Vraag nr. 118 van 16 maart 2000
van mevrouw MARGRIET HERMANS Geestelijke gezondheidszorg – Patiëntenrechten In haar beleidsnota (Stuk 150 (1999-2000) – Nr. 1 – r e d . ) stipuleert de minister dat ze, om de actieve participatie van de patiënt te bevorderen, de pa-tiëntenrechten wil ondersteunen. Het klimaat in de medische sector vandaag en de politieke en maat-schappelijke debatten rond onder meer euthanasie en medische fouten, wijzen erop dat een verhoogde aandacht voor de patiënt met zijn rechten en zijn wensen meer dan noodzakelijk is.
In dit verband wil ik de minister wijzen op een groep van patiënten waarvoor het in praktijk bren-gen van deze rechten heel vaak op moeilijkheden s t u i t . Ik heb het over de patiënten binnen de gees-telijke gezondheidszorg, en meer bepaald binnen psychiatrische instellingen of psychiatrische afde-lingen van ziekenhuizen.
Met de regelmaat van de klok worden klachten van patiënten uit de geestelijke gezondheidszorg gemeld bij politici. Los van de vraag of die klach-ten al dan niet terecht zijn, wijst een dergelijke car-rousel wel op een bestaande lacune. Het ontbreken van een degelijke klachtenprocedure en vooral van de nodige doorzichtigheid binnen deze sector maakt het moeilijk om een zicht te krijgen op de naleving van en het respect voor de rechten van de patiënt.
Wanneer men erin slaagt om ook extra moeite te doen om aan de patiënten en hun omgeving infor-matie te verstrekken en ze te betrekken bij het uit-stippelen van een therapie, dan zullen heel wat van deze klachten verdwijnen en kan men ook in deze sector duidelijk spreken van respect voor (de rech-ten van) patiënrech-ten.
1. In hoeverre heeft de minister een zicht op be-staande procedures of afspraken die het respec-teren van de patiëntenrechten in de geestelijke gezondheidszorg garanderen ?
2. Zijn er concrete initiatieven gepland inzake tiëntenrechten in het algemeen en inzake pa-tiëntenrechten in de geestelijke gezondheids-zorg in het bijzonder, die verder gaan dan de loutere vertegenwoordiging van patiënten in het beleid ?
3. Heeft de minister al initiatieven genomen om eindelijk eens de mist op te klaren die rond de
( z o g e n a a m d e ?) schending van patiëntenrech-ten in de geestelijke gezondheidszorg hangt door hier serieus onderzoek rond te ver-richten ?
Antwoord
Het antwoord op de drie vragen van de V l a a m s e volksvertegenwoordiger kan ik samenbundelen in het volgende.
In mijn beleid heb ik een werkpunt gemaakt van het opvolgen van de voortgang inzake initiatieven m.b.t. patiëntenrechten.
Er zijn reeds meerdere jaren initiatieven in studie bij de Vlaamse Vereniging voor Geestelijke Ge-zondheidszorg (VVG G ) , een organisatie door de Vlaamse Gemeenschap onder meer voor dit werk g e s u b s i d i e e r d . Deze vereniging volgt de diverse projecten op en werkt eraan mee. De vereniging zal zeker bereid zijn de Vlaamse volksvertegen-woordiger verdere informatie te bezorgen. Zij kan zich hiervoor wenden tot de heer Paul A r t e e l , d i-recteur van de V VG G, Tenderstraat 14 in 9000 Gent (tel. 09/221.44.34, fax 09/221.77.25).
Overigens biedt het kwaliteitsdecreet mogelijk hef-bomen om (tenminste indien de ziekenhuizen dit zelf een voldoende knelpunt vinden) een thema te kiezen dat (binnen het individueel ziekenhuis) pa-tiëntenrechten tot onderwerp kan hebben.
Ook is het zo dat in het verleden en tot op heden patiënten met hun klachten steeds terechtkunnen bij de administratie Gezondheidszorg van de Vlaamse Gemeenschap, die in de mate van het mo-gelijke deze klachten onderzoekt en eventueel actie onderneemt.
Het moet in dit verband worden gezegd dat een heel aantal klachten die op de administratie toeko-m e n , afkotoeko-mstig zijn van steeds dezelfde briefschrij-v e r s, die er als het ware hun beroep briefschrij-van maken en waarbij uit nader onderzoek telkens blijkt dat de klacht onterecht was.
Dit mag natuurlijk niet verhinderen dat een goede k l a c h t e n b e h a n d e l i n g, binnen de sector heidszorg en ook binnen de geestelijke gezond-h e i d s z o r g, een essentieel onderdeel is van een pa-tiëntvriendelijk beleid.
s-voorstellen) ter bespreking lagen. Totnogtoe heeft dit niet geresulteerd in regelgeving.