Gespreksverslag interview Marco van der Laan – Telegraaf 1 Wie vindt u dat er verantwoordelijk is voor het controleren op waarheidsgehalte van

nieuwsberichten voorafgaande aan plaatsing.

De webredacteuren zijn verantwoordelijk volgens Van der Laan. Zij zijn in principe zowel journalist als eindredacteur.

2. Op welke manier krijgt de internetjournalist richtlijnen mee om nieuwsberichten vooraf te controleren op waarheidsgehalte? Is hier bijvoorbeeld een

standaardprocedure voor, zoals een redactiestatuut?

Er is een werkwijze, maar deze is niet vastgelegd in een redactiestatuut. Deze luidt: één bron is geen bron en betrokken partijen worden altijd opgebeld voor een toelichting. Als er feiten worden

verkondigd, wordt er gekeken of ze kloppen en bevestigd kunnen worden. Zo niet, dan wordt er gekeken naar de manier waarop die persoon dat gezegd heeft. Soms citeren de internetjournalisten diegene dan of ze gebruiken het nieuwsbericht of het getal helemaal niet.

3. Zijn er richtlijnen vastgesteld in uw controleprocedure die aangeven dat verschillende soorten binnenkomende nieuwsberichten ook op verschillende manieren

gecontroleerd mogen worden op waarheidsgehalte?

Telegraaf.nl heeft nieuws opgedeeld in verschillende categorieën. In de showbizzrubriek zit

gossipnieuws en daar worden allerlei mechanismes gebruikt om te controleren of iets waar is of niet. In die rubriek laten ze uitspraken vaak voor rekening van degene die de uitspraak doet.

4. Hoe zorgt u ervoor dat uw standaardprocedure voor het controleren van nieuwsberichten op waarheidsgehalte nageleefd wordt op uw redactie?

Daarnaast legt Van der Laan ook veel verantwoordelijkheid bij de webredacteur zelf, maar als die het even niet weet, is er altijd hulp beschikbaar in de omgeving. Er is veel onderling overleg op de

redactie. Er zitten bijna nooit webredacteuren alleen. Ook loopt er bijna altijd een chef of een zaalchef rond.

5. Houdt u bij in welke mate uw standaardprocedure voor het controleren op waarheidsgehalte van nieuwsberichten, nageleefd wordt op de redactie of niet? * Waarom wel/waarom niet

Fouten worden niet bijgehouden. Wel weet Van der Laan goed hoe zijn medewerkers te werk gaan en welke mensen hij er soms even op moet attenderen dat er een stapje extra gezet moet worden.

6. Wat gebeurt er vervolgens met die resultaten?

Van der Laan grijpt direct in als er een fout is gemaakt. En waar het mis dreigt te gaan, geeft hij aanwijzingen, zoals: “Het lijkt mij beter om het zo of zo te doen”, en dan gebeurt dat.

Of hij zegt: “Ben je niet wat vergeten?”

7. Heeft u vastgesteld wat de grens is voor het aantal fouten dat de redactie mag maken op het gebied van waarheidsgehalte van reeds geplaatste nieuwsberichten? Bijvoorbeeld in de vorm van een minimumpercentage fouten dat gemaakt mag worden, bijvoorbeeld per dag, per week of per jaar?

8. Wordt het aantal fouten dat per dag, per week of per jaar worden gemaakt ook bijgehouden?

Nee.

9. Hoe worden die fouten bijgehouden?

N.v.t

10. Als u vervolgens constateert dat een internetjournalist fouten heeft gemaakt in een geplaatst nieuwsbericht op uw website, vindt u dat dan minder erg in situaties waarin:

Het bericht snel geplaatst moest worden om de concurrentie voor te zijn?

Nee, dat vindt Van der Laan niet minder erg. Hij heeft erg wel begrip voor, maar vindt het niet minder erg: “Mensen die op Telegraaf.nl komen die hebben er geen boodschap aan of het bericht snel of iets minder snel op die site staat. Het moet gewoon goed zijn.”

Vooraf de bron van het nieuwsbericht betrouwbaar leek voor de journalist en hij/zij deze dus niet goed gecontroleerd heeft?

Ja, daar is Van der Laan meer coulant in. Als voorbeeld noemt Van der Laan een situatie waarin een ANP-bericht werd overgenomen, maar die bleek achteraf niet waar te zijn. Van der Laan: “In dat soort gevallen vind ik niet dat ik een journalist of een webredacteur daar op kan aanspreken, want wij vertrouwen het ANP als bron.” De Telegraaf ziet het ANP als betrouwbare brenger van het nieuws en dus worden ANP-berichten niet op waarheidsgehalte gecontroleerd.

Hetzelfde geldt voor nieuws dat afkomstig is van De Telegraaf correspondenten. “Dat zijn mensen die wij goed kennen en waar wij de kwaliteit van weten, als die er op een kwade dag een keer na zitten, dan ga ik daar niet de webredacteur op aanspreken.”

11. Zijn er nog andere voorbeeldsituaties waarbij u het maken van fouten van reeds geplaatste nieuwsberichten op uw website minder erg vindt?

N.v.t ( zie voorbeelden bij vraag 10)

12. Wat zijn in het algemeen de consequenties voor de internetjournalist die (te veel) fouten heeft gemaakt? (meer dan minimumpercentage bijvoorbeeld)

Bij De Telegraaf werken ze met een performance management cyclus. Als Van der Laan vindt dat een journalist minder goed presteert, doordat hij of zo teveel fouten maakt, dan volgt er eerst een

voortgangsgesprek. Als er dan geen verbetering volgt, komt dat tot uitdrukking in de beoordeling aan het eind van zo’n cyclus. Die beoordeling is dan minder goed en dit heeft financiële gevolgen. Een financieel opstapje kan dan achterwegen blijven.

13. Wat vindt u in het algemeen van de standaardprocedure die gebruikt wordt op uw reactie voor het controleren van nieuwsberichten op waarheidsgehalte voorafgaande aan plaatsing op internet?

Van der Laan zegt dat de procedure beter kan, maar dat er ook een spanningsveld is. Dit

spanningsveld ligt tussen alles uitgebreid controleren om zeker te zijn dat alles goed is en het snel willen zijn, omdat snelheid op internet een kracht is. Van der Laan: “Daarin hebben wij, vind ik, een heel behoorlijk compromis gevonden.”