Aanbevelingen met betrekking tot het beleid op de verslavingszorg in Suriname

Noodzaak diploma

Het verlenen van hulp en begeleiding in de verslavingszorg vereist kennis van de doelgroep en kennis van de behandeling van drugsverslaafden. Een verplichte opleiding voor het werken met deze doelgroep is aan te raden, om verzekerd te zijn dat alle hulpverleners bekwaam zijn. Dit zal de

kwaliteit van de verslavingszorg zal vergroten. Het subsidiëren van het volgen van deze opleiding is aan te bevelen, zodat hulpverleners de mogelijkheid krijgen zich te kwalificeren.

Extra begeleiding vanuit de NAR

Begeleiding bij professionalisering van het behandelaanbod is gewenst. Door de NAR zijn richtlijnen opgesteld waar behandelcentra aan moeten voldoen. Behandelcentra worden geëvalueerd, waarna verbeterpunten worden aangedragen. Het is raadzaam dat een deskundige vanuit de NAR de behandelcentra bezoekt en met hen op zoek gaat naar mogelijkheden tot verbetering. Doormiddel van persoonlijke begeleiding en controle zal er doelgerichter gewerkt worden aan verdere professionalisering.

Meer preventie met betrekking tot drugsgebruik

Preventiemaatregelen zoals het geven van voorlichtingen en campagnes zal leiden tot minder drugsgebruik. Inwoners van Suriname zullen zich bewust worden van de gevolgen van drugsgebruik.

Meer subsidie voor de verslavingszorg

Om te voldoen aan de richtlijnen van de NAR zijn financiële middelen van belang. Gesignaleerd is dat behandelcentra kampen met financiële tekorten, wat het uitbreiden of professionaliseren van het behandelaanbod bemoeilijkt. Het vrijgeven van subsidie geeft behandelcentra de mogelijkheid te investeren en te professionaliseren.

7.6 Eindconclusie

In dit onderzoek staat de vraag: “In hoeverre biedt Stichting de Stem optimale zorg die de clienten in staat stellen om na hun verblijf in Stichting de Stem te resocialiseren en wat kunnen wij als MWD-ers bijdragen aan de professionalisering hiervan?” centraal. Om deze vraag te kunnen beantwoorden is er gebruik gemaakt van interviews, enquêtes, observaties, literatuur- en documentonderzoek. Er is voor gekozen om intensief mee te draaien met het dagprogramma van Stichting de Stem, om op deze manier zicht te krijgen op hoe men werkt en om zich te voegen naar de relatiegerichtheid waar de Surinaamse cultuur om bekend staat. De onderzoeksresultaten, verkregen uit de beantwoording van de deelvragen, geven antwoord op de onderzoeksvraag.

Hieronder wordt nogmaals de doelstelling van dit onderzoek weergegeven:

Kwaliteitsverbetering en professionalisering van het behandelaanbod op de basisafdeling van Stichting de Stem.

De aanbevelingen die voortvloeien uit dit onderzoek kunnen de kwaliteit en de professionaliteit van Stichting de Stem vergroten. De gedane aanbevelingen bieden handreikingen aan de doelstelling van dit onderzoek te voldoen. Het tot zich nemen van de onderzoeksresultaten en de gedane aanbevelingen zal tot bewustwording leiden, wat de professionaliteit van Stichting de Stem ten goede kan komen. Om nog meer te kunnen voldoen aan de doelstelling van dit onderzoek zou het wenselijk geweest zijn wanneer de tijd van onderzoek langer geweest zou zijn. Dit had de kans geboden de gedane aanbevelingen met behulp van de onderzoekers te implementeren.

Dit onderzoek is als eerste bruikbaar voor Stichting de Stem, aangezien de aanbevelingen specifiek gelden voor de behandeling die zij te bieden hebben. Tijdens de uitvoering van dit onderzoek zijn de sterke en zwakke elementen van Stichting de Stem naar voren gekomen. Nu bekend is wat deze sterke en zwakke elementen zijn, kunnen hier passende interventies op ondernomen worden om zo het bestaande behandelaanbod te optimaliseren. Daarnaast is dit onderzoek bruikbaar voor de verslavingszorg in Suriname, omdat doormiddel van dit onderzoek naar voren komt wat drugsverslaafden in Suriname nodig hebben om te resocialiseren.

Dit onderzoek kan een startpunt zijn voor volgende studenten die een onderzoek willen doen. Op deze manier kan er steeds stap voor stap gewerkt worden aan het einddoel, namelijk dat het behandelaanbod van Stichting de Stem professioneler is. Daarnaast is het aan te bevelen dat eventuele volgende studenten een onderzoek doen naar de behandeling op de resocialisatieafdeling en naar de overgang tussen de basisafdeling en de resocialisatieafdeling.

7.7 Discussie

Bij de totstandkoming van de onderzoeksresultaten zijn een aantal beperkingen opgemerkt, welke hieronder zullen worden beschreven.

In het plan van aanpak is opgenomen dat er interviews met de gasten gehouden zouden worden, om op deze manier de visie van hen te weten te komen. Tijdens de interviews met de gasten werd duidelijk dat zij er moeite mee hebben zich langere tijd te concentreren. Ook bleek dat gasten het veelal moeilijk vonden om de vragen te beantwoorden en werd het idee verkregen dat er voornamelijk sociaal wenselijke antwoorden gegeven werden. Daarnaast werd gemerkt dat het teveel tijd kostte om met alle gasten een interview te houden, mede doordat men vaak verzandde in het vertellen van informatie die niet van belang was voor dit onderzoek. Na een tweetal interviews is besloten om over te stappen op een enquête, omdat op deze manier de tijd afgebakend zou zijn en de benodigde informatie toch verkregen zou worden. Er is voor gekozen om de enquête in groepsvorm af te nemen en vooraf duidelijke instructies te geven. Hierdoor was er ruimte voor de gasten om vragen te stellen en om duidelijkheid te vragen. De enquête heeft echter niet geheel het beoogde resultaat geleverd. Slechts enkele gasten waren in staat volledige antwoorden te geven en op die manier inzicht te geven in hun beleving van het behandelaanbod van Stichting de Stem. Anderen bleken hier meer moeite mee te hebben en voor hen riepen de vragen die gesteld werden nog meer vragen op. Bij het opstellen van de enquête is geprobeerd de vragen zo laagdrempelig mogelijk te houden, bijvoorbeeld door het stellen van gesloten vragen. Het intelligentieniveau van de gasten werd soms overschat door de onderzoekers, waardoor de vragen soms niet begrepen werden.

Tijdens de uitvoering van het onderzoek werd gemerkt dat het implementeren van alreeds gedane aanbevelingen, door bezoeken van eerdere studenten, moeilijk worden gerealiseerd. Men geeft aan dat de gedane aanbevelingen veelal abstract waren, waardoor het voor Stichting de Stem moeilijk is om dit in de praktijk uit te voeren. Om die reden is het besluit genomen om de aanbevelingen, die voortvloeien uit dit onderzoek, zo veel mogelijk praktisch en laagdrempelig te houden. Dit is gedaan doormiddel van voorbeelden of praktische uitwerkingen. Er werd gemerkt dat dit het voor hen makkelijker maakt om te implementeren. Als afsluiting op de praktische uitvoering van dit onderzoek is een presentatie gehouden voor de medewerkers van Stichting de Stem. Tijdens deze presentatie zijn een groot aantal aanbevelingen gepresenteerd en zijn hierop praktische aanvullingen geleverd, zoals het introduceren van een nieuw rapportagesysteem.

De tijd die voor het praktische gedeelte van dit onderzoek ter beschikking stond was, achteraf gezien, te kort. Wanneer er meer tijd geweest zou zijn, zouden er meer aanbevelingen daadwerkelijk uitgevoerd kunnen worden. Tijdens de uitvoering van het onderzoek werden de cultuurverschillen duidelijk zichtbaar. Vooraf is hier, ondanks alle voorbereidingen, te weinig rekening mee gehouden. De uitvoering van het onderzoek vergde meer tijd dan verwacht, mede doordat het houden van interviews en het nakomen van afspraken op een andere manier wordt vormgegeven dan gewend. Indien er meer tijd geweest zou zijn en het onderzoek meer planmatig zou zijn uitgevoerd, waren er mogelijk meer resultaten behaald.

Om dit onderzoek op een correcte wijze uit te kunnen voeren, was een ‘helikopterview’ onvermijdelijk. Om tot onderzoeksresultaten te komen, moest inzicht worden verkregen in alle takken van Stichting de Stem. Daarnaast was het van belang het huidige beleid van Suriname erbij te betrekken, aangezien dit een belangrijke voorwaarde schept om de behandeling aan drugsverslaafden realistisch te kunnen bekijken. De resultaten van het onderzoek sluiten aan bij het huidige beleidsthema van de overheid van Suriname. Sinds een aantal jaren maakt Suriname beleid met betrekking tot de drugsproblematiek. Doormiddel van de aanbevelingen, voortvloeiend uit dit onderzoek, kan tegemoet gekomen worden aan de eisen die gesteld worden aan behandelcentra. Het doen van dit onderzoek heeft tevens een belangrijke bijdrage geleverd aan de beroepsontwikkeling. Het kritisch kijken naar een organisatie is leerzaam geweest en biedt nieuwe inzichten. De hulpverleningsvisie wordt hierdoor verbreed.

De uitvoering van dit onderzoek draagt bij aan de ontwikkelingen in het werkveld in Suriname. Het laat zien wat drugsverslaafden in Suriname nodig hebben te resocialiseren en wat behandelcentra in Suriname kunnen ondernemen tot verdere professionalisering.

PERSBERICHT – 1 juli 2011

Stichting de Stem steeds professioneler

Paramaribo/Suriname – Stichting de Stem wordt steeds professioneler in het behandelen van mensen met een drugsprobleem. Dit blijkt uit een onderzoek waarin het bestaande

behandelaanbod van Stichting de Stem centraal staat. Uit de onderzoeksresultaten zijn

aanbevelingen voortgekomen, die Stichting de Stem kunnen helpen bij het proces naar verdere professionalisering.

In de periode februari tot en met april 2011 heeft er een onderzoek plaats gevonden waarin gekeken is in hoeverre Stichting de Stem optimale zorg biedt die cliënten in staat stellen te resocialiseren na hun verblijf in Stichting de Stem. De Nationale Anti-Drugs Raad heeft in oktober 2005 een Nationaal Drugs Master Plan geschreven voor de periode van 2006-2010. Dit plan bevat richtlijnen voor de residentiële verslavingszorg waarmee wordt getracht een aanvaardbaar niveau van kwaliteitszorg in behandelcentra te bereiken. Stichting de Stem is één van deze behandelcentra die aan de richtlijnen moet voldoen om de drugsproblematiek in Suriname tegen te gaan.

Het onderzoek is uitgevoerd door twee studenten uit Nederland, naar aanleiding van hun

afstudeerproject voor de opleiding Maatschappelijk Werk en Dienstverlening. In het eerste deel van het onderzoek is in kaart gebracht wat drugsverslaafden in Suriname nodig hebben om te

resocialiseren. Daarna is het huidige behandelaanbod van Stichting de Stem in kaart gebracht waarna vervolgens de sterke en zwakke elementen van Stichting de Stem zijn weergegeven.

Om resultaten te verkrijgen is er een enquête gehouden onder de gasten die verblijven in Stichting de Stem. Daarnaast zijn er interviews afgenomen met de medewerkers en enkele gasten van Stichting de Stem. De onderzoekers hebben de gehele periode intensief meegedraaid met het programma van Stichting de Stem, waardoor een helder beeld kon worden verkregen.

Uit de onderzoeksresultaten blijkt onder andere dat het voor drugsverslaafden van belang is wanneer de behandeling die zij ontvangen hen structuur en discipline oplevert. Ook het opnieuw aanleren van sociale en praktische vaardigheden dient een grote rol te hebben tijdens de

behandeling, om in de maatschappij te kunnen functioneren. Bij het gedeelte van het onderzoek waarbij wordt ingegaan op de sterke en zwakke elementen van Stichting de Stem komen

verschillende zaken naar voren. Stichting de Stem wordt als een open organisatie ervaren waarbij de cliënt centraal staat. De benadering en aanpak zijn, ondanks veelal gebrek aan financiële middelen, bewonderenswaardig. Daar tegenover staat dat Stichting de Stem zich verder kan ontwikkelen in een aantal zaken, om de cliënten nog passender begeleiding te bieden bij het resocialisatieproces. Hierbij valt te denken aan bijvoorbeeld de communicatie en afstemming onderling en het creëren van meer werkzaamheden met betrekking tot de arbeidsrehabilitatie.

Na uitvoering van het onderzoek is er een presentatie gehouden voor het personeel van Stichting de Stem. Tijdens deze presentatie zijn kort de onderzoeksresultaten vermeldt. Naar aanleiding van de onderzoeksresultaten zijn er aanbevelingen gedaan die de kwaliteit en de professionaliteit van Stichting de Stem kunnen vergroten. De aanbevelingen zijn vooral bestemd voor Stichting de Stem, maar een aantal onderdelen kunnen ook bruikbaar zijn voor andere behandelcentra in Suriname. Begin juli 2011 zal het eindrapport van het onderzoek verschijnen. Voor vragen hierover kunt u contact opnemen met Stichting de Stem aan de Boerbuitenweg 76.

Literatuurlijst

American Psychological Associatio (APA), (1994). Diagnostical and statistical Manual for Mental Disorders- IV(DSM. IV)

Baarda, D.B., De Goede, M.P.M., Teunissen, J. (2009) Basisboek Kwalitatief Onderzoek. Handleiding voor het opzetten en uitvoeren van kwalitatief onderzoek. (Tweede druk). Groningen, Houten: p/a Noordhoff Uitgevers bv.

Berk, T. (2005). Leerboek groepspsychotherapie. Utrecht: Uitgeverij de Tijdstroom

Boon, den, T., Geeraerts. D. (2005). Van Dale. Groot woordenboek van de Nederlandse taal. Utrecht/ Antwerpen: uitgeverij Van Dale Lexicografie

Emmelkamp, Paul & Vedel, Ellen (2006). Alcohol- en drugsverslaving; een gids voor effectief gebleken behandelingen. Amsterdam: Uitgeverij Nieuwezijds

Epen, van, J.H. (2002). Drugsverslaving en alcoholisme; Kennis en achtergronden voor hulpverleners. Houten: Bohn Stafleu van Loghum

Franken, I., Van den Brink, W. (2009). Handboek verslaving. Utrecht: de Tijdstroom

Heerink, M. (2007). Rapporteren. Amsterdam: Pearson Education Benelux B.V. Hindle, Tim (2002). Efficiënt vergaderen. Utrecht: Uitgeverij de Fontein

Nijmanting, Marieke (2008). Creatieve therapie, een praktische handleiding. Amsterdam: SWP

NVMW (2006). Beroepsprofiel van de maatschappelijk werker. Utrecht: NVMW

Miller, William, R & Rollnick, Stephen (2006). Motiverende gespreksvoering; een methode om mensen voor te bereiden op verandering. Gorichem: Ekklesia

Soudijn, K. (2005). Onderzoeksverslagen schrijven; Praktische handleiding bij het schrijven van scripties en andere werkstukken voor hbo en wo. Houten: Bohn Stafleu van Loghum

Stel, van der, J. (2007). Wat elke professional over verslaving moet weten. Houten: Bohn Stafleu van Loghum

Vandereycken, W. & van Deth, R. (2004). Psychiatrie; van diagnose tot behandeling. Houten: Bohn Stafleu van Loghum

Velasquez, Mary M., Maurer, Gaylyn G., Crouch, Cathy & Diclemente, Carlo C. (2006). Groepsbehandeling bij middelenmisbruik ; stap voor stap veranderen op basis van het transtheoretisch model. Amsterdam: Harcourt Assesment B.V.

Weerman, A. (2006). Zes psychologische stromingen één client; theorie en toepassing voor de praktijk van SPH en MWD. Soest: Uitgeverij Nelissen.

Internet:

Hulpgids (2011) Verslaving. Geraadpleegd op 18 mei 2011. http://www.hulpgids.nl/index.php?mid=81&parent=15

Mens en Gezondheid InfoNu (2006-2011) Gevaren van drugs. Geraadpleegd op 6 april 2011. http://mens-en-gezondheid.infonu.nl/verslaving/73795-gevaren-van-drugs.html

Mens en Gezondheid InfoNu (2006-2011) Hoe herken je een drugsverslaving en hoe behandel je die? Geraadpleegd op 17 mei 2011. http://mens-en-gezondheid.infonu.nl/verslaving/72789-hoe-herken-je-een-drugsverslaving-en-hoe-behandel-je-die.html

Weerman,Alie (2010) Herstel verslaving is geen privé-zaak. Geraadpleegd op 24 mei 2011.

http://www.psy.nl/fileadmin/files/psyarchief/Files_2009/Herstel_verslaving_is_geen_prive-zaak.pdf

Documenten:

Monitoring – en Evaluatiecommissie (2009). Evaluatierapport “STG. DE STEM” richtlijnen Residentiele Verslavingszorg in Suriname. Paramaribo

Nationale Anti-Drugs Raad (NAR) (2005). Nationaal Drugs Master Plan 2006-2010; nota inzake het nationaal beleid van Suriname met betrekking tot alle facetten van de drugsproblematiek.

Paramaribo

Uitvoerend Bureau van de Nationale Anti-Drugs Raad (UBN) (2007). Richtlijnen Residentiele Verslavingszorg. Paramaribo