Interview stadsdeelcommissie lid/bewoner Oud-West 12 december ’18 in de Bellamybuurt. Het interview was bij de bewoner, mevrouw Veenhoff thuis. Veenhoff gaf toestemming om het interview te gebruiken, indien ik het naar de krant zou sturen wil ze graag eerst het stuk te lezen krijgen verder gaf ze
toestemming om haar gesprek te mogen gebruiken voor mijn scriptie. Er werd bovendien aangeboden om mee te doen aan een project om de rol van de gebiedsmakelaar te onderzoeken.
R: “Ga je dit gebruiken in de kranten? Er is veel om te doen dus als je wil kan je het sturen. Dat mag je allemaal doen, alleen dan vind ik het handig om het eerst te bekijken van tevoren. Ik heb een enorm slagveld geleverd met het
72
stadsdeel hierachter. En dat is ook waarom ik er zo in raakte en ik erachter kwam ……er deugt van alles niet in de toetsing”.
I: “Kunt u vertellen over de bouwwerkzaamheden hier in Oud-West?”
R: “Ja ik zal je hier een voorbeeld geven waar ik zelf bij betrokken ben geweest en wat nog steeds loopt. Want hier achter mijn huis, de Wenslauerstraat, is een hoop mee gebeurd.”
I: “Wat is er precies hierachter gebeurd dan?”
R: “Na hier achter stond mijn achterhuisje, zat vast tegen gebouwen aan (die zijn nu gesloopt) en dat was de voormalige Haust beschuitfabriek en dat was vrij laag met twee lagen, wel hoge woonlagen, maar niet zo heel hoog tot het blauwe zeil. En dat is dicht op de woningen en er is nauwelijks een binnenterrein. Heel veel van deze plekken dat is allemaal bedrijventerrein geweest met van die luchtbruggen. Smederij bijvoorbeeld hierachter kun je het nog zien en aan beide kanten had je ingangen. Er waren drie pandjes die bij de fabriek hoorde en de fabriekswinkel. De ontwikkelaar had bedacht, ik ga er een flat neerpleuren met een galerij een deze kant (richting de achtertuin/inkijk van de woningen erachter). En dan met appartementen van 30m2 op elkaar en gewoon heel hoog, twee keer zo hoog eigenlijk plus nog een kelderverdieping. Ja toen dachten wij van dacht het even niet. In ieder geval waren wij
stomverbaasd, want heel erg lang stond er in alle beleidsstukken hier van dat historisch karakter moet worden bewaard blijven en planologisch zoals hier tegenover…. die dijkhuisjes. Maar al die verspringende hoogtelijnen is erkennend voor deze buurt en is ook een atlas over geschreven en het is een allemaal in kaart gebracht en
planologisch is dat interessant van die buitenstad en omdat er heel veel eigen grond is, is deze buurt niet mee gegaan met de ontwikkelingen van stadsuitbreidingen van Van Eesteren, want er kwam altijd verzet van mensen met eigen grond. Het lukte nooit. De rest allemaal kort en klein geslagen natuurlijk. Zelfde als Jordaan waar dat ook niet lukte. Het heeft een historie, er zijn meerdere panden in dit buurtje die gewoon belangrijk zijn, daarom is dat nog bewaard gebleven. En er zijn daarom ook allerlei rapporten en ook het bestemmingsplan zei …. bestaande hoogte behouden. Dat kan je altijd buiten het bestemmingsplan bouwen en als je daar niet aan voldoet, dan moet je allemaal keurig onderzoeken doen en dan zegt de gemeente dan vinden we het wel gewenst. En er zijn woningen nodig dus dan vinden we het wel goed en dat hadden ze eigenlijk gedaan zonder zonder…”
I: “Een buurtonderzoek?”
R: “Nee want ze wilden hier vierhoog bouwen en dicht op ons huis. Het zou hier heel donker worden. En daar zijn natuurlijk wel regels voor. Maar dat hadden ze niet goed onderzocht. Voor de vorm hadden ze wel een papiertje ingeleverd en dat sloeg echt helemaal nergens op. Ze hadden helemaal verkeerde ramen geteld en ja echt gewoon shit onderzoek, echt verschrikkelijk. Zo van wat wil ik hebben en dat gewoon opschrijven zo. En niemand had ons geïnformeerd, dus wij kwamen er op een gegeven moment achter en ben ik gaan bellen van dit moet een foutje zijn, dit moet toch niet kunnen. En toen kreeg ik uiteindelijk papieren en toen was de grondvervuild, er bleek van alles niet te kloppen. Ik ben op een gegeven moment het gaan uitzoeken en gaan nabellen bij de omgevingsdienst. Ik werd er gewoon chagrijnig van, want wat ik er ook uittrek het klopt niet of er is iets mee. En toen hebben we dat maar allemaal opgeschreven. Ik was aldoor in de veronderstelling dat als je bij het hoogste orgaan zou aankloppen, dat was destijds de D66 wethouder……dan zeggen ze ….hoop je, sorry was een foutje en we gaan even kijken ofzo maar dat gebeurde helemaal niet! Die groeven zich steeds dieper in het nauw. Toen dachten we samenbrengen we het naar de ombudsman brengen. En die heeft toen bijna een jaar onderzoek gedaan, dat is ook gepubliceerd dus kan je ook lezen. En toen is dat in de krant gekomen. Ik ben toentertijd tijd een rechtszaak gestart, want niemand wilde luisteren, echt niet. En toen kregen we gelijk en toen moesten we natuurlijk in hoger beroep. En die zitting stond er nog steeds aan te komen en toen zeiden we als bewoners we zijn er niet tegen dat er iets gebouwd wordt maar doe gewoon even iets wat redelijk is en aan de regels voldoet. Dat is alles wat we vragen. Dus trek die vergunning gewoon in en dan ga nou eens normaal aan de slag. Maar goed moesten we bij Van der Burg wethouder inspreken … van de centrale stad en die gaf aldoor geen gehoor. Pas op het moment dat het artikel van de ombudsman in de Telegraaf stond en toen …het was drie dagen voor de zitting bij de raad van state hebben ze die vergunning ingetrokken, toch pas. Dat kostte echt ontzettend veel geld, maar ja op een gegeven moment zit je er zo diep in dan doen we het maar en ik had nog gelukkig een verzekering. En een gedeelte van het proces dat hebben we goed vastgelegd en dat heeft te maken met die sloop. En dat heeft te maken met die bouwwoede, want je hebt geen vergunning meer nodig voor sloop. Je moet er via de website een melding van doen. En dat betekent dat de
73
gemeente er verder ook weinig mogelijkheden heeft om dat nog tegen te houden. Tenzij je dat netjes regelt via voorwaarden of je kan het in het bestemmingsplan opnemen. Dat doet bijvoorbeeld stadsdeel Oost wel, die hebben ook minder problemen. Die hebben dat destijds, daar zat een jurist in de gemeenteraad van Oost die heeft al tien jaar lang opgelet met bestemmingsplannen ………. van wat moet je er wel of niet in zet en ook alle beschrijvingen van dakkapellen enz. van waar moet het allemaal aan voldoen, dat is bij hun heel gedegen opgeschreven.
De huizenprijzen zijn hier natuurlijk het hoogste, dus heb je hier het meest rendement voor een paar extra vierkante meters, dus dat loont zich …..hoe kan je de regeltjes oprekken. Meer dan in Oost. Maar het is ook een combinatie van dat er hier dingen niet waren vastgelegd en in Zuid zelfde verhaal waardoor je dat gedoe krijgt.
Tijdens die sloop is er heel veel gebeurd waar honden geen brood van lusten zeg maar, al dat soort dingen van opbreekvergunningen en dat soort dingen, allemaal gedoe. Dan was er een gasleiding die helemaal niet correct was afgesloten en dan kwamen we daarachter en dan probeer je dat te melden, dat is toch wel echt gevaarlijk. En dan reageert er maar niemand, dan bel je maar naar Liander en die staat er dan wel binnen tien minuten op de stoep in de avond. Dat heeft de Ombudsman keurig onderzocht. Ze hebben het als een soort voorbeeld ding gepakt want wij hadden ook dingen vastgelegd met foto’s en opnames”.
I: “Was dit een extreem geval?”
R: “Nou dat betwijfel ik eerlijk gezegd. Want het gebeurt overal in Oud-West. Het is hier een extreem geval, omdat wij het allemaal vastlegden, maar het gebeurt aan de lopende band.
Men is er nu heel erg van bewust in het stadsdeel. Ze zijn er hard mee aan het werk, Melanie van der Horst doet echt haar best om orde op zaken te stellen en de wethouder Marieke van Doorninck is flink bezig. En ik ben nu sinds ik gekozen ben, behoorlijk ingezet op het veranderen van regelgeving en ook het bestemmingsplan voor Oud-West daar waren ook ontzettend veel zienswijzen op ingediend. Maar het was nog steeds niet goed genoeg zo. Dus daar is inderdaad wel een rem op gedaan en daar gaan een aantal dingen aan toegevoegd worden, daar lijkt het op.” I: “Ligt het bestemmingsplan nu nog open?”
R: Nee het moet nu worden afgetekend door het college maar die zienswijzen moeten nu behandeld worden en in dat proces lijkt het erop dat er aan een aantal vragen tegemoet wordt gekomen. Dat is 1 en 2e hebben we advies
gegeven om aanpassing van de kruimelgevallen, want heel veel van die bouwwoede nu gaat niet om het bouwen van een heel pand zoals hier … helemaal slopen en dan weer opbouwen. Maar het gaat ook om balkons en uitbouwen, maar daar kan je in de A2-kruimelbeleid wat dingen aan doen. Bijvoorbeeld wat ik een heel belangrijk ding vond, wat ontwikkelaren doen, doen stapeling van vergunningen. Dan vragen ze eerst even de uitbouw aan en dan nog een extra raam of drie en dan nog een extra balkon en dan nog iets en daardoor wordt die hele uitbreiding + + +. Die wordt niet in een keer beoordeeld en dan kan de gemeente ook niet zo veel doen. Terwijl alles ineen keer kan, dan komt het…dan hebben ze wel een mogelijkheid om te zeggen ho.
In oost hebben ze bijvoorbeeld dat wel staan van kruimelgevallen. Stapelen van aanvragen is niet toegestaan en dat honoreren zij ook niet. Als iemand een uitbouw vergund heeft gekregen krijgt, die daar niet nog eens dit of dat bij. Dat hebben zij er explicit instaan (in bestemmingsplan) en hier krijg ik altijd het antwoord, daar kunnen we niets aan doen. Dat moeten we toch toetsen op z’n eigen merites en bla bla bla en toen zag ik het verdomd staan in
kruimelgevallen Oost. Dus als je het gewoon wil tegenhouden, dan kan dat. En juist die + + + is voor beleggers interessant is en dus een extra prikkel voor hun om dat allemaal op te kopen.
Het pand is dan ook vervolgens weg voor de middeninkomens en midden huurders en koper. Dat is echt best wel een groot probleem zeker in de Helmersstraat, dat moet je daar ook gezien hebben. Dat zijn gewoon niet de mensen die voor zichzelf verbouwen. Het is echt puur zo snel mogelijk geld verdienen. En niet met de meeste omzichtigheid naar de omgeving. Daardoor gaat de manier van bouwen ook heel slecht, zij hoeven daar ook niet te wonen met die mensen naast hun. Als je zelf verbouwd kijk je wel link uit. En over die kelders daar beginnen de meeste mensen die bewoners zijn niet aan, omdat ze denken daar kan ik mijn medemensen niet mee opzadelen. Plus dat het zo risicovol is allemaal. Maar de beleggers wel natuurlijk, dus als je een rem erop kan zetten op dat stappelen van en een kelder en dit en dit, dan ben je volgens mij al een klein beetje met de rem erop. Dat zit er wel aan te komen maar dat is ook de reden dat het zo ver is gegaan, omdat het er allemaal niet in zat (in bestemmingsplan).
74
En de beleggers hebben dat gewoon gezien dat het toen nog kon. Hetzelfde geldt voor Zuid waar die bouwwoede ook zo erg is. Daar hebben ze al tijden terug zo’n beschermd stadgezicht status weten te verkrijgen, zodat je bepaalde dingen kan tegenhouden. Dat was eigenlijk allemaal klaar, maar toen was ineens een lobby gestart om dat tegen te houden.
Wij hebben een heel andere bestuurder en die snapt het wel, Melanie van der Horst, en die doet heel hard haar best. Daar balen die mensen in Zuid enorm van dat wij het wel voor elkaar krijgen. Ten minste het is nog niet van kracht maar bijna.
Op een gegeven moment voor die expertmeeting er was, ben ik alles gaan opschrijven en vastleggen en toen de eerste bouwwoede hier was dacht ik, ik moet nu een overzicht maken dan is de kennis anders ook verloren en is het te laat. En daarvoor had ik al gesprekken gehad met de ombudsman en Melanie, ze waren er al goed door
gealarmeerd en in Zuid speelde het wel maar er was niet iemand die het oppikte die al binnen was bij het bestuur, zoals ik eigenlijk. Ik heb op gegeven moment gedacht ik wil alleen met de hoogste bestuurder spreken, want wat is dit voor een geëmmer en toen werd ik ook gekozen in de stadsdeelcommissie. Bij de eerste vergadering begon ik meteen zo we gaan het beleid aanpassen, hier en daar. Alleen in Zuid zijn ze er nu wel mee bezig, maar lopen ze tegen meneer Capel aan. Dat is beslist waar. Snap ik ook niet. En de wethouder is gewoon van jullie moeten het allemaal zelf uitzoeken. Zij is bijvoorbeeld met het bestemmingsplan wijzigen maar ze wil juist horen wat er dan nodig is”.
I: “Hoe is dat gegaan met het burgerinitiatief?”
R: “Hier begon het eigenlijk met de Wenslauerstraat en toen kwamen zij van Zuid met allerlei dingen. Toen hebben wij ook verbinding gezocht en op een gegeven moment hebben we mensen bij elkaar gezet. En Fike, Ralf etc. Ik bleef iedereen maar updaten, maar toen dacht ik we moeten samen aan tafel. Fike regelde een vergadering en zij had de naam als burgerinitiatief groep Stop de Bouwwoede. Je ziet vroeger dat mensen ook gevochten hebben voor het behoud van het Zuiderbad. Het is van alle tijden dat er van dit soort dingen zijn in de stad. En inderdaad de Jordaan was plat geweest als er niet werd geprotesteerd. Het goede van die groep van Zuid, is dat zij cultuurhistorische architectuur willen beschermen. Het gaat ook om alle binnenkanten en interieurs die worden veranderd. Het is iets wat in allerlei steden gebeurt.
Maar of je het helemaal kunt stoppen, dat denk ik niet. Je kan het hoogstens een beetje minder aanlokkelijk maken, maar er zit ook wel een groot probleem bij dat hele beleg buy-to-led dat is waar wij hier ook mee te maken krijgen. Als die prijzen zo hoog zijn. En al die Poolse bouwvakkers die niets kosten maakt het gewoon te aantrekkelijk en veel te lucratief.
En die kelder toestanden en iedereen wijst maar naar elkaar, waternet heb je dan, handhaving. AVG zegt weer wat anders.”
I: “Wat wordt er naar jouw idee hard gehandhaafd?” R: “Gehandhaafd?”
I: “Ja als in controle, boetes als het niet goed gaat, vergunningen innemen als het niet goed gaat.”
R: “Nee nul nana zelfs niet als je... nee. Ik weet niet of dat verbeterd is. Bij die kelders . . .welke problemen er waren… zijn nu een paar nieuwe eisen gekomen, omdat wij zo veel gesputterd hebben, zoals met grind en zand eronder, zodat het goed doorstroomd. Ik heb nog steeds het idee, ik heb een aantal bouwers gesproken en dan hoor ik toch heel verontrustende zaken namelijk. Dan vraag ik wat doe je dan als iets misgaat. En dan wat ze nu wel beter doen is het grondwatermonitoren dat doen ze dan wel, de grote gerenommeerde bouwers. Daar komen we zelfs voor terug om dat te onderhouden en meten. Wat doe je dan als het te laag is? Dan moet je terug injecteren, terugpompen. Maar dat kan helemaal niet. Hoe los je dat op dan? Ja dat kan helemaal niet, denken ze dat ik er een slangentje overheen kan leggen en dan staan alle tuinen blauw dus dat kan ook niet. Ander zei dan moet ik zeker een kraan opendraaien. Oftewel wat heeft het dan voor zin, dan heb je het wel over grote problemen want dan staan die koppen droog. Dan kan je paal rot krijgen of fundering problemen. Dat duurt dan even een tijdje voordat we dat
75
gaan zien maar dan is die beleggingsmaatschappij al lang en breed met z’n hele kerstboom aan bv’s vertrokken dus dan gaan al die buren. Dat mensen zich daar zorgen maken is volkomen terecht.
Ik weet niet of je het in je onderzoek moet zetten, maar dan wordt er geschoven met geld. Wat een van die mannen zei is ook niet mis …het ging om €10.000.
Maar dan denk ik als je regels stelt die dan technisch gezien niet kunnen. Eentje over de damwand slaan dat doen we niet want dat kan helemaal niet. Dat is vrij ernstig. En dat heb ik random aan bouwvakkers gevraagd. Er is dan wel handhaving, maar als die vervolgens is . . . .is er dan wel een controle? Er is geen keldermonitor en hoe het allemaal zit. Er is een advies, maar goed je hebt een paar van die grote gerenommeerde aannemers die zijn ook die
rechtszaken zat, dus die doen het ook niet meer dan. Je hebt van die kleintjes die het dan gaan doen, maar die weten er niets van. Er gaat regelmatig iets mis en er is een tafelconstructie en dan stort het middenstuk in. Die doen het voor een goedkope prijs en dat zijn ook degene die door de beleggers worden ingehuurd. En die vinden het niet erg hoe dat dan verder gaat.
Voor kwaliteit moet men betalen en kan het wel als er onderzoek is. Als je de fundering vervangt, heel goed maar men moet wel weten wat ze doen en ik heb niet het idee dat men weet wat ze doen. En ze houden ook niet bij wat de schade is. Ik had bij waternet gebeld of ze overzicht hebben, heb je een overzicht en kun je dat linken aan de adviezen die jullie geven. Dan kun je naast elkaar leggen…… wat er in een straat gebeurt, maar dat hielden ze niet bij. Nu hebben ze alleen overzicht van de kelders zelf die problemen hebben. Ja daar gaat ook wel wat mis maar we zijn er nog niet.
En ik heb niet het idee dat er iemand druk mee bezig is om dat goed te krijgen. Iedereen vindt het te ingewikkeld,