DIE GRONDBEGINSELS Vl!.N DIE PilliGBITBRI1:i.I:E KERKRE GEHINGSTELS~±!.
deur
G.P.L. V.D. LINDE. BA. Th.M.
Proefskrif aangebied OD aan die vereistes vir die
graad
THEOLOGIAE DOCTOR
in die Fakulteit Teologie ann die P0t~hefstroo~se
Universiteit vir Christelike
noer
Onderwys te voldoen.PHO¥10TOR
PHOF. DR. J.P. JoosrrE.
• • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • I N H 0 U D SOP G AWE . ."'...
_ - - -
• • • • • 0v
(J (Jr'-VITo d •.•••••••••• 0 . . . e o . " ~ " • iv • .. HOOFSTUK I: gripsbepaling •• 0 ~ . . . ---~-(i) iding 1 (2) • • G • • • • • • • • • • • • • • • • • • " • • • (3 ) • • • "' • • • • • • • • • • • • • • • • • • 0 • • 18 (4) g ~ ••• ,. •••••• 036
HOOF)TUK II: Die Plok van Anpsgedagte in
~resbiteriale kerkregering
st 1381 . . . .,,, . . . 0:
( 1 ) 11.IIp • 0 • • • • • " • • • 0 • • I> • 0 • • " • ft • • • •
45
(2) Dio anpsbegrip nader ont1tllikkt;1 in e van diG Apostoli0se
C1Dp • • f< . . . O • • •
53
(3 ) D inst 11ing van die gewone8.Llp 0 & · • • • • • • • f \ 0 • • 0 • • 0 • • • • • • • •
( D Ouder linganp. n . . . . " " 0
.
82(b) D Predikantsanp •••..•••
92
( c) Die Di akenaup •• " • 0
97
HOOFbTUK III: Die ger van die kerk volgens e presbitorinle
stelsel • 0: • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • 101
1. J) Koning van die Kerk
.0 ....
1012. DiG Verwerkliking van die
Koningskap van Christus in di8
KOI·lc ..•• o • • O • • • • • • • O
<J...
103• •
-ii
(a) SOhT.l en Von Ca.::J.pC n ...
103
(b) Die 110 al 10 o . 0 0 e 0 9 0 • • 0 • 10(c) DiG IndepGn(~entisDe of Kon-
gr2gasionalis-_.~e Q . . . 0 . . . . e .. Q • • " . .
107
(d) Die LuthcrsG of TerritorialeStelS G 1 ..••.•. " •. D • • • • • • • • • • • " 109
(8) D t 110
(f) Die Epis-kopaalSG stclscl •. 0 • " . 110
(g) DiG Pr0sbit ri stelsel.o .... 112
(i) DiG plaaslike kerk uitgangs punt in die vorwerkliking van die KoninGskap van Christus 113
(ii) D tdak van die aGpsdraers in diG verwerkliking van die Koningskap van Christus8 .••• 114 (iii) D handhawing van die reg 119 (iv) D in die Kerk" 0 . . . 121
(v) Die Kerkra..ad . . . 134 (vi) Die plek van die diakens in
die Kerkraad ... o e c • • • • o . . . . 140
(vii) San8vattende Konklus
155
HOOFST1lli; IV: Die Plek van die Kerkverband in d
Presbiteriale Kerkregeringsto el 161 _ C ) "
1. D Kerk net 'n estelike Gunheid
2. Die eenhoid oak sigbaar institutOr 164
3.
K0rkverband weI nodig kragtens dieGstelike eenheid.
177
(a) Die independentistiose be
skouing ... " " 0 . . . Q . . . . ., • •
177
(b) Die bcskouing van Jacobs en
Greydanus...
178
• •
217
- i i i
(c) Die plek van Kcrkvcrb"nd
s n lig van
KoninGskap van Christu6 .. o o o . ' f 0 . 189
.e.o ..•...•.•...••..•.... · ••
20950
Dio gcsag van Deerdere vergaderingsHOGF::;TUK V: Die Verhcuding tussen Kerk en
o
id ilot bctr8kking tot die Eerk rc vo1gens di,,; prcsbi terialest 1801 • • 0 • • • • • • • • • • • • • • 0 • • • • • • • • • • • 236
1~ Hi ori0se oorsig botrelcking tot
art. 36 N. G • B.. • 0 . . . 0 • • • • • .. • • • • • • • 236
2. Konklusio •.••.•• o . . . _~.. 258
HOOFciTU~.VI: SaD8vatting .•..•.••••.••• 0 268 - 2/
-VOO.a\AjOOItD .
Calvyn
Ie
nadruk daaro~ dat die wareLoeder van gelowiges
is~)
Dit is egter ook 8tenpel van God. Hyself is die Outeur daarvan en daarc' nvJi1 Hij erkend \:Jorden als zelf aanwezig in zijn instel ling. n2 ) En dit kan aIleen geskied as die kerk gebou word deur die prediking en as die orde daarin onde vJord udie deor God is voorgeschreven. n3)
DaarOD is die kerkregering geen onverskill saak nie. Wie die kerk as instelling van God erken, kan sy beskouinge oor die kerkregering nooit losnaak van sy belydenis nie. Die kerkregering noet die Woord van God as grondslag h~·. As Calvyn dan handel oar di wyse waarop die kerk gere~,eer noet word, gryp hy nie t rug na die historie, of die gewoonte of na wat menslik die voortreflikste nanier skyn te wees nie; hy se eenvoudig:"Nu noeten wij sproken over de orde
der kerk, door welke Here wil, dat zijn kerk bestuurd wordt. ,,4)
Die rkregeringstelsel noet Skriftuurlik verantwoord wees en daaroD kan daar naar een stelsel wees waarvolgens die ware kerk geregeer word. Die
ondbeginsels vir so ~ stelsel is dsur Calvyn uit die Heilige Skrif ontwikkel - veral in sy Institusie, Boek IV - en :et die verloop van die tyd nader uitge werk Gn toegepas e presbiteriale kerkregering stolsel.
1). Vgl. Institusie IV. I. 1 en 6. p.p. 5/6. Vertal deur dr. A. Sizoo. Twoede druk. Delft. s.j.D00l I
2) • ibid. IV. I. p.ll.
3).
ibid. IV. I.5.
p.13. 4). ib.
IV. III. 1. p.54 •
-v~-Met hierdis prosf
aangewend Of,} grondbegins ls van die stelsel
hul tuurlikc fundering - aan to dui en nador t
te lig. D resultaat van hi~rdie arb0id word hier:_,l; aangebiod in die hoop dat e ~ positiowe bydrao op
kerkregtelike gebied gelewer is.
*
************Die aanbieding van die result van jare lange arbeid - dikwels onder no ilike oDstandighede bied ook diu entheid OD enkele sake, wat anders net
in die hart v0rskuil le, na yore te bringo
D die arbcid kon voltooi word vervul
not ~ onbeskryflike dankbaarheid toenoor die onS0
God.
Mot kindorlike gcne~nthcid bring ek ook hier ons, na die DeDS sproke, vrocg ontslapu ouers in hcr innering. rs Det die vcrloop van jare dring dit deur wat deur die troue Verbondsgod aan ons as kinders g0 e was in ons oucrs.
Ook die herinnering aan wyle unr. Fiutcr
Toxopeus vervul Det erkontlikheid. Hy was 'n vriend van ons huis en ~ weldoener sander wie se stuun nie universitere oploiding sou kon geniet het nie.
Vir hulle aandeel aan ny vorDing word hiern8(; waardering betuig aan die professore van die destydse P.U.K. vir C.R.O.
Onverge0tlik is ook die jare van studie ondGr le van wylc proff. C.J.R. de Wet en J.D. du TOit,
-vi
aan di Teolo~ie e ol van Ger8fcr~e rdc K rk Suid-Afrika.
Aan u, prof. dr. So du Toit 'n woord van ,"-_, dank vir swat u bygedra het tot vorcing
gedure~-de 6selfde jare. U blywende belangstelling en aan noediging t vandag toe word hoog waardeer&
Ditwas ook r:ly voorreg on gedurende e na graadse leiding van prof. \,;. J. Snynan to ontvG..DS .. Hartlike dank vir u langstelling en beDoedigingL
Ge e pronotor, prof. dro J.P. Jooste, t was 'n ac-,ngcnane voorreg on onder u iding ny studio
te rand. belaai net arb0id het u-veral
jaar- tyd tyd Eoes Daak aD probleD8 Bet Dy to bespreek~ U pl getrouhe on noukeurigheid t
diep beindruk. Die vri(~ndelikheid waarl~.~ee u en :..lcvrou Jooste Lly al tyd aan huis ontvang het, sal In naIle
herinnering bly!
My vrou en ons scun goes veal verduur
afgelope jare. Gonder hulle steun en bCDoediging sou hierdie arbe nie vo ooi kon word nie. Bulle opof ferinSG het nie onopgeilierk by verbygogaan nie!
Aan nnr. F. Steyn van "Die Volksbl " v i r die taalkundige versorging, en aan cev. A.J. Botha vir die tik VGn die proefskrif, hartlike dank.
Eindelik betuig ek nog aan die eerwaarde Kcrk raad en aan die goueente van die Gorefornoerde Kerk
dank vir hulle tegeooetkuuing gGdurende die afgolope jaar.
