IIVIPL IKAS IE S VAN DIE EKS I STENS IALI SWJE VIR CHRISTELIKE OPVOEDING· EN ONDERWYS
deur
,
JAN FREDERICK KOTZE CORNELIUS
Verhandeling voorgele ter gedeeltelike vervulling van die vereistes vir die graad
~/!AGISTER EDUCATIONIS
aan die Potchefstroomse Universiteit vir CoHoOo
onder leiding van Profo BoCo Schutte
Potchefstroom Januarie 1978
Graa(:"; betuig el: my d.ank en diope afhanklikheid aan God vir die geleontheid on krag aan my gef3konk om
hierdie studio to voltooi.
my d.ank en hulde aan wyle Prof. J .. H .. van Wyk onder
wio se loiding ek aanvanklik met die studie begin hot. Aan Prof. B .. C" Schutte wat goedgu."lstelik oor=
genoem het9 my opregte dank en waardoring vir sy
onbaatsugtige hulp en simpatieke leiding. Dank aa:1. die Schutte-gesin vir hulle gasvryheid.
Dank ook aan die T .. O.Do vir studieverlof.
My oprec:te dank aan die bil,Jlioteekpersoneel van die
P.Uo vir C.H .. Oo en ander bibliotoke vir hul vriende=
like en bekwame hulp.
Aan familie en vriende bosondero dank vir hul belang= stelling.
Wiy vrou vir haar aanmoediging on die behartiging van
INH01JTISOPGAWE.
HOOFSTill( 1.
INLEIJ)ING EN MOTIVERING.
Inleiding. 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Q 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Q 0 0
Probleemstelling. 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
Begrensing van die ;:\tudieveld. 0 0 0 0 0 0 0
Die metode. 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
Die bronne. 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 • 0
HOOFSTUK 2.
2 0 DIE WESE VAN DIE EKSISTENSIALISME.
2.1 Wat is Eksistensiali:::me? 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 2.2 Verteenwoordigers. 2.2.1 Heidegger9 Martin. 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 • 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 2.2.2 2.2.3 2.2.4 2.2.5
Sartre9 Jean Paul. 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
Jaspers9 Karl. 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
Marcel9 Gabriel. 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
Die Kenteoretiese uitgangspunt van die
Ek si st en sial i ~3ffie • 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Kosmologie en Ontologie. 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 3
5
7 8 1014
14
19
24 2731
36 392.5.2 Die mens i c~ ~ _) onaf9 onvo1tooid. 0 0 tJo 0 0 0 0 0
2.5.3 Die m8ns i ~=· tyde1ik. 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
2.5.4 Die men2 ic 0 'n eenheid. 0 • 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 • 0
2. 5. 5 Die mens word eer c mens in sy gerigt=
heid op andere. o o G 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
2.5.6 Die mens is vrye wese. 0 0 0 0 • 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
2.6 Aksio1ogie. 0 0 0 0 0 ~ 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 • 0 0 0
HOOFSTUK
3.
3.
OPVOEDINGSLEER VAJT DIE EKSISTENSIA= LISME.Verteenwoordigers. 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 • • 0 0 0 0 0 0 0
Die wese van die opvoeding. 0 0 0 0 0 0 0 0 Q 0
3·3
Die doe1 van die opvoeding. 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0Aksio1ogie en opvoeding. 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
Onderwys en inhoud. 0 0 0 0 0 0 0 0 0 . 0 0 0 0 0 0 o.o
Onderwys en metode. 0 0 0 0 0 0 ~ 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
3.7 Die siening met betrekking tot die op=
voeder. 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Q 0 0 0 0 • 0 0 0 ii. 44 46 47
48
49 50 52 53 57 59 61 66 713c8 Die siening met betrekking tot die op=
voedelingo o o o o o o o o o c o o o o o o o o o o o o o o o o o 75
3o9 Die siening mot betrekking tot die
skoal. o o o 0 o o o o o o o o o o o o o o o o 0 o o o o o a o o o o 79
3.10 Vryheid, cesag en tug in die opvoeding. 82
HOOFSTUK 4.
4c KRITIESE EVALUERING.
Vertrekprm t o o o o o o o o a o o o o o o o o 0' o o o o o o o o 87
4.2 Die wesenskenmerke van die eksistensia=
lisme o 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 ~ 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 88
4.2ol Die humanistiese kenmerk. 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 88
4.2o2 Die reaksion8re kenmerke van die eksis=
tensiali sme o 0 0 Q 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 • 0 0 0 0 0 91
4.2o3 Eksistensialisme is ·n krisis-filosofie. 93
4.2.4 Dit L'3 •n reduksiefilosofie. 0 0 0 0 • 0 0 0 0 0 95
4.2.5 Dit 1s TI liberaliGtiese filosofieo oooo 96
4.2.6 Die kenmerkende antitese. 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 97
4.2.7 Die kloof tussen die eksistensie en die
wereld. 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 • 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 99
4.3 Die kenteoretiese uitgangspunt van die
eksistensialisme. • 0 • • • • 0 • • • • • • • • • • • • • •
Kosmologie en ontologie. • • • • • • 0 0 • • • • 0 •
Antropologie. 0 • • • • • 0 0 • • • • • • 0 • 0 0 • 0 0 • • 0 •
Die mens is •n geworpe wese. • • • 0 • • • • • • •
Die mens is onaf~ onvoltooido • o • • • • • e •
Die mens is •n tydelike weseo • • • • 0 • 0 • • •
Die mens as eenheidsweseo 0 0 • • • • • • • • • • •
Die mens is mens in situasie. 0 • • 0 0 • • • •
Die mens is •n vrye we se o 0 • • • • 0 • • • • • • • •
101 107 112 113 115 118 121 124 128 4.7 Metodologieo o••••o••••o•••••••••o•o•o 135
4.8 Wese9 noodsaaklikheid en moont1ikheid
van opvoeding. • • • 0 0 • 0 • • • • • • • 0 • • • • 0 0 • • • 138
Die doel van die opvoeding. • • 0 • 0 • • • • 0 • 142
4.10 Vryheid9 gesag9 dissip1ine en tug in
die opvoedingo •••o•o•o•••••oo•••••o•• 147
4.10.1 Vryheid en gesago • • 0 - • • • • 0 0 • 0 • • • • • • • • 147
Dissip1ine en tug. o o o o o • • o • • o e o • o • o •
HOOFSTUK
5o
5.
DIE TAAK
VAl~DIE SKOOL TEN OPSIGTE
VAN GEVARE VAN DIE EKSISTENSIALISME
MET BESONDERE VERWYSING NA DIE SEDE=
LTirnEIDo
5.1
5.2.1
5.2.2
5.2.3
5.2.4
5.2o5
5e2o5o1
5-3
5o3o15.3.2
5-3·35.3.4
5o]e5 In1eidingo • • 0 0 • 0 0 • • 0 0 • • 0 • 0 • • • • • • • 0 0 •Die organisasie van die onderwys. • • 0
Die Christe1ike skoo1. • • • 0 • 0 • 0 • • • • 0 •
Mensbeskouingo •••o•••••••••••oooo•••
OnderwysinhOUdo
ooooeooooooooooeeoooo
Onderwysmetode. oo••••••••••••••o•••~
Kennis. 0 • • • 0 • • • • • 0 0 • • 0 0 0 0 0 • • • 0 0 • 0 • 0 0
Sede1ikheid en kennis. • 0 0 • • 0 • • • • 0 • • •
Die taak van die skoo1 ten opsigte van
die sede1ike opvoedingo •••••••••••••
Die sede1ike verva1. Q 0 • 0 0 0 • • • 0 • • • • 0 0
Die gees van permissiwiteit. ••••••••
Vryheid sonder gesag. •••••••••••••••
Vrye 1iefde en die jeug van vandag. Ges1agsvoor1igting en ges1agsopvoed= ing. 0 0 0 0 • • • 0 0 • • 0 • 0 • • * 0 • • • • • 4 • • • • • 0 • Ten bes1uite. 0 e e • o 0 o 0 0 0 0 • e 0 0 e e e G 0 0 e e