Vraag nr. 36
van 26 oktober 2001
van de heer FRANCIS VERMEIREN Zeemeeuwenpopulatie – Maatregelen
Een toenemend aantal zeemeeuwen blijkt het erg goed te vinden aan de kust. Wetenschappers van de afdeling Biologische Evaluatie van het Ko n i n k l i j k Instituut voor Natuurwetenschappen van België hebben de laatste weken honderden van deze grote vogels in hun netten gevangen. Het doel van deze operatie was het actualiseren van een studie be-treffende hun demografische evolutie door de jaren heen.
Gebleken is dat deze zeemeeuwen, die zich vroe-ger grotendeels voedden met vis en schelpdieren, hun eetgewoonten hebben gewijzigd. Zij zijn ken-nelijk verlekkerd op het huishoudelijk afval of het door de wandelaars toegereikte voedsel. Dit trou-wens in weerwil van politiereglementen die dit ver-bieden.
Het resultaat is een ongebreidelde aangroei van deze vogelpopulatie. Volgens experts zouden er nu vele tienduizenden langs de kust vertoeven, t e r w i j l er nauwelijks een tiental jaar geleden praktisch geen te zien waren.
Door hun groot aantal dreigen de zeemeeuwen een bedreiging te vormen voor de andere vogelsoorten en het natuurlijk evenwicht te verstoren.
1. Werd een dergelijke vaststelling ook reeds ge-daan door de diensten van Leefmilieu, die in-staan voor het vrijwaren van het natuurlijk evenwicht ?
2. Worden maatregelen vooropgesteld om de aan-groei van het aantal zeemeeuwen af te remmen en het natuurlijk evenwicht te herstellen ?
Antwoord
1. Ik heb de vragen van de Vlaamse volksverte-genwoordiger voorgelegd aan het Instituut voor N a t u u r b e h o u d , dat reeds sinds vele jaren de populaties meeuwen en sterns langs de V l a a m s e kust bestudeert, en de afdeling Natuur van de administratie Milieu-, N a t u u , Land- en Wa t e r-beheer (Aminal).
Vooreerst moet ik hem erop wijzen dat zijn vraag vertrekt vanuit een foutief uitgangspunt, namelijk dat de (niet nader bepaalde)
"zee-meeuwen" het "natuurlijk evenwicht" zouden v e r s t o r e n . Het zijn niet sommige soorten meeu-w e n , maar meeu-wel de menselijke activiteiten die een sterke toename van de populaties van die meeu-wen hebben veroorzaakt die het "natuurlijk evenwicht" hebben verschoven.
In Vlaanderen komen verscheidene soorten meeuwen voor in zeer uiteenlopende aantallen en regelmaat. De meest regelmatig in V l a a n d e-ren voorkomende en tevens ook broedende meeuwensoorten zijn de zilvermeeuw, de kleine m a n t e l m e e u w, de kokmeeuw en in kleinere aan-tallen de stormmeeuw en de zwartkopmeeuw. Zeldzame en onregelmatige gasten zijn de d w e r g m e e u w, de geelpootmeeuw, de ponthische meeuw en de grote burgemeester.
Vooral de populaties van de zilvermeeuw en de kleine mantelmeeuw hebben op het einde van de twintigste eeuw in Vlaanderen en in de ons omringende landen een exponentiële groei ge-k e n d . Het zijn dan ooge-k deze twee soorten die plaatselijk een zekere hinder, zoals het broeden op daken en het openrijten van vuilniszakken, kunnen veroorzaken. Hoewel de laatste jaren de opmars van de zilvermeeuw langs de V l a a m-se kust tot stilstand blijkt te zijn gekomen, w a a r-schijnlijk door de concurrentie van de voorlopig nog schaarsere, maar niettemin in aantal vrij snel toenemende kleine mantelmeeuw.
Er is erg weinig bekend over de invloed van de zilvermeeuw en de kleine mantelmeeuw op an-dere vogelsoorten. Er bestaat geen wetenschap-pelijk bewijs voor een mogelijk negatieve in-vloed van meeuwen op andere vogelsoorten. Alleen in broedgebieden waar zilvermeeuwen en kleine mantelmeeuwen samen broeden met kustbroedvogels zoals kokmeeuw, visdief en grote stern, zoals in de voorhaven van Zeebrug-g e, kan zich concurrentie tussen de twee eerst v e r m e l d e, dominante meeuwensoorten en de overige zeevogelsoorten voordoen, maar die eventuele concurrentieproblemen zijn in V l a a n-deren vooralsnog beperkt.
natuurlijk milieu, en zou bovendien geen oplos-sing bieden voor de eventuele hinderproblemen die beide meeuwensoorten kunnen veroorza-ken.
De meeuwen die het gehele jaar langs onze kust te zien zijn, zijn niet alleen van de broedkolo-nies in Vlaanderen afkomstig, maar komen voor een belangrijk gedeelte uit de andere Europese l a n d e n . Het plaatselijk in de Vlaamse kustge-meenten bestrijden van deze meeuwensoorten zou niet leiden tot een gevoelige reductie van hun aantal aan de Vlaamse kust, maar zou wel een vernieuwde influx van meeuwen uit andere landen veroorzaken, zodat de aantallen uitein-delijk niet zouden afnemen.