Vraag nr. 134 van 13 maart 2000
van mevrouw VEERLE DECLERCQ Vloethemveld Zedelgem – Natuurbeheer
Het oud munitiedepot Vloethemveld in Zedelgem, 157 ha groot, stond op de oorspronkelijke lijst van de te desaffecteren militaire domeinen.
In 1993 besliste de Vlaamse regering het domein Vloethemveld de bestemming natuurreservaat te g e v e n . In 1994 werden het munitiedepot en de om-ringende bossen en landerijen als landschap be-s c h e r m d . In 1996 bebe-slibe-ste de toenmalige minibe-ster van Landsverdediging om de zuidelijke helft van het munitiedepot (ongeveer 80 ha) te behouden als o e f e n t e r r e i n . De resterende noordelijke helft en de oude militaire spoorweg zou worden overgedragen aan het ministerie van Fi n a n c i ë n , dat tot de ver-koop zou kunnen overgaan. Voorzover ik weet, i s de overdracht nog steeds niet gebeurd.
Sinds het domein de bestemming natuurreservaat k r e e g, werd veelvuldig aangedrongen bij het minis-terie van Landsverdediging en bij het Vlaams de-partement Leefmilieu en Infrastructuur om tot een beheerscontract te komen voor het domein. E r werd steeds een interkabinettenwerkgroep be-l o o f d , maar voorzover mij bekend, is daar nog maar weinig van terechtgekomen.
Anderzijds is het onduldbaar dat de militaire over-heid dit natuurreservaat als oefenterrein blijft ge-b r u i k e n . Op het moment dat het A r ge-b i t r a g e h o f heeft toegestaan dat de regionale wetgever be-voegd is voor het aanbrengen van beperkingen aan het eigendomsrecht in de uitoefening van zijn be-voegdheden inzake natuurbehoud (arrest nr. 4 1 / 9 5 , overweging B. 4 . 2 ) , blijkt dat de enige beperking aan de uitoefening van deze bevoegdheid de eer-bied is voor het proportionaliteitsbeginsel wanneer het gaat om "zuiver militaire diensten".
1. Werd er voor dit domein reeds een interdepar-tementale werkgroep opgericht met enerzijds het federaal departement Landsverdediging en anderzijds het Vlaams departement Leefmilieu en Infrastructuur, met als doel het opstellen van een volwaardig beheerscontract ?
Zo ja, wanneer kwam die werkgroep samen en wat waren de resultaten ?
Zo neen, heeft de minister reeds initiatieven ge-nomen om een dergelijke werkgroep op te rich-ten en heeft zij daartoe reeds contact
opgeno-men met de federale minister van Landsverde-diging ?
2. Streeft de minister in deze werkgroep ook naar een ruimer samenwerkingsakkoord met de fe-derale overheid, op basis van het proportionali-teitsbeginsel ?
Zo ja, welke datum wordt vooropgesteld om dit akkoord af te ronden ?
Zo neen, waarom niet ?
3. Het lijkt aangewezen, gezien het specifieke sta-tuut van het oude munitiedepot, dat de militaire overheid zou uitkijken naar een ander oefenter-rein voor de militaire school.
Is in dit opzicht een gebiedsruil bespreekbaar ?
Antwoord
1. Op 1 juni 1999 werd er een overeenkomst geslo-ten tussen de Belgische Staat, v e r t e g e n w o o r d i g d door de minister van Landsverdediging, en het Vlaams Gewest, vertegenwoordigd door de Vlaamse minister van Leefmilieu en Te w e r k s t e l-ling.
Die overeenkomst heeft betrekking op het na-tuurbehoud en bosbeheer van 21 militaire do-meinen in V l a a n d e r e n , waaronder het zuidelijk deel van Vloethemveld in Zedelgem.
Vloethemveld is namelijk opgesplitst in een zui-delijk en noorzui-delijk deel. Alhoewel het zuizui-delijk deel niet meer als munitiedepot wordt gebruikt, komen militairen er nog oefenen. Wat het noor-delijk deel betreft, is de verkoop ervan aan de afdeling Bos en Groen van de administratie Mi-l i e u - ,N a t u u r- , Land- en Waterbeheer (AminaMi-l) reeds sedert het begin van de jaren negentig ge-p l a n d . Wegens het hoge aantal nog aanwezige bommen en dus het feit dat er door de militaire overheid geen bodemattest kan worden afgele-verd, blijft de verkoop ervan aanslepen.
Op 28 oktober 1999 was er eerste verkennende vergadering tussen vertegenwoordigers van Landsverdediging en de afdeling Bos en G r o e n ; de afdeling Natuur, die geen uitnodi-ging ontvangen had, was niet op de hoogte van deze vergadering. Op deze vergadering werd de essentie besproken van de overeenkomst voor alle militaire domeinen die in We s t - V l a a n d e r e n door Aminal zouden worden beheerd :
– het militair gebruik als hoofdfunctie ;
– de aanduiding van de zones die uit de over-eenkomst worden uitgesloten : de door mili-tairen gebruikte gebouwen en de cultuur-gronden in concessie bij beroepslandbou-wers ;
– de aanduiding van zones waar het beheer door Aminal kan worden uitgevoerd.
Toen begin november 1999 de afdeling Bos en Groen de buitendienst van de afdeling Natuur van West-Vlaanderen ervan op de hoogte b r a c h t , heeft deze laatste een stand van zaken betreffende het natuurbehoud in V l o e t h e m v e l d opgemaakt met volgende elementen.
a) De wettelijke bescherming : de bescherming als EEG-habitatrichtlijn bij beslissing van de Vlaamse regering van 14 februari 1996. b) De uitgebreide wetenschappelijke literatuur
en kennis die de hoge natuurwaarde van het Vloethem als geheel onderbouwt. Een vijf-tiental wetenschappelijke publicaties en een licentiaatsthesis wijzen op de uitzonderlijke natuurwaarde.
Op 4 februari 2000 werd tussen de We s t - V l a a m-se buitendiensten van de afdelingen Natuur en Bos en Groen overleg gepleegd inzake de te be-heren zones. Vanwege de uitzonderlijk hoge na-tuurwaarden in de heide zijn er mondelinge af-spraken gemaakt voor een gezamenlijk beheer : de afdeling Bos en Groen zou de bosgedeelten beheren en de afdeling Natuur de open heiv e g e t a t i e s. Er werd afgesproken dat er na de-finitieve afspraken met de militairen een weten-schappelijk onderbouwd beheersplan zou wor-den opgesteld. Daarna zou het effectieve beheer zo spoedig mogelijk starten omdat de waarde-volle heidevegetaties in ijltempo verbossen, e n er daardoor grote natuurwaarden verloren g a a n . Gezien de talrijke militaire constructies, m e r l o e n e n , zal het beheer extra financiële mid-delen van de beide buitendiensten vereisen.
Op 6 maart 2000 werden de afspraken nogmaals bevestigd door vertegenwoordigers van de mili-taire overheid, de afdeling Bos en Groen en de afdeling Natuur, die in Vloethemveld samen-kwamen naar aanleiding van een nieuwsbrief van de afdeling Natuur over de overeenkom-s t e n . Op 7 maart 2000 werd door de afdeling Bos en Groen een brief met de bovenvermelde afspraken en een kaart met de zones die door de afdeling Bos en Groen en de afdeling Natuur zullen worden beheerd, aan de militaire over-heid verstuurd.
2. Zoals hierboven vermeld, slaat de overeen-komst op 21 militaire domeinen in V l a a n d e r e n . In Wallonië zijn voor bepaalde militaire domei-nen ook overeenkomsten inzake het natuurbe-houd afgesloten.
In deze Vlaamse overeenkomst wordt gesteld dat het militair gebruik in Vloethemveld de hoofdfunctie blijft, en dat alle noodzakelijke maatregelen bij militaire werken zullen worden genomen om schade aan de heide, vennen en bossen te voorkomen of te herstellen.
3. Aangezien de kadetten van de militaire school in Zedelgem er geregeld en paracommando's van andere kazernes er soms in de bossen, h e i d e en vennen komen oefenen om er te schieten, cross country te lopen, te zwemmen, te klimmen en dergelijke, zou een ander oefenterrein inder-daad aangewezen zijn als de mogelijkheid be-staat.
