Vraag nr. 157 van 17 mei 2000
van mevrouw RIET VAN CLEUVENBERGEN Kinderpsychiaters – Behoefte
In de kinderpsychiatrie is er een acuut tekort aan k i n d e r p s y c h i a t e r s, vooral in excentrisch gelegen ge-b i e d e n . Door de nieuwe ontwikkelingen in het kader van de kindermishandeling bij de centra voor geestelijke gezondheidszorg (CGG) is dit nog geaccentueerd.
De oorzaken zijn bekend :
– het aantal artsen dat wordt toegelaten tot de specialisatie kinderpsychiatrie is er laag ;
– het werkaanbod en de verloning in Nederland is groter dan in V l a a n d e r e n : vele V l a m i n g e n lopen trouwens stage in Nederland tijdens hun opleiding en blijven er nadien ;
– de verloning voor psychiaters in de CGG's is laag, het werkaanbod is slechts tijdelijk.
1. Hoe is het aantal kinderpsychiaters geëvolueerd in de intramurale en extramurale sector sinds september 1999 ?
2. Worden de CGG's systematisch in aanmerking genomen als stageplaats voor kinderpsychiaters in opleiding ?
3. Werden reeds maatregelen genomen om de ver-loning (honoraria), waar nodig, aan te passen aan de aard en de organisatie van het werk ? 4. Is de latentietijd bij het invullen van de
vacatu-res voor kinderpsychiaters bij CGG's vermin-derd sinds 1998 ?
Houdt de minister, bij de verdere opdrachten die ze voorbehoudt aan CGG's, rekening met het feit dat er geen kinderpsychiaters zullen zijn om alle opdrachten uit te voeren ?
Is in de mogelijkheid voorzien om extra zorg-verstrekkers met andere kwalificaties in te scha-kelen (psychologen, maatschappelijk assisten-ten, psychiatrische verpleegkundigen, ... ) ? 5. Werden door de minister maatregelen genomen
om het uitoefenen van het beroep kinderpsy-chiater in de verschillende Vlaamse regio's aan-trekkelijker te maken ? Werd terzake overleg
georganiseerd met de bevoegde federale minis-ter ?
Antwoord
Met de vraag die de Vlaamse volksvertegenwoor-diger stelt, trekt zij eens te meer de aandacht op een probleem dat zich reeds verschillende jaren voordoet en dat repercussies heeft op de ontwikkling van de kinder- en jeugdpsychiatrie in V l a a n d e-ren.
De oorzaken van een tekort aan kinder- en jeugd-psychiaters in Vlaanderen zijn haar reeds bekend. Vandaag vraagt zij naar de eventuele evolutie sinds september 1999.
Op haar eerste vraag kan ik de Vlaamse volksver-tegenwoordiger meedelen dat de capaciteit aan kinderpsychiatrie in de intramurale sector sinds september 1999 toch een uitbreiding heeft gekend met 77 uren. Deze totale capaciteitsuitbreiding is gerealiseerd binnen vier voorzieningen.
Bovendien wordt op dit ogenblik uitvoering gege-ven aan een reconversie die toelaat bijkomende Kbedden te creëren ( K : n e u r o p s y chiatrie voor kinde -ren – red.). De aanvragen voor reconversie dien-den op 31 mei bij de administratie ingediend te z i j n . In het najaar zal dit tot een relatief belangrijke capaciteitsverhoging aanleiding geven voor de functie kinderpsychiatrie binnen de psychiatrische ziekenhuizen en PA A Z d i e n s t e n ( PA A Z : p s y ch i a -trische diensten algemene ziekenhuizen – red.). Binnen de extramurale sector is het aantal kinder-psychiaters sinds september 1999 gelijk gebleven. De goedkeuring van het stageplan voor psychiaters in opleiding is een federale aangelegenheid. G e l e t op het zeer beperkte aantal kinderpsychiaters in o p l e i d i n g, is het moeilijk om vast te stellen of de CGG's systematisch in aanmerking worden geno-men als stageplaats.
Op het vlak van de verloning hebben er zich een aantal evoluties voorgedaan. Binnen de CGG-sec-tor heeft de psychiatrische functie geen deel uitge-maakt van de grote loonharmoniseringsoperatie. Terwijl voor de andere functies in de periode 1998-2000 een serieuze baremaverhoging is doorge-v o e r d , is dit niet gebeurd doorge-voor de psychiatrische functie.
psychia-trische functie aantrekkelijker te maken. Men heeft echter voor een ander systeem gekozen dan een louter baremieke verhoging.
De klemtoon wordt gelegd op de individuele on-derhandelingen tussen de psychiater en het bestuur van een CGG. Naar Nederlands model zou ik dur-ven spreken over een (markt)schaarstepremie die bovenop een minimumbarema wordt toegekend. Binnen de onderhandelingen rond het CGG-de-creet is toegezegd om de honoraria die de centra genereren van hun psychiaters in dienstverband, niet langer in mindering te brengen op de subsi-d i e s. Vanaf 2000 worsubsi-dt op subsi-die manier minstens 30 miljoen gerecupereerd door de ganse CGG-sector. Deze extra middelen waarover elk CGG kan be-s c h i k k e n , moeten een betere verloning voor de psychiaters mogelijk maken. Elke inrichtende macht zal met de eigen psychiaters tot een akkoord moeten komen over wat onder "billijke" verloning wordt verstaan.
Ik reken erop dat dit verloningsmechanisme een eerste aanzet kan geven tot het aantrekkelijker maken van de functie. De komende maanden en jaren zullen uitwijzen of dit inderdaad tegemoet-komt aan de verwachtingen van de psychiaters in het algemeen en van de kinderpsychiaters in het bijzonder.
Bovendien zou de schaalvergroting van de CGG-sector ook moeten bijdragen tot een structurele oplossing voor het deeltijds werkaanbod in de CGG-sector.
Deze twee maatregelen, een passende verloning en een meer grootschalige werkomgeving, zouden de werkomstandigheden van de kinderpsychiaters moeten verbeteren.
Het effect hiervan zou moeten blijken uit een ver-minderde latentietijd bij het invullen van de vaca-tures voor kinderpsychiaters in de CGG-sector. Toch blijft de kans bestaan dat de vraag naar hulp-verlening steeds groter zal blijven dan het aanbod. Vandaar dat in het decreet inzake de geestelijke gezondheidszorg de multidisciplinariteit is inge-schreven als één van de werkingsbeginselen. E e n benadering van de patiënt vanuit zowel de psychia-t r i s c h e, de psychologische, de agogische als de so-ciale disciplines wordt hier vooropgesteld.
Elk centrum zal dus autonoom moeten beslissen in welke mate welke specifieke deskundigheid aan-wezig moet zijn in de equipe. En dit zowel om zijn
b a s i s o p d r a c h t , als om eventueel bijkomende op-drachten efficiënt en doelmatig te kunnen uitvoe-ren.
De mogelijkheid om zorgverstrekkers tewerk te stellen met andere kwalificaties dan een psychiatri-s c h e, een ppsychiatri-sychologipsychiatri-sche of een maatpsychiatri-schappelijke o p l e i d i n g, wordt door het CGG-decreet ook ge-c r e ë e r d . De besge-chikbare psyge-chiatertijd zou op die manier op de meest efficiënte wijze kunnen wor-den aangewend.
