DAN WORDT ER NIET GOED GEZORGD VOOR DE KINDEREN THUIS
A.3. Zorg van en door kinderen en jongeren
A.3.3. Kinderen zorgen voor andere kinderen
Kinderen vinden het erg belangrijk dat ze ook kunnen zorgen voor broers, zussen, leeftijdsgenootjes en vrienden.
Vaak worden oudere broers en zussen door de ouders ingeschakeld om te zorgen voor de kleinere kinderen in het gezin.
Maar ook het helpen van vrienden zowel in een school- of vrijetijdscontext wordt veelvuldig vermeld. Doordat ze de context van hun vrienden erg goed begrijpen, hebben ze het gevoel een grote steun te kunnen zijn.
Voor broers en zussen
Oudere kinderen worden thuis vaak ingeschakeld om voor jongere kinderen te zorgen in het gezin wanneer ouders afwezig zijn. Ook geven kinderen vaak aan dat het vertellen van problemen gemakkelijk gaat wanneer ze dat tegen hun broer of zus kunnen doen. Deze begrijpen veel beter de situatie waarin hedendaagse kinderen en jongeren opgroeien.
Zorgen voor de jongsten
Ik heb nog twee zussen, maar het zijn stiefzussen natuurlijk. En die doen mij altijd na. En ze willen altijd Pipi Langkous kijken, en dan moet ik dat altijd opzetten. Ik ben de oudste… en dan zeggen ze 'Ik wil een appel ' en dan moet ik dat allemaal schillen. Want zij willen dat niet met pel en al.
Meisje, 5e leerjaar LO
Ik zorg voor mijn kleine broer, die zit altijd op de playstation en dan moet ik die daar gaan afhalen.
Jongen, 5e leerjaar BLO
Ik moest op mijn zusje passen van 1,5 jaar oud. Ik had de griep, en was de hele week van school. En zij was ook ziek aan het worden, en ze dat dan bij mij thuis.
Jongen, 1e graad TSO
Ik zorg voor mijn kleine broertje. Ge kunt die ook helpen als die een probleem heeft.
Meisje, 2e graad ASO
Bij ons thuis, mijn zuster heeft een kind en ik probeer dan zo goed mogelijk, ja dat dat kind zich goed voelt en echt het beste willen voor zo iemand, want dat is nog klein en zo onschuldig.
Jongen, 2e graad TSO
Zorgen voor elkaar
Bij ons is dat zo, als mijn mama en mijn papa weg zijn, vraag ik aan mijn broer: 'Gaan we een snoepje pakken?' en dan hij van 'OK'. En dan pakken we soms ook een pak chips. En dan zorgen we voor elkaar.
Meisje, 5e leerjaar LO
We spelen samen, en ik maak soms het eten klaar want ik ga kok worden.
Meisje, 5e leerjaar BLO
Ik en mijn broers die zeggen onze problemen aan elkaar. We zeggen zo allemaal geheimpjes. Mijn ouders die weten daar niets van.
Meisje, 2e graad TSO
Soms spreek ik daar eerst met mijn zus over, mijn oudste zus, en dan vraag ik haar wat ik nu moet doen.
En mijn moeder is dan de tweede persoon. Maar niet bij mijn vader, die is altijd zo luid.
Jongen, 2e graad TSO
Soms als mijn zus ergens wil gaan en mijn moeder zegt van 'Het is te laat, ge moogt niet meer naar buiten', ik help ze dan altijd. Ik zeg dan van 'Laat haar gewoon naar buiten' en mijn moeder die luistert dan naar mij. Ik zeg 'Ik ga wel om hen gaan straks'. En dan andere keren, doen zij ook iets terug voor mij, helpen zij mij ook mee van andere dingen. Als ik iets moet vragen aan mijn moeder.
Jongen, 2e graad TSO
Zorgen geven is niet altijd gemakkelijk
Ge zorgt ook voor uw broers en zussen. Als mijn broer het moeilijk heeft met zijn eigen, is het meestal ik waar hij tegen praat thuis, omdat mama en papa dat niet zo, niet zo een praters zijn. Hij zegt dat dan ook tegen mij: ‘Ja, ik moet met u kunnen praten, en gij moet er dan voor zorgen dat ik kalm blijf en zo.' Soms is dat wel veel te veel verantwoordelijkheid op mij, maar uiteindelijk, het is toch uw broer, dus ge kunt hem ook niet zomaar laten. Dus ergens zorgt ge er dan ook wel voor. Misschien is het dan wel
noodgedwongen, allez verplicht zorgen, maar ja, het is toch wel zorg. Dus ja, is het soms wel moeilijk voor iemand te zorgen. Omdat ge toch ook voor uw eigen moet zorgen, en dan schuift ge uw eigen wat opzij.
Meisje, 3e graad ASO
Zorgen voor elkaar is soms heel erg nodig
Dit meisje komt uit een situatie van mishandeling en verwaarlozing en woont nu met haar zussen bij pleegouders.
Ik denk dat ik dat eigenlijk ook met mijn zussen heb gehad, allez mijn echte zussen. Dat we, op de moment dat we nog in mijn vorig huis woonden… We hebben zo enorm, al die tijd voor elkaar gezorgd. Ik denk als we niet voor elkaar hadden gezorgd, dat dat allemaal niet zo goed was verlopen. Als het zo was dat wij totaal niet overeen kwamen, ja dan was dat helemaal niet mogelijk geweest.
Meisje, 3e graad ASO
Voor vrienden
Fysieke zorg
Vooral de jongste kinderen spreken over fysieke zorg. De gevolgen van kleine ongevallen bij het spelen worden onderling verzorgd.
Ik was gevallen, want we waren een spelletje aan het spelen en mijn vriendin kon niet naar mij komen want ze moest F. pakken. En dan zag ik dat het aan het bloeden was, en dan is ze direct naar mij gekomen.
Meisje, 5e leerjaar LO
Als één van mijn vrienden valt, dan gaan we die ook direct helpen met vijf man. Dan helpen die hem zo direct recht en gaan we die ook op onze schouders laten steunen. En dan brengen we hem of haar naar de juffrouw of naar de meester.
Jongen, 5e leerjaar LO
Emotionele zorg
Vrienden luisteren naar je als je problemen hebt, maar te moeilijke problemen worden niet altijd met hen besproken.
Als het niet goed gaat thuis, dan vertel je dat tegen vrienden, en dan helpen ze je ook op dat vlak.
Jongen, 1e graad TSO
Als er iemand pijn heeft, dan probeer je hem te troosten.
Jongen, 1e graad TSO
Ik ga meestal, als ik problemen heb ga ik meestal niet naar mijn ouders. Ik ga meestal naar mijn vrienden gaan.
Meisje, 2e graad TSO
De allerbeste vrienden, als ge daarmee tijdens of na school ook dingen mee gaat gaan doen dan vertel je daar uw problemen aan en zij ook tegen u.
Jongen, 2e graad TSO
Ik denk ook wel uw vrienden, niet? Om u zo goede raad te geven en als ge steun nodig hebt.
Meisje, 2e graad ASO
Vrienden steunen je, luisteren, ze helpen met keuzes maken of zo, en ze lenen soms geld.
Meisje, 2e graad ASO
Goede vrienden hebben, dat is wel belangrijk, want als ge dat niet tegen uw ouders kunt vertellen, sommige dingen wilt ge gewoon niet vertellen, dan moet ge bij uw vrienden terechtkunnen.
Meisje, 2e graad ASO
Maar ik ga niet zo terugvallen op mijn ouders of op mijn broer als ik een keer, allez als ik iets heb gedaan dat niet goed is of zo. Ik ga eerder bij vriendinnen gaan daarvoor.
Meisje, 3e graad ASO
Voor uw vrienden zorgt ge ook wel, allez anders zouden dat geen vrienden zijn. Als er geen zorg of liefde is, dan denk ik ook dat je weinig binding met iemand hebt.
Meisje, 3e graad ASO
Niet iedereen vindt emotionele zorg van vrienden nodig. Wanneer de problemen te groot of te persoonlijk zijn, dan kan men beter naar professionelen stappen.
Daarvoor ga ik niet naar vrienden. Ik ga bij psychologen door familieprobleemkes. Mijn vrienden heb ik daar niet voor nodig.
Jongen, 1e graad TSO
Voor kinderen op de school
Ook op school wordt er voor elkaar gezorgd. Het systeem van peter- of meterschap waarbij oudere leerlingen jongere kinderen onder hun hoede nemen, wordt door dit meisje sterk gewaardeerd.
Als je in het laatste jaar zit, dan krijg je een petekind bij de kleintjes. Als die pijn heeft dan kunt ge daar voor zorgen. En 's avonds gaan we er na school mee gaan zwemmen en spelen. Dat is leuk omdat ge dan met kleine kindjes kunt omgaan.
Meisje, 5e leerjaar BLO
Een jongen uit de 1e graad secundair onderwijs vertelt dat hij een klasgenoot wel eens helpt met de leerstof. Maar eenvoudig is dat niet altijd.
Ik zit naast iemand en die is niet altijd mee in de les. Die heeft concentratiestoornissen. En die stoort me constant. Je bent dan aan het schrijven en dan ben je de kluts kwijt als je die verder helpt. Op de speelplaats komen wij goed overeen, en wij praten ook buiten de school met elkaar.
Jongen, 1e graad TSO