De meest voorkomende methode om (vermeende) critici van het regime het zwijgen op te leggen is willekeurige arrestatie en detentie. Ieder individu die mogelijk een bedreiging zou kunnen vormen voor het regime loopt het risico zomaar opgepakt te worden. De afwezigheid van een rechtssysteem heeft als gevolg dat deze mensen vaak jaren vastzitten zonder gerechtelijk proces en vaak zelfs zonder enig idee waarom ze zijn opgepakt en wanneer ze worden vrijgelaten. Het totale aantal gevangenen is moeilijk te achterhalen door de ontoegan-kelijkheid van Eritrea maar schattingen van verschillende onafhankelijke bronnen plaatsen het aantal ergens tussen de 5,000 en 14,000.
Uitgesproken critici zoals de G-15 en verscheidene journalisten zijn in het verleden en masse gearresteerd en zitten in de meeste gevallen nog steeds vast. Sindsdien wordt er geen
openlijke kritiek meer geuit in Eritrea en worden mensen al opgepakt op verdenking van kritiek jegens het regime of enkel en alleen vanwege ‘verdacht gedrag’ in de ogen van de autoriteiten. Familieleden van deserteurs, dienstweigeraars en andere voortvluchtigen worden regelmatig gearresteerd zonder formele aanklacht en mishandeld totdat de deserteur of dienstweigeraar zich overgeeft of een hoge boete wordt betaald. Ook loopt men het risico opgepakt te worden wanneer men faalt afwijkend gedrag van buren of kennissen te melden aan de autoriteiten. Eritreeërs die vrijwillig terugkeren naar Eritrea na enige tijd in het buitenland door te hebben
gebracht lopen ook het risico opgepakt te worden, met name als ze ervan worden verdacht betrokken te zijn (geweest) bij oppositiebewegingen in de diaspora.
Familieleden van gevangenen krijgen geen toegang tot de gevangene en worden niet op de hoogte gesteld van hun situatie of eventueel overlijden. Navraag doen over verdwenen familieleden of vrienden kan al genoeg zijn om zelf in de gevangenis te belanden.
Leefomstandigheden in gevangenschap
Er zijn meer dan 68 gevangenissen en andere detentieplekken bekend in Eritrea verspreidt over het hele land, en in werkelijkheid kunnen dit er nog meer zijn. De leefomstandigheden verschil-len per gevangenis maar zijn over het algemeen schrijnend. Gevangenen hebben amper tot geen toegang tot sanitaire basisvoorzieningen en krijgen onvoldoende water en bedorven eten. Veel gevangenissen en cellen bevinden zich ondergronds, in loodsen, of in transportcon-tainers waar de temperatuur overdag kan stijgen tot 50 graden Celsius en waar het ’s nachts juist ijskoud is. Het gebrek aan zuurstof in zulke cellen zorgt ervoor dat veel gevangenen vaak flauwvallen. In bijna alle gevangenissen is er sprake van ernstige overbevolking waardoor ziektes zoals diarree en andere problemen zoals luizen zich snel verspreiden.
De marteling en mishandeling die al eerder werd aangekaart in het deel over de nationale dienst is onderdeel van een veel groter, systematisch fenomeen dat zich ook in gevangenissen voordoet. Gevangenen worden gemarteld om informatie los te krijgen, om zogenaamd wangedrag te bestraffen en om een cultuur van angst te creëren. Daarnaast is seksueel geweld een veelvoorkomend probleem. Vrouwen hebben meestal mannelijke bewakers en lopen hierdoor een groot gevaar op seksueel en gendergerelateerd geweld. Ook wordt er geen rekening gehouden met de speciale behoeften van zwangere vrouwen en moeders met als gevolg een vergroot risico op miskramen en kindersterfte. Mannelijke gevangenen kunnen ook slachtoffer worden van seksueel geweld waarbij zij worden verkracht door andere mannen of worden gedwongen om seks te hebben met andere mannelijke gevangenen. Net als in de militaire dienst en het leger is er in gevangenissen geen aansprakelijkheid en kunnen bewakers en politieagenten hun gewelddadig gedrag voortzetten zonder de consequenties te moeten ondervinden.