Leeftijd 2002 2003 2004 2005 2006 < 20 jaar 3% 2% 2% 2% 2% 20-24 jaar 12% 11% 11% 11% 11% 25-29 jaar 16% 15% 15% 15% 15% 30-34 jaar 20% 20% 19% 18% 17% 35-39 jaar 18% 18% 18% 18% 18% 40-44 jaar 12% 13% 14% 14% 15% 45-49 jaar 8% 9% 9% 10% 10% 50-54 jaar 5% 6% 6% 6% 6% 55-59 jaar 4% 4% 4% 4% 4% ≥ 60 jaar 2% 2% 2% 2% 2% Bron: KvK startersprofielen 2002 t/m 2006
Tabel B3.2 Geslacht per leeftijdsgroep in %, starters uit de periode 1998-2000
Leeftijd Mannen Vrouwen Totaal
< 45 jaar 60,0% 40,0% 100,0% ≥ 45 jaar 75,8% 24,2% 100,0% Gemiddeld 66,0% 34,0% 100,0%
Bron: Bruins, 2004
Tabel B3.3 Opleidingsniveau per leeftijdsgroep in %, starters uit periode 1998-2000
Leeftijd LO/LBO MAVO MBO HAVO/VWO HBO Universiteit Totaal
< 45 jaar 17% 11% 28% 8% 24% 12% 100%
≥ 45 jaar 17% 6% 13% 9% 32% 23% 100%
Gemiddeld 17% 10% 24% 8% 26% 15% 100%
Bron: Bruins, 2004
Tabel B3.4 Sector per leeftijdsgroep in %, starters uit periode 1998-2000
Leeftijd Industrie Bouw Handel
Horeca, reparatie, vervoer Financiele en zakelijke dienst-verlening Overige dienst- verlening < 45 jaar 3% 17% 15% 7% 36% 22% ≥ 45 jaar 2% 11% 13% 7% 47% 20% Gemiddeld 3% 16% 14% 7% 38% 22% Bron: Bruins, 2004
Tabel B3.5 Inzet in uren per week per leeftijdsgroep in %,starters uit de periode 1998-2000 en jaar 2003
Leeftijd starters uit 1998-2000 Parttime, < 20 uur 20- < 40 uurParttime, Fulltime, ≥ 40 uur Totaal
< 45 jaar 34% 23% 43% 100%
≥ 45 jaar 41% 26% 33% 100%
Gemiddeld 35% 23% 42% 100%
Leeftijd starters uit 2003 Parttime, < 20 uur 20- < 40 uurParttime, Fulltime, ≥ 40 uur Totaal
< 45 jaar 17% 27% 56% 100%
≥ 45 jaar 27% 29% 44% 100%
Gemiddeld 20% 27% 53% 100%
Tabel B3.6 Startkapitaal per leeftijdsgroep in %, starters uit periode 1998-2000 Leeftijd <€4.500 €11.500 €4.500- €11.500- €22.500 €22.500- €45.000 ≥ €45.000 Totaal < 45 jaar 44% 19% 14% 13% 10% 100% ≥ 45 jaar 40% 22% 22% 8% 8% 100% Gemiddeld 43% 20% 16% 11% 10% 100% Bron: Bruins, 2004
Tabel B3.7 Financiering per leeftijdsgroep in %, starters uit periode 1998-2000
Leeftijd Alleen eigen vermogen Alleen vreemdvermogen Eigen én vreemd vermogen Totaal
< 45 jaar 66% 13% 21% 100%
≥ 45 jaar 77% 8% 15% 100%
Gemiddeld 69% 12% 19% 100%
Bijlage 4. Interviewschema
Dit is het interviewschema met vragen die aan snel groeiende ondernemers word gesteld. Het betreffen vragen over de ondernemer- en ondernemingskenmerken die de startsituatie van de bedrijven van de succesvolle ondernemers schetsen. Aan de hand van eerder gedane onder-zoeken over starters is deze lijst van vragen opgesteld. De starterskenmerken worden aan de hand van deze vragen onder snel groeiende ondernemers getoetst.
Persoonsgegevens: Bedrijfsgegevens:
- Geslacht - Naam
- Leeftijd - Datum van oprichting
- Opleiding - Hoofdactiviteit
- (Herstarter) - Aantal werknemers
- Vestigingsplaats(en) - Rechtsvorm
- (Meerdere eigenaren) 1. Starterskenmerken
- Welke ondernemerskenmerken, kenmerken van u als persoon, zijn belangrijk geweest voor het bereiken van uw succesvolle onderneming?
- Welke ondernemingskenmerken hebben invloed gehad? - Waarom deze kenmerken, kunt u dit toelichten?
2. Ondernemerskenmerken
Er volgen nu enkele vragen over ondernemerskenmerken. Deze zeggen iets over de achter-grond en de motivatie van de starter bij de start van het bedrijf.
2.1 Startmotivatie
- Wat was voor u de reden, of meerdere redenen, om een bedrijf te starten? - Waarom heeft u gekozen om een bedrijf in deze branche/sector te beginnen? - Is de motivatie belangrijk voor het behalen van snelle groei? Waarom? 2.2 Branche-ervaring
- Had u voordat u met het bedrijf startte, ervaring in de branche. Op welke manier? - Zo ja, hebben deze ervaringen invloed gehad op uw ondernemerschap en hoe? 2.3 Netwerk
- Had u voordat u begon met het bedrijf een netwerk, contacten met mensen die invloed heb ben gehad op het succes van uw bedrijf? (bijvoorbeeld potentiële klanten, leveranciers, ondernemers in dezelfde branche)
- Is dit belangrijk voor het succes hebben in ondernemerschap?
- Blijft u door middel van netwerken op de hoogte van de ontwikkelingen in de branche waar in u opereert?
- Is dit belangrijk voor het ondernemerschap? 2.4 Ondernemerservaring
- Had u voordat u met dit bedrijf begon al eerder een bedrijf gestart?
- Zo ja, heeft dit invloed gehad op het succes van uw huidige onderneming en hoe?
2.5 Groeidoelstellingen
- Zijn er groeidoelstellingen bij de start van het bedrijf opgesteld, zo ja welke?
- Zijn er ook doelstellingen betreffende groei in omzet en personeelsbestand opgesteld? - Waarom wel of niet. Heeft dit effect gehad op uw ondernemerschap en de snelle groei? 2.6 Parttime/fulltime ondernemerschap
- Hoeveel uren was u per week in het bedrijf werkzaam voor de start (prestartfase) en na de start?
- Is het aantal uren dat u werkzaam bent in het bedrijf toegenomen of afgenomen in de periode vanaf de start tot op dit moment? Indien toegenomen of afgenomen, met hoeveel uren en waarom?
- Is het aantal uren dat u werkt in het bedrijf noodzakelijk voor succes in ondernemerschap? 3. Bedrijfskenmerken
Er volgen nu enkele vragen over ondernemingskenmerken. Deze zeggen iets over de bedrijfs-situatie bij de start.
3.1 Startkapitaal/ Financiering
- Hoe groot was de omvang van uw startkapitaal bij de start van het bedrijf?
- Om het startkapitaal bijeen te krijgen, heeft u hiervoor voldoende vreemd vermogen kunnen krijgen indien dat nodig was?
- Was het eenvoudig of moeilijk om vreemd vermogen aan te trekken, en waarom? - Wat heeft u moeten doen om vreemd vermogen aan te kunnen trekken?
- Hoe belangrijk is de omvang van het startkapitaal voor het succes van het bedrijf? 3.2 Teamstart
- Bent u alleen met het bedrijf gestart of met meerdere personen? - Indien met meerdere personen, waarom een teamstart?
- Indien een teamstart, heeft dit invloed gehad op de omvang van het startkapitaal, netwerk en ervaringen? Kortom, is het belangrijk geweest voor het succes?
3.3 Personeel in dienst
- Had u tijdens of kort na de start personeel in dienst? Zo ja, hoeveel en wat was het doel om te starten met personeel in dienst?
- Indien personeel in dienst bij de start, wat viel mee en/of tegen om met personeel te starten en waarom?
- Heeft het aannemen van personeel bij de start of kort na de start, invloed gehad op de groei van uw onderneming?
3.4 Rechtsvorm
- Waarom heeft u gekozen voor de rechtsvorm waarmee het bedrijf is gestart? 4. Tot slot
- Heeft u zelf nog een kenmerk die toegevoegd kan worden aan de lijst met starterskenmerken die tot nu toe aan bod zijn gekomen? Zo ja, waarom?