Jose Vermeersch
Ombouw van kapelkoor der V.T.S. Roeselare.
1 Lieve Vrouwebeeld, gesneden uit een ruwe stam van een pereboom, ongeveer 2,30 m hoog.
2 Altaar, een soort schelp van ruw albast, rustend op een klein voetstuk van gepolijst graniet, die samenvloeit met de vloerbedekking van zelfde materiaal.
3 Leesstoel met kandelaar, pereboomhout. De fondmuurtjes van het zijaltaar en de leesstoel zijn versierd met teksten uit het Oud en Nieuw Testament.
4 De fondmuur (zuid-oost) van het koor is op haar volle lengte en hoogte doorzaaid met glasramen (glas in beton) van verschillende afmetingen. De motieven zijn geïnspireerd uit de Schepping. Kleuren: dominerend blauw en rood, middenpaneel met kruis: overheersend rood.
61
Roger Bonduel
Met een tentoonstelling in het Huidevettershuis te Brugge, ingericht onder het motto ‘Kunst en Experiment’ trok Roger Bonduel in december jl. de aandacht op verrassende resultaten van jeugdopvoeding in creatieve zin. Zijn leerlingen uit het Instituut van de H. Familie te Brugge presenteerden een wondere verscheidenheid van toegepast werk, met evenveel zelfzekerheid als spontaneïteit, en, zoals Gaby Gyselen het uitdrukte, ‘geen andere probleemstelling dan deze van de vreugde om eigen vondsten’. De kunstschool die dan aan het woord was - en die met heel wat binnen- en
buitenlandse instituten wedijveren mag - wordt geleid door Roger Bonduel (die het heus niet beneden zijn waarde acht met dat van zijn leerlingen ook eigen werk te tonen).
De erkenning, met een welhaast definitief karakter, van deze kunstenaar, kwam onlangs tot uiting bij een bekroning voor edelsmeedwerk op de Biënnale van Salzburg (1963) en op de Internationale Expositie voor Kunsthandwerk, met een reliëfwerk, te Stuttgart (1963). Vroeger had hij de provinciale prijzen van West-Vlaanderen behaald: voor beeldhouwkunst in 1958, en voor schilderkunst in 1960. Verder verwierf hij op de Handwerkmesse te München een prijs van de Beierse Regering (1960). Hij nam deel aan een groot aantal tentoonstellingen in eigen land; ook te Amsterdam, Delft, Faënza, New York, München, Montreal, Münster-Ham-Bocholt, Parijs en Salzburg.
Roger Bonduel (o1930) bouwt verder aan het grote avontuur van zijn werk, dat zowel door vakkennis als door experiment gedragen wordt. Het figureert in de verzamelingen van de musea van Antwerpen (Sterckshof) en Kortrijk, van de provincie West-Vlaanderen en van het Landesgewerb van Baden-Württemberg.
Zijn smeedwerk in religieus verband kent reeds een ruime verspreiding. De meeste stukken gingen naar instellingen buiten de provincie. In West-Vlaanderen vinden wij merkwaardig werk in verscheidene kapellen: de Zusters Clarissen te Oostende, het College van Wevelgem, het St.-Jozefsinstituut (St.-Jozefsparochie) te Brugge, de Vrije Technische School te Tielt. Bonduel werkt ook in opdracht van verscheidene parochiekerken o.m. in West-Vlaanderen de O.L. Vrouwkerk van Ingelmunster.
Altaarkruis, tabernakel en kandelaars, kerk O.L. Vrouw Onbevlekt Ontvangen, Ingelmunster.
62
1 tabernakel, deel van voorzijde
2 tabernakel, achterzijde
4 altaar
5 kruisweg
Kleine kloosterkapel der Zusters van Pittem te Brugge (architecturale medewerking van Ernest Verkest).
63
1 kruiswegstatie, kruisafdoening, Clarissenklooster, Oostende
2 tabernakel, St.-Pauluscollege, Wevelgem
3 en 4 tabernakel, V.T.S., Tielt
64
Roger Vandeweghe
Tijdens de zeven jaren sinds zijn stichting in 1957, heeft het huis Amphora te St.-Andries, onder de leiding van Roger Vandeweghe, een gunstige faam verworven. De Griekse naam van dit atelier die zoveel verwachten doet, staat geregeld in de catalogi van tentoonstellingen, en niet zelden worden wij door de materie-behandeling, ook wel door de charme, van de inzending getroffen.
In 1960 behaalde Roger Vandeweghe een ereprijs te Monza (Italië); in 1963 een gouden medaille te München en een ereprijs te Faënza (Italië). Stukken werden o.m. aangekocht door de musea van München, Stuttgart, Keulen, Faënza en Antwerpen (Sterckshof).
Een gedeelte van het keramiekwerk dat de stempel van Amphora draagt, behoort tot de gewijde kunst. Maar behoudens keramiek werden voor verscheidene kerken ook brandramen en glas-in-beton-stukken vervaardigd. De werken, waarin tal van problemen met vindingrijkheid werden opgelost, komen in nieuwe kerken het best tot hun recht. Werken uit het atelier Amphora bevinden zich in de volgende kerken van West-Vlaanderen: een brandraam in de nieuwe kerk te Beernem; een brandraam en een glas-in-beton-stuk te Deerlijk; een Onze Lieve Vrouwbeeld en wijwatervaten in de O.L. Vrouwkerk te Ingelmunster; een doopvont en wijwatervaten op voet in de kerk van Vichte; een Christusbeeld en wijwatervaten te Kuurne; een doopvont in de St.-Salvatorkathedraal te Brugge.
Lucien Dendooven
Keramiek (1953)
65
1 Doopvont, St.-Salvatorkathedraal, Brugge
2 Glasraam (glas in beton), kerk Deerlijk
66
Cyril Maertens
Inzake religieuze kunst wordt een grote bedrijvigheid aan de dag gelegd door Cyril Maertens (St.-Andries). Als kunstenaar is de beeldhouwkunst hem het liefst, maar de sacrale beleving van het onderwerp ging weldra ook de andere toegepaste kunstgenres omvatten. In verscheidene bedehuizen binnen en buiten de provincie is waardevol werk van Maertens te zien. Overigens werd het interieur van heel wat kerken en kapellen uitsluitend door Cyril Maertens ontworpen, en onder zijn leiding uitgevoerd. In West-Vlaanderen noteren wij de volgende kerken: Bredene-Sas, Kachtem, Vichte, Bellegem en een nieuwe kerk te Veurne. Voor de
interieurverzorging van hun kapellen deden verscheidene kloosters een beroep op Cyril Maertens: Abdij van Male; Abdij 't Putje, Gistel; Zusters Maricolen, Brugge; Karmel, St.-Michiels; Karmel, Brugge; St.-Jozefinstituut, Brugge; Zusters H.-Jozef, Ieper; Zusters Apostolinnen, Tielt; St.-Camillus-Rustoord, St.-Andries; Rustoord Koekelare.
Onder de andere instellingen in West-Vlaanderen waarvoor Maertens heeft gewerkt, noteren wij nog: Militaire Kapel, Lombardzijde; Huiskapel Mocambo, St.-Michiels; Collegekapel St.-Leo, Brugge; Collegekapel St.-Henricus, Komen.
Ontwerpen voor andere bedehuizen zijn in voorbereiding.
Lucien Dendooven
1 altaar, kunstsmeedwerk en glasraam, abdij Male.
67
1 Tabernakel en kandelaars, kerk Bellegem.
2 Piéta, kruisweg
3 Kruiswegstaties, noviciaat Vogelzang, St.-Michiels.
68
Michel Martens
Onze Lieve Vrouw, glas en beton, O.L. Vrouw Onbevlekt, Ingelmunster (1960).
Over deze glazenier, waarvan werk in meerdere naoorlogse kerken werd opgenomen, verscheen o.m. een studie in ‘West-Vlaanderen’ 1952, blz. 46 vv.
Het hieronder afgebeeld raam was bestemd voor de gerestaureerde kerk van Nieuwpoort, waarvan de brandvensters naar het advies van M. Martens werden uitgevoerd.
Laatste Avondmaal, glasraam (1952) project voor Nieuwpoort.
69
70
Marcel Notebaert
Over de Kruisweg van M. Notebaert in de kerk van Winkel St.-Elooi, waarvan hier enkele staties worden uitgebeeld, schreef Roger Fieuw het laatste artikel dat voor zijn dood werd gepubliceerd (‘West-Vlaanderen’, 1960, blz. 38 vv.). Sedertdien werd een ‘Verrijzenis’ aan de kruisweg toegevoegd.
In de kapel der leerlingen van het St.-Jan Berchmanscollege te Avelgem, werd een reproductie van de kruisweg in klein formaat met eigenhandige beschildering aan gebracht. Voor de kapel der zusters werkte Notebaert een originele kruisweg uit in aluchromie (speciaal procédé van beschildering van aluminiumpanelen), met pyramidale dispositie.
1 ontmoeting met Maria Kruisweg (1959).
kerk van Winkel-St.-Elooi:
2 kruisdood Kruisweg (1959).
kerk van Winkel-St.-Elooi:
3 kruisafneming Kruisweg (1959).
71
Kruiswegstaties, aluchromie. Kapel der Zusters, College, Avelgem.
72
Joost Marechal
1 Onze Lieve Vrouw, keramiek, Maria's Rustoord, Roeselare.
3 Pinksteren, glasraam, St.-Margaretakerk, Knokke.
73
Adhemar Vandroemme
Deze kunstenaar, die met zijn ‘Ecce Homo’ de provinciale prijs voor beeldhouwkunst verwierf, werkte voor de V.T.S. van Ieper een groot schilderij uit op paneel (12 × 7 m) dat in een wijde boog achter het altaar opgesteld is. Het onderwerp is: ‘God is Liefde’. Men onderscheidt vier plannen. Het onderste beeldt de verschillende ambachten en beroepen uit. Het middenste toont in symmetrisch opgestelde scenes de zeven sacramenten. Op het hogere vlak vindt men de lichamelijke en geestelijke werken van barmhartigheid. Het geheel wordt beheerst door de H. Drievuldigheid in het midden en rechts en links O.L. Vrouw en de H. Jozef. Het schilderij is een synthese van godsdienst en leven. De kapel zelf is een nieuwbouw van arch. J. Gits en doet tevens als wijkkerk dienst.
Ecce Homo, gesmeed ijzer.
74
Maurits Wittouck
1 Groot kruisbeeld, kerk van Ons Dorp, Menen.
2 O.L. Vrouwbeeld, kerk Pius X, Kortrijk.
75
Michiel Anneessens
O.L. Vrouwbeeld, klooster Haringe.
Kristus, hout, klooster, Oostvleteren.
Boodschap, glas in beton.
76
Jan Patoor
Het glas-in-beton-raam van Jan Patoor voor de Pius X-kerk dateert van 1959. Zijn oorspronkelijke bedoeling was een niet-figuratief raam, zeer suggestief en
atmosfeervol, dat toeliet de zigzaglijnen van het geprefabriceerde geraamte uit te schakelen, nl. door de verlenging dezer lijnen in het glas zelf; aldus zou een volledig geintegreerde glas-in-beton-compositie in het gevelveld mogelijk geweest zijn. De verplichting een figuratief gegeven uit te beelden heeft de kunstenaar niet toegelaten zijn opzet volledig uit te werken; toch bleef het geheel sober, streng en overzichtelijk.
Kruiswegstatie.
O.L. Vr. Onbevlekt, Ingelmunster.
Algemeen beeld, betonraam, Pius X, Kortrijk.
77
Piet Bekaert
1 O.L. Vrouw, mozaïek, nieuwe kerk te Vichte.
2 Kruis in keramiek boven hoofdaltaar in nieuwe kerk te Vichte.
3 Ontwerp van glasraam voor nieuwe kerk te Vichte.
78