Vraag nr. 97 van 17 januari 2002
van mevrouw MARLEEN VAN DEN EYNDE Bodemverontreiniging Hoboken – Stand van zaken
In Hoboken kampt men in vele straten en woon-wijken met ernstige verontreinigingen. B o d e m- e n luchtverontreinigingen komen er in hoge mate voor.
Op 28 september 2001 berichtte de pers dat het grondwater en de bodem in de Berkenrodelei en Fodderiestraat in Hoboken hoogstwaarschijnlijk vervuild zijn. Na een eerste bodemonderzoek bleek dat de gronden vervuild zijn met teer, zware meta-l e n , minerameta-le ometa-lie en gechmeta-loreerde opmeta-losmiddemeta-len. Door de geografische ligging zou ook het grondwa-ter verontreinigd zijn.
Buurtbewoners werden uitgenodigd door de multi-national die momenteel op het verontreinigd ge-bied gevestigd is. Daar werd meegedeeld dat groenten uit eigen kweektuintjes niet meer moch-ten worden geconsumeerd.
Verder onderzoek is noodzakelijk. De resultaten hiervan worden begin 2001 verwacht.
1. Welke onderzoeken werden uitgevoerd en wat zijn de resultaten ervan ?
2. Op welke manier werden alle buurtbewoners op de hoogte gebracht van de verontreiniging van de bodem en het grondwater in hun woon-omgeving ?
3. Wie wordt er verantwoordelijk gesteld voor de verontreiniging ?
4. Op welke manier wordt er tot sanering overge-gaan ?
Antwoord
1. Op 3 december 1999 ontving de Openbare A f-valstoffenmaatschappij voor het Vlaams Gewest ( OVAM) het oriërenterend bodemonderzoek getiteld "Oriënterend bodemonderzoek A l c a t e l Bell te Hoboken. E i n d r a p p o r t .( R 9 5 0 2 3 6 9 . 0 0 1 ) " en opgemaakt door Tauw NV op 1 december 1 9 9 9 . Het oriënterend bodemonderzoek werd uitgevoerd in het kader van de periodieke ver-plichting van het bedrijf.
Tijdens het oriënterend bodemonderzoek wer-den een historische bodemverontreiniging en een nieuwe bodemverontreiniging vastgesteld. Nieuwe bodemverontreiniging
De nieuwe bodemverontreiniging met tetra-chlooretheen (400 keer de bodemsanering-s n o r m ) , trichlooretheen (6,5 keer de bodembodemsanering-sa- bodemsa-nerings-norm) en 1,2-dichlooretheen (471 keer de ontwerpnorm) in het grondwater – ter hoogte van koer 8 op het bedrijfsterrein – werd prioritair aangepakt.
Op 6 december 2000 werd een tussentijds be-schrijvend bodemonderzoek opgemaakt voor de nieuwe bodemverontreiniging met chloor-houdende koolwaterstoffen, op 26 september 2001 ontving de OVAM het eindverslag be-schrijvend bodemonderzoek. Het bebe-schrijvend bodemonderzoek werd conform verklaard. U i t het verslag beschrijvend bodemonderzoek blijkt dat op het bedrijfsterrein een nieuwe bodem-verontreiniging voorkomt die de bodemsane-ringsnormen overschrijdt ; er moet worden overgegaan tot het opstellen en indienen van een bodemsaneringsproject binnen een termijn van drie maanden.
Historische bodemverontreiniging
Uit het oriënterend bodemonderzoek bleek te-vens een historische bodemverontreiniging voor : – minerale olie in de grond en in het
grondwa-ter ;
– zware metalen in de grond en arseen in het grondwater ;
– PAK's in de grond ;
Op 16 juli 2001 ontving de OVAM van de bo-demsaneringsdeskundige Tauw NV een verslag van de analyseresultaten en een voorlopige risi-co-evaluatie voor de verontreiniging met chloorhoudende koolwaterstoffen aan de noor-delijke perceelsgrens, gelegen aan de Berkenro-delei in Hoboken. Er werd besloten luchtmetin-gen uit te voeren teneinde een beter inzicht te verwerven in het eventuele risico uitgaande van de bodemverontreiniging.
Op 31 augustus 2001 ontving de OVAM van Tauw NV het verslag van luchtmetingen ter hoogte van de verontreinigingskern en de Fo d-d e r i e s t r a a t . De bod-demsaneringsd-deskund-dige be-sluit "... Strikt genomen kan gesteld worden op basis van de effectief uitgevoerde binnenlucht-metingen in de woningen dat momenteel geen voorzorgsmaatregelen voor de aangrenzende woonhuizen dienen getroffen te worden. We l wordt een opvolging van de binnenluchtconcen-traties in de woningen in de tijd aangeraden". Op 19 september 2001 ontving de OVAM bijko-mende analyseresultaten van luchtmetingen op het bedrijfsterrein.
Op 24 juli 2001 werd het betrokken perceel door de OVAM voorgesteld aan de Vlaamse re-g e r i n re-g, die conform artikel 30 van het bodemsa-neringsdecreet historisch verontreinigde gron-den aanwijst waar bodemsanering moet plaats-v i n d e n . Op 30 juli 2001 werd de grond met plaats- vol-gende kadastrale gegevens : To e s t a n d 0 1 . 0 1 . 2 0 0 0 , G e m e e n t e n r. : 1 1 3 8 2 , afdeling : A n t-werpen 37 afd/Hoboken 2 afd/, sectie : C, p e r-c e e l n r. : 0039 D 6, aangewezen als historisr-ch ver-ontreinigde grond waar bodemsanering moet plaatsvinden.
Op 7 december 2001 werd Alcatel Bell – ex-ploitant op het betrokken terrein – conform artikel 31 van het bodemsaneringsdecreet aan-gemaand tot het uitvoeren van een beschrijvend b o d e m o n d e r z o e k . Rekening houdende met de reeds uitgevoerde werken en de omvang van de v e r o n t r e i n i g i n g, wordt gesteld dat het beschrij-vend bodemonderzoek bij de OVAM ingediend moet worden vóór 15 februari 2002. Tot op heden (24.01.2002) heeft de OVAM nog geen beschrijvend bodemonderzoek ontvangen. U i t een telefoongesprek met de bodemsanerings-deskundige blijkt dat de vooropgestelde termijn van 15 februari 2002 zal worden gerespecteerd. 2. Op 26 september 2001 organiseerde A l c a t e l
Bell een eerste informatievergadering voor de buurtbewoners met betrekking tot de
histori-sche bodemverontreiniging. Aangezien de nieu-we bodemverontreiniging zich niet buiten het bedrijfsterrein verspreidt, werd hiervoor geen communicatie naar de omwonenden gevoerd. Op 16 januari 2002 werd een tweede informatie-vergadering georganiseerd. Door Alcatel Bell / Tauw NV werd aan de omwonenden aangera-den het gebruik van grondwater te vermijaangera-den en de kelders te verluchten.
Zodra een conform beschrijvend bodemonder-zoek beschikbaar is, worden de eigenaars en ge-bruikers van percelen die ten gevolge van voor-melde bodemverontreiniging in het register van verontreinigde gronden opgenomen zijn, h i e r-van op de hoogte gesteld via een bodemattest. 3. De verplichting om tot bodemsanering over te
g a a n , rust in eerste instantie op de exploitant zoals bedoeld in het milieuvergunningsdecreet, voor het betrokken terrein rust de sanerings-plicht dan ook op Alcatel Bell. De aansprake-lijkheid voor de verontreiniging wordt geregeld in de artikelen 10, 25 en 32 van het bodemsane-r i n g s d e c bodemsane-r e e t . De sanebodemsane-ringsaanspbodemsane-rakelijke is die-gene die door emissie bodemverontreiniging heeft veroorzaakt. Voor nieuwe bodemveront-reiniging wordt de saneringsaansprakelijke vast-gesteld op grond van de objectieve aansprake-l i j k h e i d , bij historische bodemverontreiniging wordt de saneringsaansprakelijke vastgesteld op grond van de aansprakelijkheidsregels van het Burgerlijk Wetboek.
4. Voor de nieuwe bodemverontreiniging met gechloreerde koolwaterstoffen (VOCl) op het terrein van Alcatel Bell NV in Hoboken werd een bodemsaneringsproject, getiteld "Bodemsa-neringsproject Alcatel Bell NV, B e r k e n r o d e l e i 75 – Antwerpen – R9504521.002.dpa", o p g e s t e l d onder leiding van de erkende bodemsanerings-deskundige Tauw NV, aan de OVAM betekend op 27 november 2001. In voormeld bodemsane-ringsproject wordt voor de verwijdering van de VOCl-verontreiniging een combisysteem van grondwateronttrekking met bodemluchtextrac-tie voorgesteld. De grondwatersanering wordt uitgevoerd op de kadastrale percelen 61E en 39 D 6, sectie C, afdeling 2 van de gemeente Hobo-ken.
