• No results found

FASE II DE LITERATUUR EN THEORETISCHE INVALSHOEKEN:

EEN DIEPTEANALYSE VAN DE GEZINSSITUATIES

2.2. Bedenkingen in het licht van de casussen:

2.2.4. Geloof, Religie en voodoo

Linda maakt zich nu al zorgen over hoe ze haar moeder later naar België kan brengen.

Van wie het financieel goed heeft wordt verwacht armere familieleden te helpen. Dit verschilt van de westerse cultuur. De begeleiding moet daar oog voor hebben en dit aspect aan bod laten komen. Soms moet de begeleiding helpen om daarin niet te overdrijven.

De moeder van Linda die ver van haar kinderen woont, blijft erg bezorgd over alles voelt zich hulpeloos omdat ze niets anders kan doen dan Linda door de telefoon leren om voor zichzelf en haar kleine zus te zorgen.

2.2.3.3 Complimenten geven

De meeste Afrikaanse ouders geven meestal geen complimenten aan hun kinderen. Door de complimenten zouden de kinderen zich niet meer extra inzetten. Het verschil met de westerse cultuur is duidelijk. Door positieve opmerkingen te geven verwachten de westerse ouders meer groei.

De verwachtingen van de ouders zijn eigenlijk dezelfde, met name meer groei, maar de aanpak is anders. De meeste Afrikaanse ouders zullen bijvoorbeeld nooit zeggen dat ze 'trots' zijn.

Kinderen zouden daardoor een te hoge dunk van zichzelf krijgen. De ouders vergeten dat het ook een positief effect kan hebben omdat de kinderen hun ouders niet willen ontgoochelen waardoor ze verder extra hun best doen.

2.2.4. Geloof, Religie en voodoo

2.2.4.1. De plaats van het geloof

De plaats van het geloof in het leven van de meeste Afrikanen is niet te onderschatten. Geloof komt voor in verschillende vormen: religie (christendom of islam), voodoo of het geloof in traditionele gewoonten en rituelen. Soms is het een mengeling van alle drie. Atheïsme komt nauwelijks voor in de Afrikaanse cultuur. Geloof neemt een belangrijke plaats in de opvoeding van kinderen en in het dagdagelijkse leven van de Afrikanen.

Boakye-Boaten (2010) verwijst naar Onwauchi (1972) en zegt “Through certain religious rituals and practices, communal attainments of spiritual ideas were established. These spiritual ideass lay the foundation for the respect which the indigenous Africans have their political institutions; the love, the respect, and obedience which the children must show their parents and elders.” (Boakye-Boaten, 2010: 108).

2.2.4.2. De nadelen en voordelen

Het geloof heeft nadelen en voordelen. Het maakt de mensen bang en zeer onderdanig maar aan de andere kant biedt het houvast, liefde en respect voor mekaar. Kinderen durven bepaalde dingen niet doen omdat ze bang zijn voor de gevolgen als ze de goden of de allemachtige God boos op hen wordt. Mensen maken sommige keuzes vaak niet ondanks ze deze keuzes echt willen, maar omdat ze bang zijn voor de gevolgen in verband met hun geloof.

Mensen worden gedwongen om dingen te doen, niet vanuit hun eigen overtuigingen maar door de dictaten van hun geloof of religie.

Er is een groei van Afrikaanse kerken en voodoo priesters in Antwerpen, Brussel, Gent en Leuven. De kerken en de voodoo priesters worden een bron van corruptie en uitbuiting. Veel gezinnen zijn al het slachtoffer geweest.

Aan de andere kant heeft geloof en religie voor de gezinnen ook voordelen. Het biedt houvast en is een vorm van gemeenschappelijke ontmoeting. De kerken bieden de gelovigen

geestelijke geruststelling, een plaats waar ze oplossingen vinden voor hun zorgen en

problemen. De pastoor is niet alleen de aanvoerder maar de vader van de leden van de kerk. Hij wordt bij veel gezinsproblemen betrokken. Zijn raad komt van God en moet gevolgd worden.

In de kerk ontmoeten mensen elkaar ook om te zingen en te dansen in het koor en om samen plezier te maken. Bij kerkelijke feestdagen worden er heel wat vrijetijdsactiviteiten

georganiseerd. Veel Afrikanen in de westerse wereld gaan niet naar de kerk omdat ze geen tijd kunnen vinden of omdat de ouders of familie hier niet zijn om hen te dwingen, maar ze blijven gelovig.

2.2.4.3. Geloof in de casussen

De moeder van Linda in Afrika vertelt dat ze elke dag naar de kerk gaat om voor haar kinderen te bidden. Ze is boos op haar man omdat hij niet meer gelovig is, wat negatieve gevolgen kan hebben op de kinderen. De moeder van Linda betreurt dat ze niets anders kan doen dan heel hard bidden en hopen dat God haar kinderen zal redden.

De stiefmoeder van Happy heeft, dankzij haar geloof en de hulp van haar pastoor, de

geschonden relaties in haar gezin kunnen herstellen. Haar geloof in het belang van familie en haar kennis in psychologie hebben haar geholpen om niet alleen de relaties te herstellen maar ook om de gezinsleden te overtuigen elkaar als gelovigen te vergeven en weer als gezin te leven. Met geduld en met tijd is dit gebeurd.

 Voodoo/juju

Voodoo/juju komt niet voor in de casussen dus ik ga me daarin niet verdiepen. Maar het komt in sommige Afrikaanse gezinnen voor. Men ziet gedragsproblemen of conflicten als een teken van de aanwezigheid van een slechte geest in het gezin of bij de betrokkenen. Of als een straf van de boze goden, een vloek van rivalen en vijanden of jaloerse vrienden en familieleden hier of in Afrika.

Soms worden kinderen naar Afrika teruggestuurd voor genezing en komen dan niet meer terug. Hulpverlening moet oog hebben voor deze situaties. Hoe kan je een ouder ervan overtuigen om de behandeling voor ADHD te volgen wanneer hij gelooft dat het gedrag van het kind te maken heeft met slechte geesten?

Omgaan met religie en geloof is een uitdaging voor de begeleiders die vaak zelf niet gelovig zijn. Ze kijken naar religie met een westerse bril, wat voor wantrouwen en weerstand zorgt bij gelovige Afrikaanse ouders en jongeren. Wat hebben de deskundigen te zeggen over hun omgaan met geloof, voodoo en juju? Hoe gaat je effectief daarmee om en hoe schakel je dat in het begeleidingspakket in gezien het belang voor het gezin?

Dit ga ik grondig bekijken in Fase 3 maar eerst volgt een analyse van herstel en het verloop van de procedure in verband met de casussen.

FASE III CONCLUSIES

HERSTEL EN HULPVERLENING: LUISTEREN NAAR EN SPREKEN MET