Beleefbare natuur

In Beleefbare natuur staat het vergroten van de beleefbaarheid van de natuur voorop. In de workshops werd aangegeven dat bereikbaarheid en toegankelijkheid in deze kijkrichting belangrijk zijn en dat de verbinding met de stad vergroot moet worden (tabel 4.2). Bij de Tabel 4.1

Basisinformatie die is gebruikt voor de uitwerking van Vitale natuur Vitale natuur

Gekozen beleidsopgave1 _{Internationaal karakteristieke biodiversiteit behouden, herstellen en ontwikkelen} Geïdentificeerde achterliggende drijfveren • De mens is verantwoordelijk voor behoud en waar nodig herstel van biodiversiteit

• Biodiversiteit is het beste gewaarborgd in grote, verbonden gebieden waarin ruimte is voor natuurlijke processen

• Nederland heeft internationaal afspraken gemaakt om de achteruitgang van biodiversiteit te stoppen

Gebruikte elementen uit workshops voor landnatuur

Deltanatuur, vergrote EHS, extreme natuur, ondergrond-gedreven natuur, intrinsieke waarde, natuur uniek voor Nederland, landschapsbenadering, wildernis, grote gebieden, veel biodiversiteit; zelfredzame natuur (ook na klimaatverandering) Aanvullingen vanuit workshops voor

zeenatuur

Compleet voedselweb, natuurlijke processen, gezonde vispopulaties, duingroei, sluftervorming, natuurlijke zoet-zoutovergangen, ecosysteembenadering, netwerk van beschermde gebieden, regulatie gebruik; intacte bodems

Voorgestelde alternatieve namen2 _{Deltanatuur, Systeemnatuur, Europese kroonjuwelen, Planet natuur} Uitgewerkte aspecten bij het op kaart zetten

van de kijkrichting

• Behoud internationaal belangrijke biodiversiteit die karakteristiek is voor Nederland

• Ruimte voor natuurlijke processen • Geen knelpunten in milieucondities • Robuustheid voor klimaatverandering Informatie gebruikt bij het op kaart zetten

van de kijkrichting2

• Gebieden met kansen duurzaam behoud internationale karakteristieke natuur • Gebieden om problemen wat betreft biodiversiteitsbehoud op te lossen

(bijvoorbeeld klimaatcorridors, kansrijkdom)

• Gebieden met kansen om natuurlijke processen te versterken 1 _{Van Oostenbrugge et al. (2011)}

vier vier

uitwerking van de kijkrichting is daarom ingezet op groen en water in en om de stad. Ook is ingezet op het behoud van bestaand groen dat hoog wordt gewaardeerd en zijn toekomstige tekorten aan groen zoveel mogelijk

opgelost. De aanpak die hierbij is gevolgd, is vergelijkbaar met die in Vitale natuur voor het oplossen van

knelpunten in het behoud van biodiversiteit. Zo is op de manier die in figuur 4.2 is weergegeven, gewerkt met het in beeld brengen van knelpunten (tekortenkaarten) en kansen (kansrijkdomkaarten). Gezien de wens van beleefbaar groen in de directe woonomgeving is bij de uitwerking van de kijkrichting op kaart geprobeerd toekomstige tekorten in een straal van 2,5 kilometer van de grote woonkernen op te lossen (op fiets- en

wandelafstand). Het meest kansrijk zijn bestaande groenkernen en locaties die met relatief weinig kosten kunnen worden omgevormd, zoals landbouwgebied. In hoofdstuk 6 gaan we uitgebreider in op de methode. Omdat de landelijke kaarten te grof zijn om

veranderingen in stadsparken, aankleding van groene wegen en dergelijke in beeld te brengen, ontbreekt dit op de kaartbeelden. Maar in de tekst is er wel aandacht aan besteed.

Verder is in deze kijkrichting, zoals gezegd, aangenomen dat bestaande natuur waarvan de belevingswaarde hoog wordt gewaardeerd, blijft gehandhaafd (zie tabel 4.2). De aanname hierbij is dat de huidige belevingswaarde iets

zegt over de toekomstige belevingswaarde. Gezien de wens van bereikbaarheid en toegankelijkheid is in deze kijkrichting ingezet op de vergroting van het aantal wandel-, fiets- en ruiterpaden en vaarroutes en het beheer ervan.

Er is ook ingezet op een vergroting van de

belevingswaarde die in de huidige situatie beperkt is. Dit is gedaan in gebieden die volgens BelevingsGis 2.0 (Roos- Klein Lankhorst et al. 2005) matig worden gewaardeerd, dat wil zeggen minder dan 6,5. In de kijkrichting is er dus niet van uitgegaan dat het landschap op veel grotere schaal wordt verfraaid, zoals nodig was geweest als de waardering zou moeten worden verhoogd tot goed of zeer goed dat wil zeggen een 8 of meer. Op de locaties waar de waardering beperkt of zeer beperkt is, is het landschap aangekleed met bloeiende bermen, slootkanten, bomenrijen en dergelijke langs fietspaden en wandel-, vaar- en autowegen. Hierdoor worden ook de steden en de natuurgebieden met elkaar verbonden. In dit verband is eveneens aangenomen dat de huidige waardering iets zegt over de waardering in de toekomst. Voor zee en binnenwateren is aan de hand van expert judgement vastgesteld waar kansen zijn voor de vergroting van de beleving en de waardering. Hiertoe zijn

maatregelen verondersteld als de aanleg van jachthavens en stranden en het geschikt maken van wateren voor Tabel 4.2

Basisinformatie die is gebruikt voor de uitwerking van Beleefbare natuur Beleefbare natuur

Gekozen beleidsopgave1 _{Groen in stad en buitengebied evenals natuur op zee voor een breed publiek} bereikbaar, toegankelijk en beleefbaar maken

Geïdentificeerde achterliggende drijfveren • Een groen-blauwe leefomgeving is een bron voor ontspanning en gezondheid • Landschappelijke variatie, natuurlijkheid en het voorkomen van aantrekkelijke

soorten zijn de basis voor beleefbare natuur

• Een groen-blauwe leefomgeving is belangrijk om draagvlak voor natuur(beleid) te krijgen, vermindert de zorgkosten en is een vestigingsplaatsfactor

Gebruikte elementen uit workshops voor landnatuur

Natuurbeleving, toegankelijk, bereikbaar, wensen van burgers sturend, dagelijkse gebruiksnatuur, woonwerknatuur, nabijheid, leefstijl-gedreven natuur, helende omgeving, cultuurhistorie, natuur verbonden met de stad, groene ruimte, recreatieve diensten van natuur

Aanvullingen vanuit workshops voor zeenatuur

Ecotoerisme, beleving van kust en zee, trekvogel-, zeehond-, bruinvis- en walvissafari’s, schone stranden, weidse uitzichten; door zonering voor elk wat wils Voorgestelde alternatieve namen Natuur als decor, Mensennatuur, Leven met de natuur, Natuur voor mensen,

Welvaartsnatuur, Consumptienatuur Uitgewerkte aspecten bij het op kaart zetten

van de kijkrichting

• Beleefbare en toegankelijke natuur voor iedereen • Gewaardeerde bestaande natuurgebieden behouden • Meer natuur waar tekorten zijn

• Kwaliteitsimpuls waar nodig

• Kansen voor recreatie en verschillende vormen van natuurbeleving Informatie gebruikt bij het op kaart zetten

van de kijkrichting2

• Gewaardeerde bestaande gebieden

• Gebieden met tekorten aan wandel- en fietspaden • Gebieden met tekorten aan belevingswaarden 1 Van Oostenbrugge et al. (2011)

vier

vaartuigen. Een belangrijk uitgangspunt bij het op de kaart zetten van gebieden is dat er ruimte moet zijn voor verschillende vormen van natuurbeleving en -recreatie. De wensen van de burgers zijn immers belangrijk in deze kijkrichting (zie tabel 4.2). Daarom is bij de uitwerking van de kijkrichting ruimte gezocht voor zowel intensieve als extensieve natuurbeleving en -recreatie. Dit geldt ook voor natuur in en rond de stad. Hier is eveneens ruimte gezocht voor wandelen, fietsen, varen, zwemmen, vissen en dergelijke.