Om te bekijken of de taalhandelingen in de verwijzingen naar interactiviteit in de advertenties geslaagd zijn, zal er gekeken worden of de handelingen voldoen aan de geslaagdheidsvoorwaarden van Searle (1969). Searle (1969) onderscheidt vier verschillende geslaagdheidsvoorwaarden: de propositionele voorwaarde, de oprechtheidsvoorwaarde,
voorbereidende voorwaarden en de essentiële voorwaarde. Elke afzonderlijke geslaagdheidsvoorwaarde is een noodzakelijke voorwaarde voor het succesvol uitvoeren van een bepaalde taalhandeling (Houtkoop & Koole, 2000:22). De inhoudelijke betekenis van deze verschillende geslaagdheidsvoorwaarden wordt weergegeven in de onderstaande tabel.
Tabel 4.8: Vier geslaagdheidsvoorwaarden voor taalhandelingen (Searle, 1997: 80-81)
Propositionele voorwaarde
De handeling van de consument vindt plaats in de toekomst en er wordt verwezen naar de beoogde uitvoerder van de handeling.
Oprechtheids-voorwaarde
De organisatie wil dat de consument de handeling uitvoert.
Voorbereidende voorwaarden
1. De consument is in staat om de handeling uit te voeren. De organisatie gelooft dat de consument in staat is om de handeling uit te voeren (mogelijkheidsvoorwaarde).
2. Het is zowel de organisatie als de consument duidelijk dat de consument bij een normaal verloop der gebeurtenissen de handeling niet uit zichzelf zal uitvoeren (non-obviousvoorwaarde).
3. De organisatie veronderstelt dat de consument bereid is dan wel verplicht is om de handeling uit te voeren (bereidheidsvoorwaarde)
4. De organisatie moet redenen kunnen geven die aan het realiseren van de taalhandeling door de consument ten grondslag liggen (redelijkheidsvoorwaarde).
Essentiële voorwaarde
De organisatie doet een poging om de consument ertoe te bewegen de handeling uit te voeren.
In de propositionele voorwaarde wordt gesteld aan welke eisen de inhoud van de verwijzing naar interactiviteit moet voldoen. Bij de verwijzing naar interactiviteit is de inhoudelijke betekenis van de taalhandeling: Een verwijzing is alleen een verwijzing wanneer de handeling plaats vindt in de toekomst en er in de verwijzing wordt verwezen naar de beoogde uitvoerder van de handeling. Ongeacht de wijze waarop de verwijzing wordt geformuleerd, zoals in de advertentie van GSMsale, met “GSMsale.nl” of “Bestel nu snel op GSMsale.nl”, moet er in de verwijzing worden verwezen naar een handeling in de toekomst, in het geval van GSMsale: het bezoeken van de website. Het kan hierbij de onmiddellijke toekomst betreffen of een later moment in de toekomst.
Dat er in de verwijzingen naar interactiviteit wordt verwezen naar een handeling in de toekomst, komt tot uiting door de bijwoorden die door de organisaties gebruikt worden in de verwijzingen naar interactiviteit of doordat er een datum wordt genoemd waarvoor de handeling moet worden uitgevoerd. Een bijwoord wordt gebruikt om omstandigheden en hoedanigheden van handelingen en gebeurtenissen te omschrijven (Mazeland, 2009: 55). In de advertenties wordt door het gebruik van bijwoorden van tijd in de verwijzing naar interactiviteit een tijstip aangeduid. Bijwoorden van tijd zijn bijwoordelijke bepalingen waarin het aspect tijd gespecificeerd wordt (Mazeland, 2009:62). Dit wordt bijvoorbeeld gedaan in de advertentie van NRC Next. Hierin wordt met het bijwoord van tijd “nu” verwezen naar het tijdstip waarop de consument moet reageren.
Daarnaast kan er ook door andere bijwoorden van tijd worden verwezen naar het moment van interactiviteit tussen de organisatie en de consument. In tabel 4.9 worden alle bijwoorden van tijd, die in de advertenties gebruikt worden, weergegeven.
Tabel 4.9: Alle bijwoorden van tijd in de verwijzingen naar interactiviteit
Bijwoord van tijd Voorbeeld
Direct - Bel direct 0900 – 0730 voor meer informatie of ga naar ziggo.nl/downloadstation.
Nu - Schrijf je nu in careerevent.nl
- Ga dus nu naar www.zekur.nl en verzeker je in één keer goed voor een lage prijs - Bestel nu snel op gsmsale.nl
- Abonneer nu! Ga naar film1.nl/abonneren - Boek nu een verblijf met aankomst in de
periode van 7 januari … en ontvang tot 30% wintersportkorting
- Bestel de Samsung Galaxy Ace nu op Ben.nl - Abonneer je nu op nrc.next en krijg 50
euro cash op je rekening
Gelijk - Stuur gelijk je cv en motivatie naar pauline.hoogendoorn@palazzo.nl
Dan - Dan moet je naar Randstadstudent.nl - Kijk dan snel op www.palazzo.nl - Neem dan een nrc.next studenten-abo Vandaag - Bestel vandaag op gsm.nl
Verder kan er in de verwijzingen naar interactiviteit een datum of dag worden genoemd, waarvoor de handeling moet worden uitgevoerd om aan te geven dat het hierbij gaat om een toekomstige handeling. Dit wordt bijvoorbeeld gedaan in de advertentie van KLM. Hierin wordt met de tekst “voor 3 oktober” verwezen naar de datum waarvoor de consument moet reageren.
In tabel 4.10 worden alle voorbeelden van verwijzingen naar interactiviteit, waarin een datum gegeven wordt waarvoor de consument moet reageren, weergegeven.
Tabel 4.10: Alle voorbeelden van verwijzingen, waarin een datum gegeven wordt
Datum - Boek voor 3 oktober op klm.nl
- Boek nu een verblijf met aankomst in de periode van 7 januari tot 18 februari 2012 of van 3 maart tot 28 april 2012 en ontvang tot 30% wintersportkorting Dag - Koop vrijdag tot en met zaterdag op
sweetdeal.nl
Naast het benoemen van de tijdsdimensie (toekomstige handeling) is er een tweede eis waaraan de inhoud van de verwijzing naar interactiviteit moet voldoen. Er moet naar de beoogde uitvoerder van de handeling worden verwezen via de tweede persoon. Met andere woorden, de consument moet in de verwijzing naar interactiviteit benoemd worden als de beoogde uitvoerder van de handeling. In de verwijzingen naar interactiviteit wordt verwezen naar de beoogde uitvoerder van de handeling door het gebruik van de aanspreekvormen “u” of “jij” in de advertentie. In de advertenties wordt gebruikgemaakt van de informele aanspreekvorm je of de formele aanspreekvorm u.
In de advertentie van Careerevent wordt bijvoorbeeld gebruikt gemaakt van de informele directe aanspreekvorm “je” om de consumenten aan te spreken.
In tabel 4.11 worden alle voorbeelden van informele aanspreekvormen en formele aanspreekvormen, die in de advertenties gebruikt worden in de verwijzing naar interactiviteit, weergegeven.
Tabel 4.11: Alle informele en formele aanspreekvormen in de verwijzingen naar interactiviteit
Aanspreekvorm Voorbeeld
Je - Schrijf je nu in careerevent.nl.
- Lees het laatste nieuws op depers.nl of abonneer je op artikelen met eLinea. - Meld je aan voor een cursus of
herhalingsles reanimatie en AED op www.6minuten.nl of bel 0900-3000300 tegen lokaal tarief.
- Doe ook mee aan de landelijke actie www.watdoejijuit.nl.
WAT ZEGT DE CONSUMENT?
“
Het gebruik van ‘je’ in de tekst zorgt ervoor, dat ik mij eerder aangesproken voel om contact op te nemen met een organisatie”
- Kijk voor meer informatie op kpn.com/goalalert of scan de QR code met je smartphone.
- Abonneer je nu op nrc.next en krijg 50 euro cash op je rekening.
- Kijk dan snel op www.palazzo.nl of stuur gelijk je cv en motivatie naar pauline.hogendoorn@palazzo.nl.
- … dan moet je naar Randstadstudent.nl. - Zie je op www.lapland.nl/husky.
- Ga dus nu naar www.zekur.nl en verzeker je in één keer goed voor een lage prijs. U - Claim hier uw gratis ticket
www.billingualpeople.nl.
- Ga naar www.dejongintra.nl/depers, bel 0180-457803 of ga naar uw AVNR reisbureau voor nog veel meer topvakanties dit najaar.
- Stuur ons uw frituurrecept en win een digitale camera die tegen een stootje kan. - Stuur uw recept samen met de
aankoopbon van het Diamant frituurvet van uw keuze naar Diamant klantenservice, Postbus 222, 3890 AE Zeewolde.
- Neem voor meer informatie contact op met uw cruisespecialist of bel met 0900-SAIL HAL of bezoek onze website www.hollandamerica.nl.
- Vraag uw dealer naar de voorwaarden. - Ga naar nierstichting.nl of bespreek het
met uw huisarts.
- U bent van harte welkom op één van onze locaties.
- Voor meer informatie over deze actie bent u van harte welkom bij de Toyota dealer of kijk op www.toyota.nl.
De mate van interactiviteit in de verwijzing van de organisatie is te bespreken aan de hand van de geslaagdheidsvoorwaarden. Er kan in de advertenties van een maximaal interactieve taalhandeling worden gesproken als de organisatie voldoet aan alle eisen van de propositionele voorwaarde van een taalhandeling. Er is sprake van een minimaal interactieve taalhandeling, wanneer de organisatie niet voldoet aan de propositionele voorwaarde. In onderstaande tabel wordt deze toenemende mate van interactiviteit op basis van de propositionele voorwaarde van taalhandelingen weergegeven.
Tabel 4.12: De toenemende mate van interactiviteit bij de propositionele voorwaarde
Verwijzing Geslaagdheidsvoorwaarden van een taalhandeling
Ga naar facebook.nl/GSM.nl - Minimaal interactief
Boek voor 3 oktober op klm.nl
Scan de QR code met je smartphone
Propositionele voorwaarde: toekomstige handeling
Propositionele voorwaarde: uitvoerder handeling Abonneer je nu op NRC.next en krijg 50 euro
cash op je rekening
Propositionele voorwaarde: toekomstige handeling +
uitvoerder handeling Maximaal interactief
Van de 87 verwijzingen naar interactiviteit zijn er 58 verwijzingen (67%) die niet voldoen aan de propositionele voorwaarde. Slechts 27% van de verwijzingen naar interactiviteit voldoet aan de propositionele voorwaarde om de toekomstige handeling en/of uitvoerder van de handeling te benoemen. Bij 8 verwijzingen naar interactiviteit wordt enkel de toekomstige handeling benoemd, waarmee wordt voldaan aan de propositionele voorwaarde. Daarnaast wordt bij 16 verwijzingen naar interactiviteit enkel de uitvoerder van de handeling benoemd. Wanneer zowel de toekomstige handeling als de uitvoerder van de handeling in de verwijzing naar interactiviteit worden benoemd, kan er worden gesproken van een maximale mate van interactiviteit. Dit is het geval bij 6% van de verwijzingen naar interactiviteit (zie tabel 4.13).
Tabel 4.13: De verdeling van de propositionele voorwaarde in de dataverzameling
Propositionele voorwaarde Aantal verwijzingen
Propositionele voorwaarde: voldoet niet aan de propositionele voorwaarde
58 (67%)
Propositionele voorwaarde:
Toekomstige handeling wordt benoemd of
Uitvoerder handeling wordt benoemd
24 (27%) 8 (9%) 16 (18%)
Propositionele voorwaarde:
Toekomstige handeling wordt benoemd en uitvoerder handeling wordt benoemd
5 (6%)
5 (6%)
Totaal 87 (100%)
De organisaties waarbij zowel de toekomstige handeling als de uitvoerder van de handeling worden benoemd, zijn een krant (20%), een uitzendbureau (20%), een zorgverzekeraar (20%) en een restaurant (20%). Dit is af te lezen in tabel 4.14. Daarnaast wordt ook door een organisatie, die de consument uitnodigen deel te nemen aan een evenement (20%), gebruikgemaakt van de maximale mate van interactiviteit door de toekomstige handeling en de uitvoerder van de handeling in de verwijzing naar interactiviteit te benoemen.
Tabel 4.14: De verdeling van de maximale mate van interactiviteit bij de propositionele voorwaarde
Soort organisatie Organisaties met de maximale mate van interactiviteit
Aantal verwijzingen
Kranten NRC 1 (20%)
(zorg)Verzekeraars Zekur Univé 1 (20%) Uitzendbureaus Randstad 1 (20%) Evenementen Careerevent 1 (20%) Restaurants Palazzo 1 (20%)
Totaal 5 (100%)
Elke taalhandeling heeft daarnaast ook een oprechtheidsvoorwaarde. Dit houdt in dat een organisatie die de consument verwijst naar interactiviteit, ook oprecht moet willen dat de consument de handeling uitvoert. Dit kan worden verwoord als: Een verwijzing naar interactiviteit is alleen een verwijzing als de organisatie ook echt oprecht wil dat de consument de handeling uitvoert. Zo moet een organisatie die verwijst naar het telefoonnummer van de organisatie ook oprecht willen dat de consument contact opneemt met de organisatie door middel van de telefoon. In de advertenties kan deze oprechtheid van organisaties worden getoond door de consument te belonen voor het uitvoeren van de handeling. In een aantal advertenties wordt het moment van reageren op de verwijzing ondersteund. Dit wordt gedaan door het moment van reageren aan een geldbedrag, korting of winactie te koppelen. In de advertentie van Landal wordt bijvoorbeeld gebruikgemaakt van een wintersportkorting.
Diamant koppelt in haar advertentie een winactie aan het moment van reageren om het voor de consument aantrekkelijker te maken om op de verwijzing naar interactiviteit in te gaan.
Om een onderscheid te maken in de mate van interactiviteit in de verwijzing van de organisatie, wordt er gekeken of er in de verwijzing gebruik is gemaakt van het belonen van de consument voor het uitvoeren van de handeling. Op basis van dit onderscheid kan er in de advertenties van een maximaal interactieve taalhandeling worden gesproken, wanneer de organisatie de consument beloont voor het uitvoeren van de verwijzing naar interactiviteit. Hierdoor geeft de organisatie aan oprecht te willen dat de consument de handeling uitvoert. Wanneer er door de organisatie geen beloning wordt gegeven voor het uitvoeren van de handeling, is er sprake van een minimaal interactieve taalhandeling. In tabel 4.15 wordt de toenemende mate van interactiviteit op basis van de oprechtheidsvoorwaarde weergegeven.
Tabel 4.15: De toenemende mate van interactiviteit bij de oprechtheidsvoorwaarde
Verwijzing Geslaagdheidsvoorwaarden van een taalhandeling
Bestel de voucher op www.savemyday.nl - Minimaal interactief
Stuur ons uw frituurrecept en win een digitale camera die tegen een stootje kan
Oprechtheidsvoorwaarde: belonen van het uitvoeren van de handeling
Maximaal interactief
Bij de verwijzingen naar interactiviteit voldoet 93% niet aan de oprechtheidsvoorwaarde. Dit is af te lezen uit tabel 4.16. In totaal zijn er 81 van de 87 verwijzingen naar interactiviteit die de consument niet belonen voor het uitvoeren van de handeling. In 7% van de verwijzingen naar interactiviteit wordt wel voldaan aan de oprechtheidsvoorwaarde, namelijk door 6 van de 87 verwijzingen naar interactiviteit.
Tabel 4.16: De verdeling van de oprechtheidsvoorwaarde in de dataverzameling
Oprechtheidsvoorwaarde Aantal verwijzingen
Oprechtheidsvoorwaarde: voldoet niet aan de oprechtheidsvoorwaarde
81 (93%)
Oprechtheidsvoorwaarde:
Belonen van het uitvoeren van de handeling
6 (7%)
6 (7%)
Totaal 87 (100%)
Organisaties die wel voldoen aan de oprechtheidsvoorwaarde en daarmee aan de maximale mate van interactiviteit, zijn voornamelijk organisaties op het gebied van mobiele telefonie. Dit is het geval bij 33% van de verwijzingen naar interactiviteit. Daarnaast voldoen ook een reisorganisatie (17%), een krant (17%), een (zorg)verzekeraar (17%) en een organisatie op het gebied van voedingsmiddelen (17%) aan de oprechtheidsvoorwaarde in de verwijzingen naar interactiviteit (zie tabel 4.17).
Tabel 4.17: De verdeling van de maximale mate van interactiviteit bij de oprechtheidsvoorwaarde
Soort organisatie Organisaties met de maximale mate van interactiviteit
Aantal verwijzingen
Mobiele telefonie Blackberry, GSMNL 2 (33%) Reisorganisaties Landal 1 (17%)
Kranten NRC 1 (17%)
(zorg)Verzekeraars Univé 1 (17%) Voedingsmiddelen Diamant 1 (17%)
Naast de propositionele - en de oprechtheidsvoorwaarde zijn er ook zogenoemde voorbereidende voorwaarden. Dat zijn voorwaarden die een organisatie eerst naloopt (onbewust) om te bepalen of het wel zin heeft om de taalhandeling te uiten. Om dit te bepalen moet een organisatie zich verplaatsen in de positie van een consument en proberen in te schatten of het wel gewenst is door de consument om deze specifieke taalhandeling te horen. Voor het verwijzen naar interactiviteit zijn de voorbereidende voorwaarden: Een verwijzing naar interactiviteit is alleen een verwijzing, wanneer de organisatie veronderstelt dat:
• de consument in staat is om de handeling uit te voeren (mogelijkheidsvoorwaarde).
Door de handeling die van de consument gevraagd wordt te benoemen in de verwijzing naar interactiviteit, maakt de organisatie aan de consument duidelijk dat de organisatie veronderstelt dat de consument in staat is om deze handeling uit te voeren. In de advertentie van Honda wordt de consument bijvoorbeeld gevraagd de dealer van Honda te vragen naar de voorwaarden van de actie.
Hiermee veronderstelt Honda dat de consument in staat is om met de dealer contact op te nemen en deze te vragen naar de voorwaarden. In de tweede verwijzing in de advertentie van Honda veronderstelt de organisatie dat de consument in staat is om de website van Honda te bezoeken voor alle nazomerdeals.
• de consument de handeling niet uit zichzelf zal uitvoeren (non-obviousvoorwaarde). Door in de advertenties een verwijzing naar interactiviteit op te nemen, geeft de organisatie aan te veronderstellen dat de consument niet uit zichzelf de website van de organisatie zal bezoeken of het telefoonnummer van de organisatie zal bellen. Alle advertenties waarin wordt verwezen naar de mogelijkheden die er zijn om met de organisatie contact op te nemen, voldoen daarmee aan de non-obviousvoorwaarde. In de advertentie van Zilveren Kruis Achmea wordt de consument bijvoorbeeld gewezen op de website en de mogelijkheid om contact op te nemen met een van de zorgregelaars via het telefoonnummer van Zilveren Kruis Achmea.
WAT ZEGT DE CONSUMENT?
“ Een beloning maakt het aantrekkelijker voor de consument om te reageren op een advertentie ”
• de consument bereid is dan wel verplicht is om de handeling uit te voeren (bereidheidsvoorwaarde).
Om te bepalen of de consument bereid is om de verwijzing naar interactiviteit uit te voeren, wordt er in een aantal advertenties door de organisatie, voorafgaande aan de verwijzing naar interactiviteit, gevraagd of de consument de voordelen van het uitvoeren van de handeling wil ervaren. Dit gebeurt bijvoorbeeld in de advertentie van Careerevent, waarin de consument gevraagd wordt of hij/zij een boost wil geven aan zijn/haar carrière, zich wil oriënteren op een nieuwe baan of ter plekke wil solliciteren. Om dit te verwezenlijken wordt de consument door de organisatie verwezen naar het Careerevent.
• de organisatie redenen kan geven die aan het realiseren van de taalhandeling door de consument ten grondslag liggen (redelijkheidsvoorwaarde).
In een verwijzing naar interactiviteit van een organisatie kan een organisatie er voor kiezen om specifieke redenen die aan het realiseren van de handeling ten grondslag liggen te benoemen, zoals in de advertentie van de NS, waarin de organisatie benoemt dat de consument “… voor meer informatie over tarieven en vertrektijden …” op de website van NS Hispeed moet kijken.
Maar ook in de advertentie van Zekur wordt een specifieke reden genoemd om contact met de organisatie op te nemen, namelijk: “… verzeker je in één keer goed voor een lage prijs”.
Ook in de voorbereidende voorwaarden is er een onderscheid te maken in de mate van interactiviteit in de verwijzing van de organisatie. Op basis van deze vier verschillende voorwaarden, kan er in de advertenties van een maximaal interactieve taalhandeling worden gesproken als de organisatie gebruikmaakt van alle voorbereidende voorwaarden. Wanneer er door de organisatie gebruik wordt gemaakt van één of enkele van de voorbereidende voorwaarden, is er sprake van een minimaal interactieve taalhandeling. De toenemende mate van interactiviteit op basis van de voorbereidende voorwaarde van taalhandelingen wordt in onderstaande tabel weergegeven.
Verwijzing Geslaagdheidsvoorwaarden van een taalhandeling
Mate van interactiviteit
Vraag uw dealer naar de voorwaarden (mogelijkheid)
Voorbereidende
voorwaarden: voldaan aan één voorwaarde
Mogelijkheidsvoorwaarde: handeling wordt benoemd
Minimaal interactief
Kijk op (mogelijkheid) zilverenkruis.nl/ zorgregelaar (non-obvious) of bel met een van onze zorgregelaars (mogelijkheid) op 0900-5566768 (non-obvious)
Voorbereidende
voorwaarden: voldaan aan enkele voorwaarden
Non-obviousvoorwaarde: verwijzing wordt gegeven
Wil je een boost geven aan je carrière, je oriënteren op een nieuwe baan of ter plekke solliciteren? (bereidheid) Kom naar (mogelijkheid) het Careerevent (non-obvious)
Kijk (mogelijkheid) voor meer informatie over tarieven en vertrektijden (redelijkheid) op NSHispeed.nl/Fyra (non-obvious)
Bereidheidsvoorwaarde: bereidheid wordt gevraagd
Redelijkheidsvoorwaarde: redenen worden gegeven
Kan Univé nog klantvriendelijker? Wij denken van wel. Helpt u ons daarbij? (bereidheid) Ga naar (mogelijkheid) www.unive.nl/klantvriendelijkste (non-obvious) en met uw suggestie maakt u kans op een weekendje weg bij Landal Greenparks (redelijkheid)
Voorbereidende
voorwaarden: voldaan aan alle voorwaarden
Maximaal interactief
Tegenovergesteld aan de andere geslaagdheidsvoorwaarden, is er van de 87 verwijzingen naar interactiviteit slechts één verwijzing (1%) die niet voldoet aan de voorbereidende voorwaarden. 99% van de verwijzingen naar interactiviteit voldoet wel aan de voorbereidende voorwaarden. Daarvan voldoet 25% van de verwijzingen naar interactiviteit aan één van de voorbereidende voorwaarden. Bij 21 verwijzingen naar interactiviteit wordt een verwijzing gegeven, waarmee wordt voldaan aan de non-obvious voorwaarde. Daarnaast wordt bij één verwijzing naar interactiviteit de bereidheid van de consument om de handeling uit te voeren gevraagd. De meeste verwijzingen naar interactiviteit voldoen aan enkele voorbereidende voorwaarden. Dit is het geval bij 62 van de 87 verwijzingen (71%). Hierin zijn verschillende combinaties te