Deel 4: externe stimulatie

Deel 4 van de vragenlijst bevat vragen en stellingen omtrent externe stimulatie. De externe stimulatie is in dit onderzoek beperkt tot monetaire variabelen. De afvalstoffenheffing vormt voor burgers de grootste kostenpost als het aankomt op afvalverwerking. De

afvalstoffenheffing is in de gemeente Nissewaard vastgesteld op €359,23 voor eengezinswoningen en €276,75 voor hoogbouwwoningen.

4.4.4.1. Externe stimulatie: beschrijvende statistiek

De beschrijvende statistiek van de vragen in deel 4 zijn hieronder weergegeven.

Tabel 22: beschrijvende statistiek vragen deel 4

Variabele Antwoordopties Gemiddelde (Frequenties 1/2/3/4/5) Q24: Balans dienst/kosten 1 = Helemaal niet

2 = Niet

Allereerst is in deel 4 aan de respondenten gevraagd of zij de dienstverlening van REINIS in verhouding vinden met de hoeveelheid afvalstoffenheffing die ze betalen (Q24). In tabel 22 is te zien dat slechts 52 van de 324 aangeven de dienstverlening in verhouding te vinden met de kosten. Dit kan verschillende oorzaken hebben, zoals onbegrip over de werkzaamheden van REINIS of ontevredenheid over de hoogte van de afvalstoffenheffing.

Wanneer de burgers werd gevraagd of ze een systeem willen waarin ze meer scheiden en minder betalen (Q25), geven slechts 59 van de 324 respondenten aan hier geen interesse in te hebben. Voor REINIS en de gemeente Nissewaard indiceert dit dat de afvalstoffenheffing een belangrijk instrument, waarvan grote groep burgers momenteel niet begrijpen waarom deze zo hoog is als die is.

In deel 3 zijn er ook drie stellingen betreffende de afvalstoffenheffing aan de respondenten voorgelegd. Middels deze stellingen kunnen uitspraken worden gedaan over de wens naar mogelijke andere systemen en het subjectieve belang van de afvalstoffenheffing. Deze stellingen zijn:

- Q26: Ik zou liever meer afval scheiden en per zak restafval een heffing betalen in plaats van een bepaalde heffing per jaar.

- Q27: Ik zou graag meer mogelijkheden in mijn gemeente zien om de afvalstoffenheffing te verlagen door middel van het scheiden van afval.

- Q28: De hoogte van de afvalstoffenheffing is voor mij van belang.

In welke mate de respondenten het eens of niet eens zijn met de stellingen is in de figuur hieronder weergegeven.

Figuur 8: beschrijvende statistiek stellingen deel 4

Dat de respondenten de hoogte van de afvalstoffenheffing in de gemeente Nissewaard niet in verhouding vinden met de dienstverlening van REINIS is een belangrijk aandachtspunt voor REINIS. Dit wordt benadrukt in de stelling waar aan de respondenten is gevraagd of zij de hoogte van de afvalstoffenheffing van belang vinden (Q28). Zo geven slechts 32 van de 324 respondenten aan de hoogte van de afvalstoffenheffing niet van belang vinden (figuur 8).

Waar een grote groep burgers de afvalstoffenheffing van belang vindt en niet tevreden is over de hoogte hiervan, zou een grote groep respondenten logischerwijs ook graag meer

mogelijkheden zien tot subsidies op de afvalstoffenheffing (Q27). Zo geven 168 van de 324 respondenten aan meer mogelijkheden tot subsidie op de afvalstoffenheffing in de gemeente Nissewaard te willen. Het belang van de afvalstoffenheffing voor burgers en hun wens tot meer subsidiemogelijkheden hebben hierbij een significante correlatie van 0.345 (tabel 23).

Een voorbeeld van een mogelijkheid van een ander systeem is een systeem waarin burgers een heffing betalen per zak restafval die ze aanbieden, in plaats van een vaste

afvalstoffenheffing per jaar (Q26). Waar er genoeg behoefte leeft in de steekproef voor een ander betalingssysteem, blijkt maar een deel van de respondenten dit ook te wensen. Zo geven slechts 68 van de 168 mensen die een ander monetair systeem willen aan ook een systeem te willen waarin ze per zak restafval betalen (figuur 8).

Meerdere variabelen in deel 4 correleren met elkaar, waar deze wederom veelal hetzelfde onderwerp betreffen. De correlatie tussen het belang van de afvalstoffenheffing en de wens tot andere subsidiemogelijkheden is al hiervoor besproken. Alle correlaties staan in de tabel hieronder weergegeven. Hierbij zijn de significante correlaties blauw gearceerd.

Tabel 23: correlatie externe stimulatie

Om te achterhalen hoe de verschillende variabelen de motivatie van burgers om afval te scheiden beïnvloeden zijn wederom twee regressiemodellen opgesteld. De resultaten van deze regressiemodellen staan hieronder weergegeven in tabel 24.

Tabel 24: regressie externe stimulatie

Model 1: Externe stimulatie Model 2: Externe stimulatie + controlevariabelen

Vraag b r (a = 0,05) b r (a = 0,05)

Q24: Balans dienst/kosten 0.395 <0.001 0.367 <0.001

Q25: Systeem meer scheiden, minder kosten

-0.085 0.111 -0.084 0.113

Stelling b r (a = 0,05) b r (a = 0,05)

Q26: Betalen per zak restafval 0.178 <0.001 0.170 <0.001 Q27: Wens meer

subsidiemogelijkheden

0.226 <0.001 0.232 <0.001

Q28: Belang afvalstoffenheffing 0.047 0.359 0.022 0.669

Controlevariabelen b r (a = 0,05)

Leeftijd 0.156 0.001

Geslacht -0.030 0.509

Intercept 1.155 0.688

R² 0.323 0.348

Uit tabel 24 blijkt dat respondenten die de dienstverlening van REINIS in balans vinden met de hoogte van de afvalstoffenheffing ook significant meer gemotiveerd zijn om afval te scheiden (Q24: b = 0.395,r < 0.001). Voor REINIS is het hierom van belang om inzichtelijk

en €276,75 voor hoogbouwwoningen. Waar een grote groep burgers de afvalstoffenheffing nog niet in balans vindt met de dienstverlening, ligt hier voor REINIS de grootste

mogelijkheid wat betreft externe stimulatie om de motivatie van burgers om afval te scheiden te vergroten.

Het aanbieden van meer subsidiemogelijkheden (Q27) blijkt ook een significante invloed te hebben op de motivatie bij burgers om afval te scheiden (b = 0.226,r < 0.001). Als het aankomt op externe stimulatie ligt er op basis van de steekproef hier ruimte om middels externe stimulatie de motivatie bij burgers te vergroten. Uit tabel 24 blijkt ook dat het invoeren van een systeem waarin burgers een heffing per zak restafval betalen een manier is om de motivatie bij burgers significant te vergroten (b = 0.178,r < 0.001). Andere vormen en systemen van afvalstoffenheffing vormen voor de gemeente Nissewaard een mogelijkheid om de motivatie te vergroten, echter is er meer onderzoek nodig naar een betalingssysteem waar een groter deel van de burgers achter zouden staan. Simpelweg de hoogte van de

afvalstoffenheffing aanpassen heeft hierbij geen significante invloed op de motivatie bij burgers om afval te scheiden (b = 0.047,r = 0.359).

Al met al blijkt het inzichtelijk maken van waarom de afvalstoffenheffing in balans is met de dienstverlening het belangrijkste aandachtspunt als het aankomt op externe stimulatie. Hierbij zou een ander systeem van afvalstoffenheffing gebruikt kunnen worden, alleen moet er wel verder worden onderzocht wat voor soort systeem het meeste draagvlak zou krijgen.