Behoudens de in of krachtens de Auteurswet van 1912 gestelde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
Voor zover het maken van reprografische verveelvoudigingen uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikel 16h Auteurswet 1912 dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoedingen te voldoen aan de Stichting Reprorecht (Postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp, www.reprorecht.nl). Voor het overnemen van gedeelte(n) uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatiewerken (artikel 16 Auteurswet 1912) kan men zich wenden tot de Stichting PRO (Stichting Publicatie- en Reproductierechten Organisatie, Postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp, www.cedar.nl/pro).
Jaargroep 5, Blok 1
naam:
1 werkboek
w e r k b o e k j a a r g r o e p 5 b l o k 1
Hoofdauteur
Mieke van Groenestijn, Hogeschool Utrecht, Faculteit Educatie
Auteurs Els van Herpen Corrie Verharen Hans Vermeer Vormgevingsconcept x-hoogte, Tilburg
Nicolette Obers (studio Zwijsen) Opmaak
Louis Donders,
(vlnr) communicatievormgeving, Tilburg Illustraties
Saskia Halfmouw, Warnsveld Coen de Kort,
(vlnr) communicatievormgeving, Tilburg Anjo Mutsaars, Haren (character) Foto’s
Kasper van ’t Hoff Fotografi e, Eindhoven Lokin Fotografi e bv, Breda
Projectgroep Uitgeverij Zwijsen Marike Verschoor (projectleiding) Frank van der Veeke (redactie) Marije van der Schaaf (bureauredactie) Nicolette Obers (vormgeving)
Mirjam Faessen (beeldredactie) Tessa Sponselee (productiebegeleiding) Tatjana Puklavec (marketingadvies) Jan van Wonderen (uitgever) 11e druk
ISBN 978-90-276-5534-9
© Uitgeverij Zwijsen BV, Tilburg www.zwijsen.nl en www.wizwijs.nl
Behoudens de in of krachtens de Auteurswet van 1912 gestelde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomati- seerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Voor zover het maken van reprografi sche ver- veelvoudigingen uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikel 16h Auteurswet 1912 dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoedingen te voldoen aan de Stichting Reprorecht (Postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp, www.reprorecht.nl). Voor het overnemen van gedeelte(n) uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatiewerken (artikel 16 Auteurswet 1912) kan men zich wenden tot de Stichting PRO (Stichting Publicatie- en Reproductierechten Organisatie, Postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp, www.cedar.nl/pro). De uitgever heeft getracht alle rechthebbenden te achterhalen. Indien iemand meent als rechthebbende in aanmerking te komen, kan hij of zij zich tot de uitgever richten.
j a a r g r o e p 5
Doe dit bij jezelf en elkaar. Eerst schatten, dan precies meten.
blok
reken-wiskundemethode voor het basisonderwijs
reken-wiskundemethode voor het basisonderwijs
schatten:
precies:
verschil:
schatten:
precies:
verschil:
55349_ww_wb5_1_os.indd 1 15-1-2014 10:18:50
30
Het Duizendspel
Je speelt dit spel met 2 of 3 spelers.
Elke speler krijgt 1 pion. Die wordt op start gezet. Je hebt 1 dobbelsteen nodig.
Om de beurt gooi je met de dobbelsteen.
Kom je op een vakje met een rekenopdracht, dan reken je die uit.
Je mag je pion daarna op het vakje zetten met het antwoord. Bijvoorbeeld: als je op het vakje met ‘50 + 40’ komt, mag je verder naar 90.
Een blauw vakje betekent een beurt overslaan.
Een geel vakje betekent dat je op het bord van plaats mag wisselen met een andere speler.
Je wint het spel als je als eerste op 1000 komt.
Veel plezier!
Les 15 • Wizmix
– 40
430 420 410 400 390
– 80
380 370 + 50
440 450 – 40 460 + 80 470 480 490 + 80 500 510 – 40 520 + 100
530
+ 20 60 + 40
50 40
30 – 10
20 + 30
10
540 550 560
– 30
570 580
– 50 590
– 30 870
+ 90
860 850 840
+ 80 830 + 70
930 940 950
+ 30 960
– 30 970 – 40
920 910
900 – 80 890 880
+ 40 70
600
– 40
980 990
– 40
820 810
– 30 360
+ 70 350
start
610
55349_ww_wb5_1_bw.indd 30 14-2-2011 9:58:07
– 100
340 330 320
+ 90
310 300
+ 100
290 280
+ 60 270 – 40 260 + 80 250 240 230 220 – 20 210 200 190 + 100
180 + 70 170 – 60 160 + 50 150 – 20
140 + 60
130 120
110 100
90 80
+ 90
620 630
– 40 640
+ 90
650 660
– 60 670
800 790 780 770
+ 50
760 750 680 + 80 690 700
710 – 60 720 + 60 730 740 + 20
60
+ 40 70
600
– 40
980 990
– 40
820 810
– 30 360
+ 70
350 31
1000
+ 60 + 60
610
55349_ww_wb5_1_bw.indd 31 14-2-2011 9:58:19
+ 50 + 2 =
+ =
+ =
+
1 blok oefenboek
Hoeveel stroopwafels heeft bakker Bert gebakken?
j a a r g r o e p 5 naam:
reken-wiskundemethode voor het basisonderwijs
56247_ww_ob5_1_bw_os.indd 1 28-2-2011 16:04:09
Les 15 • Wizmix
Maak de sommen.
Zoek de antwoorden in het rekendier.
Kleur de bolletjes rood.
315 + 135 =
75 + 75 =
935 – 450 =
1000 – 545 =
875 – 415 =
50 – 5 – 5
+ 10 + 10 + 10 + 10 + 10 + 10
60 – 5 55 – 5 – 5
25 64 + 20
18 + 32
77 – 57
44 – 16 9 * 10 25 + 70
50 + 40 100 – 35 8 * 2
100 – 75 28 + 28
4 * 10
8 * 5 59 – 15
95 – 65 6 * 2
6 * 2
415 + 565 =
1000 – 445 =
265 + 335 =
965 – 445 =
185 + 815 =
30
455 460
980 600 450
555 150
520
1000
485
Teken het rekendier. Maak eerst de sommen.
60
12
50 95
100
52
40
34 44
90 66
19
30
65 40
28
56
27 30
20
14
35 14 12
90
Teken een lijn tussen de rode bolletjes.
Ga van het laagste naar het hoogste getal.
Doe hetzelfde met de groene bolletjes.
Welk dier heb je getekend?
Maak de sommen.
Zoek de antwoorden in het rekendier.
Kleur de bolletjes groen.
Kleur de weg naar de auto. Begin bij start. Ga alleen langs de goede antwoorden.
2
Vul in.
1
5 * 10 24 – 12
Start
56247_ww_ob5_1_bw_os.indd 30 28-2-2011 16:05:05
Maak je eigen rekenraadsel.
450 50
350 150
75
150
300
250
100
150
1000 450
100
150
1000 250
350
150
1000 50
500
400
1000
1000 1000 1000 1000
1000 150
50
150 150
150 150 150 150
Darten. Van 501 naar 0.
beurten Rekenraadsels. Vul de ontbrekende getallen in.
3
Rekenraadsels. Vul de ontbrekende getallen in.
4
31
Je hebt 501 punten.
Je gooit bij elke beurt met drie pijlen.
Na elke beurt trek je punten af.
Hoeveel beurten heb je nodig om bij 0 te komen?
2 x waarde 3 x waarde 50 punten
56247_ww_ob5_1_bw_os.indd 31 28-2-2011 16:05:08
40
Les 20 • Spel
Je speelt dit spel met twee spelers. Je hebt 1 dobbelsteen nodig.
Kies ieder 20 fiches in een eigen kleur. De fiches leg je voor je op tafel.
Gooi om de beurt met de dobbelsteen.
1000 2
50 + 100 – 50
110 – 60 2 * 80
Zoek een vakje uit met een som die bij het aantal ogen past.
Reken de gekozen som uit.
Is de uitkomst goed, leg dan een fiche op het vakje. Zijn alle sommen die bij jouw worp horen al gemaakt?
Dan sla je een beurt over!
De speler die de meeste fiches gelegd heeft, is de winnaar. Veel plezier!
100
2 400
4
500 2 100
4
200 4
800 2
100 – 50 + 60
90 – 25 + 35
66 + 34 – 50
95 + 10 – 20 33 + 57 – 45
25 + 25 – 50
17 + 83 – 75
110 – 20
89 – 49
950 – 400
77 – 53 110 – 90 10 * 80
5 * 20
10 * 100
5 * 40
5 * 60 68 + 32
400 + 70
200 + 500
64 + 46
99 + 11 34 + 34
150 + 150
1 = een optelsom 2 = een aftreksom
3 = een vermenigvuldigingsom 4 = een beurt overslaan
5 = een deelsom 6 = een dubbele som Het Fichespel
56247_ww_ob5_1_bw_os.indd 40 28-2-2011 16:05:32
Nieuw in dit blok •
informatie voor ouders en verzorgersMeten
Noteren van lengtematen
Lengtematen worden nu genoteerd als
‘… meter en … centimeter’.
Getallen en bewerkingen Rekenen op papier De kinderen beginnen op formele wijze sommen te noteren.
Bij het optellen splitsen de kinderen tientallen en eenheden. Bij het optellen beginnen ze met tientallen.
Getallen en bewerkingen Vermenigvuldigen en delen
In groep 5 leren de kinderen vermenig
vuldigen met tiental
len. Ook oefenen zij systematisch het delen.
In dit blok is gestart met het delen van mooie grote getallen door 2 en door 4.
Meten Noteren van geldbedragen De kinderen leren geldbedragen op officiële wijze noteren, zoals
€ 3,65.
Meetkunde Wie ziet wat?
Het bekijken van objecten vanuit verschillende posities en niveaus komt in groep 5 regelmatig terug. De kinderen leren dat je telkens andere dingen ziet als je vanuit verschillende posities naar één of meerdere objecten kijkt. Zij geven antwoord op de vraag: ‘Wat ziet ieder kind?’
Meetkunde Verhoudingen
Lengtematen schatten met behulp van een bekende maat is een handige meetstrategie.
De kinderen oefenen om met behulp van schaduw de lengte en hoogte te bepalen van bijvoorbeeld een huis of een boom.
Getallen en bewerkingen Handig rekenen
Rekenstrategieën uit groep 4 worden opnieuw toegepast in groep 5 en uitgebreid met het zogenaamde ‘rijgen’ en ‘splitsen’.
Kinderen bedenken ook zelf rekenstrategieën, die vervolgens worden toegepast, geoefend en besproken in de groep.
Getallen en bewerkingen
Verkennen van het getallengebied tot 1000
De kinderen leren getallen begrijpen. Zij stellen getallen samen met behulp van honderdtallen, tientallen en eenheden.
In dit blok gebruiken ze daarvoor getallenkaartjes.
55349_ww_wb5_1_bw.indd 32 14-2-2011 9:58:21