6. Subjectieve ondernemerskenmerken
7.3 Personeel in dienst
7.5.1 Overlevingskans per sector
Startende bedrijven in het bank- en verzekeringswezen, onroerend goed, rechtskundige dien-sten, de chemische industrie en de metaalindustrie hebben de beste kansen om te overleven in de afgelopen 10 jaar (Bangma, 2007). De starter die in de groot- en detailhandel, horeca en transportsector een bedrijf heeft, heeft de kleinste kans om de eerste drie à vier jaren te over-leven. Van de starters die in 2001 in deze sectoren zijn begonnen, heeft minder dan 54% het einde van 2004 overleeft (tabel 7.9).
Tabel 7.9 Overlevingskansen startende bedrijven uit 2001, per sector
Sector 2001 2002 2003 2004 2005 2006 Industrie 94% 82% 72% 65% 60% 56% Bouwnijverheid 93% 79% 68% 61% 56% 53% Groothandel 91% 74% 60% 51% 44% 40% Detailhandel 91% 73% 61% 52% 45% 39% Horeca 89% 74% 61% 52% 46% 41% Autosector 92% 76% 65% 57% 52% 48% Transport 93% 76% 62% 53% 47% 41% Dienstverlening 94% 80% 69% 61% 55% 51% Gemiddeld 93% 78% 66% 58% 53% 48% Bron: EIM en KvK, 2007
Na 5 jaar blijkt dat gemiddeld over alle sectoren ongeveer de helft heeft overleeft. Starters in de industrie, bouwnijverheid en dienstverlening hebben een hogere overlevingskans. Van de starters in de industrie hebben 3,5 jaar na de start, eind 2004, nog 65% een bestaand bedrijf, in de bouwnijverheid en dienstverlening 61%.
Het hierboven geschetste beeld komt ook in 2004 naar voren van de bedrijven die in dat jaar vijf jaar bestaan (tabel 7.10). De hierboven genoemde sectoren met een kans van minder dan 50% om de eerste vijf jaren te overleven, gelden (behalve de sector horeca) ook in 2004. De kansen zijn niet helemaal hetzelfde, maar ook in 2004 blijken de overlevingskansen van de eerste vijf jaar in de industrie (54%) en bouwnijverheid (56%) het hoogst te zijn. Gevolgd door de lagere overlevingskans in de horeca en dienstverlening (50%).
Een start in de industriesector brengt doorgaans hogere investeringen met zich mee. Dit eist een goed doordachte en voorbereide start. Dit kan leiden tot een grotere overlevingskans. In de bouwnijverheid heb je aan persoonlijk vakmanschap genoeg. Er is weinig kapitaal voor nodig en zodoende is de kans groter dat het bedrijf na vijf jaar nog bestaat. In de dienstverle-ning is kennis en kunde het belangrijkste om te overleven en is relatief minder kapitaal nodig.
Tabel 7.10 Overlevingskans na vijf jaar per sector
Sector 2004 Industrie 54% Bouwnijverheid 56% Groothandel 41% Detailhandel 45% Horeca 50% Autosector 44% Transport 47% Dienstverlening 50% Gemiddeld 49%
7.6 Conclusie
De kans op snelle groei wordt sterk groter als de starter voldoende eigen vermogen
heeft en met een teamstart begint.
Het hebben van voldoende eigen vermogen vergroot zelfs zeer sterk de kans op snelle groei. Door relatief meer eigen vermogen te hebben, is het mogelijk om ook meer vreemd vermogen aan te kunnen trekken. Hoe groter het eigen vermogen, des te meer krediet een bank wil ver-strekken. Op die manier wordt het startkapitaal van de ondernemer groter en kan een bedrijf grootschaliger gestart worden door eerder en grotere investeringen te kunnen doen. Dit leidt ertoe dat het bedrijf snel in omzet kan groeien.
Door met meerdere eigenaren een bedrijf te beginnen, zijn meer bronnen aanwezig om groot-schaliger te kunnen starten. Er is bijvoorbeeld meer eigen vermogen en een groter netwerk. Mits de ondernemers in een teamstart complementair aan elkaar zijn, kunnen ze elkaar aan-vullen door de diverse kennis, kwaliteiten en vaardigheden die ze beschikken.
Ook neemt de kans op snelle groei sterk toe als de starter binnen een jaar al
perso-neel aanneemt.
Om een snelle groeier te worden, is het noodzakelijk tijdig en voldoende personeel aan te trekken. De ondernemer kan niet al te lang het bedrijf alleen blijven runnen, omdat het de groei vertraagd. Is binnen een jaar na de start nog geen personeel aangetrokken, dan neemt de kans op snelle groei aanzienlijk af. De ondernemer zal dan nog binnen twee jaar tijd, vijf me-dewerkers aan moeten trekken om alsnog binnen drie jaar na de start een snelle groeier te worden. Dit brengt het risico met zich mee dat in die twee jaren het bedrijf kapot gaat door te snelle groei.
De overlevingskans wordt sterk groter als de ondernemer met voldoende eigen
ver-mogen en groter indien met meerdere eigenaren wordt gestart.
Deze ondernemingskenmerken hebben een positieve invloed om dezelfde redenen als even-eens is beschreven bij snelle groei.
Daarnaast neemt de overlevingskans ook toe als in de sectoren bouw of industrie een
bedrijf wordt gestart.
Zowel de ondernemingen in de bouw als de industrie hebben gemiddeld een grotere overle-vingskans dan bedrijven in andere sectoren.
De kans op falen neemt sterk toe als in de sectoren horeca, transport, communicatie,
groot- en detailhandel word begonnen.
Ondernemingen in deze sectoren hebben gemiddeld een hogere kans op falen dan andere sec-toren.
Tabel 7.11 Invloed per ondernemerskenmerk op de kans van overleving en snelle groei
Ondernemingskenmerken Overleven Snelle groei
Startkapitaal (grote omvang):
- Voldoende eigen vermogen ++ +++
Teamstart: + ++
Personeel in dienst:
- Binnen een jaar na de start 0 ++
Rechtsvorm: 0 0 Sectoren: - Industrie - Bouw - Zakelijke dienstverlening - Persoonlijke dienstverlening - Autosector - Horeca - Transport en communicatie - Groothandel, detailhandel ++ ++ 0 0 0 -- -- -- nb nb nb nb nb nb nb nb Invloed op kans op overleving en snelle groei:
+++ = zeer sterk vergrote kans - = vergrote kans op falen 0 = geen invloed ++ = sterk vergrote kans -- = sterk vergrote kans op falen nb = invloed niet bekend + = vergrote kans
Trends & ontwikkelingen
Het aandeel starters dat met meer dan €50.000 aan startkapitaal begint is gestegen. Het aandeel (54%) dat met maximaal €10.000 begint, is gelijk gebleven.
In 2000 begon ongeveer 2/3 deel van de ondernemers met een eenmanszaak. Dit aandeel is gestegen tot ¾ deel van de starters in 2006.