Prikbord juli 2003 let op!: Moeten patiënten bijwerkingen rechtstreeks kunnen melden?
LET OP!
Moeten patiënten bijwerkingen rechtstreeks kunnen melden?
Onlangs nam het Europees Parlement een amendement aan dat aandringt op de mogelijkheid tot rechtstreeks melden van bijwerkingen door patiënten zelf. Ook in de media is over de wenselijkheid geschreven patiënten bijwerkingen van geneesmiddelen rechtstreeks te laten melden, bijvoorbeeld bij het Nederlands Bijwerkingen Centrum Lareb.
De Wetenschappelijke Adviesraad van het Nederlands Bijwerkingen Centrum Lareb heeft zich gebogen over de vraag of melden van bijwerkingen door patiënten buiten arts en apotheker om wenselijk is. Het advies luidde terughoudend te zijn, en eerst verder onderzoek te doen naar de toegevoegde waarde die deze meldingen leveren aan de veiligheid van geneesmiddelen. Internationaal is nog weinig ervaring opgedaan met het melden van bijwerkingen door patiënten.1
Lareb geeft er de voorkeur aan dat bijwerkingen worden gemeld door de arts die het geneesmiddel heeft voorgeschreven of de apotheker die het middel heeft afgeleverd. Zij kunnen beter aangeven of er sprake is van een bijwerking, of dit een bijwerking is die nog niet in de bijsluiter staat, dan wel of deze bijwerking gezien de ernst gemeld dient te
worden. Daarnaast kunnen dan aanvullende gegevens, zoals indicatie, comedicatie en eventuele resultaten van onderzoek, worden meegezonden.
In de praktijk blijkt dat een melding doeltreffender is als deze goed is gedocumenteerd.
Onvolledige of onduidelijke meldingen kunnen het meldingssysteem fors belasten zonder een bijdrage te leveren aan het vinden van nieuwe bijwerkingen. Tevens bestaat de kans dat rechtstreekse meldingen door patiënten niet zozeer een bijwerking betreffen dan wel een klacht over andere geneesmiddelengerelateerde zaken. Bovendien is het optreden van een bijwerking ook van belang voor de behandelend arts.
Om patiënten die om welke reden dan ook niet via de arts of apotheker willen melden toch de mogelijkheid te bieden hun ervaringen te melden, heeft Lareb op haar website een patiëntenmeldpunt geopend.2 Hier wordt om uitvoerige informatie gevraagd en wordt de melder verzocht een formulier te tekenen en deze naar Lareb te sturen. Door middel van dit formulier wordt aan Lareb toestemming verleend zo nodig aanvullende informatie bij de behandelend arts en/of apotheker te vragen.
Vooralsnog betreft het een proefperiode, waarbij Lareb geïnteresseerd is in de vraag waarom men liever niet via arts of apotheker meldt. Uiteraard zal ook de aard van de melding worden onderzocht. Een veel gehoord argument in de discussie over de waarde van het melden door patiënten is dat arts en apotheker vaak verzuimen bijwerkingen aan Lareb door te geven. Daarom heeft Lareb recent een beroep gedaan op artsen en
http://www.geneesmiddelenbulletin.nl/prb0703letop_2.html (1 of 2) [11-7-2003 15:24:48]
Prikbord juli 2003 let op!: Moeten patiënten bijwerkingen rechtstreeks kunnen melden?
apothekers om bijwerkingen zoveel mogelijk te melden (Gebu 2003; 37: 9).
1. Grootheest AC van, et al. Consumer adverse drug reporting - a new step in pharmacovigilance? Drug Safe 2003; 26: 211-217. 2. www.meldpuntbijwerkingen.nl.
Nederlands Bijwerkingen Centrum Lareb
http://www.geneesmiddelenbulletin.nl/prb0703letop_2.html (2 of 2) [11-7-2003 15:24:48]
