Zoals in de inleiding vermeld staat wordt er hedendaags veelal door multinationals gebruik gemaakt van fiscale vluchtroutes om zodoende hun belastingdruk te verminderen. Hierbij heeft Nederland een prominente positie binnen deze problematiek. Mede gezien het bovenstaande pleit de OESO voor een BEPS
actieplan die de problemen op een gecoördineerde en omvangrijke manier aanpakt. Eén van de oplossingen genoemd door de OESO is door de EC voorgesteld op 17 maart 2011, namelijk het CCCTB-concept. Dit systeem zou grotendeels de
agressieve tax planning bestrijden. De centrale vraag die in dit onderzoek luidde: “In hoeverre wordt agressieve tax planning bestreden door de implementatie van de CCCTB naast het actieplan van de OESO?”
77
structureren van de (ondernemings-)activiteiten en de juridische vorm waarin deze plaatsvinden in de EU. CbCR, die naast de CCCTB ook is opgenomen in het actieplan ter bestrijding van BEPS, wordt getracht multinationals transparanter te maken, waardoor er effectiever kan worden opgetreden tegen de fiscale vluchtroutes. De CCCTB zorgt voor het harmoniseren van de grondslag, waardoor het verschuiven van winsten binnen de EU nutteloos wordt. Verder verdwijnt de transfer pricing
problematiek, omdat intra-groeptransacties geen invloed meer hierop zullen hebben binnen de EU.
Naast de CCCTB zijn er een aantal alternatieven om agressieve tax planning te bestrijden. Eén daarvan is het aanvullen van de antimisbruikbepalingen binnen het CCCTB-concept. Hierdoor wordt het concept meer waterdicht. Verder zie ik graag open normen terugkomen in de richtlijn, zodat een soort GKG-achtige wetgeving gaat gelden en hierdoor kritischer naar casussen gekeken kan worden. Op nationaal niveau agressieve tax planning aanpakken zal niet zorgen voor de gewilde effectiviteit. Om die reden is het aanpakken van agressieve tax planning in ieder geval Europees niveau een vereiste. De in het actieplan genoemde CbCR is tevens een effectief middel om agressieve tax planning te bestrijden. De CbCR zou een goed middel kunnen om agressieve tax planning wereldwijd aan te kunnen pakken. Bij de CbCR wordt er pas resultaat geboekt na invoering, terwijl de CCCTB de agressieve tax planning bij de kern aanpakt. De CCCTB dient hierin volledig uitgekristalliseerd te worden. Verder dient er een uniformiteit te worden
bewerkstelligd. Het is belangrijk dat alle lidstaten unaniem toestemmen om de CCCTB toe te gaan passen.
78 Bibliografie
Bastings C. (2011), Belastingrecht en de geest van de wet, Weekblad voor Fiscaal
Recht, 2011/927
BBC (2012), Starbucks, Google and Amazon grilled over tax avoidance, 27 maart 2015, (http://www.bbc.com/news/business-20288077)
Beerepoot P.J., Happé, R.H., Strik.S & Weyzig F. (2015), Congres Ethiek en belastingheffing, Congres UvA, 26 oktober 2015
Berg, van den I.T. & Kloosterhof S. (2015), Het Country-by-Country Reporting- template van de OESO, Tijschrift voor Fiscaal Ondernemingsrecht, 2015/139.2
Berg, van den I.T., Kempers K. & Kloosterhof S. (2014), Country-by-Country reporting, Vakblad Tax Assurance, maart 2014
Berkhout E. (2013), De Nederlandse Route: Hoe arme landen inkomsten
mislopen via belastinglek Nederland, Oxfam Novib Beleidspaper, 20 mei 2013
Bijl, D.B. & Geld, Van der, J.A.G. (2009), Overkill in fiscale wet- en regelgeving, Geschriften van de Vereniging voor Belastingwetenschap, Kluwer Deventer No.237, 2009,
Boer, R.A. & Nouwen, M.F. (2013), Europees geschut tegen
belastingparadijzen en agressieve fiscale planning. Het vizier staat nog niet scherp, Weekblad voor Fiscaal Recht, 2013/34
Braithwaite, J. (2005). Markets in vice, Markets in virtue. Oxford: Oxford University Press 2005
Braithwaite V (2007), 'Responsive Regulation and Taxation: Introduction', Law &
79
Celebi, H. (2013), The CCCTB as a Proposed Solution to the Corporate Income Taxation Dilemma within the EU, EC Tax Review, 2013/6
Dijk van, M.V. & Isik, U. (2011), Is er ruimte voor renteaftrek in de CCCTB?,
Forfaitair, 2011/211
Eijsden, van J.A.R. (2011), De one-stop-shopbenadering: Enkele formeelrechtelijke en administratieve aspecten van het CCCTB-regime, Weekblad voor Fiscaal
Recht, 2011/1393
Engelen, F.A. & Gunn, A.F. (2013), Het BEPS-project: een inleiding, Weekblad voor
Fiscaal Recht, 2013/1413
Erasmus-Koen M. (2008), De Common Consolidated Corporate Tax Base
(CCCTB): mogelijke elementen van het toerekeningsmechanisme, Weekblad voor
Fiscaal Recht, 2008/1256
Essers, P.H.J. (2011), De winstbepaling in de Conceptrichtlijn CCCTB, Weekblad
voor Fiscaal Recht, 2011/1395
Europese Commissie, Brussel COM(2015), ‘Communication from the commission to the European Parliament and the Council. Com(2015) 302 Final
Europese Commissie, Brussel COM(2011), ‘’Richtlijn van de raad betreffende een gemeenschappelijke geconsolideerde heffingsgrondslag voor de
vennootschapsbelasting (CCCTB) 121/4 2011/0058(CNS)
Europese Commissie, Working Paper (2005), “Formulary Apportionment and Group Taxation In the European Union: Insights From the United States and Canada”, Working paper n 8/2005
Europese Commissie, Brussel COM(2001), ’’Mededeling van de comissie aan de Raas, Het Europees Parlement en Het Economische en Sociaal Comité, 582 definitief, 23 oktober 2001
80
Evers M., Graaf de, A.C.G.A.C. & Stevens, A.J.A. (2011), Zembla uitzending ‘Nederland belastingparadijs’ nader beschouwd, Maandblad Belasting
Beschouwingen, 2011/02
EVRM (2015), Huitson v UK, 13 januari 2016, zaaknummer: 50131/12
Faber S. (2015), Nederland is geen belastingparadijs!, Weekblad voor Fiscaal
Recht, 2015/370
Fernandez, M.J.G.T. (2012), Corporate Tax Harmonization: Key Issues for Ensuring an Efficient Implementation of the CCCTB, Intertax, Volume 40,Issue 11
Frank, M.M., Lynch, L.J., & Olhoft Rego, S. (2004). Does Aggressive Financial Reporting Accompany Aggressive Tax Reporting, University of Iowa
Gérard, M. & Weiner, J.M. (2003), Cross-Border Loss Offset and Formulary
Apportionment: How do they affect multijurisdictional firm investment spending and interjurisdictional tax competition?, CESifo Working Paper, NO. 1004 August 2003
Gerechtshof Amsterdam 2015, ECLI:NL:GHAMS:2015:4098, Zaaknummer: 13/00777, 08-10-2015
Graaf de, (2013), Noodzaak van internationaal fiscaal beleid als tegenwicht voor excessieve gedragingen, Maandblad Belasting Beschouwingen, 2013/01
Graafeiland, van M.M.A. & Kam, F.W.G. (2011), Het voorstel voor een CCCTB- een beschouwing, Maandblad Belasting Beschouwingen, 2011/09
Gribnau, H & Hamers, R. (2011), Tax planning: spel met regels dat om ethisch houvast vraagt. Deel 2 Ethische visies en beslissingsfactoren, Weekblad voor
81
Gribnau H. (2013), Belastingen en Ethiek: De ethische dimensie van tax planning, Tijdschrift voor Fiscaal Recht, 2013/444
Groot, de I.M. (2013), Renteaftrek in de CCCTB: Feest voor de belastingadviseur?, Weekblad voor Fiscaal Recht, 2013/240
Happé, R.H. (1999), Belastingrecht en de geest van de wet: Een pleidoor voor een beginsel-benadering in de wetgeving, Rede uitgesproken bij gelegenheid van zijn
afscheid als hoogleraar aan de universitei van Tilburg, 20 mei 2011
Happé, R.H. (2011), Belastingrecht en de geest van de wet: Een pleidooi voor een beginsel-benadering in de wetgeving. Tilburg: tilburg university
Happé, R.H. (2015), Fiscale ethiek voor multinationals, Weekblad voor Fiscaal Recht, 2015/938
Heijden, van de T. (2014), Zij trotseert Apple, Google en Starbucks, NRC
Handelsblad, 18 oktober 2014
Helm, van der G. (2015), Nederland is een belastingparadijs, Weekblad voor
Fiscaal Recht, 2015/371
Herzig, N., Joisten, C. & Teschke, M. (2010), Between Extremes: Merging the Advantages of Seperate Accounting and Unitary Taxation, Intertax, volume 38
issue 6/7
Hurk, van den H. (2014), De introductie van een algemene antimisbruikbepaling zet de Europese Unie jaren terug in de tijd, Weekblad voor Fiscaal Recht, 2014/732
Kavelaars, P. (2015), Responsible tax in ontwikkeling, Tijdschrift voor Fiscaal
Ondernemingsrecht, 2015/139.1
Kok, Q.W.J.C.H. (2015), De antimisbruikbepaling in de Moeder-dochterrichtlijn,
82
KPMG 2011, The KPMG guide to CCCTB, KPMG International Cooperative, november 2011
Kruithof, J (2013), Strategieën tegen belastingontwijking door multinationals, Weekblad voor Fiscaal Recht, 2013/1418
Murphy R. (2012), Country-by-Country Reporting, Tax Justice Network, May 2012
Murphy R. (2009), Country-by-Country Reporting: Holding multinational corporations to account wherever they are, The Task Force on Financial Integrity and Economic
Development, juni 2009
Nieuwenhuijzen, W.A.P. (2013), Belasting heeft (bijna) niet van doen met ethiek,
Forfaitair, 2013/237
Nijkamp H. (2002), Enron in het paradijs, NRC Handelsblad, 9 maart 2002
OESO/G20 BEPS Project (2015), Final Reports BEPS project Action plan
OESO/G20 BEPS Project (2015), Final Reports Explanatory Statement
OESO/G20 BEPS Project (2015), Action 13: Guidance on the implementation of Transfer Pricing Documentation and Country-by-Country Reporting
OESO/G20 BEPS Project (2014), Guidance on Transfer Pricing Documentation and Country-by-Country Reporting
OESO/G20 BEPS Project (2013), Hybrid mismatch arrangements. Tax policy and compliance issues, maart 2013
OESO/G20 BEPS Project (2013), Action Plan on Base Erosion and Profit Shifting.
83
OESO (2000), Towards a Global tax Co-operation
OESO (1998) ‘Harmful Tax Competition, An Emerging Global Issue’, www.oecd.org/tax/transparency/44430243.pdf
Osch, van B.T.J.G. (2013), Ethiek en misbruik: gaat dat samen?, Forfaitair, 2013/237
Oxfam Novib (2014), Business Among Friends, Oxfam Briefing Paper, 2014/05
Poelmann , E. (2012), Algemene antimisbruikregels: de hoofdlijnen van HvJ EU en CCCTB vergeleken, Tijdschrift Formeel Belastingrecht, 2012/06
Rijff L. (2013) De rol van Nederland in belastingoptimalisatie: hoe zit de vork echt in de steel, Weekblad voor Fiscaal Recht, 2013/1547
Roder E. (2012), Proposal for an Enchanced CCTB as Alternative to a CCCTB with Formulary Apportionment, World Tax Journal, June 2012
Russo, R. (2007), CCCTB : een tussenstand mede naar aanleiding van de conferentie van 15 en 16 mei 2007 in Berlijn, Weekblad voor Fiscaal Recht, 2007/743
Sloterdijk P. (2009), Die Revolution der gebenden Hand, Frankfurter Allgemeine
Zeitung, 10 juni 2009
Stiglitz, E. (2003), The Roaring Nineties,W.W. Norton & Company
Streek, van de J.L. (2015), De herlancering van de Common Consolidated Corporate Tax Base, Oratie prof.dr.J.L. van de Streek 9 oktober 2015,
84
Streek, van de J.L. (2012), De voortgaande ontwikkeling van de CCCTB, Weekblad voor Fiscaal Recht, 2012/1155
Streek, van de J.L. (2011), Hoofdlijnen van de Common Consolidated Corporate Tax Base (CCCTB), Congres Landelijk Overleg Fiscalisten p.p 69-77
Streek, van de J.L. & Strik, S.A.W.J. (2011), Grensoverschrijdende consolidatie: Het hart van de CCCTB, Weekblad voor Fiscaal Recht, 2011/1405
Streek, van de J.L. (2011), The CCCTB Concept of Consolidation and the Rules on Entering a Group, Intertax, Volume 40, Issue 1
Streek van de J.L. (2011), The CCCTB Rules on Leaving a Group, Intertax, Volume 40, Issue 6/7
Strik S.A.W.J. (2015), Cursus Belastingrecht, Vpb0.0.05.b., 25 februari 2015
Tax Justice Nederland (2015), Verdragsparadijs Nederland, briefing paper Tax
Justice NL
Tiebout C.M. (1956), A Pure Theory of Local Expenditures, The Journal of
Political Economy, 1965/64/5
Weiner, J.M. (2002), Formulary Apportionment and the future of company taxation in the European Union, CESifo Forum, 1/2002
Weiner, J.M. (2002), Would introducing Formula Apportionment in the European Union Be a Dream Come True or the EU’s Worst Nightmare?, ifo Studien, Jg. 48 Nr.4, 2002, S. 519-532
Wetgever (2015), Wijziging van de Wet op de vennootschapsbelasting 1969 en de Wet op de dividendbelasting 1965 in verband met de implementatie van
aanpassingen in de Moeder-dochterrichtlijn (Wet implementatie wijzigingen Moeder-dochterrichtlijn 2015), 27 januari 2015
85
Wilde, de M.F. (2015), Explanatory Statement: 2015 Final Reports, Nederlands