Gedurende het veldonderzoek zijn een aantal interessante bevindingen gedaan. Bij het afnemen van enquêtes bij de MBS waren volgens de conducteur ongeveer 170 personen aanwezig in de trein. Tijdens de rit van Boekelo naar Haaksbergen en terug zijn de enquêtes afgenomen. Mogelijke respondenten werden eerst gevraagd of ze wel eens in Boekelo komen of zijn geweest. De meeste bezoekers gaven aan weinig over Boekelo te weten of er niet te komen. De mensen die een beeld hadden over Boekelo gaven aan dat er weinig te doen is. De bezoekers kwamen zowel in Haaksbergen als in Boekelo dan ook amper van het perron af. In Haaksbergen zijn echter winkels voor het
aanschaffen van souvenirs of het halen van een kopje koffie, in Boekelo niet. De conducteur van de MBS gaf aan dat de MBS liever niet heeft dat mensen het dorp ingaan en een trein later terugnemen, in verband met het voorspellen van de drukte in de trein. Het gevolg is dat de bezoekers vooral blijven hangen op het perron van de MBS in plaats van het dorp in te trekken. De observatie is gedaan op Tweede Paasdag, waarbij opviel dat er in het dorp zelf geen winkels of activiteiten geopend waren. Gezien de bezoekersaantallen die de MBS trekt naar Boekelo lijkt dit een gemiste kans.
7. Advies
Dit onderzoeksrapport geeft informatie over het profiel van de bezoeker in Boekelo aan de hand van het BSR-model en hoe het vrijetijdsaanbod in Boekelo afgestemd kan worden op de wensen en kenmerken van de bezoeker. Kennis over de bezoekers en het vrijetijdsaanbod biedt kansen om het vrijetijdsaanbod beter te laten aansluiten bij de wensen van de bezoekers. Verder biedt het
mogelijkheden voor Boekelo om zich te richten op specifieke doelgroepen en zo een volledig vrijetijdsaanbod te creëren. Dit hoofdstuk heeft als doel een advies uit te brengen voor de
opdrachtgever door de managementvraag te beantwoorden. Dit resulteert in een uitwerking van twee alternatieve oplossingen voor het managementprobleem, waarna toegelicht wordt welke oplossing gekozen wordt.
Het onderzoek is uitgevoerd met als doel het beantwoorden van onderstaande managementvraag: ‘Op welke wijze kunnen ondernemende organisaties gezamenlijk inspelen op de behoeften van de markt in Boekelo, door het huidige vrijetijdsaanbod te verbeteren of uit te breiden met nieuwe vrijetijdsproducten in Product-Markt-Partner-Combinaties?’
Om deze vraag te beantwoorden is in de voorgaande hoofdstukken gekeken naar de markt, het product en de (mogelijke) partners in Boekelo. De markt is gesegmenteerd op basis van het BSR- model, waarbij gekeken is naar de leefstijlen van de bezoekers. De resultaten van de enquête hebben uitgewezen dat de leefstijlen Geel en Groen het best vertegenwoordigd zijn in Boekelo. In paragraaf 2.4.1 en bijlage II zijn uitgebreide beschrijvingen te vinden van het BSR-model en de verschillende leefstijlen.
Belangrijke criteria voor het advies genoemd door de opdrachtgever zijn (zie paragraaf 3.2.7) zijn: - Focus op het in kaart brengen van de markt in Boekelo.
- Een impuls geven aan het ondernemersklimaat, waardoor Boekelo aantrekkelijker wordt voor nieuwe ondernemers als vestigingplaats.
- Tijdsduur van implementatie.
- Controle op kosten van implementatie.
Op basis van de resultaten uit het onderzoek kan gesteld worden dat het probleem in Boekelo niet direct gevonden wordt bij de ondernemers in Boekelo, maar bij het gehele imago van het dorp. De hoge non-respons van bezoekers buiten Boekelo duidt op een onduidelijk imago. De respondenten hebben geen kennis over de kernkwaliteiten genoemd in paragraaf 2.5. Het lijkt aannemelijk dat de Stichting BART, de BOV en de Dorpsraad hun krachten moeten bundelen om gezamenlijk naar buiten te treden in de informatievoorziening over Boekelo. Hierbij kan gedacht worden aan gezamenlijke
promotie, duidelijke en actuele informatie op één goed vindbare website en meer
samenwerkingsverbanden tussen ondernemers. Dit resulteert in een duidelijk beeld bij de
respondenten wat Boekelo is, wat het te bieden heeft en wat kenmerkend is voor het dorp. Met de Visitor Journey Cycle (Flooren, 2013) wordt een beleving gecreëerd voor bezoekers. Door de beleving wordt het bezoek beter gewaardeerd, wordt er meer geld uitgegeven en wordt een positieve
herinnering gevormd. Om een beleving te creëren is het belangrijk het product af te stemmen op het profiel van de bezoeker. Het onderzoek heeft uitgewezen dat Geel en Groen momenteel de meest interessante leefstijlen zijn in Boekelo. In de volgende paragraaf wordt de keuze voor Geel en Groen verder toegelicht.
7.1 Alternatieven
In deze paragraaf worden twee alternatieven toegelicht waarmee het managementprobleem opgelost kan worden. De alternatieven worden beschreven en beoordeeld aan de hand van de hierboven genoemde criteria. Alle alternatieven bestaan uit een bepaald product, voor een specifieke markt, waarbij samengewerkt wordt met diverse partners.
Gezien de nadrukkelijke vraag van de opdrachtgever voor een focus op de markt, is het voor de hand liggend dat het advies gericht is op de markt in Boekelo. Het onderzoek heeft uitgewezen dat er momenteel twee grote groepen aanwezig zijn in Boekelo, te weten Uitbundig Geel en Rustig Groen.
De Heer Nijmeijer (2014) heeft daarnaast aangegeven dat de opdrachtgevers gezinnen met kinderen een interessante groep vinden die ze graag willen aantrekken in Boekelo.
Meer informatie over de aanwezige BSR-leefstijlen in Boekelo is te vinden in paragraaf 4.2.2 en 4.2.3 en in bijlage II. In paragraaf 4.2.4 is bij elke besproken bezoekreden een overzicht van de BSR- leefstijlen te zien.
7.1.1 Gezinnen met kinderen
In deze paragraaf wordt het alternatief ‘Gezinnen met kinderen’ besproken op de onderdelen markt, product en partners voor de Gele BSR-leefstijl.
De markt
Het onderzoek heeft uitgewezen dat Geel de grootst vertegenwoordigde groep is in Boekelo, verder komt bijna de helft van de Gele respondenten uit Boekelo of Enschede. Het zijn echte levensgenieters, ze houden ervan om sportief bezig te zijn, zijn energiek en gezellig. Uitbundig Geel kent veel gezinnen met kinderen en houdt daarnaast ook van uitgaan en recreatief winkelen.
De Labije (2010) bespreekt in paragraaf 2.4 dat de belevenis van vrijetijdsproducten een grote rol speelt, mensen willen een persoonlijke ervaring die blijft hangen. Om dit te bereiken moet de reis van de bezoeker uitgestippeld worden, het vrijetijdsaanbod in Boekelo moet voor, tijdens en na het bezoek meewerken aan de beleving (Flooren, 2013). Geel is een leefstijl die gevoelig is voor een beleving die gecreëerd wordt, ze houden van bijzondere activiteiten en authenticiteit. Ze willen naar de activiteit uitkijken. De manier van communiceren speelt hierbij een belangrijke rol, bijvoorbeeld op social media als Twitter en Facebook. Social media kan door het creëren van evenementen, het plaatsen van foto’s en activiteiten bijdragen aan het ontwikkelen van een beleving bij de bezoeker. Geel staat daarnaast bekend als een groep die actief is op social media, goede social media strategie kan meewerken aan een beleving van begin tot eind.
Uitbundig Geel is met 42,7% van de respondenten de meest gekozen BSR-leefstijl en is onder elke bezoekreden sterk vertegenwoordigd. Geel is op zoek naar gezelligheid en vermaak voor het hele gezin, waarbij ze graag buiten bezig zijn. Faciliteiten voor kinderen en gemak vinden ze belangrijk. Er is behoefte aan meer faciliteiten voor kinderen, Geel kent dan ook veel gezinnen met kinderen. Rustig Groen komt bij winkelen en vakantie in de omgeving naar voren als een belangrijke leefstijl. Groen houdt van privacy en rust en komt vooral naar Boekelo toe om te genieten van de natuurlijke omgeving. Ze vinden het belangrijk om te ontspannen en houden niet van drukte. Het onderzoek heeft verder uitgewezen dat momenteel geen horeca aanwezig is in Boekelo die voldoet aan de wensen van Groen.
Het product
Om een aantrekkelijk product te ontwikkelen voor Geel is het belangrijk dat er voldoende activiteiten zijn om zowel de ouders als de kinderen een hele dag te vermaken. Dit sluit aan bij de theorie over Uitbundig Geel en het BSR-model in paragraaf 2.4.1.
Om voor Geel complete dagentertainment te bieden is een educatieve wandel- en fietsroute door de omgeving van Boekelo bedacht. Het doel hiervan is om de omgeving en kernkwaliteiten van Boekelo bekender te maken bij de bezoekers door de route langs de MBS, de zoutboortorens, het
Militaryterrein, de fabrieksmonumenten op de Bleekerij, de oude Windmolen, Bad Boekelo en de diverse erven rondom Boekelo. De route kan gestart worden bij het Spoorwegmuseum van de MBS, waar een interactieve VVV-zuil geplaatst moet worden. Met de interactieve VVV-zuil kunnen de bezoekers zelf de lengte van de route kiezen, ook kan er informatie en tips over de omgeving opgevraagd worden. Voor de kinderen kan er een quiz meegenomen worden met vragen die gedurende de tocht
beantwoord moeten worden. Langs de route worden diverse kleurrijke informatieborden geplaatst, met leuke weetjes en informatie over de locatie. Om de borden aantrekkelijk te maken voor kinderen, wordt veel met kleurrijke afbeeldingen gewerkt. Hiervoor kan een samenwerking gezocht worden met de basisscholen in Boekelo, door de kinderen de locaties in beeld te laten brengen.
Tijdens de fietstocht kunnen diverse horecagelegenheden bezocht worden. De bezoeker kan beginnen met een kop koffie bij de Buren of kiezen voor een lunch of diner in een van de andere
eetgelegenheden in Boekelo. Andere mogelijke samenwerkingsverbanden zijn met de MBS (met treinticket) of met de Spielehof voor een middagje golf. De promotie van het arrangement wordt geregeld via social media en samenwerkingsverbanden met de Regio Twente, de Zoutmarke, de VVV en de Gemeente Enschede.
De Gele bezoekers hebben in de enquête aangegeven behoefte te hebben aan een breder
winkelaanbod. De Stichting BART en de BOV kunnen de mogelijkheden bekijken om kleine toeristische winkels te realiseren met authentieke, Boekelose producten. Hierbij kan gedacht worden aan een souvenirwinkel of ijssalon. Het winkelaanbod wordt zo uitgebreid, passend bij het huidige aanbod en passend bij de gestelde doelen uit het Koersdocument van de Gemeente Enschede (2007).
Mommaas (2010) geeft aan dat er in Overijssel behoefte is naar landschappelijk maatwerk voor het verblijf in groene omgevingen voor toerisme en recreatie. Op dit moment zijn er in Boekelo weinig activiteiten voor gezinnen met kinderen die inspelen op de belevenis en aansluiten bij de groene en culturele omgeving van Boekelo. Het aanbieden van culturele, sportieve en culinaire arrangementen voor gezinnen wordt ingespeeld op de belevenis en wensen van de Gele leefstijl.
De partner(s)
Zoals besproken bij het product zijn er diverse mogelijkheden met dit concept om
samenwerkingsverbanden tussen ondernemers en organisaties te realiseren. De belangrijkste spelers hierin zijn:
- MBS: is verantwoordelijk voor het culturele onderdeel in de arrangementen en kan daarnaast fungeren als startpunt. De MBS is een echte toeristische trekker en kan de
- Ribhouse Texas Boekelo: de enquête laat zien dat het Ribhouse een belangrijke trekker is voor Boekelo. Door de samenwerking aan te gaan wordt gerealiseerd dat hun gasten meer van Boekelo zien dan alleen het restaurant.
- Spielehof Shortgolf: de Spielehof biedt een sportieve activiteit voor jong en oud en is uitermate geschikt om de middag te vullen.
7.1.2 Koffiestop
In deze paragraaf wordt het alternatief ‘Koffiestop’ besproken op de onderdelen markt, product en partners voor de Groene BSR-leefstijl. Het onderzoek heeft uitgewezen dat Groen een belangrijke groep is onder de bezoekers in Boekelo. Ze bezoeken Boekelo graag en houden van natuur, rust, privacy en activiteiten als fietsen en wandelen. Ook is er momenteel geen horeca gericht op Groen aanwezig in Boekelo.
De markt
De Groene leefstijl is na Geel de best vertegenwoordigde BSR-leefstijl in Boekelo. Groene bezoekers zijn erg gesteld op hun rust en privacy en verblijven over het algemeen graag in de eigen bekende omgeving. De groep kent relatief veel ouderen, de meeste Groene respondenten brengen dagelijks of wekelijks een bezoek aan Boekelo. Zoals besproken in paragraaf 4.2.3 kent Groen een relatief grote groep bezoekers die afkomstig zijn buiten Overijssel en op vakantie zijn in de omgeving. Verder kent Groen veel bezoekers die komen om te winkelen en een deel is woonachtig in Boekelo.
De heer Terhürne geeft aan dat Boekelo momenteel veel oudere bezoekers heeft, die vaak slecht ter been zijn en voor het gemak wel hun boodschappen in het dorp moeten doen. De heer Verhaak ziet in deze groep ouderen een groeiende, dus belangrijke groep bezoekers van Boekelo.
Het product
Regio Twente (2009) is de laatste jaren bezig met een positionering als ‘Twente. Landgoed van Twente’. Daarbij staan een hoge kwaliteit van leven, ontspannen, onthaasten en genieten centraal. Dit sluit goed aan op de vraag naar rust en privacy van Groen. Boekelo is gelegen in een natuurrijke omgeving, maar kent uitstekende verbindingen met Enschede, Hengelo en Haaksbergen. In het Uitvoeringsprogramma Vrije Tijd Twente (UVT) heeft de Regio Twente (2009) vijf ambities geformuleerd voor de regio:
1) De gast wordt verleid om naar Twente te komen. 2) De gast kan eenvoudig naar Twente komen. 3) De gast voelt zich welkom in Twente.
4) De gast blijft langer en beleeft Twente intensiever. 5) De gast komt graag naar Twente terug.
De resultaten over de Groene leefstijl in paragraaf 4.2.3 laten zien dat Groen bestaat uit bezoekers van buiten Overijssel en een deel uit Boekelo en Enschede. Groen vertegenwoordigt daarmee zowel een groep toeristen, als een groep inwoners en buitenrecreanten uit de omgeving van Boekelo. De Groene bezoeker van Hotel Bad Boekelo geeft aan dat ze graag betere wandelverbindingen wensen tussen het hotel en het dorpshart. Dit resulteert in een betere doorstroming van de toeristen uit het hotel naar het vrijetijdsaanbod in het dorp.
Om dit te bereiken moet gekeken worden naar het huidige vrijetijdsaanbod in Boekelo dat aansluit bij Groen. In de observatie (zie paragraaf 4.3) is te zien dat de MBS, de Spielehof en Hotel Bad Boekelo zich primair richten op Groen. Er is echter geen kleine horeca aanwezig in de buurt van Hotel Bad Boekelo en het dorp, waar Groen tijdens het fietsen of wandelen rustig kan genieten van een kop koffie of thee in de natuurrijke omgeving.
Mommaas benoemt in paragraaf 2.2 de samenhang tussen landgoederen, de noaberschapcultuur en het industriële erfgoed als sterke aspecten in Twente. Deze drie onderdelen kunnen gecombineerd worden in een nieuw horecaconcept op de route van Hotel Bad Boekelo naar het dorpshart. Het concept bestaat uit een kleinschalig koffie- en theehuisje in de natuurlijke omgeving van Boekelo, waar de Groene bezoeker tot rust kan komen onder het genot van een lekkere lunch of high tea met
streekproducten. Het interieur moet simpel, maar comfortabel en huiselijk zijn. Er kunnen industriële kenmerken uit de Boekelose geschiedenis toegevoegd worden aan de aankleding, bijvoorbeeld door foto’s, kunst en oude voorwerpen. Het is ook mogelijk om een samenwerking aan te gaan met diverse kunstenaars uit het dorp, door het koffiehuisje te gebruiken als klein atelier voor de kunstenaars. Groen houdt wel van een kleine (streek)galerij of een atelier. De sfeer moet kleinschalig zijn, ontspannen en persoonlijk.
Dit alternatief sluit aan op de plannen uit het Koersdocument van de Gemeente Enschede (2007, zie paragraaf 2.5) waarbij geleidelijke toevoeging van kleinschalige horeca en toeristische winkeltjes worden genoemd als een van de gewenste ontwikkelingen in het dorp.
De partner(s)
Zoals besproken bij het product zijn er diverse mogelijkheden met dit concept om
samenwerkingsverbanden tussen ondernemers en organisaties te realiseren. De belangrijkste spelers hierin zijn:
- MBS: voor het toevoegen van historische elementen in het interieur kan de MBS van belang zijn, bijvoorbeeld door museumstukken of foto’s beschikbaar te stellen.
- Kunstenaars in het dorp: door het koffiehuisje te gebruiken als etalageruimte voor lokale kunstenaars, worden de stukken van de kunstenaars onder de aandacht gebracht en krijgt het koffiehuisje een sfeer die past bij Groen.
Ondanks dat deze PMPC is ontwikkeld voor Groen, heeft het als voordeel dat de verkoop van streekproducten en de toevoeging van kunst en cultuur ook Aqua en Rood aan zal spreken.
7.1.3 Risico’s
Om de haalbaarheid van de PMPC’s in kaart te brengen is het van belang dat gekeken wordt naar de risico’s. Voor beide PMPC’s kunnen twee risico’s genoemd worden. Het eerste risico is dat de
concepten niet aanslaan bij de doelgroep, waardoor het niet de benodigde stroom bezoekers brengt. Er is tijd nodig om een concept te bedenken, te realiseren, te promoten en vervolgens te laten slagen. Indien duidelijk wordt dat het concept toch niet aansluit op de wensen van bezoeker, dan kan tijdens een evaluatie met betrokken partijen en de bezoekers besloten worden wat er aangepast moet worden. Het tweede risico is dat de samenwerking tussen de betrokken partijen niet voldoet. Uit het onderzoek is naar voren gekomen dat meerdere ondernemers in Boekelo nog angstig zijn om samen te werken. Bij nieuwe samenwerkingen is het risico aanwezig dat ondernemers nog teveel met hun eigen voordelen bezig zijn en niet voldoende werken aan het laten slagen van het totaalconcept. Om dit risico te beperken is het verstandig om vooraf duidelijke afspraken te maken met alle betrokken partijen. Verder kunnen de betrokken partijen afspreken om regelmatig bij elkaar te komen en de
samenwerking te bespreken en zo nodig te verbeteren.
7.1.4 Confrontatiematrix
Om een afweging te maken tussen beide PMPC’s is gebruik gemaakt van een confrontatiematrix. In de confrontatiematrix (zie bijlage XI) worden beide PMPC’s beoordeeld aan de hand van diverse criteria. De criteria zijn gebaseerd op de randvoorwaarden zoals besproken in paragraaf 3.2.7. Allereerst zullen de criteria benoemd en toegelicht worden.
- Algemene haalbaarheid: Implementatie van het concept moet haalbaar en reëel zijn. Er wordt gekeken of er geschikte locaties zijn, of er veel verbouwingen/investeringen nodig zijn en of het aansluit bij de doelgroepen.
- Financiële haalbaarheid: Ontwikkeling en implementatie kan diverse kosten met zich
meebrengen. Vanuit de Gemeente Enschede is weinig geld beschikbaar voor ontwikkeling van plannen en het dorp kent veelal kleine ondernemers. De totale investering mag niet te hoog
zijn. Samenwerkingen en kostenvoordelen worden meegenomen in de beoordeling van de financiële haalbaarheid.
- Benodigde tijd: In paragraaf 3.2.7 is aangegeven dat de implementatie van een product niet teveel tijd in beslag moet nemen. Het is van belang dat het product gerealiseerd is voordat het toeristische seizoen begint in het voorjaar 2015. De richtlijn is gesteld op maart 2015. - Aansluitend op de doelstelling: De PMPC moet qua product en doelgroep passen bij de wijze
waarop Boekelo zich als bestemming wil profileren. Het product heeft als doel de kwaliteit van het vrijetijdsaanbod te verbeteren, waarbij ook het imago van Boekelo als toeristische
bestemming verbeterd dient te worden.
- Voldoet aan wensen en behoeften van de bezoekers: De PMPC sluit aan bij de wensen en behoeften van de bezoekers in Boekelo. Het product is daarnaast ook interessant voor andere BSR-leefstijlen dan de primaire leefstijl, voor een groter bereik.
- Draagvlak bij de ondernemers: Hierbij wordt gekeken of de ondernemers in Boekelo open staan voor samenwerkingen bij de betreffende PMPC. Belangrijk hierbij is dat het product voor