I: “Wat is uw rol als gebiedsmakelaar?”
R: “Als men begint met een verschil van mening in de buurt, brengen we mensen bij elkaar. Ik heb geen
functieprofiel, dat zegt al genoeg, het is heel erg afhankelijk in welk gebied terecht je komt. Wij zitten bij dit gebied, er is heel veel te doen. Taken zijn gesplitst en ik kijk naar economische dingen en de stad in balans, de detailhandel kant. Mijn college doet de sociale kant en bouw.
Het is zo breed bij de gemeente. Ik heb kunstgeschiedenis gestudeerd en voor ik bij de gemeente kwam twintig jaar in de kunstsector gewerkt. Ik werk nu tien voor de gemeente bij diverse projecten, ik heb voor het dagelijks bestuur, voor de portefeuillehouders en ik heb zelfs voor Eric Wiebes gewerkt. Ik heb projecten kunst en cultuur gedaan en hier ben ik toevallig ingerold, omdat er iemand bij de hallen uit viel en er gebeurde hier een hoop.
Einde van de crisis….. het is nooit op zichzelf staand en kijk om de wereld heen. De vliegtickets gaan omlaag er komen meer toeristen, de economie trekt aan, huizen worden gekocht. Het wenspatroon verandert. Dit was tien jaar geleden nog niet, geen behoefte aan en nu zit iedereen met z’n laptop hier flex te werken. Het is altijd een totaal plaatje. Vaak denken mensen dat er ineens begonnen wordt met bouwen. Nee, waarom gaan mensen nu weer bouwen, omdat het een van de weinig mogelijkheden is om meer ruimte te creëren in een pand en wat betaalbaar is. Het kost geld, dat geld hadden ze al, maar het economische vertrouwen was er niet. Dat is typisch Nederlands, Nederlanders hebben altijd geld, maar Nederlanders zijn goed in het niet uitgeven.
Nederlanders worden alweer bang. Maar een crisis geeft ook vaak veel mogelijkheden. Als er geen crisis was geweest was het hier niet zo leuk geweest. Was hier misschien wel Panama gekomen. Juist door de crisis en lef hebben, kijk maar naar de Hallen. Er hebben zich allemaal investeerders teruggetrokken en deze drie hebben het gewoon wel gedaan. Durf maar je baan op te zeggen en de sprong gewaagd, maar zonder de crisis zou het niet zijn gebeurd. Het was een braakliggend terrein en voor de crisis moest het een plek worden voor nieuwe woningen en
stadsdeelkantoor. In de crisis trokken de investeerders weg en het was gewoon niet haalbaar en toen kwam het idee van Panama die ze erin wilden zetten. Maar de buurt wilde geen uitgaanscentrum voor de overlast. Uiteindelijk met een stichting en de geïnteresseerde partijen is men met veel risico tot de Hallen gekomen. Het is niet maakbaar, er is niet een receptje met wat moet je dan doen om het tot een succes te maken. Toeval. Het is geweldig geworden het is
77
het hart van de buurt. Het is commercieel en er zitten bedrijven die niet commercieel zijn, die ruimte geven aan goede doelen. Door die mening kan dit”.
I:” Welke taken heb je al als gebiedsmakelaar?”
R: “Verbind. Je verbindt. De gemeente Amsterdam is een erg grote organisatie. Iedereen heeft zijn eigen discipline en is specialist, maar vaak is de kruisbestuiving niet zo goed. Iedereen gefocust op een eigen eilandje. Binnen de gemeente, is ook wel logisch, dat de een voor vergunningen en ander voor jeugd maar alles komt bij elkaar op die paar vierkante meters. Je hebt bouwinspectie, je hebt horeca, welzijn, jeugd en alles heb je bij elkaar in een gebied en die allemaal van invloed zijn in een gebied. En eigenlijk is het zo dat mijn rol vooral signaleert en je verbindt wat zich van buiten naar binnen afspeelt en van binnen naar buiten toe en ook in de politiek
I: “Ook tussen bewoners? Of bedrijven of alleen binnen gemeente zelf?”
R: “Nee je brengt ook, uh, dat kan je ook vragen aan .., ik kan misschien beste uitleggen waar ik nu mee bezig ben. Kijk als die gemeenteraad een motie aanneemt en dan bijvoorbeeld voor een rolstoelbeleid bij de winkels. Dan ben ik degene die vraagt weet u dat er een herprofilering aan komt en dan kom je met het ingenieursbureau in contact en met het politieke, wat zijn de plannen daarvoor. Je bent continu alle partijen bij elkaar te brengen en bij een
herprofilering dat en de bewoners en de ondernemers van de straat en ook de buurt eromheen worden gehoord. Als een buurt hierachter ‘geherprofileerd’ wordt, heeft dat invloed voor de verkeersstromen. Moeten mensen over geïnformeerd worden en bijeenkomsten worden georganiseerd.”
I: “Organiseren jullie deze bijeenkomsten?”
R: “Ik doe het zelf niet. Dat doet het ingenieursbureau. Die trekken de stenen eruit maar ik kijk wel met ze mee. Je zorgt ervoor dat de portefeuillehouder aan tafel komt bij de ingenieurs met de ondernemers. Je kent een gebied en je weet wat er speelt. En je voelt soms wel dingen aankomen, voordat ze gebeuren, voordat het een probleem wordt. Of je ziet dat het een succes wordt. Je hebt bijvoorbeeld een groep manifest die heel vaak in de pers staat en die vaak een bepaalde kleuring geeft. Er is een bepaalde groep, zitten meestal in de Bellamybuurt, alsof het een grote
verjupping is waar niemand blij mee is. Terwijl ik weet uit mijn ervaring dat heel wat mensen blij en tevreden zijn met de buurt. Als je tevreden bent ga je niet protesteren. De Telegraaf en At5 komen daar niet op af. Je kan ook in gesprek met de ondernemers, ook op breder gebied en hoe bereik je de mensen die je anders niet hoort. En dan ga je er met elkaar over nadenken en dan zit je daar iets voorop. Laats was er een meet en greet tussen ondernemers en bewoners en dat was superleuk, want daar zat niet die ene groep die normaal alles afslaat. En ik vind het best als iemand het niet leuk vindt maar het moet wel redelijk zijn. En momenteel is er een discussie vanuit de onderbuik, want het zou allemaal hetzelfde zijn in de winkelstraat allemaal voor de yuppen. Is ook slechte journalistiek. Maar dat is totale onzin. Toen hebben we een locatie meting gedaan en die zei 24% van de ondernemers zat er tien jaar geleden ook. Een unieke situatie.
Nu zijn we met Economische Zaken aan het praten. Laten we het over feiten hebben van het gebied. Je hoort heel vaak er moet wat veranderen, je moet wat aanpakken maar wat zijn de feiten? Wat zijn de bewonersaantallen? Mensen hebben het over veryupping en hier heb je allemaal sociale woningbouw, dus het is een mix. Door die afwisseling is het zo leuk anders krijg je Oud-zuid, bloedsaai, allemaal hetzelfde. We moeten het DNA samenstellen van deze buurt. Daar zoek je in je eigen netwerk en zoek je elkaar op.
In dit gebied ben je ook vaak aangehaakt op de centraal stedelijke discussies. Het is een beetje ambtenaar eigen dat ze niet zo projectmatig denken. Heel mooi schrijven ze een beleidsnota maar dan en dan. En dan vind ik het leuk om het projectmatig met een nieuwe maatregel op te zetten en hoe gaan we het uitvoeren en zorgen dat deze maatregel zo goed mogelijk tot zijn recht komt. Dat betekent dat er dan heel veel lijntjes bij elkaar brengen.
Ik ben geen specialist. En je moet gevoel hebben voor politiek. Je moet weten wat de politiek wil en de politiek reageert wat er in de samenleving speelt. Zo kun je ondernemers ook helpen, dat bijvoorbeeld duurzaamheid hoog op de agenda staat, dus doe er ook iets mee. Het scheelt heel erg in welk gebied je komt en er zijn veel activiteiten in dit gebied en het is diverser dan De Pijp; het Centrum is al platgetreden. Met bijvoorbeeld diverse pandeigenaren, dan zijn het vaak ook investeerders, dan heb je leuke uitdagingen.
78
Als gebiedsmakelaars ben je continu aan het verbinden en het is leuk omdat je continu aan het opbouwen bent. En het is zo bij de bouwwoede waar jij dan mee bezig bent voor een gebiedsmakelaar… zoals mijn collega… best moeilijk want je zit gewoon vast met regelgeving. En regelgeving die niet meer up te date is en aangepast moet worden maar dat loopt altijd achter de feiten aan. Hetzelfde heb ik met terrassenbeleid. Ik zit al drie jaar te wachten op een nota. En het is niet te vergelijken. En met een beetje creatief doen samen met de politie kunnen we het op de veiligheid gooien. Maar als je bij de hoorcommissie, bij een zitting zou komen dan geldt die ene nota nog. En dan heb je een probleem als jouw beleid totaal niet matched met de realiteit. In de crisis zijn dingen aangenomen, zoals kiosken en nu is dat totaal veranderd en willen we die dingen niet. Om de economie een boost te geven en tegen de tijd dat het gerealiseerd was, was het niet meer wenselijk.
Het is voor ons ook moeilijk om de zwijgende meerderheid te bereiken. De protesterende mensen die hoor je altijd wel. Het is belangrijk dat je iedereen aan tafel houdt. Het is een rol van ons in de buurt.
Je hebt aan de ene kant verbouwen, wat wenselijk is, want het is oude meuk van hier tot Tokio. En aan de andere kant heb je optoppingen en dat soort dingen allemaal. Dat is een ander iets dat mensen in het donker komen te staan, dat is wat anders. Soms heb je dat een kavel lang braak ligt en dan vinden bewoners dat ineens hun licht minder wordt, maar dan hebben ze eigenlijk twintig jaar lang geluk gehad dat het niet bebouwd is. En nu met de verdichting van de stad wordt het wel bebouwd. Maar optoppingen in Oud-West is nu uit den boze. Daar is vol op ingezet door de commissies.
Het is een oude stad, zeg ik altijd over bouwwerkzaamheden, je woont in een oude stad het is geen Lelystad. Deze buurt komt rond 1890 en 1900 en het was weiland en polder hier toen. Je hebt de ene buur die droog zit, het huisje net op een dijk is en de ander ernaast, de buurman, in de sloot. Maar er zijn in de loop der jaren ….kijk maar naar de binnentuinen, dat breek je niet zomaar af … zijn alle prachtige mooie tuinen volledig dicht gebouwd. Dat ga je niet meer terugdraaien en dat is nu wel goed geregeld. Eerst was het aangerommeld. Ik snap wel dat mensen bij vergunningen er moe van worden. En er is een ontzettend hoge workload, hele hoge werkdruk. Bij de
bouwinspecteurs ook. Het is harstikke lucratief …de commerciële projecten. We hebben de helft meer aanvragen dan vorig jaar, maar wel zo veel minder mensen. En ik snap wel als ik iets bij de gemeente aanvraag en de termijnen worden overschreven dan word ik ook gek, dat snap ik als inwoner heel goed maar ik snap ook de andere kant. Wij moeten soms ook balanceren tussen bouwinspectie en vergunningen en wij brengen het ongenoegen en we zijn de boodschappers. Bij de bouwwoede bijeenkomsten kunnen wij alleen het aanhoren ……dat er onvrede over is en die doorspelen. Het is Amsterdamse drukte, de beperkte openbare ruimte en die speelt een grote rol in Amsterdam. Als je kijkt naar de Hallen en toen vier jaar terug hadden we ideeën voor een parkeergarage. Na drie jaar, niemand die het gebruikt. Nu hebben we de helft gemaakt voor fietsparkeer plekken. Ik denk als we nu de plannen hadden gemaakt zou er helemaal geen parkeergarage komen, misschien alleen voor de bewoners en de fietsers. Dan hadden we alle auto’s eromheen van de straten af kunnen halen om onder de grond te kunnen. En dat is in drie en een half jaar tijd.
Tegenwoordig is het hier een centrumgebied. Het heeft allemaal met elkaar te maken, niet alleen stedelijk maar ook mondiaal en wat er in de hele wereld gebeurt. Elektrisch vervoer, internet. Een poosje had je dat gezinnen in de stad bleven wonen en daarvoor niet naar Lelystad willen verhuizen.
Heb niet de illusie dat je het dicht kan timmeren. Het is belangrijker dat je kan flexibel kan schakelen. Het is lastig flexibiliteit versus rechtszekerheid. Je kan je soms echt vergissen, kijk maar naar de Bijlmer. Dat werd niet bedacht, waarom dat niet goed zou zijn. Het was hartstikke onveilig. Het gaat om ideologie plus de praktijk en dan eigenlijk niet de praktijk van vandaag maar de praktijk van morgen.
Je moet af en toe dingen doen en dan bij toeval worden dingen succesvol door het te proberen. Dat soms ideeën die in een buurt kunnen aanslaan. En als het niet werkt …schakel dan. Je kan niet van tevoren bedenken wat er gaat gebeuren.
Heel simpel …we hebben minder bouwinspecteurs en er zijn geen omwonenden die een klacht indienen. Wordt het niet gehandhaafd en dan staat dat ding er tien jaar. Dan wordt het moeilijk. Wij kunnen wel geluiden meenemen wat is wenselijk of onwenselijk. En regelen doen we in een bestemmingsplan. Geen extra horeca of geen extra
79
Je moet mee gaan met de tijd en niet stilstaan bij het verleden. En proberen en misschien wordt het niets, maar dan veranderen we dat weer. Laat de creativiteit toe en probeer het op een andere manier. Met de bouwwoede kan je iets nu vastleggen en morgen wordt er een nieuwe techniek ontdekt en die dan niet valt onder de huidige regelgeving. Dat heb je ook heel vaak, je weet het niet. Maar is het nu wel goed dat mensen protesteren en het is een mondige buurt door de eigenaren. Bij een bijeenkomst was het zwart van de mensen allemaal koopwoningeigenaren. Hetzelfde hebben we bij een stuk gedaan wat was voor sociale huurwoningen en daar kwam niemand op af. Het is wel het leuke om alle verschillende aspecten in kaart te brengen en dat moet je allemaal goed meenemen.”
80