Deel 4. Data en resultaten
3. Ondersteuning
3.1 Ondersteuning door de pleegzorgdienst
Pleegzorg ondersteunt de bevraagde pleegzorgers o.a. met volgende zaken:
- voorbereiding
- vormingen en gespreksavonden
- financieel
3.1.1 V
OORBEREIDING OP PLEEGZORGVoordat gezinnen van start gaan met pleegzorg worden ze door de pleegzorgdienst voorbereid. Dit gebeurt onder andere aan de hand van infosessies, voorbereidende gesprekken en bezoeken bij het toekomstig pleegkind. Sommige pleegzorgers kregen een uitgebreide voorbereiding. Zij vertellen hierover het volgende:
Dat was een vorming van ongeveer drie maanden. We moesten dan samenkomen met andere pleegzorgers. Er werden ons toen casussen voorgelegd en er werd ons uitgelegd hoe we daar mee konden omgaan. Er waren ook persoonlijke gesprekken om uw netwerk en persoonlijke levensgeschiedenis in kaart te brengen. Dat was bijna elke week, gedurende drie maanden. (...) Ja, je kan nooit volledig zijn en je op alles voorzien hé… De nadruk lag vooral op de verschillende soorten pleegzorg. Die werden dan allemaal uitgelegd, zodat later met de pleegzorgbegeleider kon gezien worden welke vorm het best paste. Dat was vooral een voorbereiding daarop. Ik vond dat wel een goede vorming.
(participant 2)
We hebben eerst een goede uitleg gekregen van pleegzorg. We mochten hem ook bezoeken. Hij was toen een maand of 4. Al heel rap gingen we wekelijks naar hem. Intussen liep de procedure. Er was een psychologisch onderzoek, we moesten ook vertellen waarom we dit wouden doen, … Dat heeft toch een 4 maand in beslag genomen.
(participant 6)
Destijds moesten wij een cursus volgen om pleegouder te mogen worden. Met rollenspellen en oefeningen en heel veel gesprekken. Dat is nu allemaal niet meer. Toen kwam er ook een ervaren pleegouder mee naar de gesprekken, samen met twee begeleiders. Ons leven werd toen echt op de rooster gelegd. Wij hebben echt moeten vechten om het te mogen doen.
(participant 8)
Ja, dat waren 7 of 9 sessies. Dat was wel uitgebreid. Ik had daar zelf ook al over nagedacht. Ik had het veel zwaarder verwacht.
(participant 9)
De opleiding die ik van pleegzorg kreeg voor ik eraan begon was wel zeer nuttig. Dat hielp me echt om het gedrag van mijn pleegkinderen beter te begrijpen, ook als ze zich super voorbeeldig gedroegen.
(participant 10)
Andere pleegzorgers rolden eerder in deze pleegplaatsing vanuit hun netwerk of een crisisplaatsing. Zij werden minder intensief voorbereid op de plaatsing.
Toen we crisisopvang deden werd er gewoon gekeken waar er op dat moment plaats was. Dat moest rap gaan. (...) Als je gebeld wordt voor crisisopvang heb je tijd tot het einde van het telefoongesprek om te kiezen of je het ziet zitten of niet. (...). Als het om een plaatsing binnen perspectiefbiedende pleegzorg gaat, dan heb je ruimte om na te denken. Er is een kennismakingsgesprek, en dan nog eens…
(participant 1)
Wij hebben geen screening gehad doordat we konden aantonen dat hij hier al zo lang was. Bijzondere Jeugdzorg kwam ook regelmatig op bezoek en hierdoor hebben we de eerste fasen van de pleegzorgdienst overgeslagen.
(participant 3)
Er waren verschillende gesprekken, maar een echte screening niet. Toen was dat ook niet zo sterk uitgebouwd als nu denk ik.
(participant 5)
Een echte screening hebben we niet doorlopen… (...) Eigenlijk zijn wij daar gewoon ingesmeten. Veel voorbereiding was er niet, maar ja we deden dat al jaren. Dus we zaten er al in hé.
(participant 7)
3.1.2 V
ORMINGEN EN GESPREKSAVONDENNaast de voorbereiding werd ook gepolst naar eventuele vormingen die de pleegzorgers volgden. Sommige pleegzorgers volgden reeds vormingen, georganiseerd door pleegzorg of vormingen waar pleegzorg naar doorverwees.
Vroeger, toen ik aan de kust woonde, heb ik wel zo’n vormingen meegedaan. Dat ging toen over autisme, opvoeden, … Dat werd door pleegzorg West-Vlaanderen georganiseerd.
(participant 5)
Ik ga naar gespreksavonden en infoavonden rond autisme, want dat is allemaal heel nieuw voor mij.
Meestal krijg ik via thuisbegeleiding, pleegzorg en handicap en gezin uitnodigingen voor infoavonden.
Als ik vind dat het nuttig lijkt, dan ga ik daarnaartoe. (...) Eén of twee keer per jaar zijn er praatcafés.
Dan kan je tegen elkaar ook zeggen waarmee je zit. Andere pleegouders kunnen je op moeilijke momenten dan ook wel goede tips geven. Daar zijn ook altijd begeleiders aanwezig, maar je kan vrijuit met elkaar praten.
(participant 10)
Ja, door de vroegere pleegzorgdienst werden veel vormingen georganiseerd. We konden toen naar de gespreksavond gaan. Dat was heel interessant. (...) Uit ons zelf hebben wel al andere vormingen gevolgd bij andere organisaties. Bijvoorbeeld over ‘Hoe maak ik mijn kind weerbaarder?’, autisme, …(...) Die gingen over straffen en belonen, hoe je omgaat met jouw kind, …
(participant 11)
3.1.3 F
INANCIËLE ONDERSTEUNINGUit de vragenlijst bleek dat zes pleeggezinnen extra financiële ondersteuning ontvingen omwille van de beperking van hun pleegkind. Vijf gezinnen kregen geen extra vergoeding (Figuur 12). Op twee gezinnen na vinden alle gezinnen deze financiële ondersteuning voldoende (Figuur 13). De andere twee gezinnen vinden de financiële ondersteuning te weinig. Los hiervan gaven 4 gezinnen aan dat voor hen niet steeds duidelijk is welke kosten door pleegzorg kunnen worden vergoed.
Figuur 12 Financiële ondersteuning
Figuur 13 Tevredenheid financiële ondersteuning
Daarnaast werd de pleegzorgers ook tijdens het interview gevraagd welke financiële ondersteuning zij krijgen vanuit pleegzorg. Wanneer zij een extra financiële ondersteuning krijgen gaat het om verhoogd kindergeld of de mogelijkheid om bijzondere kosten aan te geven. Verder krijgen de pleegzorgers ook financiële ondersteuning vanuit andere instanties (vb.: VAPH, mutualiteit, …). Deze extra vergoedingen komen hoofdzakelijk voort uit kosten die zij maken in het kader van de beperking van hun pleegkind (vb.: medische kosten, verzorging, …).
Eens je een nummer hebt bij het VAPH en FOD gaat dat allemaal vrij vlot. Voor zijn rolwagen, sta-apparaat, spalken, strekkers, … hebben we ondersteuning gekregen. Wij hoeven daar niet veel voor te doen. De kosten van een rolstoel gaan normaal eerst naar de mutualiteit. Als zij niet tussenkomen kunnen we naar het VAPH gaan.
(participant 3)
Sommige zaken kunnen we als bijzondere kost ingeven. Dat zijn dan vooral zaken die niet door de mutualiteit worden terugbetaald. Verder krijgen wij gewoon de pleegzorgvergoeding, het kindergeld en het verhoogd kindergeld. Maar de kosten vallen eigenlijk wel mee. Dat is niet onze grootste bekommernis, want uiteindelijk doe je dat in het belang van het kind.
(participant 4)
Ik krijg de vaste pleegzorgvergoeding en daarbovenop krijg ik 1/3 kinderbijslag. De overige 2/3 gaat naar de instelling, omdat het een combinatieregeling is. (...) Mijn pleegzorgvergoeding ligt sinds kort ook iets hoger dacht ik, door de zwaarte van mijn pleegdochter haar beperking. Daarnaast kan Ik ook bijzondere kosten inbrengen. (...) Het was de pleegzorgbegeleider die me hiervan op de hoogte bracht. Ik kan medicatie, haar bril, luiers, … ingeven als bijzondere kost.
(participant 5)
Wij krijgen een pleegzorgvergoeding. We zouden extra kunnen vragen, maar daar houden we ons niet mee bezig. We wisten niet dat we hiervoor iets zouden krijgen, dus we zetten een deel van deze vergoeding op de spaarboek van onze pleegkinderen.
(participant 6)
Voordien kregen wij onze vergoeding en moesten alle extra kosten worden aangevraagd. Nu krijgen we onze vergoeding en verhoogd kindergeld, waarmee de meeste extra kosten wel worden gedekt. Onze zoon heeft ook een erkenning bij het VAPH, dus daar krijgen we ook extra ondersteuning van.
(participant 8)
De gewone pleegzorgvergoeding denk ik. En het kindergeld gaat naar de voorziening. Maar eigenlijk had ik er in het begin niet bij stilgestaan dat ik een vergoeding zou krijgen als pleegzorger. Daarvoor doe je het toch niet? Voor je eigen kinderen krijg je toch ook geen extra vergoeding?
(participant 9)
Bij crisispleegzorg krijg je een vergoeding voor de kinderen die bij jou verblijven, op het moment dat ze bij jou zijn. Dat is zo een 20 euro per kind per dag. (...) Ik krijg ook een extra vergoeding voor bijzondere uitgaven, tussenkomsten voor bepaalde zaken, … Mijn pleegzoon krijgt nu hypotherapie en ook tennis, om zijn motoriek te verbeteren. (…) Daar komt pleegzorg ook tussen, maar tot een maximumbedrag.
(participant 10)