Deelvraag I: Welke positieve en negatieve invloeden van het toegenomen gebruik van schaduwonderwijs ervaren leraren op hun pedagogisch-didactisch handelen in de klas?
IA: Ervaart u invloed van het gebruik van schaduwonderwijs op de kennis van leerlingen in de klas?
Variabele Code Voorbeeldcitaat
1: Kennis Neemt af (0) - Blijft gelijk/ twijfel over leereffect (7) PO: 3 VO: 4 - eigen aanbod: 1
PO: Dat is altijd heel lastig, want op school doe je er ook heel veel aan. […] En dan doen ouders nog een bureautje en dan zeggen ze van ja, het is toch goed dat we dat hebben gedaan! Dan denk ik van ja, wat denk je wat wij hier in de klas er allemaal aan doen? […] Die bureautjes zijn niet heilig.
PO: Voorheen heb ik ook wel eens een toets
meegemaakt dat ik een kind wat normaal gesproken laag scoort, opeens topje scoorde, zeg maar. Dan denk je die heeft of de toets geoefend of heel specifiek de bepaalde woorden ingestampt.
Neemt toe (12)
PO: 8 VO: 4
- eigen aanbod: 6 (waarvan 5 PO)
PO: Als ik dan naar spelling kijk, want dat zijn toch wel de meeste kinderen die naar logopedie voor spelling gaan. Zij werkt ook met een bepaalde
kleurenmethode en klanken en dat hebben wij in onze methode ook. Dus ik merk wel dat leerlingen dan beter de klanken begrijpen omdat ze daar één-op-één
begeleiding krijgen.
IB: Ervaart u invloed van het gebruik van schaduwonderwijs op de … (variabele) van leerlingen in de klas?
Variabele Code Voorbeeldcitaat
1: Motivatie/ concentratie Neemt af (10) PO: 1 VO: 9 - eigen aanbod: 1
VO: De motivatie in de klas wordt nog veel minder. Ik doe het wel tijdens bijles. Ik snap het niet, maar het komt wel want ik ga nog naar bijles, dan doe ik het dan wel.
Blijft gelijk (8)
PO: 3 VO: 5
- eigen aanbod: 1
VO: Vooral de eerste weken van het
schaduwonderwijs gaat de motivatie omhoog als ze merken dat er verschil in hun cijfers is. Dan is het echt een motivatiepiek. Natuurlijk gaat dat weer naar het normale niveau, zo is iemand.
Neemt toe (21)
PO: 11 VO: 10
- eigen aanbod: 6
PO: Ze worden gemotiveerder. Ze merken in de klas dat het dan toch langs komt en wordt uitgelegd en dan is er herkenning.
VO: In de tweede klas merk ik dat de leerlingen die naar schaduwonderwijs gaan gestructureerde en gemotiveerder aan de slag gaan.
PERSPECTIEVEN VAN LERAREN OP DE INVLOED VAN SCHADUWONDERWIJS OP HET REGULIER ONDERWIJS 52 2: Planning Neemt af / leerlingen worden afhankelijk (5) PO: 0 VO: 5
VO: Ze worden niet beter in plannen. Het kan wel beter gaan, maar omdat anderen dat voor ze doen.
Blijft gelijk (2)
PO: 1 VO: 1
- eigen aanbod: 1
PO: Het zijn kinderen die heel ongestructureerd zijn en die moeten dan hun gedachtes ordenen en moeten hun spullen ordenen. Dat leren ze daar heel erg, maar ik merk daar in de klas niet zo heel veel van.
Neemt toe (4)
PO: 1 VO: 3
- eigen aanbod: 3
VO: Die algemene begeleiding, die leerlingen zijn er allemaal heel erg blij mee, omdat ze echt handvaten krijgen hoe ze moeten leren thuis.
3: Zelfregulatie Neemt af (0) -
Blijft gelijk (1)
PO: 1 VO: 0
- eigen aanbod: 1
PO: Ik merk daar in de klas niet zo erg veel van. Dit is een vrij gestructureerde omgeving.
Neemt toe (4)
PO: 4 VO: -
- eigen aanbod: 3
PO: Als ze bijvoorbeeld moeite hebben als er ruzie is of ze worden geïrriteerd door iets waar ze voorheen dan door agressief werden, dat ze dan ook leren van nee ik moet eerst tot 10 tellen. Dan kunnen ze beter met de situatie omgaan.
4:
Zelfvertrouwen
Neemt af (3)
PO: 1 VO: 2
VO: Ze komen met heel veel zelfvertrouwen voor de toets binnen, maar dan verwachten ze soms ook een 8 of 9, want ze kunnen alles. Dan krijgen ze een
teleurstelling omdat hun cijfer een 6 is.
Blijft gelijk (2)
PO: 1 VO: 1
PO: Ze weten dat ze ‘slecht’ zijn in rekenen, zo noem ik het maar even want zo spreken zij het uit. Ik ben niet goed ik rekenen, punt.
Neemt toe (11)
PO: 6 VO: 5
- eigen aanbod: 6
VO: Ik heb een meisje die groeit echt doordat de cijfers nu goed waren in de toetsweek, doordat ze weet hoe ze moet plannen, […] Ze is er zo blij mee!
5: Stress Neemt af (4)
PO: 2 VO: 3
- eigen aanbod: 1
VO: Dit kind wilde zelf ook heel graag. Die was onzeker en die deed het meer om zekerheid voor zichzelf in te bouwen. Hij had daar heel veel baat bij.
Blijft gelijk (4)
PO: 2 VO: 2
- eigen aanbod: 2
PO: Kinderen vinden het ook vaak wel fijn als ze hulp of begeleiding krijgen. Het huiswerk wat ze dan krijgen, vinden ze vaak minder leuk.
Neemt toe (3)
PO: 1 VO: 2
VO: Als ze allemaal dingen MOETEN doen, dan denk ik echt, dat verhoogt de stress. En ook, papa betaalt ervoor, dan moet er nu wel een cijfer komen. Dat is wel zo.
PERSPECTIEVEN VAN LERAREN OP DE INVLOED VAN SCHADUWONDERWIJS OP HET REGULIER ONDERWIJS 53
I C: Hoe beïnvloeden de veranderingen in het gedrag en de kennis van de leerlingen door deelname aan schaduwonderwijs uw pedagogisch-didactisch handelen in de klas?
Variabele Code Voorbeeldcitaat
1: Leer- klimaat Werkt bevorderend (14) PO: 5 VO: 9 - eigen aanbod: 10
PO: Dat gaf heel veel ruimte. Ik kon mij meer richten op één niveau. Dat gaf mij veel meer ruimte, dat is veel makkelijker.
VO: over de schoolexamentrainingen in vwo 6: Omdat we merken dat vooral de vwo-leerling daar te makkelijk over denkt. […] Het voordeel is wel dat weinig leerlingen van ons eigenlijk
examentrainingen in Leiden gaan doen, voor biologie.
Geen invloed / ? (4)
PO: 3 VO: 1
PO: Ik hoorde laatst toevallig dat een leerling van mij naar bijles moest. I: dat is niet bij jou bekend? R: nee.
Werkt beperkend (0) - 2: Uitleg Werkt bevorderend (2)
PO: 2 VO: 0
- eigen aanbod: 1
PO: Die taal [van eigen hulpaanbod] gebruiken we in de klas ook. […] Het is eigenlijk heel effectief, want je dubbelt het eigenlijk.
Geen invloed / ? (11)
PO: 4 VO: 7
- eigen aanbod: 3
VO: De examentraining die ik geef, die is afkomstig van een training van Leiden. […] Dus dan moet er wel een hoop overlap zijn.
Werkt beperkend (6)
PO: 5 VO: 1
- eigen aanbod: 2
PO: Kinderen krijgen van twee kanten dezelfde informatie, maar op twee verschillende manieren. Dat lijkt mij voor kinderen wel eens heel lastig, zeker die kinderen met dyslexie of die taalzwak zijn. 3: Structuur van de les Werkt bevorderend (7) PO: 3 VO: 4
- eigen aanbod: 2 (PO)
VO: Gedragsproblemen verminderen. Dat vind ik wel, vooral in klas 2. Vooral het drukke, omdat je dan niet bij de les bent, niet weet wat je doet. Ze laten zichzelf minder afleiden, dus dat vind ik een belangrijk voordeel.
Geen invloed / ? (5)
PO: 4 VO: 1
VO: Ik zal niet zeggen dat dat meer invloed heeft dan al de mensen die de concentratie en motivatie van de klas beïnvloeden. Er is altijd al een groepje die dat beïnvloedt en dat zijn waarschijnlijk ook de mensen die bijles hebben.
Werkt beperkend (4)
PO: 1 VO: 3
VO: Ze stellen dingen uit om bij het
schaduwonderwijs niet uit hun neus te eten. […] Je kunt het allemaal weer ten positieve draaien, maar het kost wel energie.
PERSPECTIEVEN VAN LERAREN OP DE INVLOED VAN SCHADUWONDERWIJS OP HET REGULIER ONDERWIJS 54