4. BTW, INFORMATIETECHNOLOGIE EN NIEUWE TECHNOLOGIEËN
4.2. Mini-éénloketsysteem
Het mini-éénloketsysteem (MOSS) voor de btw is een facultatieve regeling die belastingplichtigen de mogelijkheid biedt de btw in slechts één EU-lidstaat aan te geven in plaats van in meerdere EU-lidstaten. Het systeem is van toepassing op grensoverschrijdende telecommunicatie-, televisie- en radio-omroepdiensten en digitale diensten die worden verleend aan niet-belastingplichtigen. Het MOSS18 biedt exploitanten van deze diensten de mogelijkheid hun btw-aangiften in te dienen en de aan verschillende EU-lidstaten (lidstaten van verbruik) verschuldigde btw te betalen via een onlinesysteem in een van de EU-lidstaten (lidstaat van identificatie).
17 Speciaal verslag nr. 12/2019 van de Europese Rekenkamer https://op.europa.eu/webpub/eca/special-reports/e-commerce-12-2019/nl In een voortdurende inspanning om de btw te moderniseren voor grensoverschrijdende elektronische handel is het mini-éénloketsysteem per 1 juli 2021 uitgebreid tot alle grensoverschrijdende transacties. Hiermee wordt voortgebouwd op de succesvolle invoering van één enkele btw-aangifte voor digitale B2C-diensten in 2015, ook wel de MOSS-aangifte genoemd.
18 In de EU gevestigde bedrijven die voor het MOSS-onlineplatform kiezen, moeten zich registreren in het land waar zij zijn gevestigd of 6
8 Nee(DE, EE, ES, FI, FR, HR, MT, NL, PL, 14
PT, RO, SE, SI, UK)
Alleen schattingen(BE, CY, CZ, HU, IE, LT, LU, SK)
Ja(AT, BG, DK, EL, IT, LV)
Afbeelding 18: Totaalbedragen van het MOSS voor 2019 (Unieregeling en niet-Unieregeling) in de EU-lidstaten
a. Lidstaat van verbruik b. Lidstaat van identificatie
Noot: waarden in miljoen EUR
Bron: Europese Commissie (2021) — Monitoring van het mini-éénloketsysteem
De invoering van het MOSS-systeem in 2015 was een succes. Vanwege de verschillen tussen de lidstaat van identificatie en de lidstaten van verbruik is een hoge mate van vertrouwen tussen alle betrokkenen van essentieel belang voor de werking van het systeem. Dit vertrouwen is gebaseerd op de zorgvuldigheid van de lidstaten, met name in hun communicatie (bij voorkeur via een specifiek kanaal) met bedrijven die van de regeling gebruikmaken, in het registratieproces (controles van handelaren voordat zij zich voor het MOSS19 registreren) en bij controles (die kunnen leiden tot uitschrijving, bijvoorbeeld van inactieve belastingplichtigen).
Afbeelding 19: MOSS — btw-registratiecontroles
Vraag 2.4: ”Welk soort registratiecontroles voor MOSS-doeleinden wordt er in uw land (als lidstaat van identificatie) systematisch uitgevoerd? (meerdere antwoorden mogelijk)”
Bron: Europese Commissie (2019) — Enquête naar de administratie, inning en controle van de btw Afbeelding 20: MOSS — specifieke informatiekanalen
Vraag 4.4: “Dienstverlening aan belastingplichtigen: heeft uw belastingdienst […] een specifiek informatiekanaal?”
Bron: Europese Commissie (2019) — Enquête naar de administratie, inning en controle van de btw
De meeste lidstaten vragen alleen om basisgegevens, zoals contactgegevens (volledige naam, bedrijfs- en postadres van de belastingplichtige enz.), datum van oprichting/registratie, aard van de activiteiten en economische sector. Daarom hebben zij soms slechts een beperkte kennis van in het MOSS geregistreerde bedrijven.
Zeventien lidstaten (België, Bulgarije, Duitsland, Ierland, Griekenland, Spanje, Letland, Luxemburg, Hongarije, 17
2
8
12
17 19 Contactgegevens(alle lidstaten 26
behalve AT en EL)
Datum van oprichting/registratie(BE, BG, CY, DK, EE, FI, FR, HU, IE, IT, LV, MT, NL, PL, PT, RO, SE, SI, SK)
Aard van de activiteiten en/of economische sector(BE, CZ, DE, DK, FI, FR, IE, IT, LT, LU, MT, NL, PL, PT, SE, SI, SK)
Toepasselijke verplichtingen tot aangifte en betaling van btw(AT, BE, CY, EE, ES, FR, HR, IE, LU, MT, PL, SE)
Identiteit van de verbonden entiteiten en de gelieerde partijen van de belastingplichtige(AT, BE, DK, LT, LU, LV, PL, SE)
Onderverdeling van belastingplichtigen (bv. naar omvang)(NL, SE)
Andere voorafgaande controles(BE, BG, DE, EL, ES, FI, HU, IE, LU, LV, MT, PL, RO, SE, SI, SK, UK)
75%
25%
Ja(BG, CY, CZ, DE, DK, EE, EL, ES, FR, HR, HU, IE, IT, LT, LU, LV, MT, PT, RO, SI, SK)
Nee(AT, BE, FI, NL, PL, SE, UK)
eerdere registraties en gebruik van de MOSS-regeling;
vragen over personen die zijn uitgeschreven als gevolg van een wijziging van de lidstaat van identificatie;
zoeken op identificatienummer voor meervoudige registraties (meer dan één lidstaat);
verificatie of de onderneming al dan niet een vaste inrichting in het land heeft;
bankgegevens enz.
Sommige lidstaten (Slovenië, Zweden en het Verenigd Koninkrijk) gaan ook na of er een webpagina is dan wel of er andere middelen voor de distributie van elektronische diensten zijn, of inschrijving in openbare registers van derde landen heeft plaatsgevonden en welk soort levering wordt verricht.
Aanbeveling 14: Zet een specifiek informatiekanaal voor het MOSS op en voer systematisch voorafgaande registratiecontroles ten behoeve van het MOSS uit.
Uit de antwoorden van de lidstaten blijkt dat het aantal in het MOSS geregistreerde bedrijven wat de Unieregeling betreft in de periode 2016-2019 is toegenomen. De relatieve groei van de niet-Unieregeling was groter, aangezien daarin ook het basiseffect van het kleine aantal registraties aan het begin van de geanalyseerde periode tot uitdrukking komt. De laatste tijd lijkt de stijgende trend van het aantal in het MOSS geregistreerde belastingplichtigen te zijn gekeerd, wat zou kunnen wijzen op een snellere uitschrijving van inactieve belastingplichtigen.
Afbeelding 21: MOSS — ontwikkeling van de registraties/uitschrijvingen op EU-niveau (2016-2019) a. Unieregeling
b. Niet-Unieregeling
Bron: Europese Commissie (2020) (2020) — Statistieken over het MOSS
De ontwikkeling op het niveau van de lidstaten ziet er echter anders uit: in sommige landen, zoals Estland en Nederland, was er in de betrokken periode sprake van een aanzienlijke toename, terwijl in andere landen, zoals Duitsland, Ierland, Frankrijk, Polen en Slowakije, het aantal MOSS-registraties afnam.
9 108
Afbeelding 22: Individuele ontwikkeling van de MOSS-registraties in de EU-lidstaten
Noot: In de kolommen worden de MOSS-registraties in 2019 vergeleken met het gemiddelde van de MOSS-registraties in de periode 2016-2019.
Bron: Europese Commissie (2020) (2020) — Statistieken over het MOSS
Uitschrijving uit het MOSS vindt plaats op verzoek van de belastingplichtige of op initiatief van de belastingdienst. Dit laatste geeft een goede indicatie van de inspanningen van de belastingdiensten om de MOSS-databank nauwkeurig te houden. Uit de antwoorden van de lidstaten blijkt dat er op dit gebied slechts beperkte vooruitgang is geboekt, met name tegen het einde van de geanalyseerde periode.
Afbeelding 23: Uitschrijving uit het MOSS
Noot: In de kolommen is het aandeel van de uitschrijvingen in het totale aantal geregistreerde bedrijven weergegeven, gemiddelde van de
periode 2016-2019.
Bron: Europese Commissie (2020) (2020) — Statistieken over het MOSS
De cijfers lopen echter sterk uiteen. In bijna de helft van de lidstaten (Denemarken, Estland, Griekenland, Kroatië, Italië, Litouwen, Polen, Portugal, Roemenië, Slovenië, Slowakije, Finland en Zweden) lijkt er in het geheel geen ambtshalve uitschrijving uit het MOSS plaats te vinden; in de andere lidstaten (met name België, Spanje, Tsjechië, Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk, Cyprus, Ierland en Letland) wordt de MOSS-databank opgeschoond door middel van ambtshalve uitschrijving.
Aanbeveling 15: Versterk de inspanningen om de MOSS-databank nauwkeurig te houden.
Niet alle registraties vertalen zich in controles. Uit een staving van de antwoorden met andere beschikbare interne gegevensbronnen komt duidelijk naar voren dat de lidstaten de in het MOSS geregistreerde belastingplichtigen niet controleren.
-100%
-50%
0%
50%
100%
150%
AT BE BG HR CY CZ DK EE FI FR DE EL HU IE IT LV LT LU MT NL PL PT RO SK SI ES SE UK EU Unieregeling niet-Unieregeling
EU-gemiddelde (op verzoek van belastingplichtige)
EU-gemiddelde (ambtshalve)
0%
10%
20%
30%
40%
50%
AT BE BG CY CZ DE DK EE EL ES FI FR HR HU IE IT LT LU LV MT NL PL PT RO SE SI SK UK Op verzoek van belastingplichtige
Ambtshalve
Afbeelding 24: Aantal btw-controles bij in het MOSS geregistreerde belastingplichtigen in 2019
Bron: Europese Commissie (2020) (2020) — Statistieken over het MOSS
Het aantal controles van in het MOSS geregistreerde belastingplichtigen in de EU-lidstaten is zeer laag: in 2019 in totaal slechts 47 bij zowel de Unieregeling als de niet-Unieregeling als lidstaat van identificatie en lidstaat van verbruik, terwijl de mediaan voor de EU nul is. Dit betekent dat een controle momenteel een uitzondering vormt in een algemene “geen-controle-van-het-MOSS”-realiteit op EU-niveau.
Alleen België (7 controles als lidstaat van identificatie en 4 controles als lidstaat van verbruik op de Unieregeling), Denemarken (14 controles als lidstaat van verbruik op de niet-Unieregeling), Finland (7 controles als lidstaat van identificatie op de niet-Unieregeling) en Spanje (5 controles als lidstaat van verbruik op de Unieregeling) meldden enige activiteit op dit gebied. De overgrote meerderheid van de lidstaten (16/28) heeft in 2019 geen MOSS-controles uitgevoerd. Sommige lidstaten verklaarden dat zij geen cijfer konden verstrekken omdat zij een volledig geïntegreerd systeem voor risicoanalyse en nalevingsbeheer voor alle belastingen toepassen en de MOSS-controles daarom niet afzonderlijk in de nationale statistieken worden vermeld.
Aanbeveling 16: Verbeter de controleactiviteit bij in het MOSS geregistreerde bedrijven.