# Gevraagde toelichting
252 Het is toegevoegd aan de algemene middelen.
253 Middelen worden ingezet binnen het Sociaal Domein.
254 Meegenomen in totaal middelen.
255 Deze extra middelen zijn overwegend gebruikt om het budget voor andere onderwerpen dan schuldhulpverlening/armoede-bestrijding te verhogen.
Het grootste deel van de extra middelen is in de begroting 2019 ingezet als algemeen dekkingsmiddel.
256 De budgetten voor zowel armoede als schulphulpverlening zijn in onze gemeente al fors hoger dan onze wettelijke taken en bevatten al een groot deel lokale ambitie op het gebied van armoede als schulphulpverlening. Een verdere ophoging is nu niet aan de orde.
e. Anders
# Gevraagde toelichting
262 Het budget is voor 3 jaar beschikbaar gesteld ingaande 2018. Besloten is om het budget met 1 jaar op te schuiven, dus naar 2019/2020/2021.
We willen het budget gebruiken voor de inzet op het terugdringen van bewindvoeringskosten.
263 Er worden op dit moment voorstellen voorbereid om hier invulling aan te geven. Dit betreft bijvoorbeeld een monitor armoedebeleid ism het CBS.
264 Het huidige programma Armoede-opgave is onlangs geëvalueerd. Met dit programma is gewerkt aan maatwerk en een nieuwe integrale aanpak voor mensen met financiële problemen. De evaluatie laat zien dat er nog veel te doen is en is daarmee tevens een opmaat naar een nieuwe armoede agenda. Hierin zullen aanpak van schulden, het bereiken van mensen om de juiste ondersteuning te bieden en kinderen in armoede belangrijke thema’s zijn. In 2019 zal uitvoering worden gegeven aan de nieuwe armoede agenda.
265 Het bedrag wordt ingezet om de begroting sluitend te krijgen.
266 Meegenomen bij budgetten totaal sociaal domein.
267 Het beleid is om de volledige algemene uitkering als algemeen dekkingsmiddel te zien. Dat geldt dus ook voor deze extra middelen. Als er een tekort zou zijn op schuldhulpverlening en/of armoedebestrijding, zou dit extra geld wel als dekking kunnen worden gebruikt, maar dat is vooralsnog niet het geval.
268 Het beleid is om de volledige algemene uitkering als algemeen dekkingsmiddel te zien. Dat dus ook voor deze extra middelen.
ALs er een tekort zou zijn op schuldhulpverlening en/of armoedebestrijding, zou dit extra geld wel als dekking kunnen worden gebruikt, maar dat is vooralsnog niet het geval.
269 Het extra budget is toegevoegd aan de budgetten voor armoedebestrijding ter dekking van de kosten bestaand beleid. De afgelopen Jaren werd dit budget meermaals overschreden. Door de budgettoevoeging (en andere maatregelen) moet deze overschrijding worden teruggebracht.
270 Het beleid is om de volledige algemene uitkering als algemeen dekkingsmiddel te zien. Dat geldt dus ook voor deze extra middelen. Als er een tekort zou zijn op schuldhulpverlening en/of armoedebestrijding, zou dit extra geld wel als dekking kunnen worden gebruikt, maar dat is vooralsnog niet het geval.
d. Deze extra middelen zijn overwegend gebruikt om het budget voor andere onderwerpen dan schuldhulpverlening/armoedebestrijding te verhogen
# Gevraagde toelichting
257 Deze incidentele middelen voor Schulden en Armoede kwamen bovenop de structurele middelen uit de decentralisatie-uitke-ring Armoedebestrijding onder kinderen (jaarlijks € 430.000). Het structurele budget wordt volledig ingezet ten behoeve van armoedebestrijding en versterking van schuldhulpverlening. Voorbeelden van onderwerpen zijn:
• De inzet van een armoederegisseur, die mensen in armoede weet te bereiken en de verbindende schakel vormt met belangrijke partijen zoals het Werkplein;
• De bestaande minimaregelingen continueren (zoals schuldhulpverlening, collectieve zorgverzekering, en bijzondere bijstand tot 120% van de bijstandsnorm), zodat mensen wel kunnen blijven meedoen in de samenleving en niet in een isolement terecht komen;
• Armoede onder kinderen wordt bestreden door de inzet van het Kindpakket. Dit doen we samen met onze partners (Stichting Paul [sport], Stichting Leergeld [onderwijs, welzijn en zorg], en het Jeugd Cultuurfonds Brabant [cultuur]).
• Doorontwikkeling van het integraal armoedebeleid. Inzet daarbij is dat de doorontwikkeling is gericht op vroegsignalering en op de inzet van maatschappelijke participatie bij volwassenen;
• De kwijtscheldingsnorm, die inhoudt dat 100% van de afvalstoffenheffing en rioolheffing wordt kwijtgescholden, wordt uitgevoerd;
• Door middel van schoolprojecten krijgen jongeren in het voortgezet en middelbaar beroepsonderwijs les over hoe om te gaan met geld.
De structurele middelen zijn toereikend voor de doelstellingen hieromtrent. Voor de incidentele middelen zijn geen plannen, waardoor Roosendaal heeft besloten om deze middelen in te zetten als algemeen dekkingsmiddel.
258 De extra middelen worden ingezet voor minimabeleid is de breedste zin.
259 Middelen zijn ingezet voor jeugdhulp. Deze lasten blijken hoger dan geraamd. Ingezet wordt ook op preventie. Momenteel ligt er een voorstel voor een pilot vroegsignalering schulden. Hiervoor moeten nog wel middelen beschikbaar worden gesteld aangezien deze niet in de begroting 2019 zijn opgenomen.
260 Voornamelijk voor Jeugdzorg begroot.
261 De gemeenten Schiermonnikoog zet al in op schuldhulpverlening-armoedebeleid. De extra middelen uit de meicirculaire zijn gebruikt ter dekking van extra kosten in de jeugdzorg (PGB’s).
Noot: in het geval van Schiermonnikoog ging het overigens maar om ze beperkte extra middelen: € 1.200.
e. Anders
# Gevraagde toelichting
271 Los van de (verwachte) extra middelen is het gemeentelijke armoedebeleid in 2017 al geïntensiveerd. De dekking hiervoor kwam uit algemene middelen. De mutatie in de meicirculaire m.b.t. dit onderwerp is in de algemene middelen verwerkt.
272 Deze middelen zijn toegevoegd aan het financieel kader Sociaal domein. Daarbinnen wordt op basis van beleid de budgetten bepaald. Zo wordt bijvoorbeeld de inzet voor een budgetcoach sinds 2018 gecontinueerd.
273 De middelen zijn nog niet toegekend, maar bij zullen naar alle waarschijnlijkheid op basis van een onderbouwd advies/plan alsnog beschikbaar worden gesteld.
274 Deze middelen zijn toegevoegd aan het financieel kader Sociaal domein. Daarbinnen wordt op basis van beleid de budgetten bepaald. Zo wordt bijvoorbeeld de inzet voor een budgetcoach sinds 2018 gecontinueerd.
275 Deze middelen zijn toegevoegd aan het financieel kader Sociaal domein. Daarbinnen wordt op basis van beleid de budgetten bepaald. Zo wordt bijvoorbeeld de inzet voor een budgetcoach sinds 2018 gecontinueerd.
276 Conform de werkwijze in de gemeente waarbij de raad actief betrokken wil worden bij de inzet van deze middelen, moet nog via een apart raadsvoorstel budget aangevraagd worden, waar ingegaan wordt op de concrete invulling.
277 Niet van toepassing.
278 Is nog niet bestemd.
279 De extra middelen zijn toegevoegd aan de algemene middelen omdat de gemeente de budgetten minimabeleid, waaronder armoedebestrijding al in 2017 structureel fors verhoogd heeft.
280 Deze gelden zijn (nog) niet in de (meerjaren)begroting 2019 opgenomen. In 2019 wordt nieuw beleid opgesteld waarin wordt vastgesteld hoe de middelen specifiek gaan worden ingezet. Wij denken hierbij aan het voorkomen van de ‘armoedeval’ en vroegsignalering bij schuldenproblematiek. Armoede bij huishoudens met kinderen wordt tegengegaan met behulp van de
‘Klijnsmagelden’.
281 De gemeente Ommen heeft het budget voor 2018 via de 2e bestuursrapportage overgeheveld naar 2019 met de bedoeling deze middelen (2018 en 2019) in te zetten voor:
• Het project Vroegsignalering: dit project is gericht op het vroegtijdig signaleren van betalingsachterstanden en het voor-komen van schulden. De partners die hierin participeren zijn: de woningcorporaties, het waterbedrijf Vitens, Zorgverzekeraar Zilveren Kruis en de gemeenten Ommen en Hardenberg;
• Het onderzoeken en zo mogelijk uitvoering geven aan een motie van de gemeenteraad om de referteperiode van 60 maanden naar 36 maanden om in aanmerking te komen voor de individuele inkomenstoeslag, te verlagen.
282 De gemeente Hardenberg heeft het budget voor 2018 via de 2e bestuursrapportage overgeheveld naar 2019 met de bedoeling deze middelen (2018 en 2019) in te zetten voor:
• Het project Vroegsignalering: dit project is gericht op het vroegtijdig signaleren van betalingsachterstanden en het voor-komen van schulden. De partners die hierin participeren zijn: de woningcorporaties, het waterbedrijf Vitens, Zorgverzekeraar Zilveren Kruis en de gemeenten Ommen en Hardenberg.
283 In de begroting 2019 is de budgetverhoging die in de begroting 2018 is opgenomen gehandhaafd. In de begroting 2018 is het budget verhoogd met € 73.457 voor bijzondere bijstand. Via de decembercirculaire 2016 was structureel €71.708 beschikbaar gesteld voor de bestrijding van armoede onder kinderen. Bij de meicirculaire 2017 was dit bedrag vanaf 2018 verhoogd tot
€73.457. Via de bijzondere bijstand is het geld vervolgens beschikbaar gesteld door middel van een wijziging van de verordening voor het kindpakket en voor een tegemoetkoming voor ouders van kinderen in het middelbaar onderwijs. Daarnaast is voor 2019 budget geraamd voor toename van het gebruik van het jeugdsportfonds.
284 Extra middelen zijn opgegaan in de algemene dekkingsmiddelen, geen specifiek bestedingsdoel aan gekoppeld.
285 Deze gelden worden gebruikt voor een regionaal project vroegsignalering.
286 In de begroting 2018 is geen rekening gehouden met de uitgaven van de decentralisatie-uitkering Schulden en Armoede. Wel is het bedrag als claim opgenomen binnen de Algemene Uitkering. Vervolgens dient het bedrag via een college/raadsvoorstel met een goede onderbouwing vrijgevraagd te worden. Omdat er in 2018 geen aanleiding is geweest om het bedrag in te zetten, zal het bedrag in de Algemene Uitkering blijven zitten en zal het verwerkt worden in het exploitatieresultaat van het boekjaar 2018 of wordt er een voorstel gedaan om het bedrag over te hevelen naar 2019.
287 Wij gaan dit geld inzetten voor de vroegsignalering van huurschulden.
288 Ter algemene dekking van de begroting.
289 De zogenaamde Klijnsma-gelden zijn voor 2019 niet in onze begroting geoormerkt in afwachting van herformulering van het bestaande armoedebeleid (inclusief schuldhulpverlening).
290 Deze middelen staan nog gereserveerd in de begroting en wachten op beleid.
291 Aangezien vanuit het Coalitieakkoord 2018-2022 reeds middelen zijn vrijgemaakt voor versterking schuldhulpverlening en kinderarmoedebestrijding, zijn de extra middelen (ruim € 14.000 structureel ingaande 2019) vanuit de meicircualire 2018 niet meer gereserveerd voor dit doel.
e. Anders
# Gevraagde toelichting
292 Voor maatregelen ter bestrijding van armoede bij kinderen.
293 De extra middelen zullen via de najaarsnota (nog niet vastgesteld) opgenomen worden in de begroting. De precieze inzet van deze gelden moet nog nader bepaald worden.
294 De middelen zijn ingezet ter dekking van de begrotingssaldi 2019 en 2020 en daarmee onder andere op de tekorten Jeugd en WMO.
295 De Klijnsmagelden worden in de vorm van een subsidie naar stichting leergeld overgemaakt. Leergeld ondersteund kinderen uit armoede gezinnen (sport, educatie, cultureel etc.).
296 Naar aanleiding van de verhoging van de inkomsten zijn de budgetten niet bijgesteld. Wel is het zo dat in een eerder stadium al is gekeken naar de budgetten voor armoedebestrijding gelet op de noodzaak om op dit onderwerp in te zetten.
297 De extra middelen die in de meicirculaire beschikbaar zijn gesteld, zijn onderdeel van de algemene uitkering en zetten we in als de huidige beschikbaar gestelde budgetten voor gemeentelijk armoede- en schuldenbeleid ontoereikend blijken te zijn.
298 Wij hebben deze middelen gereserveerd en zijn op dit moment aan het bezien hoe we de incidentele middelen gaan inzetten.
We denken aan een breder aanbod binnen schulphulpverlening om meer maatwerk te leveren en preventief te werken.
299 Het beleid op het gebied van schuldhulpverlening wordt momenteel in zijn geheel herzien. Waarbij er naast de dienstverlening op het gebied van schulden, aandacht is voor zowel het preventieve voorliggende veld als de nazorg. Dit zal ongetwijfeld effect hebben op de bestedingen op dit taakgebied. Echter de financiële effecten hiervan zijn vooralsnog onvoldoende concreet om exacte besteding vast te stellen.
300 Antwoord e: Anders, het budget is in 2019 niet verhoogd. Er heeft in 2018 een verhoging op armoedebestrijding plaatsgevonden.
Toelichting antwoord e: In de vraagstelling staat: ‘... overwegend gebruikt in de begroting 2019?’. In de beantwoording is van het jaartal 2019 uitgegaan.
Indien het jaartal in de vraagstelling onjuist is en het jaartal 2018 moet zijn, dan zou als antwoord c zijn gegeven.
Toelichting antwoord c: Het bedrag per persoon voor minimaregelingen is verhoogd en het aantal mensen dat in aanmerking komt voor de minimaregeling is verhoogd. Verder is er bedrag naar Stichting Leergeld gegaan, voor armoedebestrijding onder kinderen. Daarnaast is er een kleiner bedrag uitgetrokken voor schuldhulpverlening, namelijk een initiatief vanuit inwoners om mensen met kleine schulden te helpen. Overwegend is het bedrag gebruikt voor armoedebestrijding.
301 Ter versterking van het gemeentelijke armoede- en schuldenbeleid stelt het kabinet voor 3 jaar (2018 t/m 2020) geld ter beschikking voor het voorkomen van schulden en bestrijding van armoede, in het bijzonder onder kinderen. Hiermee is beoogd om een impuls te kunnen geven aan de verbetering van de toegang tot en de effectiviteit van de gemeentelijke schuldhulpverlening en versterking van de lokale regie van het armoedebeleid. Er zijn afspraken op hoofdlijnen gemaakt met de VNG over de inzet van deze middelen: Daarna zal Roermond de middelen gaan inzetten conform doelstelling die door het rijk is bepaald.
302 De middelen zijn begrotingstechnisch toegevoegd aan de inkomsten gemeentefonds, zonder concrete specifieke allocatie voor dekking van kosten voor andere onderwerpen.
303 Deze middelen zijn ingezet om het tekort op de budgetten voor armoede te dekken.
304 Dit budget is gebruikt om de kosten voor armoedebestrijding te dekken. Van verhogen is geen sprake omdat er reeds een vooruitstrevend armoedebeleid is vastgesteld.
305 Deze middelen zijn wel beschikbaar gesteld voor armoede- en schuldenbeleid, maar er zijn nog geen concrete plannen gemaakt. Deze worden binnenkort verwacht en zullen zich bevinden op het snijvlak van schuldhulpverlening en armoedebe-strijding. Daarna worden inhoud en benodigd budget voorgelegd aan college en raad.
306 Lasten zijn begroot op verwachte uitgaven op basis van een hoog voorzieningenniveau voor armoede. De extra middelen zijn dan ook toegevoegd aan de algemene dekkingsmiddelen.
307 De extra middelen zijn nu niet specifiek ingezet voor schuldhulpverlening en armoedebestrijding. De gemeente Beek heeft reeds enkele jaren een budget opgenomen voor deze zaken. Er was vooralsnog geen behoefte aan extra budget. De extra middelen zijn hiermee in de algemene middelen terecht gekomen.
Antwoordkeuzen Reacties
■ Onze gemeente heeft in de afgelopen jaren de transformatie invulling gegeven en rondt de transfor-matie in 2018 af (het jaar 2018 is financieel het laatste ‘atypische’ jaar); (de rekening van) het jaar 2019 geeft een (eerste) beeld van hoe de decentralisaties financieel structureel uitwerken
18 6%
■ Onze gemeente heeft eind 2019 de transformatie (vrijwel) afgerond; (de rekening van) het jaar 2020 geeft een (eerste) beeld hoe de decentralisaties financieel structureel uitwerken
36 12%
■ Onze gemeente is eind 2019 al een eind op weg met de transformatie en verdere afronding vraagt dan nog 1 tot 2 jaar; vanaf de jaren 2021 of 2022 is er een beeld hoe de decentralisaties financieel structureel uitwerken
177 57%
■ Onze gemeente heeft eind 2019 een start gemaakt maar heeft nog wel een paar jaar nodig voor de transformatie is uitgekristalliseerd; een beeld van hoe de decentralisaties financieel structureel uitwerken is er vanaf 2023 of later
43 14%
■ Anders 33 11%
Totaal 307
Keuze a, b, c, d of e toelichten.
Vraag 4.
Hoe ver is uw gemeente eind 2019 gevorderd met de transformatie om weer een meer stabiele fase/meer structurele situatie in het sociaal domein te krijgen als de plannen van de begroting worden gerealiseerd?
6%
11%
57%
12%
14%
a. Onze gemeente heeft in de afgelopen jaren de transformatie invulling gegeven en rondt de transformatie in 2018 af (het jaar 2018 is financieel het laatste ‘atypische’ jaar); (de rekening van) het jaar 2019 geeft een (eerste) beeld van hoe de decentralisaties financieel structureel uitwerken
# Gevraagde toelichting
1 Met het ingaan van de decentralisaties heeft de gemeente zich gericht te komen tot een stabiele financiële ontwikkeling in het sociaal domein met daarbij aandacht voor de mogelijkheden van een preventieve benadering in processen en het geven van de regiefunctie aan de burger, waar mogelijk. In financiële zin zijn in de begroting 2019 de integratie uitkeringen van de 3 decentralisaties tezamen voldoende kosten dekkend. Qua beleid moet het inrichten van een hogere mate van integraliteit in de zorg-processen afgerond worden. Daarnaast wordt er in 2019 en verder gestreefd naar een hogere mate van digitale ontsluiting van het zorgaanbod.
2 De transformatie was het belangrijkste uitgangspunt en hebben we vanaf de start doorgevoerd. De transformatie is eigenlijk al eerder afgerond. Tot nu toe heeft ieder jaar financieel unieke situaties gekend. Eind 2019 kan het eerste jaar zijn dat regulier is.
Maar let wel: er zitten nog veel onderwerpen aan te komen, waardoor het weer anders wordt. Te denken valt aan de discussie over eerlijke tarieven.
3 Vanaf 2019 geldt begrotingsdiscipline ook voor SD. Er zijn vanaf dan ook geen reserves meer die tekorten opvangen. Vanaf 2019 zijn de contracten allemaal opnieuw aanbesteed. vanaf dan wordt ook dat effect duidelijk en eventuele uitwerking van abonnementstarieven eigen bijdrage op de toename in de zorg.
a. Onze gemeente heeft in de afgelopen jaren de transformatie invulling gegeven en rondt de transformatie in 2018 af (het jaar 2018 is financieel het laatste ‘atypische’ jaar); (de rekening van) het jaar 2019 geeft een (eerste) beeld van hoe de decentralisaties financieel structureel uitwerken
# Gevraagde toelichting
4 Enkele belangrijke voorbeelden van transformatie:
1. Het lokaal organiseren van een integrale toegang. Hierin zijn belangrijke stappen gezet door het vergroten van de expertise van zowel het Centrum Jeugd en Gezin als het Loket Heemstede en het integraal werken in de toegang;
2. De kanteling van de maatwerkvoorzieningen Wet maatschappelijke ondersteuning naar algemene voorzieningen hebben we per 1 januari 2018 ingezet voor begeleiding groep en begeleiding individueel;
3. De ondersteuning hebben we dichter bij de burger georganiseerd door het realiseren van de multifunctionele accommoda-tie Plein1. Hierin komt het aanbod van meerdere aanbieders samen. Daarnaast zal de samenwerking in deze accommodaaccommoda-tie bijdragen aan het realiseren van een meer integraal aanbod (inclusief het welzijnsaanbod).
Als uitdaging zien we de verdere doorontwikkeling voor zowel de integrale toegang, de kanteling naar de algemene voorzieningen als de samenwerking in de multifunctionele accommodatie.
5 De afgelopen jaren is er hard gewerkt om nieuwe taken op het gebied van het sociaal domein in de gemeente Waddinxveen te bundelen en te implementeren. Enkele voorbeelden van de transformatie in Waddinxveen zijn; er is zowel een Sociaal Team als een preventieteam samengesteld. Beide teams stellen de hulpvraag van de inwoner centraal in plaats van de aanvraag.
Daarnaast is er in Waddinxveen gestart met de uitvoering van het meerjarig programma Waddinxveen, dát werkt! met als doel medio 2020 het aantal uitkeringsgerechtigden met de helft te verminderen (peildatum 2017).
6 Toelichting:
Onze gemeente werkt hard aan de transformatie van het sociaal domein, zowel lokaal als regionaal. In combinatie met concrete maatregelen om meer grip te krijgen hopen wij in 2019 en 2020 een omslag te bewerkstelligen. Financieel moet dit voor 2020 tot een tekort van max 4 ton leiden. Ook daarna zijn dus nog maatregelen nodig. Dit alles met de voorlopige aanname dat er geen (structurele) extra inkomsten zullen komen. Hoewel transformatie en maatregelen een langere periode belopen, zullen beleids- en financiële cyclus vermoedelijk per 2021 terug zijn in de fase van regulier onderhoud. Uiteraard mits er geen nieuwe wetgeving (à la het abonnementstarief Wmo) komt waardoor nieuwe bezuinigingen nodig zullen zijn.
gemeente.
Twee voorbeelden van transformatie:
1. De Maatschappelijke Agenda.
Met de komst van nieuwe taken, minder middelen en zelfs financiële tekorten is het nog noodzakelijker om effectiever en efficiënter te werken. Daarom hebben wij alle losse beleidsnota’s vervangen door één integraal beleidskader voor het sociaal domein: de Maatschappelijke Agenda (MAG). Dit kader is voor iedereen leidend: één visie en heldere doelen. De transformatie zit hem hier vooral om op een andere manier te gaan (samen)werken. Per onderwerp (bijvoorbeeld genots-middelen, schuldenvrij Wijk) zullen wij van ‘preventie’ (voorkomen dat mensen in disbalans raken),’ behouden van de balans’ en het ‘herstellen/terugdringen van de onbalans’ een ketensamenwerking opzetten met onze uitvoeringspartners.
De afspraken worden goed vastgelegd (wie doet wat wanneer) in een vorm van contractering. Contractbeheer en contract-management dienen om meer grip te krijgen op de kosten en de kwaliteit van de gemaakte afspraken; dit alles om de doelstellingen uit de MAG te behalen.
2. Grip op het Sociaal Domein.
Met het project Grip zijn tal van transformatiemaatregelen opgesteld om ervoor te zorgen dat we meer grip krijgen op de kosten en de kwaliteit. Dit gaat ons aan als gemeente, maar ook onze samenwerkingspartner Stichting Binding, waar ons sociaal team is ingericht.. De onderdelen beleid, financiën en control, uitvoering, monitoring, contractering, bedrijfsvoering, prestatielevering zijn hier onderdeel van.
7 Met betrekking tot het subdomein Jeugd is in de loop van 2018 alle ambulante jeugdhulp en jeugdhulp met verblijf bij één
7 Met betrekking tot het subdomein Jeugd is in de loop van 2018 alle ambulante jeugdhulp en jeugdhulp met verblijf bij één