VU Research Portal
Bang voor rood, geel en.... blauw?
Uitgeest, W.
2016
document version
Publisher's PDF, also known as Version of record
Link to publication in VU Research Portal
citation for published version (APA)
Uitgeest, W. (2016). Bang voor rood, geel en.... blauw? Goethe, Merleau-Ponty en fenomenologisch kleuronderzoek.
General rights
Copyright and moral rights for the publications made accessible in the public portal are retained by the authors and/or other copyright owners and it is a condition of accessing publications that users recognise and abide by the legal requirements associated with these rights. • Users may download and print one copy of any publication from the public portal for the purpose of private study or research. • You may not further distribute the material or use it for any profit-making activity or commercial gain
• You may freely distribute the URL identifying the publication in the public portal ?
Take down policy
If you believe that this document breaches copyright please contact us providing details, and we will remove access to the work immediately and investigate your claim.
E-mail address:
Bang voor rood, geel en….blauw?
Goethe, Merleau-Ponty en fenomenologisch kleuronderzoek. Inhoudsopgave Voorwoord Introductie Inleiding De menselijke kleurervaring Fenomenologisch kleuronderzoek
Fenomenologisch kleuronderzoek naar de kleur blauw Vraagstelling
Opzet
Hoofdstuk 1 Goethe - wetenschappelijke methode en kleurenleer
Inleiding
Goethes wetenschappelijke methode 1.1. Uitgangspunten
Een oneindig avontuur De dialoog gaande houden 1.2. Onderzoeksmethodiek
Drie stappen
1.3. Centrale aspecten nader belicht
Vertrouwen in de zintuiglijke ervaring Exacte zintuiglijke fantasie
Goethes ‘Urphänomenen’ en het tweevoudig waarnemen Het ‘Urphanomen’ tussen objectivisme en subjectivisme Goethes kleurenleer
1.4. Goethes Zur Farbenlehre, didactisch gedeelte Eerste afdeling – Fysiologische kleuren Tweede afdeling – Fysische kleuren Derde afdeling – Chemische kleuren
Vierde afdeling – Algemene opvattingen, intern Vijfde afdeling – Externe relaties
Zesde afdeling – Zintuiglijk- morele werking van de kleur Hoofdstuk 2 De receptie van Goethes kleurenleer
Natuurwetenschappen Filosofie
Kunst – tijdgenoten
Kunst – tot eind negentiende eeuw
Inleiding
Merleau-Ponty over fenomenologie 3.1. Wat is fenomenologie
Terug naar de dingen zelf 3.2. De fenomenologische methode
De fenomenologische reductie Eidetische reductie
De onmogelijkheid van een volledige reductie
De eidetische reductie fundeert het mogelijke in het werkelijke 3.3. Centrale aspecten nader belicht
Het verruimde intentionaliteitbegrip
Fenomenologie en (schilder)kunst: uitdrukken wat bestaat Een oneindige dialoog
Het mysterie ‘denkt zich in mij’
Filosofie en moderne schilderkunst als geboorteproces Het onzichtbare is in het zichtbare
Verbeeldingskracht als fundament van het kennen Merleau-Ponty over kleur(onderzoek)
3.4. Kleur als geleefde werkelijkheid in ere herstellen De controverse lijn en kleur in de schilderkunst De analytische en de natuurlijke blik
Kleurconstantie
3.5. De aard van de kleur als geleefde werkelijkheid
De waarneming van kleur aan het begin van het leven Kleur als concretisering van een wijze van existeren De mens als sensorium commune
Terugblik op hoofdstuk 3: Merleau-Ponty
Hoofdstuk 4 De derde weg - Goethe en Merleau-Ponty over kleur(onderzoek) Inleiding
4.1. Verschil in interesses en doelstellingen: natuurwetenschap en filosofie De filosoof en de natuurwetenschappelijk onderzoeker
Kunst en wetenschap – kunst en filosofie
De ‘unieke wijze van bestaan’ en het ‘Urphänomen’
4.2. Overeenkomsten in streefrichting: de (derde) weg vrijmaken Zoek niets achter de verschijnselen, zijzelf zijn de leer De zintuigen als toegang tot de werkelijkheid
Het verruimde intentionaliteitbegrip
Laveren tussen objectivisme en subjectivisme Streven naar onvoltooide voltooiing
Kleur als unieke zijnswijze
De mens als sensorium commune 4.3. Vergelijking van methoden
Eerste fase Tweede fase Derde fase
Terugblik op hoofdstuk 4: Vergelijking Goethe – Merleau-Ponty Hoofdstuk 5 Onderzoek naar de dynamiek van blauw – Stap 1 Inleiding
5.1. Blauw in de zintuiglijk waarneembare natuur 5.2. Blauw in kleurexperimenten
Blauw in Goethes kleurexperimenten Aanvullende experimenten en inzichten
5.3. Schilderkundige verkenning van het gebied van het blauw Hoofdstuk 6 Onderzoek naar de dynamiek van blauw – Stap 2 Inleiding
6.1. De geschiedenis van blauw in de (voornamelijk) westerse cultuur Het onopgemerkte blauw (prehistorie tot 12e eeuw)
Het hemelse, verheven en genadevolle blauw (11-14e eeuw) Het edele, morele blauw (15e -17e eeuw)
Het romantische, uniforme en vredelievende blauw (18e tot in de 20e eeuw)
6.2. Onderzoek naar de beleving van blauw
Kleuronderzoekers over de beleving van blauw 6.3. Uiteenzettingen met blauw in het werk van kunstenaars
De uitdrukkingskracht van blauw in beeld Pablo Picasso
De uitdrukkingskracht van blauw verzelfstandigd Yves Klein
Anish Kapoor 6.4. Veld van blauwbelevingen
Het veld van blauwbelevingen 6.5. Ontmoetingen met blauw
Ontmoetingen met blauw - een verslag
Hoofdstuk 7 Onderzoek naar de dynamiek van blauw – Stap 3 Inleiding
7.1. De daden van blauw
Samenvatting van de daden van blauw 7.2. De dynamiek van blauw
Blauw: brug tussen dag- en nachtwereld Epiloog
De dynamiek van blauw in blauwbelevingen (stap 2)
De dynamiek van blauw in blauw gekleurde natuurverschijnselen (stap 1) Terugblik op hoofdstuk 5, 6 en 7: Onderzoek naar de dynamiek van blau
Bijlagen
Architectuur
Kleuradvies en gezondheidszorg Kunstzinnige therapie beeldend
Casus Victor Casus Beatrice
Bijdrage van dit proefschrift aan het oordeelsvermogen inzake kleurkeuze in de beroepspraktijk
Lijst van afkortingen Bibliografie
Websites
Afbeeldingenlijst introductie t/m hoofdstuk 7 Afbeeldingenlijst valorisatie addendum