Het niet inschakelen van juridische dienstverlening

Veel bedrijven schakelden bij de omgang met hun (potentieel) juridische problemen – zoals weergegeven in tabel 48 – juridische dienstverleners in, maar dit gebeurde niet altijd. We weten niet precies hoe vaak voor welk individueel (potentieel) juri-disch probleem in 2006 wel of geen jurijuri-dische dienstverlening werd ingeschakeld, want de respondenten zijn niet bevraagd over het verloop van elk individueel pro-bleem.27 Wel kunnen we inzicht geven in de incidentie en frequentie van de in 2006 met verschillende wederpartijen ondervonden (potentieel) juridische problemen waarbij geen juridische dienstverlening werd ingeschakeld. In tabel 51 staat hier- van een overzicht. Het vaakst lijkt geen hulp te worden gezocht bij problemen met andere bedrijven over de betaling van geleverde goederen of diensten: 61 bedrijven gaven aan bij dergelijke problemen in 2006 geen juridische dienstverleners te heb-ben heb-benaderd. De meest voorkomende problemen waarbij de bedrijven in het on-derzoek geen juridische dienstverlening inschakelden, lijken problemen met andere bedrijven over de kwaliteit, kwantiteit of levertijd van afgenomen goederen of dien-sten te zijn geweest. Onder de aan het onderzoek deelnemende bedrijven waren er 59 die in 2006 bij dit type probleem geen hulp zochten. In totaal ging het bij deze bedrijven om 553 van dergelijke problemen.

Tabel 51 Overzicht van het aantal bedrijven met (potentieel) juridische problemen dat geen juridische dienstverleners inschakelde, per soort probleem en per wederpartij (tweede enquête, N=660)

Soort (potentieel) juridisch probleem Soort wederpartij

Bedrijven met minstens één probleem in 2006 (Potentieel) juridische problemen Aantal % Aantal %

Betaling van geleverde goederen/ Bedrijven 61 57,3 138 46,7 diensten Particulieren 38 35,5 130 44,1

Overheid 5 4,3 22 7,3

Andere organisaties 3 2,9 6 1,9

Kwaliteit, hoeveelheid of levertijd van Bedrijven 28 67,5 104 62,1 geleverde goederen/diensten Particulieren 11 26,4 43 26,1

Overheid 1 1,5 0 0,5

Andere organisaties 2 4,6 19 11,4

Arbeidsomstandigheden, loon of ontslag Werknemers 18 100 22 100 van personeelsleden Personeelsvertegenwoordiging 0 0 0 0

Vakbond 0 0 0 0

Overheid 0 0 0 0

Aanvraag van vergunningen Overheid 31 100 50 100 Belastingen, heffingen en/of invoerrechten Overheid 23 100 35 100 Betaling van afgenomen goederen/ Bedrijven 21 88,2 95 94,4

diensten Particulieren 1 5,9 1 1,4

Overheid 1 5,9 4 4,2

Andere organisaties 0 0 0 0

Kwaliteit, hoeveelheid of levertijd Bedrijven 59 98,9 553 89,8 afgenomen goederen/diensten Particulieren 0 0 0 0

Overheid 0 0 0 0

Andere organisaties 1 1,1 63 10,2

Aansprakelijkheid voor of de afwikkeling Bedrijven 21 52,7 40 61,0 van schade Particulieren 12 29,6 16 25,0

Overheid 2 5,2 2 3,4

Andere organisaties 5 12,5 7 10,5

Serieuze vormen van criminaliteit of Werknemers 2 4,9 2 2,0 fraude Andere (rechts)personen 39 95,1 108 98,0 De cijfers in tabel 51 zijn niet goed te vergelijken met die in tabel 48. In tabel 51 heeft de frequentie van de bedrijven en de frequentie van de (potentieel) juridische problemen namelijk betrekking op het aantal bedrijven c.q. het aantal problemen waarmee deze bedrijven werden geconfronteerd waarbij stelselmatig geen juridische dienstverleners werden ingeschakeld. Een bedrijf dat met tien problemen van een bepaald type werd geconfronteerd en maar in één geval een advocaat inschakelde, komt in tabel 51 dus niet voor. Desalniettemin kan vergelijking wel een indruk geven van de mate waarin bedrijven die bepaalde (potentieel) juridische problemen met bepaalde wederpartijen hadden tot het inschakelen van juridische dienstver-leners overgingen. Van de 252 bedrijven die in 2006 met andere bedrijven proble-men hadden over de betaling van geleverde goederen of diensten, schakelde een

kwart (61 bedrijven) stelselmatig geen juridische dienstverleners in. Van de 132 bedrijven die deze problemen hadden met particulieren, schakelde iets meer dan een kwart (38 bedrijven) geen juridische dienstverleners in. Bij problemen over de kwaliteit, hoeveelheid of levertijd van geleverde goederen of diensten ligt dat anders. Van de 39 bedrijven die dergelijke problemen met andere bedrijven had- den, schakelden er 28 (zo’n 70%) geen juridische dienstverleners in terwijl van de 19 bedrijven die dit type probleem met particulieren ondervonden, er 11 (zo’n 60%) geen juridische dienstverleners inschakelden. Verondersteld zou daarom kunnen worden dat bij problemen die de wederpartij lijkt te veroorzaken, zoals in de eerste twee genoemde gevallen over de betaling door bedrijven en particulieren het geval was, een groter aandeel van de bedrijven juridische dienstverleners inschakelt. Bij problemen die door de ondervraagde bedrijven zelf lijken te zijn veroorzaakt, zoals in de laatste twee genoemde gevallen waarin het om de kwaliteit, hoeveelheid of levertijd van geleverde goederen of diensten aan bedrijven en particulieren ging, gebeurt dit minder vaak.

Hier kan tegenin worden gebracht dat drie kwart (59) van de 79 bedrijven die in 2006 te maken kregen met problemen over de kwaliteit, hoeveelheid of levertijd van afgenomen goederen of diensten stelselmatig geen juridische dienstverleners inschakelden. De inschakeling van juridische dienstverleners bij (potentieel) juridi-sche problemen die waarschijnlijk door de wederpartij zijn veroorzaakt, lijkt dus sterker geassocieerd te zijn met problemen over de betaling van geleverde goede-ren of diensten dan met de kwaliteit, hoeveelheid of levertijd van deze goedegoede-ren of diensten.

De bedrijven die bij (potentieel) juridische problemen met een specifieke wederpar-tij in 2006 geen juridische dienstverlening inschakelden, is gevraagd wat daarvoor de reden was. De respondenten konden meerdere redenen opgeven: niet aan ge-dacht; het was te onbelangrijk; het kostte te veel tijd; de tegenpartij was een kale kip van wie niet te plukken viel; het was te duur; er was toch niets aan het pro-bleem te doen; het propro-bleem is samen met de wederpartij opgelost; of nog een andere reden.28 Tabel 52 geeft een overzicht waarbij de antwoorden voor de ver-schillende wederpartijen per probleemsoort zijn gesommeerd: er wordt dus geen onderscheid naar wederpartij gemaakt.

28 Deze andere reden omvatten ook de alsnog gemelde inschakeling van de deurwaarder of het incassobureau en het faillissement van de wederpartij.

Tabel 52 Frequenties genoemde redenen om geen juridische dienstver-lening in te schakelen bij (potentieel) juridische problemen, naar probleemsoort (N=660)*

Gegeven verklaring voor het niet inschakelen van juridische dienstverlening: frequentie en (rij)percentage Ondervonden probleemsoort Niet aan gedacht Te onbe- langrijk Kost te veel tijd Tegen- partij is kale kip Is te duur Niets aan te doen Zelf opge-

lost Anders Totaal

Betaling geleverde 1 12 26 25 28 13 55 21 180 goederen/diensten (0,5) (6,6) (14,4) (13,7) (15,8) (7,1) (30,3) (11,6) (31,0) Overig geleverde 2 5 10 3 5 7 36 2 68 goederen/diensten (2,5) (7,5) (14,0) (3,8) (6,8) (9,7) (52,4) (3,3) (11,7) Arbeidsomstandigheden, 0 2 4 0 4 1 12 6 29 loon of ontslag (0) (7,5) (14,8) (0,6) (14,2) (1,8) (41,5) (19,6) (5,1) Aanvraag van 0 5 8 0 1 10 11 10 44 vergunningen (0) (12,3) (17,6) (0) (2,0) (21,4) (24,3) (22,4) (7,7) Belastingen, heffingen 0 1 2 0 2 3 7 10 25 en/of invoerrechten (0) (4,3) (8,0) (0) (6,4) (13,7) (27,9) (39,7) (4,4) Betaling afgenomen 0 1 5 3 7 1 19 1 37 goederen/diensten (0) (3,4) (13,2) (8,0) (18,8) (2,9) (50,4) (3,4) (6,4) Overig afgenomen 1 9 10 0 7 4 32 13 76 goederen/diensten (1,1) (12,0) (13,5) (0) (9,0) (5,4) (41,6) (17,4) (13,2) Aansprakelijkheid voor 0 0 6 3 7 2 22 9 49 schade (0) (0,3 (12,0) (5,3) (14,9) (5,0) (44,8) (17,7) (8,5) Criminaliteit of fraude 3 8 13 6 5 15 4 17 70 (3,9) (11,2) (18,4) (8,3) (6,7) (21,6) (5,3) (24,7) (12,1) Totaal 6 44 84 39 66 56 196 89 580 (1,1) (7,6) (14,4) (6,7) (11,3) (9,6) (33,9) (15,4) (100)

* Inclusief de bedrijven die aangaven een probleemsoort te hebben ervaren, maar niet wisten hoe vaak.

De meest voorkomende reden om stelselmatig geen juridische dienstverlening in te schakelen bij (potentieel) juridische problemen was dat de partijen dit probleem zelf al hadden opgelost: een derde (33,9%) van de gegeven verklaringen had hierop betrekking. Andere relatief vaak voorkomende redenen (ruim een kwart van de ge-geven verklaringen) hadden betrekking op de kosten (tijd en geld) die gemoeid zijn met de inschakeling van juridische dienstverleners. Dat er niets aan het probleem te doen was of dat er bij de wederpartij niets te halen zou zijn, waren minder belang-rijke redenen (respectievelijk 9,6% en 6,7% van de gegeven verklaringen). Het kwam tevens niet vaak voor dat de respondenten aangaven de kwestie te onbelang-rijk te vinden: slechts 7,6% van de gegeven verklaringen luidde als zodanig. Dit wordt onderstreept door het feit dat de respondenten slechts zelden aangaven niet aan het inschakelen van de juridische dienstverleners te hebben gedacht (1,1% van de gegeven verklaringen).

Wanneer naar de percentages wordt gekeken, valt op dat de redenen niet gelijk over de probleemsoorten zijn verdeeld. Het meest opvallend is dat sommige typen (potentieel) juridische problemen zich meer voor het zelf oplossen ervan lijken te lenen dan andere. Dit geldt bijvoorbeeld voor (potentieel) juridische problemen over zowel de kwaliteit, hoeveelheid of levertijd van geleverde goederen of diensten als de betaling van afgenomen goederen of diensten. In iets mindere mate geldt dit ook voor de (potentieel) juridische problemen over de aansprakelijkheid voor of de af-wikkeling van schade; de kwaliteit, hoeveelheid of levertijd van afgenomen goede-ren of diensten; en over arbeidsomstandigheden, loon of ontslag. De nadruk ligt hier

op lijken, want de resultaten in tabel 52 dienen voorzichtig te worden geïnterpreteerd.

Tabel 53 Frequenties genoemde redenen om geen juridische dienstver-lening in te schakelen bij (potentieel) juridische problemen, naar wederpartij (N=660)

Gegeven verklaring voor het niet inschakelen van juridische dienstverlening: frequentie en (rij)percentage Ondervonden probleemsoort Niet aan gedacht Te onbe- langrijk Kost te veel tijd Tegen- partij is kale kip Is te duur Niets aan te doen Zelf

opgelost Anders Totaal

Bedrijven 3 20 35 19 28 15 109 40 268 (0,9) (7,4) (13,0) (7,3) (10,5) (5,6) (40,6) (14,7) (100) Particulieren 1 6 16 12 19 8 47 3 111 (0,9) (5,1) (14,4) (10,5) (17,1) (7,1) (42,1) (14,7) (100) Overheid 0 7 11 1 6 14 19 23 82 (0) (8,0) (13,8) (1,7) (7,2) (17,7) (23,3) (28,2) (100) Andere organisaties* 0 (0) 2 (10,2) 4 (21,9) 0 (1,6) 4 (19,3)