goede journalist ben. Dat heeft geholpen, dat helpt nog steeds bij het feit dat mensen me serieus nemen. Daarnaast moet je heel helder zijn, analytisch sterk zijn. Maar het allerbelangrijkste is dat je in staat bent om de redactie mee te nemen.

I Word je als vrouwelijke adjunct minder snel serieus genomen als mannelijke?

dV Nee, nee. In mijn geval merk ik daar niks van. Maar dat heeft ermee te maken dat ik een journalist ben, een echte journalist. Als je van buiten komt en mensen weten niet precies wat je gedaan hebt, heb je het denk ik als vrouw wel moeilijker als man.

I Welke eisen stelt men aan jou?

dV … Ik heb een moeilijke start gehad. Ik mocht meteen de reorganisatie gaan uitvoeren … Er zijn moeilijke gesprekken gevoerd, en daar moet je toe in staat zijn. En in het verleden heb ik ook de krant aangestuurd, en dan moet je je mannetje staan.

I Denk je dat de eisen die aan het beroep gesteld worden meer toegesneden zijn op mannen? Zoals, wat je net zei, je moet wel je mannetje staan?

dV Nee, ik denk dat dat niet zoveel uitmaakt. Lang niet alle mannen zijn ook goede managers. Ik denk in de journalistiek dat journalisten op een gegeven moment managers worden maar lang niet iedereen blijkt dat even goed te kunnen. En dat heef toch echt niks te maken met je gender. We hebben hele goede chefs, zowel mannen als vrouwen. En we hebben hele slechte chefs gehad, zowel mannen als vrouwen. Je moet respect kunnen afdwingen, je moet mandaat hebben. Maar dat hangt echt niet samen met of je man of vrouw bent.

I Wat zijn jouw sterke punten als leider?

dV Dat ik heel erg goed ben ik het communiceren, dus mensen ja het voeren van gesprekken met mensen. Over hun ambities, hun verwachtingen, ook het voeren van kritische

gesprekken … Uiteindelijk nemen mensen het je niet kwalijk als je streng bent, als je maar helder bent en eerlijk. Ik speel geen politieke spelletjes, ik ben gewoon heel straight. Dat is voor mij een belangrijke eigenschap.

… O ja ik heb nog een eigenschap, dat is dat ik heel snel ben. Mensen zijn daar wel eens verbaasd over. Als iemand vraagt ‘wil je dit even doen’, dan doe ik het meestal ook direct. Ik

ga niet eerst een afspraak maken, er twee week overheen laten gaan. Gewoon hop, moeilijk maar ook makkelijke dingen onmiddellijk aanpakken en afhandelen. Dat werkt heel prettig, zo neem ik het ook niet mee naar huis.

I Hebben mannen en vrouwen verschillende leidinggevende kwaliteiten?

dV Ik denk wel dat vrouwen empatischer zijn. Maar verder zie ik – het zijn heel veel

karakterdingen – misschien zijn er wel meer mannen die aanzien en macht belangrijker vinden dan vrouwen. Dat kan er wel toe leiden dat inderdaad meer mannen in de hoofdredactie willen komen dan vrouwen. Dat is misschien ook wel maatschappelijk bepaald. Van een vrouw wordt gewoon minder verwacht dat ze leiding gaat geven.

… Ik vind het meer nurture dan nature.

I Heb je wel eens te maken met vooroordelen in je huidige functie?

dV Nou omdat mensen mij gewoon heel erg goed kennen, merk ik dat niet. Nee. I Wat is je belangrijkste taak?

dV Zorgen dat de redactie goed draait en dat mensen – de beste mensen op de goede plek – dus dat mensen tot hun recht komen en dat daardoor die krant de mooiste krant gemaakt wordt. 3. Taakuitvoering

3.1 Leidinggeven

I Hoe definieer jij leidinggeven, wat is daarbij belangrijk? dV Ja communiceren. Enthousiasmeren. En aansturen. I Hoe zou je jou stijl van leidinggeven omschrijven? dV Heel direct.

I Zou je jou stijl als vrouwelijk typeren?

dV Nee, volgens mij ben ik voor de grap zei Pieter wel eens dat ik de enige was met ballen in de hoofdredactie.

I Welke beslissingen zijn lastig om te nemen?

dV In een reorganisatie is het natuurlijk heel moeilijk om te besluiten dat er ontslagen moeten vallen.

I Ben je autoritair?

dV Nee. Maar ik kan wel streng zijn, hoor ik om me heen. I Toon je veel belangstelling voor je ondergeschikten?

dV Ja, dat is ook een belangrijke taak. Als mensen ziek zijn bijvoorbeeld, probeer ik dat altijd goed in de gaten te houden. Goed volgen, contact mee houden. Ik denk dat ik daar meer oog voor heb – dat dat wel een vrouwelijke inbreng is – dat mannen daar minder handig in zijn. Dat heeft toch iets zorgends misschien wel en ja in de praktijk zie ik wel dat vrouwen daar beter in zijn dan mannen. Dat kan ook wel weer nurture zijn.

I Ben je emotioneel of rationeel?

dV Ik ben extreem rationeel … Je moet niet op basis van emoties mensen aansturen, dat kan niet. I Hoe komt het volgens jou dat zo weinig vrouwen een topfunctie hebben bij dagbladen? dV Ik denk dat ze later begonnen zijn. Ik denk dat mannen het toch liever willen dan

vrouwen.En ik denk toch ook wel dat niet alle mannelijke hoofdredacteuren, die hadden dan wel een vrouw in de hoofdredactie, maar het idee dat er meer vrouwen dan mannen zouden komen dat dat voor de oudere garde niet zo maar – dat toch de oudere garde wel iets meer moeite heeft met het idee dat een vrouw hun werk net zo goed kan doen als zij … Maar het komt vooral ook door de vrouwen zelf. En ik weet ook niet of dat heel erg is, ik zie het niet als een groot probleem. Je krijgt nu eenmaal kinderen en als je ervoor kiest om minder te werken dan kan ik dat ook heel erg waarderen. Maar dan is het wel moeilijk om in zo’n functie te zitten. Ik vind niet dat vrouwen per se allemaal aan de macht moeten komen. Het is een keuze. Ik weet niet of er heel veel vrouwen zijn die zich er bewust van weerhouden. I Je zegt mannen willen het meer dan vrouwen. Waarom wil jij het?

dV Nou ik heb nooit geroepen dat ik het wilde. Het is me een beetje overkomen. Dit vond ik interessant, en ik merk dat ik er – naarmate ik het ben gaan doen – nu ik ermee bezig ben vind ik het hartstikke leuk. Het is spannend om dicht bij het vuur te zitten.

dV Vrouwen moeten hun, het is toch vaak ook een privé-kwestie. Als ze niet willen, ga je niet zeggen dat ze moeten. Als je een man hebt die partner is in een advocatenkantoor en je hebt drie kinderen dan vind ik het heel heftig, lijkt mij, als mijn man zo’n functie zou hebben zou ik niet in de hoofdredactie zitten. Omdat ik het belangrijk vind dat er ook tijd is voor de

kinderen. Je hebt kinderen ook om te op te voeden. 3.2. Vrouwzijn

I Is het lastiger leiding te geven als vrouwzijnde? dV Nee.

I Zitten er voordelen aan je vrouwzijn?

dV Ja, ik denk dat mensen sneller hun verhaal doen

I Spelen stereotyperingen over mannen en vrouwen een rol bij het uitoefenen van je beroep?

dV Nee

I Ben je bescheiden?

dV Nee, maar ik ben ook geen opschepper.

I Vind je het belangrijk dat je ondergeschikten je aardig vinden? dV Prettig, maar ik realiseer me dat dat niet altijd kan

3.3 Journalistiek

I Denk je dat mannen en vrouwen dezelfde kijk hebben op nieuws?

dV We hebben ook heel veel vrouwelijke chefs hè. De helft van de chefs is vrouw. Alleen de hoofdredactie is niet zo goed verdeeld. Maar de chefs is fiftyfifty. En dat is niet omdat we zitten te tellen. Maar je stelde een andere vraag …

I Verandert de journalistiek onder meer vrouwen?

dV Ik denk dat dat ook tijdsgeest is. Je ziet dat die koers ook door mannelijke

leidinggevenden wordt uitgezet. Dat een krant om te overleven zich niet alleen moet richten op het harde, wat je mannelijk nieuws noemt, moet richten maar ook op de nice to know kant. Maar dat wordt niet door vrouwen bepaald, maar gewoon door de tijdgeest. Ik denk wel dat vrouwen meer over jongeren schrijven, dat is bij ons zo. Dus die nice to know kant wordt wel meer door vrouwen bedient maar daar heb je ook goede mannen in. Ik denk dat het een vergissing is om te zeggen dat dat door vrouwen komt.

I Neig je zelf meer naar hard of zacht nieuws? dV Dat is echt een mix.

I Bestaat er volgens jou iets als vrouwelijk nieuws?

dV Nou als ik het blad Vrouw van telegraaf zie wel, maar, jawel ik denk echt dat er veel minder vrouwen de economiepagina lezen als mannen. Maar wat is dan vrouwelijk nieuws? Ik denk inderdaad dat zo’n tweede katern meer door vrouwen wordt gelezen dan door mannen. Hoewel mannen dat stiekem ook leuk vinden.

I Zorg je ervoor dat de verhouding m/v op de redactie in evenwicht is? dV Ja, alleen zijn we niet half half en heb ik nu heel bewust ook jonge mannen

binnengehaald. Omdat ik vond dat we alleen jonge vrouwen hadden. We moeten niet gelijk die achterstand inhalen, het moet evenwichtig blijven. Als je alleen oude mannen hebt en jonge vrouwen is het ook niet goed.

I Bij het uitoefenen van je beroep, ben je jezelf of one of the boys? dV Nee, ik vind niet dat ik one of the boys hoef te zijn

4. Organisatiecultuur

I Hoe is de sfeer op de redactie, is die overwegend masculien?

dV Nou er werken inmiddels al zo veel vrouwen, goede vrouwen. Uiteindelijk moet je goed zijn en maakt het niet uit of je man bent of vrouw. Dus ik vind het niet zo masculien. Toen ik begon was het niet zo geaccepteerd dat als mannen en vrouwen kinderen krijgen ze vier dagen

gaan werken en maar je moet wel voor 100 procent voor die krant gaan. Maar is dat masculien? Je moet passie voor de krant hebben, maar dat vind ik niet mannelijk. I Heb je wel eens te maken gehad met een vorm van discriminatie?

dV Nee

I Moeten vrouwelijke journalisten harder werken dan hun mannelijke collega’s om een leidinggevende functie te krijgen?

dV Nee, ze moeten beter werken maar dat geldt ook voor mannen. Nee.

I Als er een leidinggevende functie vrijkomt in de journalistiek, gaat de voorkeur dan sneller uit naar een man?

dV Ik denk dat wij echt kijken naar wie de beste kandidaat is. 5. Gezin/ privé

I Wat gaat voor?

dV Uiteindelijk het gezin. Maar dat vind ik wel interessant, ik kwam natuurlijk met een jong kind in de hoofdredactie en daar zag ik wel een beetje tegenop. Maar ik vond het als chef

buitenland veel moeilijk om vrij te nemen, omdat het lastiger was vervanging te regelen en er werd minder makkelijk op gereageerd, zodra ik in de hoofdredactie kwam en ik hoef maar te zeggen mijn kind is ziek, ik wil naar de muziekschool, en er word gezorgd dat mijn

In document mv Hoofdredacteur[m/v] Adjunct (pagina 101-108)