Vraag nr. 13
van 18 oktober 2001
van mevrouw ANN DE MARTELAER
Tewerkstelling gehandicapten – Overheidsdiensten De Vlaamse regering keurde op 27 april 2001 de krachtlijnen goed voor een positieve-a c t i e p l a n onder meer voor personen met een handicap in het kader van een tewerkstelling in een openbare d i e n s t . Naast het invoeren van een registratiesys-t e e m , zouden er maaregistratiesys-tregelen worden genomen om de instroom van mensen met een handicap te ver-hogen en zouden er stimuli worden gegeven via s t a r t b a n e n . De dienst Emancipatiezaken zou een effectief communicatiebeleid voeren en de coördi-natiegroep voor personen met een handicap op-nieuw bijeenroepen.
Binnen de lokale besturen (provincie, g e m e e n t e n , verenigingen of agglomeraties van gemeenten) stond reeds de regelgeving van het koninklijk be-sluit (KB) van 23 december 1977 tot vaststelling van het aantal mindervaliden dat tewerkgesteld moet worden.
In de privé-sector bestaan de loonkostensubsidie ( CAO 26) en de inschakelingspremie (VIP) die het lagere rendement compenseert. Deze twee maatre-gelen zijn niet van toepassing voor openbare dien-sten.
1. Wat is de stand van zaken met betrekking tot het ontwikkelen van een registratiesysteem voor werknemers met een handicap ?
Zijn er reeds cijfers voorhanden over het aantal tewerkgestelde mindervalide werknemers ? Zo j a , kan de minister hiervan een overzicht geven ? 2. Welke maatregelen werden reeds genomen om
de instroom van mindervalide werknemers te verhogen ?
3. Hoeveel mindervalide werknemers werden reeds aangeworven binnen het project "start-baan" en voor welke instellingen ?
4. Werd door de dienst Emancipatiezaken reeds een voortgangsnota afgeleverd en zo ja, kan de minister deze bezorgen ?
5. Welke beleidsvoorstellen werden door de coör-dinatiegroep voor personen met een handicap reeds geformuleerd ?
6. Het systeem van loonkostensubsidie of inscha-kelingspremie is niet van toepassing in de Vlaamse openbare instellingen.
Is dit geen leemte in de regelgeving met een po-litiek van tewerkstelling en van gelijke kansen ? N.B. Deze vraag werd eveneens gesteld aan
me-vrouw Mieke Vo g e l s, Vlaams minister van Welzijn, Gezondheid en Gelijke Kansen.
Gecoördineerd antwoord
Het antwoord op deze vraag behoort tot de be-voegdheid van de heer Paul Van Grembergen, Vlaams minister van Binnenlandse A a n g e l e g e n h e-den, Ambtenarenzaken en Buitenlands Beleid. 1. Er werd gekozen voor de invoering van een
re-gistratiesysteem voor onder andere personeels-leden met een handicap om het mogelijk te maken het positieve-actiebeleid op te volgen en knelpunten te detecteren. De registratie zorgt ervoor dat de resultaten van de inspanningen voor de verhoging van de instroom van perso-neelsleden met een handicap kunnen worden gemonitord.
In 2001 werkte de dienst Emancipatiezaken bin-nen Vesoc mee aan de "technische werkgroep r e g i s t r a t i e " , bestaande uit onder andere deskun-d i g e n , sociale partners en vertegenwoordeskun-digers van de administratie Werkgelegenheid ( Vesoc : Vlaams Economisch en Sociaal Overlegcomité – r e d . ) . Samen werd een discussienota voorbereid over registratie op basis van etnische origine. Parallel gaf een vertegenwoordiger van de stu-diecel van het Vlaams Fonds voor Sociale Inte-gratie van Personen met een Handicap (VF-SIPH) de mogelijkheden aan tot registratie op basis van handicap.
In het verlengde van de taak van deze werk-groep tekenden deskundigen voor de dienst Emancipatiezaken concrete toepassingen uit van het voorgestelde registratiesysteem, o p maat van het Ministerie van de Vlaamse Ge-meenschap en de beide doelgroepen.
wordt u vanwege deze ziekte(n), aandoening(en) of handicap(s) belemmerd in uw dagelijkse bezigheden? (voortdurend/af en toe/zelden)".
De respondent wordt als arbeidsgehandicapte geregistreerd na op deze tweede vraag "voort-durend" of "af en toe" te antwoorden.
Om een grote non-respons te vermijden, m o e-ten poe-tentiële kandidae-ten duidelijk geïnfor-meerd worden over het doel. Meteen moet hun erop gewezen worden dat de registratie hun be-langen ten goede komt. De dienst Emancipatie-zaken fungeert als informatiepunt, waar zowel potentiële kandidaten als personeelsdiensten te-rechtkunnen met hun vragen over de registratie. Op 6 november 2001 vond hierover een infor-matiesessie plaats voor medewerkers van de personeelsdiensten van het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap.
Alle nieuw in dienst tredende personeelsleden worden volgens het nieuwe registratiesysteem b e v r a a g d . Daarnaast is het de bedoeling om ook de sollicitanten voor het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap bij Selor en Jobpunt te b e v r a g e n . (Selor : Selectiebureau van de Fe d e r a l e Overheid – red.)
2. Omdat de reorganisatie van de Vlaamse over-heidsadministratie ook de wijze van werven en selecteren beïnvloedt, opteerde de dienst Emancipatiezaken ervoor om in 2001 nog geen acties te ondernemen over de niet-neutrale as-pecten in de huidige selectietesten en -exa-m e n s. Het spreekt vanzelf dat toeko-exa-mstige se-lectiesystemen grondig moeten worden ge-screend op neutraliteit voor alle doelgroepen van het diversiteitsbeleid.
De checklists over neutrale wervingskanalen en functiebeschrijvingen werden nog in 2000 gefi-n a l i s e e r d . Sigefi-ndsdiegefi-n wordegefi-n ze verspreid ogefi-nder geïnteresseerden en zijn ze beschikbaar op de internetsite van de dienst Emancipatiezaken. E r is geen duidelijkheid over de mate waarin de checklists toegepast worden in de V l a a m s e overheidsadministratie.
In het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap werd een onderzoek uitgevoerd naar wat de lei-dinggevenden ertoe kan overtuigen om perso-nen met een handicap in dienst te nemen. H e t onderzoek verschaft zicht op:
– de denkwijzen en mechanismen in het minis-terie over personen met een handicap ; – de (on)bekendheid met de bestaande
onder-steuningsmogelijkheden bij de indiensttre-ding van deze personen ;
– wat leidinggevenden verwachten aan bege-leiding en ondersteuning.
Het onderzoek steunt op een grootschalige schriftelijke bevraging en diepte-i n t e r v i e w s. D e resultaten beklemtonen de nood aan communi-catie over de tewerkstelling van personen met een handicap. Naast een betere registratie van de aanwezige personeelsleden met een handi-c a p, raadt het onderzoek ook objehandi-ctieve meet-factoren aan voor de diversiteitsdoelstellingen van de leidende ambtenaren. Verder leidde het onderzoek tot een reeks aanbevelingen over de aanpak van wervingen, de aanpassingen van ar-beidsposten en het zoeken naar nieuwe manie-ren om een eventueel manie-rendementsverlies te compenseren bij de tewerkstelling van personen met een handicap.
Bijna alle aanbevelingen uit het onderzoek wer-den verwerkt in het positieve-actieplan voor 2002 en zullen ook in de toekomst aandachts-punten blijven.
De dienst Emancipatiezaken volgde de ontwik-kelingen van het startbanenproject op de voet, via geregelde contacten met de coördinator Startbanen van de afdeling Human Resources Management (HRM). Het voorbije jaar ging er heel wat aandacht naar communicatie daarover. Dat gebeurde intern naar de verschillende per-s o n e e l per-s d i e n per-s t e n , maar vooral extern : naar de Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Beroepsopleiding (VDAB) en de doelgroepen z e l f. Kanalen daartoe waren contacten met ar-beidstrajectbegeleidingsdiensten en gehandi-c a p t e n o r g a n i s a t i e s, publigehandi-caties in ledenbladen van deze organisaties.
Bovendien werden personen met een handicap in de vacatureberichten aangemoedigd om te solliciteren.
3. Van augustus 2000 tot 1 juli 2001 werden in heel de Vlaamse overheid 310 startbaanvacatures g e v u l d . Daarvan waren 19 (6,1 %) vacatures in-gevuld door personen met een handicap.
Hiervan werden drie personen tewerkgesteld binnen het Ministerie van de Vlaamse Gemeen-s c h a p, acht perGemeen-sonen binnen de VlaamGemeen-se open-bare instellingen en de wetenschappelijke in-stellingen en nog eens acht binnen het zaal-wachtersproject van het Commissariaat-Gene-raal voor de Bevordering van de Lichamelijke O p v o e d i n g, de Sport en de Openluchtrecreatie (Bloso).
4. De dienst Emancipatiezaken heeft in oktober een positieve-actieplan voor 2002 opgemaakt, waarin een evaluatie van het plan 2001 is ver-werkt.
Na advies van de Permanente Interdepartemen-tale Werkgroep Personeel en het College van S e c r e t a r i s s e n - g e n e r a a l , zal het plan eind novem-ber worden overgezonden aan de minister be-voegd voor Ambtenarenzaken.
5. De coördinatiegroep formuleert geen beleids-v o o r s t e l l e n , maar adbeleids-viseert de dienst Emancipa-tiezaken bij het opmaken en uitvoeren van het positieve-actieplan.
De werkgroep bestaat uit personeelsleden met een handicap en afgevaardigden van de afdeling H R M , afdeling Vo r m i n g, Sociale Dienst en af-deling Wervingen en Personeelsbewegingen. 6. We willen vooreerst in herinnering brengen dat
er op het niveau van de Vlaamse overheid in 1993 een tewerkstellingsquotum werd vastge-steld van 2 % van de betrekkingen voor de lage-re niveaus (D en E). Volgens het principe van evenredige vertegenwoordiging op alle niveaus, is de beperking tot enkel de laagste niveaus wel achterhaald.
In een context waarin verplichtingen bestaan, i s het niet evident dat er ook in alle omstandighe-den financiële stimulansen gegeven woromstandighe-den. A l s men alle gehandicapten die in dienst zijn van de Vlaamse overheid voor een loonkostensubsidie in aanmerking zou laten komen, en eigenlijk moet men dan hetzelfde doen voor de onderge-schikte besturen (waar eveneens een quotum-plicht geldt), dan zal een groot deel van de mid-delen enkel gebruikt worden om de gehandi-capten die reeds in dienst zijn, te ondersteunen. Op die manier financiert de ene overheid de
an-d e r e, wellicht zonan-der (veel) bijkomenan-de tewerk-stelling.
