1.6.1 Inrichtingsplan Wortel Kolonie
In 1998 werd er door de Vlaamse Landmaatschappij een voorlopige inrichtingsvisie voor Wortel Kolonie opgemaakt. Ook het bijhorend inrichtingsplan vormde de basis voor latere plannen zoals Rulverkvaveling Zondereigen, voorliggend beheerplan en PRUP. In Figuur 1.4 is een geactuali-seerde versie van dit inrichtingsplan uit 1998 weergegeven.
1De GHS is een samenhangend netwerk van alle natuur- en bosgebieden, landbouwgebieden en andere gebieden met bijzondere natuurwaarden, en landbouwgebieden die bijzondere potenties hebben voor ontwikkeling van natuurwaarden.
2De ‘overige bos- en natuurgebieden’ bevatten minder hoge natuurwaarden dan de natuurparels of zijn in de natuurge-biedsplannen voorzien van minder hoge streefbeelden dan de natuurparels. Het zijn grotendeels (productie)bossen op droge
Figuur 1.4: inrichtingsplan Wortel Kolonie (VLM, 2011)
1.6.2 Ruilverkaveling Zondereigen
Ruilverkaveling Zondereigen is gesitueerd op het grondgebied van de gemeenten Merksplas, Baar-le-Hertog, Hoogstraten en Turnhout. Het betreft een oppervlakte van 1.249 ha. Het volledige ooste-lijke deel van het plangebied valt binnen deze ruilverkaveling.
Op 19 juni 2002 werd de ruilverkaveling Zondereigen nuttig verklaard. Het openbaar onderzoek liep van 17 januari tot 15 maart 2011. In januari 2012 werd er gestart met de uitvoering van de werken van lot 1 (zie Figuur 1.5). Streefdoel is om tegen eind 2014 de ruilverkavelingsakte te verlijden.
Ook binnen het plangebied zijn er verschillende inrichtingswerken gepland, zie hiervoor Figuur 1.6 en verder hoofdstuk 5 Beheermaatregelen.
Figuur 1.5: afbakening van de RVK Zondereigen in 3 loten (bron: VLM, krant 3, januari 2011)
Figuur 1.6: overzicht van de werken RVK Zondereigen Lot 1 (bron: VLM, krant 4, januari 2012)
1.6.3 Ruilverkaveling Rijkevorsel-Wortel
werd op 23 mei 2001 voorlopig goedgekeurd door de bevoegde minister. Het MER werd conform verklaard op 13 mei 2003. De uitvoering van de ruilverkaveling is voorzien aansluitend op de uitvoe-ring van RVK Zondereigen (vanaf 2014?).
Ongeveer de westelijke helft van de beheerblok Kolonie is gelegen in de ruilverkaveling Rijksevor-sel-Wortel.
1.6.4 Provinciaal ruimtelijk structuurplan Antwerpen
In het ruimtelijk structuurplan provincie Antwerpen (goedgekeurd Besl. Vl. Reg. 10 juli 2001) wordt het gebied van Wortel Kolonie geselecteerd als een gebied met ecologische infrastructuur van bovenlokaal belang.
De selectie van dergelijke gebieden is gebaseerd op vier volgende criteria:
- Het type landschappelijk en natuurlijk element is op zich zeldzaam of de mate waarin het op een be-paalde plaats ontwikkeld is, is zeldzaam. Zones waarin dit soort elementen voorkomen, hebben belang voor een groter gebied.
- Het structuurbepalend karakter van het gebied is groter dan enkel voor het gemeentelijk grondgebied.
- Het netwerk van elementen op een bepaalde plaats heeft een zo hoge ecologische kwaliteit dat een grote natuurlijke rijkdom in het gebied kan voorkomen.
- Het netwerk van elementen strekt zich over verschillende gemeenten uit.
Het beleid voor gebieden met een ecologische infrastructuur van bovenlokaal belang is gericht op het behoud en eventueel herstel van een zeer specifiek cultuurhistorisch en gemeentegrensover-schrijdend element draagt ook een ecologische ontwikkeling. Het optimaal functioneren is enkel gegarandeerd wanneer het gebied als één geheel wordt beheerd.
Het plangebied behoort eveneens tot het gave landschappencomplex Hoogstraten-Ravels.
1.6.5 Gemeentelijk Ruimtelijk Structuurplan Hoogstraten
In het Gemeentelijk Ruimtelijk Structuurplan Hoogstraten (Iris consulting-Stabo, 2003), goedge-keurd op 01/04/2005, maakt het plangebied onderdeel uit van de deelruimte Groen-geel Hoefijzer waar het het accent ligt op de ontwikkeling en behoud van natuur, met landbouw, bosbouw en re-creatie als evenwaardige medegebruiker. Binnen deze deelruimte zijn er verschillende groene strips afgebakend zoals ook de Rijksweldadigheidskolonie.
Binnen de groene strips wordt gestreefd naar:
• Ruimte voor natuur
In deze deelruimte wordt resoluut gekozen voor het behoud en waar mogelijk uitbreiding van de bossen.
Het netwerk van de verschillende groene strips wordt versterkt Het gebied dient ecologisch versterkt te worden. Bijkomende constructies in functie van landbouw zijn niet gewenst. Het gebied in de omgeving van Smisselbergen en de Rijksweldadigheidskolonie komen in het bijzonder in aanmerking ter vergroting van de groene oppervlakte en om de aaneengeslotenheid van de groene as te versterken. Het versterken van het bebost gebied in Rijksweldadigheidskolonie en de vallei van de Mark in haar geheel zijn natuurlij-ke actiegebieden in het kader van de ruilverkaveling Rijnatuurlij-kevorsel – Wortel.
• Respect voor landschapselementen
In het bijzonder dienen de kleinschaligheid van het landschap en de verhoogde connectiviteit van de ver-schillende landschapselementen nagestreefd te worden. In de strips dient het beleid gericht te zijn op het behoud en de ontwikkeling van de landschapswaarden. Het is weliswaar attractief voor zachte recreatie, maar dreigt daardoor een deel van de geïsoleerdheid te verliezen, waardoor het juist behouden bleef. Een geïntegreerd beheer van het gebied is nodig. Bij de landschapsontwikkeling past de visuele markering van de Markvallei en de binding ervan met het oude cultuurlandschap. Recreatief medegebruik is mogelijk on-der de vorm van wandelen, fietsen en natuureducatie.
• Waterbeheersingswerken dienen mogelijk te zijn
Deze groene strips bevatten kleinere waterlopen. Deze hebben een belangrijke functie in de waterbeheer-sing. Zij kunnen indien nodig ingeschakeld worden als overstromingsgebied. Ondanks de agrarische func-tie moet de waterbeheersingsfuncfunc-tie hier als nevenfuncfunc-tie mogelijk zijn. Hiertoe kunnen kunstwerken die een remmende functie hebben op het afvloeien van het water in de grachten en lopen geplaatst worden.
Figuur 1.7: gewenste ruimtelijke structuur voor de deelruimte Groen-geel hoefijzer (GRS Hoogstraten, 2003)
1.6.6 GNOP Hoogstraten
In het Gemeentelijk natuurontwikkelingsplan Hoogstraten (PIH, 1996) wordt de Rijksweldadigheids-kolonie Wortel als een afzonderlijke landschapseenheid beschreven. Hieronder is het betreffende deel uit het GNOP weergegeven: