2.1.4 (Inter)nationaal Promoten van onze kennissectoren
Deelprogramma 2.2 Aantrekkelijke stad
In dit deelprogramma bundelen we ons beleid voor het versterken van de economische en toeristische betekenis van de gemeente. We willen een aantrekkelijke en gastvrije gemeente zijn die bezoekers, toeristen, talenten, kenniswerkers en nieuwe bedrijvigheid trekt en bestaande aan zich bindt. We richten ons daarbij op de ontwikkeling en organisatie van winkels, horeca en vermaak in de binnenstad en daarbuiten. We versterken de toeristische sector door het stimuleren van aantrekkelijke activiteiten en evenementen.
In het buitengebied zetten we in op verbinding en ondersteuning aan de toeristisch ondernemers en aan projecten zoals toeristische wandelroutes. We sluiten aan bij initiatieven, kansen in de gemeente en wensen van ondernemers. Het streven is om ondernemers onderling met elkaar verbinden, maar ook met de gemeente. We richten ons op kleinschalig toerisme gezien de omvang en het aanbod in het buitengebied. Daarbij focussen wij ons op dagjesmensen. Met het Routebureau Groningen wordt samengewerkt aan verbetering van wandel-, fiets -en vaarroutes. Wij zien kansen en mogelijkheden in (de productie van) lokaal voedsel. Daarnaast kunnen projecten en evenementen de aantrekkingskracht van het buitengebied doen toenemen.
Met de volgende indicatoren wordt de werking van ons beleid in dit deelprogramma gemeten.
Effectindicator(en) Beoogd
2019
Aantal binnenstadbezoekers (in miljoenen) 24
Bezoekerswaardering binnenstad >6,9
Aantal toeristische overnachtingen* 555.000
Hoeveelheid leegstaand winkelvloeroppervlak* <10%
* Deze cijfers zijn grotendeels gebaseerd op de oude gemeente Groningen, de cijfers van Haren en Ten Boer zullen wanneer beschikbaar geïntegreerd worden.
2.2.1 Samenwerken met binnenstadondernemers
We willen de levendigheid van de gemeente bevorderen en daarmee meer bezoekers trekken. Samen met de binnenstadondernemers streven we naar een aantrekkelijk aanbod aan winkels, horeca, markten,
evenementen, festivals, congressen, gastvrijheidsacties en verrassende (winkel- en horeca) concepten. Voor bezoekers is levendigheid en beleving steeds belangrijker. Ondernemers spelen hier goed op in door steeds gerichter publiek aan te trekken, waardoor de programmering steeds verder naar ondernemers verschuift. Wij moedigen hen daarin aan, betalen voor een deel mee en blijven verantwoordelijk voor de grote lijnen en de beleidskaders. Ondernemers en gemeente werken samen en stemmen af in het overlegplatform
'Binnenstadmanagement’ en met andere partners zoals de Groningen City Club (GCC), Koninklijke Horeca Nederland (KHN), Ambulante handel en Marketing Groningen.
Met de volgende indicatoren wordt de voortgang van dit beleidsveld gemeten. Als er geen gegevens beschikbaar zijn/of één maal per twee jaar gemeten worden staat er een streepje.
Prestatie-indicatoren Beoogd
2019
Aantal samenwerkingen en projecten met binnenstadondernemers >4
Aantal nieuwe winkels of winkelketens naar de stad gehaald >5
Hoe staan we ervoor?
Het gaat goed met de binnenstad van Groningen. De leegstand is laag, ook in de aanloopstraten. Er is een aantrekkelijk aanbod van horeca, retail en internationale formules. Ondernemers werken samen om het verblijfsklimaat in straten te verbeteren. Met ons evenementenbeleid ondersteunen we de aantrekkingskracht van de gemeente.
46 Wat willen we bereiken in 2019?
We willen in 2019 meer dan vier projecten organiseren samen met binnenstadondernemers en ondernemers van andere winkelcentra. We willen faciliteren dat meer dan vijf nieuwe (winkel)concepten zich in de gemeente vestigen in 2019.
Wat gaan we hiervoor doen?
• Gezamenlijke projecten met het bedrijfsleven uitvoeren en ondersteunen;
• Aanvalsplan detailhandel uitvoeren (in relatie tot de Retailagenda): nieuwe winkels faciliteren en nieuwe (winkel)concepten aantrekken;
2.2.2 Bevorderen toerisme
We willen meer bezoekers naar de gemeente trekken die langer verblijven en meer geld uitgeven.
Stadsbezoekers en toeristen komen vooral af op de gezellige binnenstad met interessante evenementen en activiteiten. Dit neemt niet weg dat ook het platteland wat voor deze mensen te bieden heeft, bijvoorbeeld de bijzondere natuur op de Hondsrug of het Paterswoldsemeer aan de zuidkant van de gemeente. Samen met onze partners en ondernemers werken we aan een aantrekkelijke en gastvrije binnenstad, aan een gevarieerd evenementenaanbod (programma 'Bruisende Binnenstad') en aan de promotie ervan. In dit beleidsveld is ook opgenomen de bediening van de bruggen, de verdeling van aanlegplaatsen voor hotelschepen, plezier- en beroepsvaart en kleine bootjes, inclusief toezicht en handhaving.
Indicatoren zoals het aantal toeristische overnachtingen, aantal binnenstadbezoekers en bezoekerswaardering zijn opgenomen als effectindicator bij deelprogramma 2.2 Aantrekkelijke gemeente.
Met de volgende indicatoren wordt de voortgang van dit beleidsveld gemeten. Als er geen gegevens beschikbaar zijn/of één maal per twee jaar gemeten worden staat er een streepje.
Prestatie-indicatoren Beoogd
2019
Aantal overnachtingen op hotelschepen 5.000
Aantal overnachtingen van pleziervaart in gemeentelijke jachthaven* 1.500
*Wij signaleren dat het aantal overnachtingen van plezier vaart in de gemeentelijke jachthaven de laatste jaren is afgenomen. Dit wordt onder andere veroorzaakt doordat steeds minder mensen, met name jongere generaties een boot bezitten. Dit is een landelijke trend die ook merkbaar is in de gemeente Groningen.
Hoe staan we ervoor?
De leisure-sector in Groningen blijft groeien. De toename aan toeristische bestedingen is gunstig voor onder meer de reisbranche, hotels en de verblijfsrecreatie. Ten opzichte van 2017 is het aantal overnachtingen in Groningen gestegen van 554.000 naar bijna 579.000 (een toename met ruim 4%). In 2013 was dit nog 425.000. In 2017 en 2018 hebben we samen met ondernemers, instellingen en Marketing Groningen onze toeristische opgaven verkend. De Groninger City Club heeft deze overgenomen in hun binnenstadagenda. We werken samen met deze partijen om de opgaven uit te voeren.
Havenwezen
De gemeente Groningen heeft in totaal 80 bruggen, op Amsterdam na het hoogste aantal in Nederland. Daarvan bedient de gemeente 49 bruggen. Onze waterwegen worden goed benut voor recreatieve en toeristische doeleinden en de beroepsvaart. De verdere groei van Groningen de komende decennia zorgt voor meer druk op de openbare ruimte en dus ook op het water. Een goede doorvaarbaarheid van deze
waterwegen, maar ook een goede doorstroming van het wegverkeer, is van invloed op het functioneren van de algemene infrastructuur in de gemeente. Een goede en betrouwbare uitvoering van de bediening van de gemeentelijke bruggen speelt hierin een essentiële rol. We werken met onze brugbediening aan een vlotte
47
doorstroming van het wegverkeer en een vlotte doorvaart. Dit doen we onder meer door bruggen op afstand te bedienen. Daarnaast hebben we in 2018 geïnvesteerd in de kwaliteit van de techniek van onze
brugbediening. We hebben een nieuw camerasysteem aanbesteed. Zo houden we onze brugbediening op niveau en veilig.
Ten behoeve van de ombouw Zuidelijke Ringweg werken we vanaf 2019 met een aangepast niveau voor de dienstverlening. Dit heeft consequenties voor de doorstroming van de vaart, omdat de bedieningssnelheid van de bruggen is aangepast. In verband met de werkzaamheden in het kader van de Binnenstadsvisie en
veranderende verkeer- en busstromen door de ombouw van de Zuidelijke Ringweg, blijven we, waar nodig, werken met aangepaste bedieningstijden voor de bruggen gedurende deze projecten om de
verkeersdoorstroming zo goed mogelijk te reguleren.
Daarnaast werken we voortdurend aan de veiligheid en de kwaliteit van de brugbediening. Om onveilige situaties bij de bruggen te voorkomen blijven we investeren in maatregelen zoals: opleiding, ervaring en kwaliteit van het personeel. We hebben werkinstructies en protocollen met bedienvoorschriften geactualiseerd. Op basis hiervan geven we de opleidingsplannen voor brugoperators verder vorm zodat brugbediening veilig en vlot blijft verlopen.
Wat willen we bereiken in 2019?
Het gevarieerde aanbod van evenementen en willen we in 2018 verder doorzetten zodat nog meer bezoekers naar de gemeente komen, langer verblijven zodat ze een belangrijke economische impuls geven aan onze gemeente. Ook willen we de toeristische 'hotspot' Groningen verder stimuleren door samen met ondernemers en andere stakeholders te werken aan de realisatie van recreatieve en toeristische projecten. Verder werken we samen met onze hoteliers aan de versterking van Groningen als aantrekkelijke gemeente om in te overnachten.
Een veilige en vlotte doorstroming van land- en scheepvaartverkeer, waarbij het risico op ongevallen bij de bediening van onze bruggen op afstand zo veel mogelijk is gereduceerd, zowel voor gebruikers van onze bruggen (weg, water) als voor onze brugoperators.
Wat gaan we hiervoor doen?
• Zorgen voor een gastvrije gemeente en binnenstad met een gevarieerd evenementenaanbod;
• Ondersteunen van Marketing Groningen;
• Faciliteren van ondernemers uit recreatieve en toeristische sector;
• Versterken van de positie van Groningen als aantrekkelijke gemeente om in te overnachten;
• Bruggen bedienen voor veilige en vlotte doorstroming van weg en waterverkeer;
• Aanlegplaatsen verdelen;
• Vernieuwd camerasysteem implementeren voor brugbediening.
2.2.3 Binnenstadontwikkeling
De gemeente Groningen groeit qua inwonersaantal en heeft een belangrijke centrumfunctie voor de regio. We willen de aantrekkingskracht van de gemeente blijven versterken. De uitvoering van de binnenstadsvisie ‘Ruimte voor jou’ draagt daar aan bij. De druk op de binnenstad en openbare ruimte blijft hoog. Dat uit zich onder andere in de vele veranderingen in het winkelaanbod en meer dan ruim 20 miljoen bezoekers in 2017. Onze binnenstad doet het goed en is een van de meest aantrekkelijke binnensteden van Nederland. Voor Ten Boer is het koopmansplein hét winkelhart. De "toekomstvisie Koopmansplein" geeft weer hoe we de
ondernemers willen ondersteunen en faciliteren. Het is belangrijk om ontwikkelingen te onderkennen en daarin mee te bewegen, beide voor de binnenstad en voor het koopmansplein.
48 Hoe staan we ervoor?
De binnenstad is al lang geen plek meer waar alleen winkelen centraal staat. Het is steeds meer de huiskamer van de gemeente en wordt steeds meer een ‘place to be’. Meer ruimte voor de voetganger, meer aangename verblijfsruimte, meer groen en een betere toegankelijkheid: dit zijn de kerndoelen van de visie op de
binnenstad Bestemming Binnenstad (2016), maar ook een leidende gedachtegang bij de realisatie van het Groninger Forum. Met deze doelen als vertrekpunt krijgt de Groningse binnenstad de komende jaren een enorme impuls in het uitvoeringsprogramma ‘Ruimte voor jou’. Er ontstaan nieuwe verblijfsplekken, straten worden heringericht, er komen nieuwe pleinen en nieuwe loopstromen. Daarmee ontstaat (letterlijk) meer ruimte voor de binnenstad om te groeien en verder te kunnen verbeteren. Door het verleggen van de bus-routes naar de randen van de binnenstad komt die ruimte vrij, gaan we een nieuwe inrichting toepassen en ontstaan nieuwe mogelijkheden voor gebruik.
Wat willen we bereiken in 2019?
We willen onze gemeente goed voorbereiden op de toekomst. Daarom monitoren we de nieuwe
ontwikkelingen in de binnenstad, spelen we hier op in en trekken we samen op om de aantrekkelijkheid en de economische potentie van de (binnen)stad te vergroten.
Wat gaan we hiervoor doen?
• Binnenstad: Verder verbeteren van het verblijfsklimaat door het uitvoeren van het
uitvoeringsprogramma Ruimte voor jou (aanpak openbare ruimte, toegankelijkheid en veiligheid). Zie ook de paragraaf Integraal gebiedsgericht werken. Zie ook de paragraaf Gebiedsgericht werken;
• Ontwikkelen Grote Markt, Nieuwe Markt en Groninger Forum;
• Analyseren en faciliteren van de ontwikkeling en samenwerking van de detailhandel en horeca (specifiek
in Binnenstad-Oost);
• Uitvoeren plan van aanpak Slimme Binnenstad;
• Monitoren van ontwikkelingen in de binnenstad.
2.2.4 Winkels buiten de binnenstad
Detailhandel vormt een wezenlijk onderdeel van het dagelijkse leven van de inwoners van de Gemeente Groningen en van onze regio. Men doet er dagelijkse boodschappen en koopt andere benodigdheden. Detailhandel is ook belangrijk voor de economie van de gemeente; de sector "handel' is goed voor 23.420 banen. Ook buiten de binnenstad heeft onze gemeente een gevarieerd aanbod aan winkels, waarvan de meeste in wijkwinkelcentra en op onze locaties voor grootschalige detailhandel. De Groningse
detailhandelsstructuur functioneert goed. In onze Structuurvisie Detailhandel (uit 2011) staat dat we de verschillende soorten en locaties van en voor detailhandel faciliteren en zetten daarbij in op versterking van de huidige structuur. We kijken hierbij naar de specifieke functie en betekenis zodat de winkels elkaar versterken en niet in de weg zitten.
Hoe staan we ervoor?
In 2018 zien we lage leegstandscijfers in de detailhandel, ook buiten de binnenstad. In Nederland stijgen de huren voor winkels weer. Ondanks goede algemene cijfers voor de sector blijft het wel per locatie verschillend. Vernieuwing en verandering blijft nodig om een passende beleving aan de consument te kunnen bieden. Winkelcentra veranderen steeds meer naar een ontmoetingsplek om te verblijven en minder alleen een plek om doelgericht te kopen. Een goede verbinding met de bewoners in de wijk is daarbij belangrijk. Door samen
49
op te trekken kunnen we ruimte bieden voor passende groei en toekomstbestendigheid van de detailhandel in Groningen. Voor Haren hebben we in 2018 een centrumvisie vastgesteld. In 2019 gaan we kijken hoe we hier uitvoering aan kunnen geven. In 2017 hebben we voor het Sontplein-gebied in gezamenlijkheid een Masterplan vastgesteld voor de doorontwikkeling van het gebied. Ook is in 2017 in samenwerking met de bedrijvigheid rondom het Hoendiep een toekomstvisie opgesteld, waarbij rekening is gehouden met de ontwikkeling van het Suikerfabriek Terrein. In 2018 is hier vervolg aan gegeven.
Wat willen we bereiken in 2019?
We willen investeringsplannen van ondernemers, ook buiten de binnenstad, maximaal faciliteren. Dit doen we binnen een logische detailhandelsstructuur die ertoe leidt dat Groningen, als koophoofdstad van het Noorden, een groot en compleet aanbod heeft, zonder dat er afbreuk wordt gedaan aan de bestaande structuur. Binnen die structuur moeten onze bewoners en bezoekers van de gemeente voldoende winkels in hun omgeving kunnen vinden.
Wat gaan we hiervoor doen?
• In 2019 starten we met het proces voor een nieuwe structuurvisie detailhandel.
• Wijkwinkelcentra ondersteunen (zoals in WEST). Zie ook de paragraaf integraal gebiedsgericht
werken;
• Faciliteren van investeringsinitiatieven van detailhandel;
• Oost: Analyseren van de detailhandelsstructuur van Beijum. Zie ook de paragraaf Integraal
gebiedsgericht werken;
• Faciliteren van de doorontwikkeling van het Hoendiep en het Peizerweg-gebied. Zie ook de paragraaf
Integraal gebiedsgericht werken;
• Oude wijken: Faciliteren van de doorontwikkeling van het Sontweggebied. Zie ook de paragraaf
Integraal gebiedsgericht werken;
• Binnenstad: Realisatie van een aantrekkelijke (fiets/loop) route vanaf Sontplein naar de binnenstad.
Zie ook de paragraaf Integraal gebiedsgericht werken.
2.2.5 Warenmarkten en standplaatsen
De warenmarkt in de binnenstad en de wijkmarkten leveren een belangrijke bijdrage aan een aantrekkelijke, levendige en ondernemende binnenstad. Net als in andere grote gemeenten verandert ook in Groningen het denken over de functie en het gebruik van de binnenstad. De verblijfsfunctie van onze binnenstad groeit. Mensen gaan steeds meer naar de binnenstad om te winkelen én om elkaar te ontmoeten. Als gevolg van deze ontwikkelingen bevindt de warenmarkt in Groningen zich nu middenin een veranderende omgeving. We zien de warenmarkt, nu en in de toekomst, als belangrijke economische motor die bijdraagt aan het aantrekken en bedienen van bezoekers. Samen met horeca, detailhandel en de evenementen in de binnenstad zorgt de markt voor levendigheid, sfeer en een aantrekkelijk aanbod. Om tot één van de beste binnensteden van Nederland te blijven behoren en onze trots op de markt jaar in jaar uit te kunnen dragen, willen we de kracht en de functie van de markt verder versterken, en daarmee haar bijdrage aan de beleving van de binnenstad van Groningen. Aan de hand van ‘Bestemming Binnenstad’ geven we invulling aan de ruimtelijke inpassing van de markt. Hoe staan we ervoor?
In 2018 hebben we een nieuwe wijkmarkt gerealiseerd in de Korrewegwijk. In het kader van het project de Toekomst van de Warenmarkt hebben we in nauw overleg met de marktondernemers en de CVAH stappen gezet voor de ruimtelijke inpassing van de warenmarkt. De warenmarkt heeft een advies aan de gemeente geformuleerd voor de ruimtelijke inpassing. In dit advies staat een scenario dat aansluit bij de ontwikkelingen in de binnenstad én bij de behoeften van marktondernemers. Uitgangspunt is dat in de toekomst op de Grote Markt meer ruimte voor evenementen wordt gemaakt. De Vismarkt behoudt haar karakter als handelsplein. In
50
het project voor de warenmarkt richten we ons eerst op de ruimte en opstelling. Daarna werken we aan de kwaliteit, promotie en branchering. Dit blijven we doen in een zorgvuldig en gedragen proces samen met de ondernemers in de binnenstad, en van de warenmarkt in het bijzonder.
Wat willen we bereiken in 2019?
In het kader van de toekomst van de warenmarkt werken we verder aan de ruimtelijke inpassing die ervoor zorgt dat we een ondernemende, sfeervolle en florerende markt houden. Een markt die bijdraagt aan de aantrekkelijkheid van onze binnenstad. Wij beogen in 2019 een besluit te nemen over de ruimtelijke inpassing van de warenmarkt waarbij afstemming is met (fiets-)bereikbaarheid, stadsdistributie en omliggende
ondernemers.Vervolgens zullen wij in nauwe samenspraak met de marktondernemers binnen deze
vastgestelde ruimte de nieuwe opstelling van de warenmarkt vormgeven. En daarna starten we met fase 2 in het project dat zich richt op branchering, kwaliteit en promotie van de warenmarkt. In 2019 dragen we ook zorg voor een goede inpassing van de wijkmarkten in Haren en Ten Boer.
Wat gaan we hiervoor doen?
• Vormgeven aan de ruimtelijke inpassing van de centrummarkt in het kader van de Binnenstadsvisie.
Zie ook de paragraaf Integraal gebiedsgericht werken;
• We faciliteren de wekelijkse wijkmarkten in de stad Groningen en de markten in Haren en Ten Boer.