Crossmediale activiteiten

Website

Het Klokhuis heeft sinds enkele jaren een website, www.hetklokhuis.nl. Op de site kunnen kinderen verschillende activiteiten uitvoeren, informatie opzoeken en filmpjes bekijken, allemaal al dan niet direct verbonden aan het televisieprogramma. Tot 1 februari 2010 was de lay-out van de website erg speels en kleurrijk opgezet. De site was opgedeeld in vier onderdelen, namelijk ‘Kijk’, ‘Doe’, ‘Lees’ en ‘Praat’. Van de lay-out van de homepage is hieronder een voorbeeld te zien in de vorm van een screenshot.

Afb. 4: oude homepage van Het Klokhuis (bron: www.hetklokhuis.nl)

Vanaf 1 februari 2010 is de website geheel vernieuwd. De lay-out is vanaf dit moment strakker geworden en de indeling van de website is overzichtelijker gemaakt. Nu bestaat de website uit de onderdelen ‘Spelen’, ‘Weblogs’, ‘Meer Klokhuis’ en ‘Voor volwassenen’. Een

groot gedeelte van de onderdelen die op de oude website te zien waren, zijn ook nu nog beschikbaar. De homepage van de website ziet er nu als uit als volgt:

Afb. 5: nieuwe homepage Het Klokhuis (bron: www.hetklokhuis.nl)

Bij de oude website kon in het ‘Kijk’-gedeelte in de eerste plaats de ‘Klokhuis TV-gids’ worden bekeken. Hier werden de onderwerpen van toekomstige afleveringen aangegeven, tot ongeveer drie weken na de laatst uitgezonden aflevering. Daarnaast kon hier een groot aantal reeds uitgezonden afleveringen bekeken worden, gerangschikt op onderwerp. Ook kon de zogenaamde ‘Klokhuis Jukebox’ worden geopend, waarin verschillende clips van liedjes uit Het Klokhuis konden worden bekeken. In het ‘Kijk’-gedeelte was ook een beschrijving opgenomen van de manier waarop een aflevering van Het Klokhuis wordt gemaakt. Hier werd stap voor stap op een speelse manier beschreven hoe een aflevering van Het Klokhuis tot stand komt; van het bedenken van een onderwerp tot de eindmontage. Tevens was er een gedeelte gewijd aan de makers zelf. Ook gaven op dit gedeelte van de site de presentatoren, acteurs, redactieleden, schrijvers en mensen van de

dramavormgeving en de productie elk een beschrijving van zichzelf en hun werkzaamheden bij Het Klokhuis. Een nieuw onderdeel, dat sinds juni 2009 beschikbaar is, is OverblijfTV. Dit onderdeel kan via de site van Het Klokhuis bereikt worden maar ook via een eigen site:

www.overblijftv.nl. Op OverblijfTV kunnen kinderen tussen de middag een

Klokhuis-aflevering zien die al eerder op televisie is uitgezonden, maar op dat moment wel actueel is. De aflevering wordt begeleid door een kort actueel filmpje door één van de

Klokhuis-presentatoren.

De meeste van bovenstaande onderdelen zijn ook in de nieuwe website opgenomen, maar op een andere manier bereikbaar. OverblijfTV, de Klokhuis-TV Gids (nu onder de noemer ‘Agenda’) en de beschrijving van de totstandkoming van een aflevering zijn nu te vinden in het gedeelte ‘Meer Klokhuis’. De Klokhuis Jukebox en de online afleveringen zijn

nu allebei gerangschikt onder het kopje ‘Spelen’. De beschrijving van de makers staat niet meer op de website. Wel staan de namen van de medewerkers van de eindredactie, de website, de huidige presentatoren en de productiemedewerkers van de reportages en de dramaonderdelen op de website vermeld in het gedeelte ‘Voor volwassenen’.

Het voormalige ‘Doe’-gedeelte was gericht op het zelf actief bezig zijn van kinderen. De onderdelen hiervan zijn nu te vinden in het gedeelte ‘Spelen’. IN dit gedeelte zijn op de eerste plaats twee online programma’s beschikbaar, namelijk de Sketch Studio en de Game

Studio. De Sketch Studio is een online dramaspel waarin kinderen eigen animaties kunnen

creëren. Ze kunnen hierbij gebruik maken van een aantal uit Het Klokhuis herkenbare onderdelen.¹²⁵ De Sketch Studio bestaat uit twee afzonderlijke onderdelen waar een keuze uit gemaakt kan worden, namelijk de Sketchmixer en de Sketchmaker. Met de Sketchmixer kan een filmpje gemaakt worden met behulp van personages, scripts en stemmen die al in het programma verwerkt zijn. In de Sketchmaker kunnen zelf scripts worden geschreven en eigen stemmen worden ingesproken. In beide gevallen kunnen kinderen hun gemaakte werk publiceren op de website van Het Klokhuis, of als e-card versturen.

Afb. 6: voorbeeld van bewerking in de Sketch Studio (screenshot)

De Game Studio is een online toepassing waarmee kinderen zelf hun eigen webgame kunnen maken en spelen. De kern van de studio is de GameKit, een online webtool voor het maken, testen en publiceren van webgames. De GameKit heeft verschillende opties

waarmee zowel simpele games als meer ingewikkelde games gebouwd kunnen worden. Zo heeft de GameKit kant-en-klare bouwstenen die zelf al de intelligentie bevatten voor een game, maar de tool heeft ook expert-opties waarmee zelf onderdelen kunnen worden gemaakt of de werking van de bouwstenen naar eigen hand kunnen worden gezet. ¹²⁶ De gemaakte games kunnen op de website van Het Klokhuis worden gepubliceerd of via e-mail

125

Bas Könning e.a., Online 2005: Publieke Omroep (Groningen: Nieuw Akademia, 2005), 85.

126

http://www.ijsfontein.nl/Projecten/Cultuur/NPS%20Het%20Klokhuis,%20GameStudio (geraadpleegd op 4 jan. 2010).

doorgestuurd worden aan anderen. De gepubliceerde games kunnen worden beoordeeld door bezoekers, maar er bestaat ook de mogelijkheid om een gepubliceerde game zelf in de

GameKit te openen en te bewerken. De Game Studio wordt af en toe ook aangepast aan

bepaalde thema’s, bijvoorbeeld Sinterklaas of de Olympische Spelen. De te gebruiken onderdelen in de Game Studio zijn dan aangepast aan dit specifieke thema. Op de website worden ook tips gegeven voor het maken van een game. Daarnaast is er een forum waarop kinderen zelf kunnen meepraten. Ook worden er wedstrijden georganiseerd. Zo is onlangs de eerste Game Award uitgereikt aan één van de games die in de Klokhuis Game Studio is gemaakt en staat er elke week een gemaakte game op de website centraal als ‘Game van de Week’.

Afb. 7: voorbeeld van bewerking in de Game Studio (screenshot)

Zowel de Sketch Studio als de Game Studio zijn ontwikkeld in samenwerking met IJsfontein, een bedrijf gespecialiseerd in het ontwikkelen van mediatoepassingen voor interactieve communicatie. Daarnaast heeft het project financiële steun gekregen van het

Stimuleringsfonds Nederlandse Culturele Omroepproducties (Stifo). Beide toepassingen hebben sinds hun bestaan al diverse prijzen in de wacht gesleept. Zowel de Sketch Studio als de Game Studio hebben bijvoorbeeld, in respectievelijk 2005 en 2008, de Cinekid Nieuwe Media Award in ontvangst mogen nemen. De introductie van de Game Studio heeft ook gezorgd voor meer bezoekers op de website van Het Klokhuis: na de introductie hiervan schoten de bezoekersaantallen omhoog.¹²⁷

Naast deze twee toepassingen die kinderen online kunnen gebruiken, is er ook een reportagecursus ontwikkeld waarmee kinderen zelf aan de slag kunnen. Op de website staat in een aantal hoofdstukken aangegeven wat kinderen moeten doen om een reportage te maken, van het bedenken van een onderwerp tot het gebruik van de camera en het geluid.

127

Nils Elzenga, ‘Klokhuis heeft kijk op alles,’ Algemeen Dagblad, 20 januari 2008. http://www.ad.nl/cultuur/article2011562.ece

Ook worden er wedstrijden gehouden rond het maken van reportages. Kinderen kunnen hierbij hun zelfgemaakte reportage insturen.

In 2006 heeft Het Klokhuis een rapwedstrijd georganiseerd voor de kijkers, die via de website liep. Op de website konden kijkers een beat uitkiezen, gemaakt door rapper Def P., waar ze hun eigen tekst op konden schrijven. Vervolgens konden ze hun rap opnemen en deze opsturen naar de redactie. De winnaar, ‘Leipe M.’, kreeg de Rapwedstrijd 2006 Trofee. Daarnaast kreeg hij een meet & greet met Def P en de kans om de opnames van diens nieuwste clip bij te wonen. Ten slotte was zijn rap een tijd lang te beluisteren op de website in de Klokhuis Jukebox. De wedstrijd is inmiddels afgelopen, maar nog tot januari 2009 konden kinderen via de website raps maken. In dit deel van de website stonden tevens tips van Def P. voor het maken van een rap, interviews met enkele deelnemers en links naar websites over hip hop en het ontstaan van deze muziekstroming.¹²⁸ Op de nieuwe website is dit onderdeel niet meer beschikbaar.

In het oude ‘Lees’-gedeelte konden kinderen lezen over verschillende onderwerpen in de zogenaamde Klokhuis Dossiers. Deze informatie kon bijvoorbeeld gebruikt worden voor werkstukken of spreekbeurten. Ook kon in een breder kader gezocht worden naar

onderwerpen die in diverse onderdelen van de site aan bod komen, bijvoorbeeld in

uitzendingen of forumdiscussies op de site. De Klokhuis Dossiers zijn op de nieuwe website niet meer beschikbaar. In het ‘Lees’-gedeelte konden ook blogs gelezen worden van een aantal presentatoren van Het Klokhuis, waarin zij vertellen over dingen die ze tijdens het programma of in het dagelijks leven hebben meegemaakt. Deze blogs zijn op de nieuwe website uitgebreid en onder het kopje ‘weblogs’ gezet. Naast de presentatoren kunnen nu ook gasten tijdelijk een weblog bijhouden, dit onder het kopje ‘weblogé’.

In het ‘Praat’-gedeelte konden kinderen op de oude site een forum hun mening uiten of ervaringen delen met anderen over verschillende onderwerpen. Ze konden hierbij zelf onderwerpen starten, of reageren op onderwerpen van anderen. De onderwerpen waren erg divers en niet gericht op Het Klokhuis, maar op zaken in het dagelijks leven van kinderen. Naast het forum was er ook een chat-functie, waar kinderen op gezette tijden konden chatten met medewerkers van Het Klokhuis en vragen stellen over de afleveringen. Zowel het forum als de chat-functie zijn op de nieuwe website niet meer beschikbaar.

Op de nieuwe website staat tevens een aantal onderdelen die voorheen nog niet beschikbaar waren. Op de site staan nu bijvoorbeeld links naar de social network-sites

Hyves en Twitter, waar Het Klokhuis ook actief op is. Daarnaast wordt er op de website

verwezen naar een apart Klokhuis-kanaal op Youtube, waar diverse reportages en sketches bekeken kunnen worden. Ten slotte is Het Klokhuis te bekijken in de toepassing Google

128

Earth. Kinderen kunnen in dit programma zien waar in het verleden Klokhuis-afleveringen

zijn opgenomen en deze direct in het programma bekijken.

Een heel nieuw onderdeel is het gedeelte ‘Voor Volwassenen’, gericht op ouders en docenten. Aan de ouders wordt in dit gedeelte uitgelegd wat het programma inhoudt, hoe de website gebruikt kan worden en welke crossmediale activiteiten er worden georganiseerd. Voor docenten wordt verwezen naar de mogelijkheid van het vertonen van OverblijfTV in de klas middels een digiboard. Ook zijn in dit gedeelte lesbrieven te downloaden die geschreven zijn bij het project ‘Het Klokhuis bouwt Het KlokHUIS’. Dit project wordt hieronder

beschreven.

Het KlokHUIS

Het Klokhuis is op 2 februari 2009 gestart met het crossmediale project ‘Het Klokhuis bouwt

het KlokHUIS’. Met dit project wil Het Klokhuis kinderen betrekken bij de bouw van een huis. In de ontwerpfase van het project konden kinderen aan de hand van vijf verschillende thema’s meedoen aan de ontwerpwedstrijd. De campagne ging van start met het gedeelte ‘slapen’. De andere thema’s waren ‘wassen & plassen’, ‘spelen & niksen’, ‘koken & eten’ en ‘de buitenkant’. De wedstrijd duurde in totaal tien weken. Elke twee weken kwam een ander thema aan bod waar de kinderen een ruimte voor mochten ontwerpen. Op 20 mei j.l. zijn de zes winnaars bekend gemaakt. Zij gingen uiteindelijk met de hoofdarchitect om tafel om het definitieve ontwerp te maken.¹²⁹ In april 2010 gaat de bouw van het KlokHUIS daadwerkelijk van start. Het huis wordt gebouwd op een nu nog braakliggend terrein in een nieuwe wijk in Almere Poort. Het doel is om het KlokHUIS een publieke, educatieve functie te geven.¹³⁰

In september 2010 wordt 'Het Klokhuis bouwt het KlokHUIS' vervolgd en wordt de bouw van het huis 3 maanden lang op televisie gevolgd.¹³¹ Ook is in februari 2010 een wedstrijd opgestart waarbij kinderen een logo bij het project mogen ontwerpen. De winnaar hiervan wordt op 1 maart 2010 bekendgemaakt.

Het Klokhuis: De Roadshow

Vanaf 7 februari 2009 is Het Klokhuis gestart met een theatershow: ‘Het Klokhuis: De

Roadshow’. De show is een interactieve theatervoorstelling en gaat voornamelijk over het

maken van televisie. Net als in het programma wordt de show gepresenteerd door één van de vaste presentatoren van Het Klokhuis. Ook worden er in de show proefjes gedaan en worden er een aantal sketches gespeeld door bekende Klokhuis-karakters. Tevens komen er acteurs aan het woord en worden er een aantal technische aspecten behandeld met één van

129

http://www.icblog.nl/2009/02/het-klokhuis-huis (geraadpleegd op 12 sept. 2009).

130

NPS, Persbericht Winnaars ontwerpwedstrijd het Klokhuis, 20 mei 2009.

131

de cameramensen. Ten slotte wordt er een aantal liedjes gezongen door ex-Krezipzangeres Jacqueline Govaerts en wordt er gerapt door ex-Osdorp Posse’s Def P. Zij verschijnen beide ook regelmatig in de afleveringen van Het Klokhuis.

Het script is geschreven door Niek Barendsen en Martijn Hillenius. Niek Barendsen is momenteel dramacoördinator en schrijver van sketches in Het Klokhuis. Martijn Hillenius heeft ook enige tijd sketches voor het programma geschreven. Het stuk wordt geregisseerd door Bruun Kuijt.¹³²

Klokhuis Vragendag

Sinds enkele jaren organiseert Het Klokhuis een aantal keren per jaar een vragendag. Deze dag vindt plaats op steeds wisselende locaties, zoals NEMO in Amsterdam en Naturalis in Leiden. Op deze dagen beantwoorden wetenschappers een aantal geselecteerde vragen van kinderen. Ook kunnen kinderen hier verschillende proefjes doen en wordt er een quiz georganiseerd met de bekende Klokhuis-presentatoren. Kinderen kunnen via de website kaartjes winnen voor deze vragendagen, maar kunnen de dagen ook op eigen initiatief bezoeken.

Kijkersraad

Sinds begin 2008 heeft Het Klokhuis een kijkersraad aangesteld. De raad bestaat uit 19 kinderen in de leeftijd van 8 tot 14 jaar, afkomstig uit Nederland en België. Tweemaandelijks komt de raad samen om de redactie van het programma van advies te voorzien. Tijdens een bijeenkomst wordt de raad een drietal afleveringen voorgelegd waarover gepraat wordt. Dit zijn uitzendingen die al op TV te zien waren, maar er worden ook nieuwe concepten

besproken. De kijkersraad wordt daarnaast gevraagd om tweewekelijks een aflevering te recenseren aan de hand van een online formulier. De uitslag van deze recensies wordt op de website van Het Klokhuis geplaatst, waarna andere kinderen hier op kunnen reageren. Loes Wormmeester, eindredacteur van Het Klokhuis, zegt over de raad: “Met de kijkersraad willen we open staan voor de meningen van onze kijkers. Zij gaan met ons meedenken en meewerken om Het Klokhuis scherp te houden.”¹³³ De Kijkersraad heeft op de nieuwe website tevens ruimte gekregen voor een eigen weblog.

Merchandising

Via de webshop van Z@PP konden tot voor kort diverse artikelen van Het Klokhuis besteld worden. Dit waren gebruiksartikelen zoals mousepads, lunchboxen en tassen met het

Klokhuis-logo, maar ook boeken en Cd’s met de Klokhuis-liedjes. Voor deze merchandising

132

http://www.kikproductions.nl/pagina/biografie/het_klokhuis_-_de_roadshow (geraadpleegd op 4 jan. 2010).

133

werd tevens reclame gemaakt tijdens de reclameblokken op Z@PP. In de loop van 2009 is de webshop van Z@PP opgeheven. De boeken en Cd’s zijn tot op heden nog wel

verkrijgbaar bij diverse (online) verkooppunten. De gebruiksartikelen waren tot voor kort tevens te koop bij het Nederlands instituut voor Beeld en Geluid in Hilversum. Sinds de verandering van het logo zijn ook hier de gebruiksartikelen niet meer verkrijgbaar. Tot op heden zijn er geen nieuwe artikelen in de verkoop gesteld.

Ringtone

Sinds oktober 2009 kunnen kinderen gratis een ringtone downloaden via de website van Het

Klokhuis. Dit is de begintune die hoort bij één van de rubrieken in de

Klokhuiskantoor-afleveringen, namelijk ‘Bart de Meter’. Het liedje is geïnspireerd op de tune van de populaire kinderserie Bob de Bouwer.

2.4 De makers

Redactie

De redactie van Het Klokhuis bestaat uit de eindredacteur, een aantal (web)redacteuren en een dramacoördinator. De taak van de eindredacteur bestaat voornamelijk uit het nemen van beslissingen wat betreft de vorm van het eindproduct, oftewel de wijze waarop de

afleveringen van Het Klokhuis er uiteindelijk uit komen te zien. In de beginperiode van Het

Klokhuis lag de eindredactie in handen van Ben Klokman. Daarna werd de eindredactie

overgenomen door Piet Geelhoed. Geelhoed kwam in 1988 als coördinator van de

informatieve items bij het net begonnen programma. In 1989 werd hij eindredacteur van het geheel. Deze functie heeft hij tot 2005 uitgevoerd. In 2005 is de eindredactie overgenomen door Loes Wormmeester, die deze functie tot op heden uitvoert.

De eindredacteur staat op de redactie aan het hoofd van een aantal redacteuren. Zij bedenken de onderwerpen voor de afleveringen en diepen deze onderwerpen uit. Ook gaan zij onder andere samen met de regisseur op locatiebezoek en zorgen uiteindelijk dat de onderwerpen in de het reportageonderdeel van de aflevering kunnen worden toegepast.

Sinds enkele jaren is Het Klokhuis, zoals beschreven, actief op het internet met een eigen website. Voor deze website zijn een aantal webredacteuren actief die de website van

Het Klokhuis onderhouden, reacties van kinderen verwerken en nieuwe ideeën ontwikkelen

voor de verschillende onderdelen op de website.

De dramacoördinator is bij Het Klokhuis verantwoordelijk voor de teksten van de dramascènes en moet zorgen dat ze een zo adequaat mogelijke vertoning krijgen. In de praktijk betekent dit het maken van de planning, overleg met eindredactie, regie, schrijvers en acteurs, spelregie en aanwezigheid bij repetities en opnames. De tegenwoordige drama

coördinator is Niek Barendsen. Barendsen schreef al ongeveer vijf jaar voor Het Klokhuis toen hij in 1996 door Joost Prinsen werd gevraagd om hem op te volgen. Barendsen werd daarmee na Aart Staartjes en Joost Prinsen de derde artistiek leider over het dramadeel van

Het Klokhuis.¹³⁴

Productie

Het productieteam bestaat uit een secretaresse en een aantal regieassistenten en producers. Het team houdt zich bezig met de organisatie van diverse zaken rond de

productie van zowel het reportagegedeelte als het dramagedeelte. Zo worden de vragen en reacties van kijkers behandeld en worden diverse zaken voor de draaidagen geregeld. Er worden bijvoorbeeld afspraken gemaakt met de cast en crew, er worden locaties geregeld, call-sheets en scripts verstuurd en rekwisieten verzameld voor de draaidag.

Regie

Het Klokhuis begon, zoals gezegd, in 1988 onder regie van Frans Boelen.Later is het aantal regisseurs aanzienlijk uitgebreid. Het programma heeft nu een aantal vaste regisseurs. Deze regisseren ofwel de reportageonderdelen, ofwel de dramaonderdelen. Aan de informatieve items werken over het algemeen de volgende regisseurs mee: Yvonne Smits, Giséla Mallant, Jeanine van Gool, Leo Onderwater, Roland Postma, Uif Puttens en Walter Goverde. Voor de dramaonderdelen zijn dit Barbara Bredero, Eric Blom en Rita Goosens. De eindmontage wordt tevens verzorgd door Leo Onderwater. De regisseurs zijn overigens niet alleen toegespitst op hun eigen te regisseren delen, maar zijn tevens nauw betrokken bij de totstandkoming van de afleveringen in het algemeen. Zo kunnen zij, naast de redacteurs, ook onderwerpen aandragen voor de afleveringen.

Schrijvers

Het team van schrijvers van Het Klokhuis bestaat uit een hecht, vast team, waarvan de kern lange tijd hetzelfde is gebleven. In eerste instantie waren dit de leden van het

In document ‘An Apple a Day…’ (pagina 37-50)